Για χάος στις αγορές προειδοποιούν οι ξένοι traders
Οι βιομηχανικοί φορείς της Ευρώπης διεκδικούν να παραταθεί ο χρόνος καθολικής εφαρμογής του CBAM, δηλαδή του φόρου άνθρακα που θα επιβάλλεται στα σύνορα της Ευρώπης από την αρχή του 2026, και της πλήρους κατάργησης της διάθεσης δωρεάν δικαιωμάτων ρύπων.
Εκπρόσωποι της βιομηχανίας προειδοποιούν για αύξηση των τιμών των προϊόντων που παράγει η βαριά βιομηχανία, απώλεια ανταγωνιστικότητας, αύξηση των τιμών των ρύπων και βεβαίως αύξηση των τελικών τιμών των προϊόντων για το σύνολο των Ευρωπαίων καταναλωτών.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ο φόρος CBAM, που άρχισε να εφαρμόζεται σταδιακά από τον Οκτώβριο του 2023 και προγραμματίζεται να τεθεί σε πλήρη ισχύ από το 2026, έχει σχεδιαστεί για να περιορίσει τον ανταγωνισμό από τις φθηνότερες εισαγωγές προϊόντων από τρίτες χώρες που δεν τηρούν τις ίδιες περιβαλλοντικές προδιαγραφές με αυτές της Ευρώπης. Όμως οι φορείς της βιομηχανίας εκτιμούν ότι θα αυξήσει το κόστος τόσο των πρώτων υλών για την ευρωπαϊκή βιομηχανία, όσο και των τελικών προϊόντων.
Σε συνέντευξη που έδωσε πρόσφατα στο Platt’s, o κ. Ευάγγελος Μυτιληναίος πρόεδρος της Eurometaux δήλωσε ότι CBAM αποτελεί «αναποτελεσματική άμυνα» και θα πρέπει να επανεξεταστεί, καθώς δεν επιτελεί τον στόχο του, δηλαδή την εξισορρόπηση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών προϊόντων, σε σχέση με αυτά που προέρχονται από τρίτες χώρες με χαμηλότερο κόστος άνθρακα.
Εξάλλου κύκλοι της ελληνικής βιομηχανίας εκτιμούν ότι οι τρίτες χώρες, όπως η Κίνα, θα βρουν τρόπο να παρακάμψουν τον CBAM, ιδρύοντας για παράδειγμα, δικά τους χρηματιστήρια ρύπων και εκδίδοντας αντίστοιχα πιστοποιητικά. Το αποτέλεσμα θα είναι όχι μόνον να συνεχιστούν οι αθρόες εισαγωγές από τις τρίτες χώρες αλλά τα εισαγόμενα προϊόντα να γίνουν ακόμα πιο ανταγωνιστικά.
Τεχνικά προβλήματα
Πρέπει να σημειωθεί ότι ήδη τους πρώτους μήνες εφαρμογής της πρώτης φάσης του CBAM, η οποία υποχρεώνει τους εισαγωγείς μίας σειράς πρώτων υλών και προϊόντων να προσκομίζουν ειδικές ενημερωτικές αναφορές για τις εισαγωγές τους έχουν παρουσιαστεί μεγάλα τεχνικά προβλήματα. Η δεύτερη φάση, που περιλαμβάνει και την πληρωμή του φόρου, ξεκινά από την 1/1/2026.
Μόλις την περασμένη εβδομάδα, όπως αναφέρει το Montel, o Διαχειριστής του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρισμού της Δανίας, η TSO Energinet ανέφερε ότι ο CBAM μπορεί να προκαλέσει μια πτώση στη ροή ηλεκτρικού ρεύματος στη νέα γραμμή διασύνδεσης Viking Link, ισχύος 1,4 GW, μεταξύ Βρετανίας και Δανίας επειδή οι Ευρωπαίοι εισαγωγείς θα πρέπει να πληρώσουν ένα πρόσθετο πριμ σε σχέση με τις βρετανικές τιμές ενέργειας, για να προσαρμοστούν στο κόστος άνθρακα.
Περιορισμός της διαρροής άνθρακα
Σημειώνεται ότι στόχος του CBAM είναι να περιορίσει τη λεγόμενη «διαρροή άνθρακα» δηλαδή τη μετεγκατάσταση βιομηχανιών σε τρίτες χώρες με χαμηλότερο περιβαλλοντικό κόστος. Στο πλαίσιο αυτό ζητεί από τους εισαγωγείς να προσκομίζουν πιστοποιητικά που να αντικατοπτρίζουν τον όγκο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά την παραγωγή των προϊόντων που εισάγουν. Τα πιστοποιητικά θα τιμολογούνται με τις τιμές του ΕΕ ETS, λειτουργώντας ως δασμός πχ στο ηλεκτρικό ρεύμα που εισάγεται στην ΕΕ από χώρες με λιγότερο φιλόδοξους κλιματικούς στόχους.
Αξίζει να σημειωθεί τέλος ότι διεθνείς traders υποστηρίζουν πως η εφαρμογή του CBAM θα δημιουργήσει χάος στις παγκόσμιες αγορές προϊόντων όπως το αλουμίνιο, το τσιμέντο, το ηλεκτρικό ρεύμα, τα λιπάσματα, το υδρογόνο, ο σίδηρος και ο χάλυβας.
Είναι ενδεικτικό ότι σε συνέδριο που διοργάνωσαν πρόσφατα οι Financial Times στη Λωζάνη της Ελβετίας με αντικείμενο την Παγκόσμια Αγορά Εμπορευμάτων, ο επικεφαλής περιβαλλοντικών προϊόντων στη Vitol, κ Michael Curran δήλωσε ότι ο CBAM θα προκαλέσει χάος στις αγορές, με διαταραχές και προβλήματα διαχείρισης για τις ευρωπαϊκές εταιρίες. Πρόσθεσε πάντως ότι από την οπτική των traders, το χάος αυτό σημαίνει αβεβαιότητα και έντονη μεταβλητότητα….που μπορεί να είναι και ευκαιρία.
www.worldenergynews.gr
