Εγκρίθηκε τo νομοσχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες που στοχεύει τη μείωση των χρόνων αδειοδότησης για εγχώρια έργα εξόρυξης και ανακύκλωσης, αλλά αποτυγχάνει να δημιουργήσει τις ευρύτερες προϋποθέσεις που απαιτούνται για τις εταιρείες να πραγματοποιήσουν αυτές τις επενδύσεις, λέει ο κλάδος, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Frédéric Simon στο Euractiv. Μεταξύ άλλλων παραθέτει θέσεις κορυφαίων οργανισμών για την Ευρωπαϊκή πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες (CRMA), που εγκρίθηκε χθες 7 Δεκεμβρίου, με έμφαση στη θέση της ευρωπαϊκής εξορυκτικής βιομηχανίας, ώστε να αποτραπεί η αποβιομηχάνιση της Ευρώπης
Όπως αναφέρεται, στόχος του εν λόγω νομοσχεδίου είναι να μειώσει την εξάρτηση του μπλοκ από την Κίνα για μέταλλα που απαιτούνται για την κατασκευή προϊόντων καθαρής τεχνολογίας όπως ηλεκτρικά αυτοκίνητα και ανεμογεννήτριες.
Το κείμενο που ψηφίστηκε στο Κοινοβούλιο θέτει φιλόδοξους στόχους για την Ευρώπη να εξορύξει εγχώρια το 10% και να επεξεργάζεται το 40% της ετήσιας κατανάλωσης βασικών ορυκτών μέχρι το 2030. Η ΕΕ θα επιδιώξει επίσης να ανακυκλώσει το 25% των κρίσιμων πρώτων υλών που καταλήγουν στα απόβλητά της.
Παράλληλα, το συμφωνηθέν κείμενο θέτει χρονικά όρια για την αδειοδότηση έργων εξόρυξης, ανακύκλωσης και επεξεργασίας για τις 16 πρώτες ύλες που θεωρούνται «στρατηγικές» για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της ΕΕ. Στόχος είναι κανένας ξένος προμηθευτής να μην παρέχει περισσότερο από το 65% οποιασδήποτε στρατηγικής πρώτης ύλης, όπως το λίθιο, το κοβάλτιο, ο χαλκός ή το τιτάνιο – «δίνοντας ωστόσο ιδιαίτερη προσοχή στις χώρες με τις οποίες η Ένωση έχει συνάψει στρατηγική εταιρική σχέση, συμφωνία ελεύθερου εμπορίου ή άλλες μορφές συνεργασίας που καλύπτουν τις πρώτες ύλες».
Αντίδραση της βιομηχανίας
Ωστόσο, αν και οι στόχοι του νέου νόμου της ΕΕ για τις κρίσιμες πρώτες ύλες έγιναν δεκτοί από τη βιομηχανία, οι παράγοντες στον τομέα των ορυχείων και μετάλλων επεσήμαναν επίσης τις αδυναμίες που σχετίζονται με το ευρύτερο οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον της ΕΕ. Το CRMA, στα χαρτιά, παρουσιάζει φιλόδοξους στόχους για την εγχώρια εξόρυξη, την επεξεργασία και την ανακύκλωση στρατηγικών πρώτων υλών, δήλωσε πηγή στη βιομηχανία αλουμινίου. «Ωστόσο, η πρακτική εφαρμογή των στόχων της CRMA για την τόνωση των επενδύσεων σε αυτές τις πρώτες ύλες παραμένει ουσιαστικά ανύπαρκτη», πρόσθεσε η πηγή.
Ο Πρόεδρος της Eurometaux, Ευάγγελος Μυτιληναίος, σχολιάζοντας το CRMA στο Euractiv μεταξύ άλλων τόνισε πώς «ο νόμος για τις κρίσιμες πρώτες ύλες κάνει ένα σημαντικό πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση της διαφαινόμενης πρόκλησης εφοδιασμού μετάλλων στην Ευρώπη. Πρέπει τώρα να είναι η αρχή μιας πολύ μεγαλύτερης αλλαγής πολιτικής για να οδηγηθούν πραγματικά οι επενδύσεις της ΕΕ».
Μάλιστα, για τη Mytilineos, το ζητούμενο είναι η δημιουργία επιχειρηματικών ευκαιριών που επενδύουν στην Ευρώπη αντί στην Ασία ή τις ΗΠΑ. «Γίνεται πιο δύσκολο για τις εταιρείες να δικαιολογήσουν τις επενδύσεις στη Γηραιά Ήπειρο, όταν οι ανταγωνιστικές περιοχές προσφέρουν πολύ καλύτερες επιχειρηματικές ευκαιρίες», προειδοποίησε
Πηγές του κλάδου επισημαίνουν ιδιαίτερα το υψηλό ενεργειακό και ρυθμιστικό κόστος που αποτελεί «σοβαρή πρόκληση» για τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες που εξαρτώνται από την επεξεργασία πρώτων υλών, λέγοντας ότι τις καθιστά λιγότερο ανταγωνιστικές σε σύγκριση με την Κίνα και τις ΗΠΑ.
Τα ρυθμιστικά εμπόδια που επικαλείται μια ανώτερη πηγή στη βιομηχανία αλουμινίου περιλαμβάνουν το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ (ETS) και τον Μηχανισμό Προσαρμογής Συνόρων Άνθρακα (CBAM), οι οποίοι «προσθέτουν αστρονομικό κόστος» στις ευρωπαϊκές βιομηχανίες.
Για την Euromines, εμπορική ένωση, η έλλειψη ανταγωνιστικότητας της ΕΕ είναι το αποτέλεσμα μιας χρόνιας εγκατάλειψης για την εγχώρια βιομηχανία εξόρυξης της Ευρώπης, καθώς φθηνά υλικά αποστέλλονταν δωρεάν στην ΕΕ από χώρες με χαμηλότερα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα. «Η πράσινη μετάβαση πρέπει να ξεκινήσει από το ορυχείο», δήλωσε ο Rolf Kuby, γενικός διευθυντής της Euromines.
«Σε τελική ανάλυση, τα ηλιακά πάνελ ή οι ανεμογεννήτριες δεν πρέπει μόνο να παράγουν πράσινη ηλεκτρική ενέργεια – πρέπει να είναι κατασκευασμένα από πράσινες πρώτες ύλες καταρχήν». «Η ΕΕ πρέπει να επανέλθει στον χάρτη εξόρυξης και η άδεια για νέα εξόρυξη που βασίζεται σε ESG πρέπει να εξορθολογιστεί και τα κράτη μέλη πρέπει να εφαρμόσουν για να παραδώσουν νέα ορυχεία», είπε ο Kuby στο Euractiv.
Η έλλειψη χρηματοδότησης
Η έλλειψη ειδικής χρηματοδότησης της ΕΕ για έργα πρώτων υλών φαίνεται πράγματι ως αδύναμο σημείο για την ΕΕ. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Σεπτέμβριο του 2023, εστάλη επιστολή στην ΕΕ με αντικείμενο την αύξηση της ειδικής χρηματοδότησης της ΕΕ για έργα. «Ένα μακροπρόθεσμο Ευρωπαϊκό Ταμείο Κρίσιμων Ορυκτών θα πρέπει να δημιουργηθεί ως μέρος της ατζέντας πράσινων επενδύσεων της Ευρώπης για την υποστήριξη της Πράσινης Συμφωνίας» αναφέρεται μεταξύ άλλων.
www.worldenergynews.gr
