Το πρόβλημα είναι ότι η ΕΕ δεν παραδέχεται ότι το κόστος πρόκειται να είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που μέχρι τώρα υπολόγιζε - Oilprice.com
Όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε την Πράσινη Συμφωνία, αυτό έγινε με πολλές «φανφάρες και πυροτεχνήματα». Τώρα, όμως οι φανφάρες είναι μια μακρινή ανάμνηση, ενώ η ΕΕ παλεύει με τις πραγματικές συνθήκες της πράσινης μετάβασης που φαίνεται να μην πηγαίνει τόσο καλά όσο προβλεπόταν στις αρχές της.
Σύμφωνα με το Oil Price, το πρόβλημα δεν είναι ότι η ΕΕ δεν παραδέχεται πως η ενεργειακή πράσινη μετάβαση είναι δαπανηρή, άλλωστε το ίδιο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαρακτηρίζει τις αναγκαίες επενδύσεις «τεράστιες».
Το πρόβλημα είναι ότι η ΕΕ δεν παραδέχεται ότι το κόστος πρόκειται να είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που μέχρι τώρα υπολόγιζε.
Η ΕΕ έχει βάλει στην άκρη περίπου 580 δισεκατομμύρια ευρώ, ή σχεδόν 630 δισεκατομμύρια δολάρια, για το σχέδιό της για το καθαρό μηδενικό επίπεδο κατά την περίοδο 2021-2027, μόνο που το κόστος θα είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό -και η ΕΕ δεν διαθέτει αυτά τα χρήματα, γεγονός που μόλις τώρα έρχεται στο φως της δημοσιότητας.
Αυτή είναι μάλλον η χειρότερη δυνατή στιγμή για να αποκαλυφθεί το πραγματικό κόστος της μετάβασης - ακριβώς τη στιγμή που οι Ευρωπαίοι αρχίζουν να αισθάνονται το τσίμπημα του πρόσθετου κόστους που αυτή η μετάβαση επιβάλλει στους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών, ενώ στον ορίζοντα έρχονται οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Οι υπολογισμοί
Πέρυσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπολόγισε το κόστος της ενεργειακής μετάβασης σε πάνω από 700 δισεκατομμύρια ευρώ, ή πάνω από 758 δισεκατομμύρια δολάρια, σε πρόσθετες ετήσιες επενδύσεις από τώρα έως το 2050.
Δηλαδή, 700 δισεκατομμύρια ευρώ που πρέπει να επενδυθούν για τη μετάβαση -και την αντικατάσταση των ρωσικών υδρογονανθράκων- κάθε χρόνο.
Πρόκειται για πολλά χρήματα, και ένα σημαντικό μέρος τους θα βγει από τις τσέπες των Ευρωπαίων πολιτών, γεγονός που ίσως αποδειχθεί σε μια επικίνδυνη κατάσταση.
Σε δημοσίευμα του Reuters τον Ιούλιο του 2023, ο Pierre Briancon έγραψε για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ότι «αν δεν ξεκαθαρίσουν στην κοινή γνώμη και δεν εξηγήσουν πώς θα μοιραστούν αυτά τα κόστη, μπορεί να αντιμετωπίσουν σοβαρές λαϊκές διαμαρτυρίες που θα θέσουν σε κίνδυνο τους τελικούς τους στόχους».
Τα λόγια αυτά αποδείχθηκαν προφητικά, με τα δεξιά κόμματα να βλέπουν τη δημοτικότητά τους να εκτοξεύεται σε όλη την Ευρώπη λίγο καιρό πριν από τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Εν τω μεταξύ, καθώς το κόστος της μετάβασης από τους υδρογονάνθρακες συνεχίζει να αυξάνεται με τη μορφή τόσο του άμεσου πληθωρισμού όσο και της μειωμένης βιομηχανικής δραστηριότητας, η ΕΕ υστερεί έναντι των δικών της στόχων, κι αυτό γιατί ίσως οι στόχοι ήταν υπερβολικά φιλόδοξοι.
Οι κλιματικοί στόχοι στο στόχαστρο
Το σχέδιο που ενέκριναν οι σημερινοί ηγέτες του μπλοκ προέβλεπε μείωση των εκπομπών κατά 55% έως το 2030 σε σχέση με το 1990.
