Στις αλπικές περιοχές της Ευρώπης, τα πολιτικά σύνορα χαράσσονται συχνά σε ορεινές γραμμές. Τα σύνορα αυτά μετακινούνται κυριολεκτικά, λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, γι αυτό θα πρέπει να μετατοπιστούν και στον χάρτη
Τα χερσαία σύνορα θεωρούνται συχνά μόνιμα και σταθερά όρια – αλλά σε ορεινές περιοχές όπως οι Άλπεις, όπου παγετώνες και μόνιμος παγετός αναδιαμορφώνουν το τοπίο, οι τοπικές αρχές μπορεί να αναγκαστούν να ζωγραφίσουν ξανά τον χάρτη.
«Merci», «merci». Κατά την άφιξη του τελεφερίκ στη Testa Grigia (3.458 μέτρα), οι άνθρωποι συχνά ανταλλάσσουν ευγενικούς χαιρετισμούς στα γαλλικά.
Βρισκόμαστε στα σύνορα Ελβετίας-Ιταλίας, ακριβώς πάνω από τον παγετώνα Theodul, όπου τους κατοίκους ενώνει μια κοινή οικονομία και η γαλλική γλώσσα. Τουλάχιστον προς το παρόν, οι δύο πόλεις γύρω από το εμβληματικό βουνό Matterhorn ευδοκιμούν λόγω της σταθερής ροής τουριστών, οι οποίοι έρχονται να επισκεφθούν τα όμορφα τοπία και να κάνουν σκι στις χιονισμένες, καθ'όλη τη διάρκεια του χρόνου, πλαγιές.
Στην πλευρά της Ελβετίας, το θέρετρο Zermatt ξεπερνά την ανάπτυξη της Ελβετίας, ενώ στην πλευρά της Ιταλίας, η Cervinia τα πηγαίνει καλύτερα από το μεγαλύτερο μέρος της Ιταλίας. Αυτό συμβαίνει παρά το λιώσιμο του παγετώνα, γεγονός που έχει μεταλλάξει το τοπίο και ωθεί τις τοπικές αρχές στην επαναπροσδιόριση της διαχωριστικής γραμμής μεταξύ των δύο χωρών.
«Ο παγετώνας έχει συρρικνωθεί στην ιταλική πλευρά. Σε ορισμένες περιοχές, απομένει μόνο γη», δήλωσε ο Jérôme Perruquet, ξεναγός από την κοιλάδα της Αόστα. «Η έκταση της τήξης του παγετώνα στην ιταλική πλευρά κατέστησε αναγκαία την πραγματοποίηση ορισμένων εργασιών στερέωσης, οι οποίες πρόκειται να ξεκινήσουν σύντομα», πρόσθεσε ακόμη.
«Οι Ελβετοί θα ηγηθούν της διαδικασίας, από εμπορικό ενδιαφέρον, παρά το γεγονός ότι σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα εντοπίζεται σε ιταλικό έδαφος», είπε στην EURACTIV στα τέλη Ιουνίου. Καθώς τα συμφέροντα των δύο χωρών συγκλίνουν, οι συνομιλίες προχωρούν ομαλά. Η παρέμβαση με εκσκαφείς, στοχεύει στη διατήρηση των χιονοδρομικών δραστηριοτήτων γύρω από τον παγετώνα Theodul. «Όλοι κερδίζουμε από αυτό», ακόμα κι αν ο παγετώνας «υποφέρει», λένε οι ντόπιοι ξεναγοί.
Η επιτροπή για τη διατήρηση των εθνικών συνόρων μεταξύ Ελβετίας και Ιταλίας συνεδρίασε στη Βέρνη για την τακτική σύνοδό της στο διάστημα 9-11 Μαΐου. Οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν κυρίως στον επαναπροσδιορισμό των συνόρων στην περιοχή Testa Grigia/Plateau Rosa και συντάχθηκε σχετική συμφωνία, σύμφωνα με το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Γραφείο Τοπογραφίας, Swisstopo. Οι διαδικασίες για την έγκριση της συμφωνίας του Μαΐου «θα ξεκινήσουν τώρα τόσο στην Ελβετία όσο και στην Ιταλία», αναφέρει, αν και δεν γνωρίζει πότε θα δημοσιευτεί η συμφωνία ή πότε θα πραγματοποιηθεί η τελική πολιτική επικύρωση.
