Πως αξιολογείται το ΕΣΕΚ
Την ώρα που η αγορά έχει αρχίσει να εκφράζει δημοσίως, με όλο και αυξανόμενη ένταση την ανησυχία της για την υψηλή διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και ειδικά των φωτοβολταϊκών στο ενεργειακό σύστημα της Ελλάδας, η ΙΕΑ κατατάσσει τη χώρα μεταξύ των πλέον φιλόδοξων της Ευρώπης σε ότι αφορά τη συμμετοχή της πράσινης ενέργειας στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής.
Αξιολογώντας το υφιστάμενο ΕΣΕΚ (Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα) το οποίο πάντως επικαιροποιείται και έως το τέλος Ιουνίου θα κατατεθεί στην Κομισιόν η νέα version, η ΙΕΑ σε έκθεση της που δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα συμπεριλαμβάνει την Ελλάδα μεταξύ των φιλόδοξων χωρών της Ευρώπης λαμβανομένου υπόψη του μεγέθους της.
Σύμφωνα με την ΙΕΑ, ο σχεδιασμός της Ελλάδας, όπως αποτυπώνεται στο υφιστάμενο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα προβλέπει την αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος από ΑΠΕ κατά 1,9 φορές σε σχέση με τα τρέχοντα επίπεδα έως το 2030, στα 23 GW από 12 GW περίπου που είναι σήμερα.
Στο επίκεντρο τα φωτοβολταϊκά
Στο επίκεντρο της αύξησης βρίσκονται τα φωτοβολταϊκά, κάτι που συμβαίνει σε όλη την Ευρώπη και αυτό παρά το γεγονός ότι είναι φανερό πλέον πως η πληθώρα των φωτοβολταικών δεν λύνει αλλά επιδεινώνει το πρόβλημα. Παράγουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας σε συγκεκριμένες ώρες, που δεν απορροφώνται αφού η ζήτηση παραμένει χαμηλή με αποτέλεσμα να αυξάνονται συνεχώς οι ώρες μηδενικών και αρνητικών τιμών.
Πάντως η φιλοδοξία των χωρών της Ευρώπης (όπου η ΙΕΑ περιλαμβάνει και το Ηνωμένο Βασίλειο και την Τουρκία) «δείχνει» διπλασιασμό της εγκατεστημένης ισχύος στα 1600 GW στο τέλος της δεκαετίας (από 800 GW σήμερα). Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη συνεισφορά στον «πράσινο» παγκόσμιο στόχο μετά από αυτό της Κίνας, με το 70% αυτής της πρόσθετης ισχύος των 800 GW να αντιστοιχεί σε επτά χώρες: Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία Ολλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο και Τουρκία. Προβλέπεται τριπλασιασμός της εγκατεστημένης ισχύος από φωτοβολταϊκά σε σχέση τα επίπεδα του 2022, κάτι που σημαίνει ότι τα επόμενα χρόνια η εν λόγω τεχνολογία θα ξεπεράσει τα αιολικά και θα αναδειχθεί στην κυρίαρχη πράσινη τεχνολογία της Ευρώπης.
Πάντως η ΙΕΑ, υπογραμμίζει το γεγονός ότι η επιλογή των χωρών επικεντρώνεται σε τεχνολογίες όπως τα φωτοβολταικά τα αιολικά και τα υπεράκτια αιολικά και όχι σε υδροηλεκτρικά, ή αντλησιοταμίευση που μπορούν να προσφέρουν ευελιξία στα συστήματα ηλεκτρισμού αφού παράγουν όταν χρειάζεται ενέργεια.
Αύξηση 1291 GW έως το τέλος της δεκαετίας
Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στοχεύουν να αυξήσουν την πράσινη εγκατεστημένη ισχύ τους στα 1291 GW έως το τέλος της δεκαετίας σύμφωνα με τα ΕΣΕΚ τους όπως είναι σήμερα, όμως εκτιμάται ότι ο πήχης μπορεί να ανέβει περισσότερο στα τελικά Σχέδια που θα πρέπει να κατατεθούν στις Βρυξέλλες έως το τέλος Ιουνίου.
Και τούτο διότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εάν δεν αυξηθεί η φιλοδοξία στα Εθνικά Σχέδια, τότε το ποσοστό των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας το 2030 θα ανέλθει στο 38,6-39,3%, έναντι του δεσμευτικού στόχου 42,5% που έχει θέσει η Κομισιόν. Στο πλαίσιο αυτό, η ΙΕΑ εκτιμά ότι ορισμένες χώρες ίσως αυξήσουν τον στόχο για την διείσδυση των ΑΠΕ, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κλάδος στον οποίο η απανθρακοποίηση τρέχει με ταχύτερους ρυθμούς είναι η ηλεκτροπαραγωγή, όπου το μερίδιο των καθαρών πηγών αυξήθηκε κατά 18 ποσοστιαίες μονάδες, στο 41% το 2022 από 23% το 2011. Την ίδια περίοδος, η αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στις μεταφορές αυξήθηκε κατά μόλις 5 ποσοστιαίες μονάδες και στην θέρμανση κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες.
Πάνω από το στόχο του REPower EU
Η πρόβλεψη για την αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος από φωτοβολταϊκά στις χώρες της ΕΕ (660 GW) υπερβαίνει κατά 70 GW τον στόχο του REPower EU, με το 70% της αύξησης να αναλογεί σε πέντε χώρες: Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Ολλανδία και Γαλλία.
Στον αντίποδα, η προβλεπόμενη αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος των αιολικών (443 GW) υπολείπεται κατά 15% του στόχου του REPOWER EU για 510 GW, κάτι που υπονοεί ανισορροπία στις αναπτυξιακές διαδρομές των δυο τεχνολογιών.
Τα φωτοβολταϊκά είναι η προτιμώμενη πράσινη τεχνολογία για 17 από τις 27 χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, τα αιολικά για επτά χώρες και τα υδροηλεκτρικά για τρεις χώρες. Η υπεράκτια αιολική ενέργεια διαδραματίζει μεγαλύτερο ρόλο από τα χερσαία αιολικά σε Ολλανδία και Δανία.