Όπως έχουν τα πράγματα τώρα, θα επιτύχουν μόνο 51% μείωση μέχρι το έτος αυτό και, σύμφωνα με ορισμένους, αυτό αποτελεί πρόβλημα, διότι κάθε ποσοστιαία μονάδα έχει σημασία.
Ωστόσο κι αυτή ακόμα η μείωση -που είναι αρκετά σημαντική- κοστίζει πολύ και ο διπλασιασμός στο 55% θα εξοργίσει πιθανότατα τους ψηφοφόρους ακόμη περισσότερο.
Φαίνεται ότι οι ηγέτες της ΕΕ άρχισαν επιτέλους να το προσέχουν, ενδεχομένως ωθούμενοι κι από τις εκτεταμένες διαμαρτυρίες των αγροτών, οι οποίες ήταν ουσιαστικά μια αντίδραση στην Πράσινη Συμφωνία που απαιτεί την εκτροπή χρημάτων που προηγουμένως χρησιμοποιούνταν για την επιδότηση της γεωργίας στην προσπάθεια μετάβασης.
Αυτό, σε συνδυασμό με τα βουνά κανονισμών που επιβαρύνουν τους αγρότες αποδείχθηκαν υπερβολικά και οι αγρότες επαναστάτησαν.
Ως αποτέλεσμα, οι ηγέτες στις Βρυξέλλες και οι άλλες εθνικές κυβερνήσεις αναγκάστηκαν να κάνουν παραχωρήσεις, που ίσως χρειαστεί να συνεχίσουν, καθώς οι αγρότες δεν είναι η μόνη ομάδα που δυσαρεστήθηκε από όλες τις αλλαγές που θα επιφέρει στη ζωή των ανθρώπων η πράσινη μετάβαση.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα υπό το πρίσμα της αναντιστοιχίας μεταξύ αυτών που υποσχέθηκαν και αυτών που γίνονται πράξη.
Ο μύθος της φτηνής ανανεώσιμης ενέργειας
Κυρίως, αυτό που υποσχέθηκαν ήταν φθηνή ανανεώσιμη ενέργεια.
Μπορεί να είναι φθηνή και ανανεώσιμη κάποια στιγμή στο μέλλον, αλλά δεν είναι τώρα. Αντιθέτως, το φαινόμενο που παρατηρείται στις χώρες με μεγάλη ανάπτυξη αιολικής και ηλιακής ισχύος και των χωρών να σημειώνονται οι υψηλότεροι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος είναι αξιοσημείωτο.
Η άλλη υπόσχεση της ΕΕ που δεν υλοποιήθηκε ποτέ, προέβλεπε την ανάπτυξη ενός ακμάζοντος επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Σε κίνδυνο και η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα
Η δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων για το υψηλό ενεργειακό κόστος και τον συνολικό πληθωρισμό που αυτό προκαλεί έχει στρέψει την προσοχή των υπευθύνων λήψης αποφάσεων σε ζητήματα όπως η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στον σκληρό ανταγωνισμό από τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Δεδομένης της θέσης της Κίνα όσον αφορά την ανάπτυξη της τεχνολογίας μετάβασης, η οποία κατέχει τη θέση του παγκόσμιου ηγέτη, και δεδομένων των δισεκατομμυρίων που έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση Μπάιντεν στους επενδυτές που είναι πρόθυμοι να δραστηριοποιηθούν στις
ΗΠΑ, η ΕΕ έχει ήδη αργήσει στο πάρτι.
Χάνει ακόμη και επιχειρήσεις από τις ΗΠΑ εξαιτίας αυτών των δισεκατομμυρίων, και αυτό επειδή στο εσωτερικό της έχει σχεδιάσει ένα ασφυκτικό ρυθμιστικό πλαίσιο αντί να δώσει δισεκατομμύρια σε κίνητρα.
Δεν είναι εύκολο να βγει κανείς από αυτή τη θέση, και η ηγεσία της ΕΕ δεν έχει πλέον πολύ χρόνο.
Το θέμα είναι, ωστόσο, ότι αυτή η ηγεσία έφερε τον εαυτό της σε αυτή τη θέση εστιάζοντας ταυτόχρονα σε όλα τα λάθος πράγματα και αγνοώντας όλους τους σημαντικούς παράγοντες που έπρεπε να βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής.