Ψάξε, ψάξε, δεν θα τους βρεις...τους 1.000 παγετώνες
Στις αλπικές περιοχές της Ευρώπης, τα πολιτικά σύνορα χαράσσονται συχνά σε ορεινές γραμμές. Τα σύνορα αυτά μετακινούνται κυριολεκτικά, λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, γι αυτό θα πρέπει να μετατοπιστούν και στον χάρτη. «Λόγω της κλιματικής αλλαγής και των ελβετικών παγετώνων που λιώνουν γρήγορα, με την πάροδο του χρόνου θα αντιμετωπίζουμε όλο και περισσότερες παρόμοιες καταστάσεις», επιβεβαίωσε η Swisstopo.
Στον παγετώνα Theodul, τα κύρια αξιοθέατα είναι το εμβληματικό βουνό Matterhorn, όπου παρέχεται η δυνατότητα για σκι όλο το χρόνο, με το θέρετρο Zermatt (1.620 m) να βρίσκεται στην ελβετική πλευρά και το Cervinia (2.050 m) στην ιταλική πλευρά. Κι ενώ τα θέρετρα σε χαμηλότερο υψόμετρο αγωνίζονταν για λίγο χιόνι, λόγω της κλιματικής αλλαγής, ο παγετώνας Theodul προσελκύει όλο και περισσότερους σκιέρ.
Ωστόσο, η καλοκαιρινή σεζόν του 2022 αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα. Λόγω της τήξης του παγετώνα, για πρώτη φορά οι πίστες δεν ήταν προσβάσιμες στο κοινό, αλλά ήταν ανοιχτές μόνο για τις εθνικές ομάδες σκι. Ωστόσο, εστιατόρια και ξενοδοχεία σε Zermatt και Cervinia ανέφεραν κέρδη ρεκόρ το περασμένο καλοκαίρι. Πολλοί επισκέπτες ήρθαν στην ελβετική πόλη για να δουν τη θέα από το Matterhorn, βουνό δημοφιλές κυρίως στους τουρίστες από ασιατικές χώρες, το οποίο απεικονίζεται, επίσης, στο logo της σοκολάτας Toblerone.
Αυτό το καλοκαίρι, οι προοπτικές για το σκι είναι ακόμη καλές - χιόνισε περισσότερο από το συνηθισμένο τον Μάιο και ο παγετώνας φαίνεται, στις αρχές του καλοκαιριού, να βαστά πιο γερά από ό,τι πέρισυ. Ωστόσο, δύο ξεναγοί επισημαίνουν ότι ορισμένοι βράχοι στην ιταλική πλευρά δεν καλύπτονται πλέον από χιόνι «για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες». Αυτό το γεγονός, επιβεβαιώνει μια ευρύτερη τάση: ενώ οι μεγαλύτεροι παγετώνες υποχωρούν λίγο λίγο, λόγω της κλιματικής αλλαγής, πολλοί από τους μικρότερους έχουν εξαφανιστεί εντελώς.
«Έχουμε 1.400 παγετώνες στην Ελβετία αυτή τη στιγμή, πολλοί είναι μικροί. Οι μικροί παγετώνες είναι οι πρώτοι που εξαφανίζονται», εξήγησε ο Matthias Huss, επικεφαλής του ελβετικού δικτύου παρακολούθησης παγετώνων (GLAMOS) στο ETH Zurich. «Εχουμε χάσει περίπου 1.000 παγετώνες, μόνο τα τελευταία 30-40 χρόνια. Πολλοί δεν είχαν καν ονόματα, αλλά τώρα χάνουμε και παγετώνες, οι οποίοι θεωρούνται σημαντικοί», είπε.
