Μείωση 7% στην κατανάλωση το 2023
Η κατακόρυφη αύξηση της εξάρτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Νορβηγία σε ότι αφορά την προμήθεια φυσικού αερίου, η οποία προβληματίζει ήδη την αγορά και περιγράφεται ως ένας από τους βασικούς λόγους της πρόσφατης ανόδου των τιμών, προκύπτει και από την έκθεση της Κομισιόν για την ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου το τελευταίο τρίμηνο του 2023, που δημοσιοποιήθηκαν χθες.
Σύμφωνα με την έκθεση η εξάρτηση της ευρωπαϊκής αγοράς για την προμήθεια LNG από τη Νορβηγία φθάνει στο 30%, από τις ΗΠΑ το 19%, και από τη Ρωσία το 15%. Με άλλα λόγια τη Ευρωπαϊκή Ένωση στην προσπάθεια της να απεξαρτηθεί από το ρωσικό αέριο αγωγού στράφηκε κατ αρχήν στις ΗΠΑ και εν συνεχεία εξαρτήθηκε από την παραγωγή μιας μικρής χώρας όπως η Νορβηγία με αποτέλεσμα οι όποιες διακυμάνσεις στην παραγωγή της (όπως συνέβη πρόσφατα) να περιορίζουν την προσφορά και να αυξάνουν τις τιμές του LNG. Την ίδια ώρα μπορεί οι εισαγωγές ρωσικού αερίου αγωγού να έχουν σχεδόν μηδενιστεί ωστόσο η Ευρώπη συνεχίζει να εξαρτάται από τη Ρωσία καθώς οι εισαγωγές ρωσικού LNG κάλυψαν το 15% της ευρωπαϊκής ζήτησης το τελευταίο τρίμηνο του 2023.
Ειδικά το ζήτημα της εξάρτησης από τη Νορβηγία αναδείχθηκε πρόσφατα και από τον επιχειρηματία Ευάγγελο Μυτιληναίο ο οποίος μιλώντας σε ειδική εκδήλωση του ΣΕΒ για τις Ευρωεκλογές επέκρινε την ενεργειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης σημειώνοντας ότι επιτείνει την αβεβαιότητα στην αγορά.
Εισαγωγές και κατανάλωση
Πέραν των προαναφερόμενων χωρών το τελευταίο τρίμηνο του 2023 το LNG που εισήχθη στην Ευρώπη προερχόταν σε ποσοστό 14% από τη Βόρεια Αφρική, 6% από το Ηνωμένο Βασίλειο, 5% από το Κατάρ, 4% από το Αζερμπαϊτζάν και 3% από τη Νιγηρία.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι η συνολική κατανάλωση φυσικού αερίου το 2023 ήταν 7% χαμηλότερη από το 2022 και 20% χαμηλότερη από το 2021. Οι συνολικές εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μειώθηκαν στα 43 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm), από 79 bcm το 2022 και 150 bcm το 2021.
Οι συνολικές εισαγωγές αερίου κατά το ημερολογιακό έτος 2023 μειώθηκαν στα 290 bcm, 13% λιγότερες από το 2022 (335 bcm) και 14% λιγότερες από το 2021 (336 bcm).
Τα επίπεδα αποθήκευσης αερίου στην ΕΕ ανήλθαν σε νέα υψηλά ρεκόρ το 2023, με το μέσο ποσοστό πλήρωσης αποθήκευσης αερίου κατά 30% υψηλότερο από το 2022 και και κατά 49% υψηλότερο από το 2021. Το τέταρτο τρίμηνο του 2023, ο μέσος ρυθμός πλήρωσης έφθασε στο 95%, κατά 8% υψηλότερος από το προηγούμενο τρίμηνο. Αυτό βέβαια εξηγείται από την εποχικά υψηλότερη ζήτηση, δεδομένου ότι το τελευταίο τρίμηνο κάθε έτος οι αποθήκες αερίου της ΕΕ ανεφοδιάζονται συνεχώς, λόγω της αυξημένης κατανάλωσης για τις ανάγκες θέρμανσης. Ετσι σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2023, η κατανάλωση φυσικού αερίου το τελευταίο τρίμηνο, παρουσίασε αύξηση κατά 71% (σε 96 bcm).
Μείωση παραγωγής
Η εντός ΕΕ παραγωγή φυσικού αερίου μειώθηκε περαιτέρω, τόσο σε ετήσια όσο και σε τριμηνιαία βάση, καλύπτοντας μόνο το 11% της κατανάλωσης της ΕΕ το 2023. Το 2023, η ετήσια παραγωγή ήταν 38 bcm, 20% χαμηλότερη από το 2022 και 26% χαμηλότερη από το 2021. Το 4ο τρίμηνο του 2023, η “εγχώρια” παραγωγή ήταν 8 bcm, 5% λιγότερο από το προηγούμενο τρίμηνο.
Όσον αφορά τις τιμές, η έκθεση επιβεβαιώνει ότι οι τιμές χονδρικής στην Ευρώπη μειώθηκαν κατά 67% σε σχέση με το 2022. Το τέταρτο τρίμηνο του 2023, οι τιμές χονδρικής κορυφώθηκαν στα 55 €/MWh στα μέσα Οκτωβρίου, πριν υποχωρήσουν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο για να φτάσουν τα 30 €/MWh το τελευταία ημέρα διαπραγμάτευσης του έτους. Η μέση τιμή τριμήνου ήταν 41 €/MWh, 24% υψηλότερη σε σχέση με το προηγούμενου τρίμηνο, αλλά 57% χαμηλότερη από έτος σε έτος.
Για τις λιανικές τιμές του φυσικού αερίου, τα τριμηνιαία στοιχεία δείχνουν αύξηση 2% (σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο). Η τιμή πάντως εξακολουθεί να είναι 31% χαμηλότερη από το τέταρτο τρίμηνο του 2022. Το 2023, η μέση τιμή λιανικής πώλησης φυσικού αερίου ήταν 116 €/MWh, 17% χαμηλότερη από το 2022 ( 139€/MWh) και 55% υψηλότερα από το 2021 (75€/MWh).