Τώρα, η πράσινη μετάβαση κινδυνεύει και οι επιπτώσεις θα γίνουν αισθητές σε μεγάλο βαθμό.
www.worldenergynews.gr
Σύμφωνα με το Oil Price, το πρόβλημα δεν είναι ότι η ΕΕ δεν παραδέχεται πως η ενεργειακή πράσινη μετάβαση είναι δαπανηρή, άλλωστε το ίδιο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαρακτηρίζει τις αναγκαίες επενδύσεις «τεράστιες».
Το πρόβλημα είναι ότι η ΕΕ δεν παραδέχεται ότι το κόστος πρόκειται να είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που μέχρι τώρα υπολόγιζε.
Η ΕΕ έχει βάλει στην άκρη περίπου 580 δισεκατομμύρια ευρώ, ή σχεδόν 630 δισεκατομμύρια δολάρια, για το σχέδιό της για το καθαρό μηδενικό επίπεδο κατά την περίοδο 2021-2027, μόνο που το κόστος θα είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό -και η ΕΕ δεν διαθέτει αυτά τα χρήματα, γεγονός που μόλις τώρα έρχεται στο φως της δημοσιότητας.
Αυτή είναι μάλλον η χειρότερη δυνατή στιγμή για να αποκαλυφθεί το πραγματικό κόστος της μετάβασης - ακριβώς τη στιγμή που οι Ευρωπαίοι αρχίζουν να αισθάνονται το τσίμπημα του πρόσθετου κόστους που αυτή η μετάβαση επιβάλλει στους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών, ενώ στον ορίζοντα έρχονται οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Οι υπολογισμοί
Πέρυσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπολόγισε το κόστος της ενεργειακής μετάβασης σε πάνω από 700 δισεκατομμύρια ευρώ, ή πάνω από 758 δισεκατομμύρια δολάρια, σε πρόσθετες ετήσιες επενδύσεις από τώρα έως το 2050.
Δηλαδή, 700 δισεκατομμύρια ευρώ που πρέπει να επενδυθούν για τη μετάβαση -και την αντικατάσταση των ρωσικών υδρογονανθράκων- κάθε χρόνο.
Πρόκειται για πολλά χρήματα, και ένα σημαντικό μέρος τους θα βγει από τις τσέπες των Ευρωπαίων πολιτών, γεγονός που ίσως αποδειχθεί σε μια επικίνδυνη κατάσταση.
Σε δημοσίευμα του Reuters τον Ιούλιο του 2023, ο Pierre Briancon έγραψε για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ότι «αν δεν ξεκαθαρίσουν στην κοινή γνώμη και δεν εξηγήσουν πώς θα μοιραστούν αυτά τα κόστη, μπορεί να αντιμετωπίσουν σοβαρές λαϊκές διαμαρτυρίες που θα θέσουν σε κίνδυνο τους τελικούς τους στόχους».
Τα λόγια αυτά αποδείχθηκαν προφητικά, με τα δεξιά κόμματα να βλέπουν τη δημοτικότητά τους να εκτοξεύεται σε όλη την Ευρώπη λίγο καιρό πριν από τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Εν τω μεταξύ, καθώς το κόστος της μετάβασης από τους υδρογονάνθρακες συνεχίζει να αυξάνεται με τη μορφή τόσο του άμεσου πληθωρισμού όσο και της μειωμένης βιομηχανικής δραστηριότητας, η ΕΕ υστερεί έναντι των δικών της στόχων, κι αυτό γιατί ίσως οι στόχοι ήταν υπερβολικά φιλόδοξοι.
Οι κλιματικοί στόχοι στο στόχαστρο
Το σχέδιο που ενέκριναν οι σημερινοί ηγέτες του μπλοκ προέβλεπε μείωση των εκπομπών κατά 55% έως το 2030 σε σχέση με το 1990.
Όπως έχουν τα πράγματα τώρα, θα επιτύχουν μόνο 51% μείωση μέχρι το έτος αυτό και, σύμφωνα με ορισμένους, αυτό αποτελεί πρόβλημα, διότι κάθε ποσοστιαία μονάδα έχει σημασία.