Ελβετικό δημοψήφισμα για τον κλιματικό στόχο του 2050
Στις 18 Ιουνίου, η Ελβετία διεξήγαγε δημοψήφισμα στο οποίο το 59% του πληθυσμού της χώρας ψήφισε υπέρ της επίτευξης «ουδετερότητας άνθρακα» έως το 2050, σύμφωνα με απόφαση που είχε ήδη ληφθεί νωρίτερα σε επίπεδο Ε.Ε. Με την κλιματική αλλαγή, το λιώσιμο των πάγων συνοδεύεται από το λιώσιμο του μόνιμου παγετού - του παγωμένου, δηλάδή, εδάφους, το οποίο λειτουργεί ως κόλλα μεταξύ των σπασμένων πετρωμάτων και άλλων συντριμμιών. Η τήξη του μόνιμου παγετού είναι πιο αργή, αλλά έχει ακόμη μεγαλύτερο αντίκτυπο στις μετατοπίσεις κομματιών γης, καθώς και στην αλλαγή των συνόρων μεταξύ των χωρών.
«Η υποχώρηση γης και οι κατολισθήσεις, όπως αυτή που είχαμε πριν από δύο εβδομάδες στα σύνορα Ελβετίας-Αυστρίας στο Tyrol, έχουν να κάνουν με το λιώσιμο του μόνιμου παγετού. Και το λιώσιμο των παγετώνων μπορεί να έχει τέτοιες συνέπειες, αλλά μικρότερης κλίμακας», εξήγησε ο Huss. Σύμφωνα με τον καθηγητή, όλοι οι παγετώνες, με εξαίρεση εκείνους με το υψηλότερο υψόμετρο στις Άλπεις, όπως του Mont Blanc, θα μπορούσαν να εξαφανιστούν μέχρι το 2100. Αυτό είναι το χειρότερο σενάριο. Αλλά ακόμα και στο καλύτερο σενάριο – για παράδειγμα, εάν τα έθνη του κόσμου φτάσουν σε ουδετερότητα εκπομπών CO2 έως το 2050 – τα δύο τρίτα του πάγου στις ευρωπαϊκές Άλπεις δεν θα υπάρχουν μέχρι το τέλος του αιώνα».
Εν τω μεταξύ, η αστική ανάπτυξη συνεχίζεται...
Εν τω μεταξύ, η αστική ανάπτυξη συνεχίζεται αμείωτη και στις δύο πλευρές των συνόρων, τροφοδοτούμενη από τον κόσμο, που ελκύει ο παγετώνας. Οι εργασίες κατασκευής του τελεφερίκ, που συνδέει την ελβετική κορυφή του Little Matterhorn (3.883 m) με τη Testa Grigia στα ιταλο-ελβετικά σύνορα (3.480 m) μόλις ολοκληρώθηκαν και τέθηκαν σε λειτουργία την 1η Ιουλίου του τρέχοντος έτους.
Για πρώτη φορά, είναι δυνατή η μετακίνηση από το Zermatt στο Cervinia, απόσταση περίπου 10 χιλιομέτρων, χωρίς σκι ή περπάτημα 10 ωρών. Ωστόσο, γι' αυτή τη διαδρομή μισής ώρας, η οποία απαιτεί αλλαγή τελεφερίκ τρεις φορές, το κόστος είναι υψηλό: η μετάβαση και η επιστροφή κοστίζει περίπου 240 €.
Ακόμη, καθώς ο πάγος υποχωρεί, ελευθερώνει επίσης οικοδομήσιμη γη, επιτρέποντας στον τουρισμό και το κτίσιμο κατοικιών να ευδοκιμήσουν. Στην Cervinia, στην ιταλική πλευρά, τρία κτίρια ανακαινίζονται αυτήν τη στιγμή, ενώ στην ελβετική πλευρά, λειτουργούν τουλάχιστον 16 γερανοί, κυρίως για την κατασκευή νέων κτιρίων.
Η Romy Biner, η δήμαρχος του Zermatt, λέει ότι αυτό δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο. «Η μεγάλη ανάπτυξη της πόλης έγινε στις δεκαετίες του '80 και του '90. Έκτοτε έχουμε μεγάλη ζήτηση για σπίτια και διαμερίσματα», λέει. Μετά τη Ζυρίχη, το Zermatt είναι ο δήμος με τη δεύτερη υψηλότερη τιμή ακινήτων.