Ωστόσο κι αυτή ακόμα η μείωση -που είναι αρκετά σημαντική- κοστίζει πολύ και ο διπλασιασμός στο 55% θα εξοργίσει πιθανότατα τους ψηφοφόρους ακόμη περισσότερο.
Φαίνεται ότι οι ηγέτες της ΕΕ άρχισαν επιτέλους να το προσέχουν, ενδεχομένως ωθούμενοι κι από τις εκτεταμένες διαμαρτυρίες των αγροτών, οι οποίες ήταν ουσιαστικά μια αντίδραση στην Πράσινη Συμφωνία που απαιτεί την εκτροπή χρημάτων που προηγουμένως χρησιμοποιούνταν για την επιδότηση της γεωργίας στην προσπάθεια μετάβασης.
Αυτό, σε συνδυασμό με τα βουνά κανονισμών που επιβαρύνουν τους αγρότες αποδείχθηκαν υπερβολικά και οι αγρότες επαναστάτησαν.
Ως αποτέλεσμα, οι ηγέτες στις Βρυξέλλες και οι άλλες εθνικές κυβερνήσεις αναγκάστηκαν να κάνουν παραχωρήσεις, που ίσως χρειαστεί να συνεχίσουν, καθώς οι αγρότες δεν είναι η μόνη ομάδα που δυσαρεστήθηκε από όλες τις αλλαγές που θα επιφέρει στη ζωή των ανθρώπων η πράσινη μετάβαση.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα υπό το πρίσμα της αναντιστοιχίας μεταξύ αυτών που υποσχέθηκαν και αυτών που γίνονται πράξη.
Ο μύθος της φτηνής ανανεώσιμης ενέργειας
Κυρίως, αυτό που υποσχέθηκαν ήταν φθηνή ανανεώσιμη ενέργεια.
Μπορεί να είναι φθηνή και ανανεώσιμη κάποια στιγμή στο μέλλον, αλλά δεν είναι τώρα. Αντιθέτως, το φαινόμενο που παρατηρείται στις χώρες με μεγάλη ανάπτυξη αιολικής και ηλιακής ισχύος και των χωρών να σημειώνονται οι υψηλότεροι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος είναι αξιοσημείωτο.
Η άλλη υπόσχεση της ΕΕ που δεν υλοποιήθηκε ποτέ, προέβλεπε την ανάπτυξη ενός ακμάζοντος επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Σε κίνδυνο και η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα
Η δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων για το υψηλό ενεργειακό κόστος και τον συνολικό πληθωρισμό που αυτό προκαλεί έχει στρέψει την προσοχή των υπευθύνων λήψης αποφάσεων σε ζητήματα όπως η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στον σκληρό ανταγωνισμό από τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Δεδομένης της θέσης της Κίνα όσον αφορά την ανάπτυξη της τεχνολογίας μετάβασης, η οποία κατέχει τη θέση του παγκόσμιου ηγέτη, και δεδομένων των δισεκατομμυρίων που έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση Μπάιντεν στους επενδυτές που είναι πρόθυμοι να δραστηριοποιηθούν στις
ΗΠΑ, η ΕΕ έχει ήδη αργήσει στο πάρτι.
Χάνει ακόμη και επιχειρήσεις από τις ΗΠΑ εξαιτίας αυτών των δισεκατομμυρίων, και αυτό επειδή στο εσωτερικό της έχει σχεδιάσει ένα ασφυκτικό ρυθμιστικό πλαίσιο αντί να δώσει δισεκατομμύρια σε κίνητρα.
Δεν είναι εύκολο να βγει κανείς από αυτή τη θέση, και η ηγεσία της ΕΕ δεν έχει πλέον πολύ χρόνο.
Το θέμα είναι, ωστόσο, ότι αυτή η ηγεσία έφερε τον εαυτό της σε αυτή τη θέση εστιάζοντας ταυτόχρονα σε όλα τα λάθος πράγματα και αγνοώντας όλους τους σημαντικούς παράγοντες που έπρεπε να βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής.
Τώρα, η πράσινη μετάβαση κινδυνεύει και οι επιπτώσεις θα γίνουν αισθητές σε μεγάλο βαθμό.
www.worldenergynews.gr