Κατά κάποιο τρόπο, το Matterhorn σηματοδοτεί μια αμοιβαία και επωφελή συνεργασία για την Ιταλία και την Ελβετία: ενώ η χωρητικότητα «κρεβατιών» αυξάνεται στο Zermatt, η νέα σύνδεση του τελεφερίκ αναμένεται να ωθήσει νέους τουρίστες στην ιταλική πλευρά. Σουηδοί και Άγγλοι επενδυτές αγόρασαν πρόσφατα ακίνητα στη Cervinia, πρώτη φορά για τον ιταλικό δήμο του οποίου η ανάπτυξη συνδέεται στενά με εκείνη του Zermatt.
Επομένως, η διασφάλιση της άνεσης και της ασφάλειας των τουριστών είναι πρωταρχικής σημασίας. «Εργαζόμαστε για την προστασία από χιονοστιβάδες και πλημμύρες», είπε η Biner. «Σχεδιάζεται μια νέα σήραγγα τρένου από το Täsch στο Zermatt και η κατασκευή επρόκειτο να ξεκινήσει το 2028 και να ολοκληρωθεί το 2035. Εργαζόμαστε για την αύξηση παροχής ηλεκτρικής ενέργειας από υδροηλεκτρική ενέργεια. Για να καλύψουμε τη ζήτηση σε πόσιμο νερό κατασκευάζουμε μια επιπλέον δεξαμενή». H δήμαρχος του Zermatt τόνισε επίσης την «πολύ σταθερή συνεργασία με την Cervinia» για την ανάπτυξη των υποδομών.
Σαν τον σκύλο με τη γάτα
Δεν πήγαν όλα ομαλά, όμως. Πριν από αρκετούς μήνες, ένα καταφύγιο που χτίστηκε και το διοικούσαν Ιταλοί για γενιές, βρέθηκε στο επίκεντρο μιας τοπικής διαμάχης.
Μετά από μια κατολίσθηση,που προκλήθηκε από το λιώσιμο των παγετώνων και του μόνιμου παγετού, οι ελβετικές αρχές πρότειναν να επανασχεδιαστούν τα σύνορα και αποφάσισαν να τοποθετήσουν το καταφύγιο στη μέση. «Ελβετοί εμπειρογνώμονες ήρθαν στην Ιταλία πριν από μερικά χρόνια και είπαν ότι, κατά την άποψή τους, το καταφύγιο βρισκόταν το μισό σε ιταλικό έδαφος και το μισό σε ελβετικό έδαφος», λέει ο Giuliano Trucco, ένας 79χρονος διάσημος ξεναγός στην Cervinia, ο οποίος έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις ιταλο-ελβετικές συνοριακές σχέσεις.
Ο γιος του, Lucio, έχει δύο καταφύγια στα σύνορα, συμπεριλαμβανομένου του αμφισβητούμενου. Η ιστορία, ευτυχώς, έληξε καλώς. «Το θέμα φαίνεται να έχει λυθεί. Του χρόνου το καταφύγιο θα πρέπει να ανακαινιστεί», είπε ο Lucio. «Έχουμε σχεδόν όλες τις άδειες. Τελικά, αποδείχθηκε δωρεάν δημοσιότητα». Από την πλευρά της, η Swisstopo είπε ότι τα συμφέροντα, που σχετίζονται με το καταφύγιο και το εστιατόριο, είναι γνωστά παντού και έχουν ληφθεί υπόψη στο σχέδιο συμφωνίας.
Ωστόσο, μια παρόμοια διαμάχη μεταξύ Γαλλίας και Ιταλίας για τα συνοριακά δικαιώματα στο Mont Blanc μπορεί να μην καταλήξει τόσο καλά: οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Παρισιού και Ρώμης, οι οποίες διαρκούν χρόνια, θα χρειαστούν δικηγόρους και ειδικούς να βρουν μια αποδεκτή λύση για τις δύο πλευρές.
Στο μέλλον, οι εντάσεις ενδέχεται να εκτονωθούν και σε άλλες περιοχές του κόσμου – όπως στην Ασία, όπου οι συνοριακές διαμάχες στα Ιμαλάια έχουν ήδη προκαλέσει αψιμαχίες μεταξύ Ινδίας και Κίνας.
Εάν στο μείγμα προστεθούν και άλλες ελλείψεις πόρων, δεν μπορεί κανείς να εγγυηθεί ότι οι εντάσεις αυτές θα καταλήξουν σε ένα ειρηνικό «merci», «merci».
www.worldenergynews.gr
«Merci», «merci». Κατά την άφιξη του τελεφερίκ στη Testa Grigia (3.458 μέτρα), οι άνθρωποι συχνά ανταλλάσσουν ευγενικούς χαιρετισμούς στα γαλλικά.
Βρισκόμαστε στα σύνορα Ελβετίας-Ιταλίας, ακριβώς πάνω από τον παγετώνα Theodul, όπου τους κατοίκους ενώνει μια κοινή οικονομία και η γαλλική γλώσσα. Τουλάχιστον προς το παρόν, οι δύο πόλεις γύρω από το εμβληματικό βουνό Matterhorn ευδοκιμούν λόγω της σταθερής ροής τουριστών, οι οποίοι έρχονται να επισκεφθούν τα όμορφα τοπία και να κάνουν σκι στις χιονισμένες, καθ'όλη τη διάρκεια του χρόνου, πλαγιές.
Στην πλευρά της Ελβετίας, το θέρετρο Zermatt ξεπερνά την ανάπτυξη της Ελβετίας, ενώ στην πλευρά της Ιταλίας, η Cervinia τα πηγαίνει καλύτερα από το μεγαλύτερο μέρος της Ιταλίας. Αυτό συμβαίνει παρά το λιώσιμο του παγετώνα, γεγονός που έχει μεταλλάξει το τοπίο και ωθεί τις τοπικές αρχές στην επαναπροσδιόριση της διαχωριστικής γραμμής μεταξύ των δύο χωρών.
«Ο παγετώνας έχει συρρικνωθεί στην ιταλική πλευρά. Σε ορισμένες περιοχές, απομένει μόνο γη», δήλωσε ο Jérôme Perruquet, ξεναγός από την κοιλάδα της Αόστα. «Η έκταση της τήξης του παγετώνα στην ιταλική πλευρά κατέστησε αναγκαία την πραγματοποίηση ορισμένων εργασιών στερέωσης, οι οποίες πρόκειται να ξεκινήσουν σύντομα», πρόσθεσε ακόμη.
«Οι Ελβετοί θα ηγηθούν της διαδικασίας, από εμπορικό ενδιαφέρον, παρά το γεγονός ότι σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα εντοπίζεται σε ιταλικό έδαφος», είπε στην EURACTIV στα τέλη Ιουνίου. Καθώς τα συμφέροντα των δύο χωρών συγκλίνουν, οι συνομιλίες προχωρούν ομαλά. Η παρέμβαση με εκσκαφείς, στοχεύει στη διατήρηση των χιονοδρομικών δραστηριοτήτων γύρω από τον παγετώνα Theodul. «Όλοι κερδίζουμε από αυτό», ακόμα κι αν ο παγετώνας «υποφέρει», λένε οι ντόπιοι ξεναγοί.
Η επιτροπή για τη διατήρηση των εθνικών συνόρων μεταξύ Ελβετίας και Ιταλίας συνεδρίασε στη Βέρνη για την τακτική σύνοδό της στο διάστημα 9-11 Μαΐου. Οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν κυρίως στον επαναπροσδιορισμό των συνόρων στην περιοχή Testa Grigia/Plateau Rosa και συντάχθηκε σχετική συμφωνία, σύμφωνα με το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Γραφείο Τοπογραφίας, Swisstopo. Οι διαδικασίες για την έγκριση της συμφωνίας του Μαΐου «θα ξεκινήσουν τώρα τόσο στην Ελβετία όσο και στην Ιταλία», αναφέρει, αν και δεν γνωρίζει πότε θα δημοσιευτεί η συμφωνία ή πότε θα πραγματοποιηθεί η τελική πολιτική επικύρωση.
Ψάξε, ψάξε, δεν θα τους βρεις...τους 1.000 παγετώνες
Στις αλπικές περιοχές της Ευρώπης, τα πολιτικά σύνορα χαράσσονται συχνά σε ορεινές γραμμές. Τα σύνορα αυτά μετακινούνται κυριολεκτικά, λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, γι αυτό θα πρέπει να μετατοπιστούν και στον χάρτη. «Λόγω της κλιματικής αλλαγής και των ελβετικών παγετώνων που λιώνουν γρήγορα, με την πάροδο του χρόνου θα αντιμετωπίζουμε όλο και περισσότερες παρόμοιες καταστάσεις», επιβεβαίωσε η Swisstopo.
Στον παγετώνα Theodul, τα κύρια αξιοθέατα είναι το εμβληματικό βουνό Matterhorn, όπου παρέχεται η δυνατότητα για σκι όλο το χρόνο, με το θέρετρο Zermatt (1.620 m) να βρίσκεται στην ελβετική πλευρά και το Cervinia (2.050 m) στην ιταλική πλευρά. Κι ενώ τα θέρετρα σε χαμηλότερο υψόμετρο αγωνίζονταν για λίγο χιόνι, λόγω της κλιματικής αλλαγής, ο παγετώνας Theodul προσελκύει όλο και περισσότερους σκιέρ.
Ωστόσο, η καλοκαιρινή σεζόν του 2022 αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα. Λόγω της τήξης του παγετώνα, για πρώτη φορά οι πίστες δεν ήταν προσβάσιμες στο κοινό, αλλά ήταν ανοιχτές μόνο για τις εθνικές ομάδες σκι. Ωστόσο, εστιατόρια και ξενοδοχεία σε Zermatt και Cervinia ανέφεραν κέρδη ρεκόρ το περασμένο καλοκαίρι. Πολλοί επισκέπτες ήρθαν στην ελβετική πόλη για να δουν τη θέα από το Matterhorn, βουνό δημοφιλές κυρίως στους τουρίστες από ασιατικές χώρες, το οποίο απεικονίζεται, επίσης, στο logo της σοκολάτας Toblerone.
Αυτό το καλοκαίρι, οι προοπτικές για το σκι είναι ακόμη καλές - χιόνισε περισσότερο από το συνηθισμένο τον Μάιο και ο παγετώνας φαίνεται, στις αρχές του καλοκαιριού, να βαστά πιο γερά από ό,τι πέρισυ. Ωστόσο, δύο ξεναγοί επισημαίνουν ότι ορισμένοι βράχοι στην ιταλική πλευρά δεν καλύπτονται πλέον από χιόνι «για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες». Αυτό το γεγονός, επιβεβαιώνει μια ευρύτερη τάση: ενώ οι μεγαλύτεροι παγετώνες υποχωρούν λίγο λίγο, λόγω της κλιματικής αλλαγής, πολλοί από τους μικρότερους έχουν εξαφανιστεί εντελώς.
«Έχουμε 1.400 παγετώνες στην Ελβετία αυτή τη στιγμή, πολλοί είναι μικροί. Οι μικροί παγετώνες είναι οι πρώτοι που εξαφανίζονται», εξήγησε ο Matthias Huss, επικεφαλής του ελβετικού δικτύου παρακολούθησης παγετώνων (GLAMOS) στο ETH Zurich. «Εχουμε χάσει περίπου 1.000 παγετώνες, μόνο τα τελευταία 30-40 χρόνια. Πολλοί δεν είχαν καν ονόματα, αλλά τώρα χάνουμε και παγετώνες, οι οποίοι θεωρούνται σημαντικοί», είπε.
Ελβετικό δημοψήφισμα για τον κλιματικό στόχο του 2050
Στις 18 Ιουνίου, η Ελβετία διεξήγαγε δημοψήφισμα στο οποίο το 59% του πληθυσμού της χώρας ψήφισε υπέρ της επίτευξης «ουδετερότητας άνθρακα» έως το 2050, σύμφωνα με απόφαση που είχε ήδη ληφθεί νωρίτερα σε επίπεδο Ε.Ε. Με την κλιματική αλλαγή, το λιώσιμο των πάγων συνοδεύεται από το λιώσιμο του μόνιμου παγετού - του παγωμένου, δηλάδή, εδάφους, το οποίο λειτουργεί ως κόλλα μεταξύ των σπασμένων πετρωμάτων και άλλων συντριμμιών. Η τήξη του μόνιμου παγετού είναι πιο αργή, αλλά έχει ακόμη μεγαλύτερο αντίκτυπο στις μετατοπίσεις κομματιών γης, καθώς και στην αλλαγή των συνόρων μεταξύ των χωρών.
«Η υποχώρηση γης και οι κατολισθήσεις, όπως αυτή που είχαμε πριν από δύο εβδομάδες στα σύνορα Ελβετίας-Αυστρίας στο Tyrol, έχουν να κάνουν με το λιώσιμο του μόνιμου παγετού. Και το λιώσιμο των παγετώνων μπορεί να έχει τέτοιες συνέπειες, αλλά μικρότερης κλίμακας», εξήγησε ο Huss. Σύμφωνα με τον καθηγητή, όλοι οι παγετώνες, με εξαίρεση εκείνους με το υψηλότερο υψόμετρο στις Άλπεις, όπως του Mont Blanc, θα μπορούσαν να εξαφανιστούν μέχρι το 2100. Αυτό είναι το χειρότερο σενάριο. Αλλά ακόμα και στο καλύτερο σενάριο – για παράδειγμα, εάν τα έθνη του κόσμου φτάσουν σε ουδετερότητα εκπομπών CO2 έως το 2050 – τα δύο τρίτα του πάγου στις ευρωπαϊκές Άλπεις δεν θα υπάρχουν μέχρι το τέλος του αιώνα».
Εν τω μεταξύ, η αστική ανάπτυξη συνεχίζεται...
Εν τω μεταξύ, η αστική ανάπτυξη συνεχίζεται αμείωτη και στις δύο πλευρές των συνόρων, τροφοδοτούμενη από τον κόσμο, που ελκύει ο παγετώνας. Οι εργασίες κατασκευής του τελεφερίκ, που συνδέει την ελβετική κορυφή του Little Matterhorn (3.883 m) με τη Testa Grigia στα ιταλο-ελβετικά σύνορα (3.480 m) μόλις ολοκληρώθηκαν και τέθηκαν σε λειτουργία την 1η Ιουλίου του τρέχοντος έτους.
Για πρώτη φορά, είναι δυνατή η μετακίνηση από το Zermatt στο Cervinia, απόσταση περίπου 10 χιλιομέτρων, χωρίς σκι ή περπάτημα 10 ωρών. Ωστόσο, γι' αυτή τη διαδρομή μισής ώρας, η οποία απαιτεί αλλαγή τελεφερίκ τρεις φορές, το κόστος είναι υψηλό: η μετάβαση και η επιστροφή κοστίζει περίπου 240 €.
Ακόμη, καθώς ο πάγος υποχωρεί, ελευθερώνει επίσης οικοδομήσιμη γη, επιτρέποντας στον τουρισμό και το κτίσιμο κατοικιών να ευδοκιμήσουν. Στην Cervinia, στην ιταλική πλευρά, τρία κτίρια ανακαινίζονται αυτήν τη στιγμή, ενώ στην ελβετική πλευρά, λειτουργούν τουλάχιστον 16 γερανοί, κυρίως για την κατασκευή νέων κτιρίων.
Η Romy Biner, η δήμαρχος του Zermatt, λέει ότι αυτό δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο. «Η μεγάλη ανάπτυξη της πόλης έγινε στις δεκαετίες του '80 και του '90. Έκτοτε έχουμε μεγάλη ζήτηση για σπίτια και διαμερίσματα», λέει. Μετά τη Ζυρίχη, το Zermatt είναι ο δήμος με τη δεύτερη υψηλότερη τιμή ακινήτων.
Κατά κάποιο τρόπο, το Matterhorn σηματοδοτεί μια αμοιβαία και επωφελή συνεργασία για την Ιταλία και την Ελβετία: ενώ η χωρητικότητα «κρεβατιών» αυξάνεται στο Zermatt, η νέα σύνδεση του τελεφερίκ αναμένεται να ωθήσει νέους τουρίστες στην ιταλική πλευρά. Σουηδοί και Άγγλοι επενδυτές αγόρασαν πρόσφατα ακίνητα στη Cervinia, πρώτη φορά για τον ιταλικό δήμο του οποίου η ανάπτυξη συνδέεται στενά με εκείνη του Zermatt.
Επομένως, η διασφάλιση της άνεσης και της ασφάλειας των τουριστών είναι πρωταρχικής σημασίας. «Εργαζόμαστε για την προστασία από χιονοστιβάδες και πλημμύρες», είπε η Biner. «Σχεδιάζεται μια νέα σήραγγα τρένου από το Täsch στο Zermatt και η κατασκευή επρόκειτο να ξεκινήσει το 2028 και να ολοκληρωθεί το 2035. Εργαζόμαστε για την αύξηση παροχής ηλεκτρικής ενέργειας από υδροηλεκτρική ενέργεια. Για να καλύψουμε τη ζήτηση σε πόσιμο νερό κατασκευάζουμε μια επιπλέον δεξαμενή». H δήμαρχος του Zermatt τόνισε επίσης την «πολύ σταθερή συνεργασία με την Cervinia» για την ανάπτυξη των υποδομών.
Σαν τον σκύλο με τη γάτα
Δεν πήγαν όλα ομαλά, όμως. Πριν από αρκετούς μήνες, ένα καταφύγιο που χτίστηκε και το διοικούσαν Ιταλοί για γενιές, βρέθηκε στο επίκεντρο μιας τοπικής διαμάχης.
Μετά από μια κατολίσθηση,που προκλήθηκε από το λιώσιμο των παγετώνων και του μόνιμου παγετού, οι ελβετικές αρχές πρότειναν να επανασχεδιαστούν τα σύνορα και αποφάσισαν να τοποθετήσουν το καταφύγιο στη μέση. «Ελβετοί εμπειρογνώμονες ήρθαν στην Ιταλία πριν από μερικά χρόνια και είπαν ότι, κατά την άποψή τους, το καταφύγιο βρισκόταν το μισό σε ιταλικό έδαφος και το μισό σε ελβετικό έδαφος», λέει ο Giuliano Trucco, ένας 79χρονος διάσημος ξεναγός στην Cervinia, ο οποίος έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις ιταλο-ελβετικές συνοριακές σχέσεις.
Ο γιος του, Lucio, έχει δύο καταφύγια στα σύνορα, συμπεριλαμβανομένου του αμφισβητούμενου. Η ιστορία, ευτυχώς, έληξε καλώς. «Το θέμα φαίνεται να έχει λυθεί. Του χρόνου το καταφύγιο θα πρέπει να ανακαινιστεί», είπε ο Lucio. «Έχουμε σχεδόν όλες τις άδειες. Τελικά, αποδείχθηκε δωρεάν δημοσιότητα». Από την πλευρά της, η Swisstopo είπε ότι τα συμφέροντα, που σχετίζονται με το καταφύγιο και το εστιατόριο, είναι γνωστά παντού και έχουν ληφθεί υπόψη στο σχέδιο συμφωνίας.
Ωστόσο, μια παρόμοια διαμάχη μεταξύ Γαλλίας και Ιταλίας για τα συνοριακά δικαιώματα στο Mont Blanc μπορεί να μην καταλήξει τόσο καλά: οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Παρισιού και Ρώμης, οι οποίες διαρκούν χρόνια, θα χρειαστούν δικηγόρους και ειδικούς να βρουν μια αποδεκτή λύση για τις δύο πλευρές.
Στο μέλλον, οι εντάσεις ενδέχεται να εκτονωθούν και σε άλλες περιοχές του κόσμου – όπως στην Ασία, όπου οι συνοριακές διαμάχες στα Ιμαλάια έχουν ήδη προκαλέσει αψιμαχίες μεταξύ Ινδίας και Κίνας.
Εάν στο μείγμα προστεθούν και άλλες ελλείψεις πόρων, δεν μπορεί κανείς να εγγυηθεί ότι οι εντάσεις αυτές θα καταλήξουν σε ένα ειρηνικό «merci», «merci».
www.worldenergynews.gr
