Η ώθηση του Βερολίνου για μία συνολική προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την ΕΕ έχει φέρει στην επιφάνεια έναν περίπλοκο δίκτυο συστημάτων φορολογίας και αποζημίωσης της ενέργειας που ισχύουν επί του παρόντος σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, γράφει ο Nikolaus J. Kurmayer για το The Green Brief του Euractiv.
Το σύστημα αυτό, βρίσκεται στη μέση ενός άνευ προηγουμένου μετασχηματισμού.
Πρόταση τιμής
Από ένα κεντρικό σύστημα λίγων, ισχυρών και εύκολα αποσπώμενων συμβατικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, η ήπειρoς κινείται γρήγορα προς αποκεντρωμένες εγκαταστάσεις, όπου δεκάδες ηλιακά πάνελ και ανεμογεννήτριες τροφοδοτούν την ηλεκτρική ενέργεια που εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες στο δίκτυο.
Καθώς αυτός ο μετασχηματισμός εκτυλίσσεται, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής φαίνεται ότι δεν μπορούν να μην ασχοληθούν με τους κανόνες.
«Θα πρέπει να έχουμε μια βιομηχανική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας.
Η πρότασή μου είναι έξι λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα μέχρι το 2030», δήλωσε ο υπουργός Οικονομίας και Κλίματος της Γερμανίας Robert Habeck τη Δευτέρα (8 Μαΐου).
Αλλά πιέζοντας για δασμούς στη βιομηχανική ενέργεια σε ολόκληρη την ΕΕ, το Βερολίνο θέτει επίσης σε κίνδυνο τον θεμιτό ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά της ΕΕ.
Συνέπειες
Με μια τέτοια χρέωση, οι Έλληνες παραγωγοί αλουμινίου για παράδειγμα θα έχαναν από τους Γερμανούς ανταγωνιστές τους, καθώς καταναλώνουν πολύ λιγότερη ηλεκτρική ενέργεια.
Οι κατασκευαστές αλουμινίου στο Αμβούργο, θα μπορούσαν εύκολα να υπονομεύσουν τους Έλληνες ανταγωνιστές τους, απειλώντας τη μακροπρόθεσμη οικονομική τους βιωσιμότητα.
«Χρειάζεται μεγάλη προσοχή εάν αρχίσετε να επιδοτείτε την ενέργεια για επιχειρήσεις που βρίσκονται σε άμεσο ανταγωνισμό με άλλες επιχειρήσεις», προειδοποίησε η επικεφαλής κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ Margrette Vestager κατά την επίσκεψή της στο Βερολίνο τη Δευτέρα.
Για να αποτρέψει τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού, η Γερμανία μπορεί να θέλει να προσθέσει ένα χρηματοδοτικό μέσο στην πρωτοβουλία της, για παράδειγμα, συμπεριλαμβάνοντας ένα δάνειο που υποστηρίζεται από τις Βρυξέλλες, το οποίο επιτρέπει στα φτωχότερα κράτη της ΕΕ να εφαρμόσουν τους δασμούς σε ολόκληρο το μπλοκ.
Ίσως αυτό να προστεθεί ως μέρος των συνεχιζόμενων συνομιλιών για τη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας του μπλοκ, οι οποίες αναμένεται να ολοκληρωθούν πριν από το τέλος του έτους.
Σε κάθε περίπτωση, η ιδέα για την ενιαία τιμολόγηση βιομηχανικής ενέργειας του Βερολίνου προσθέτει ένα σωρό μέτρα που στρεβλώνουν την ήδη τεταμένη αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρώπης.
Πέρυσι, η Ισπανία και η Πορτογαλία εισήγαγαν ένα πολύκροτο σύστημα σύμφωνα με το οποίο το κράτος πληρώνει τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου για να διατηρήσει τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος τεχνητά χαμηλές, και αυτή η εξαίρεση θα ισχύσει και το 2023, αφού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την παράταση του καθεστώτος μέχρι το τέλος του έτους.
Άλλα προβλήματα
- Η Ευρώπη υστερεί επίσης στις διασυνοριακές διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας, βασικό χαρακτηριστικό οποιουδήποτε μελλοντικού ευρωπαϊκού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας που θεωρητικά θα επέτρεπε στα ηλεκτρόνια να ρέουν ελεύθερα από υπεράκτια αιολικά πάρκα στη Βαλτική προς ηλιακούς σταθμούς στην Ισπανία.
- Ένας στόχος της ΕΕ που αποσκοπούσε να διασφαλίσει ότι οι διασυνοριακές διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας θα έφταναν το 10% έως το 2020 δεν έγινε σε μεγάλο βαθμό, διαπίστωσαν οι ελεγκτές της ΕΕ.
- Έντεκα χώρες της ΕΕ βρίσκονται εκτός τροχιάς για την επίτευξη του στόχου του 15% για το 2030 και ακόμη και όταν υπάρχουν διασυνδέσεις, συνήθως χρησιμοποιούνται πολύ λιγότερο από ό,τι προβλεπόταν.
- Και μετά, υπάρχει επίσης το βαθύ χάσμα μεταξύ των πλουσιότερων περιοχών της Ευρώπης, όπου οι ΑΠΕ διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο, και των φτωχότερων τμημάτων όπου εξακολουθεί να κυριαρχεί ο άνθρακας, θέμα υπαρξιακό για τους Πολωνούς, οι οποίοι αρνήθηκαν να δεσμευτούν σε ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την έξοδο από τον άνθρακα.
- Και τελευταίο αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, η Γαλλία και η Γερμανία βρίσκονται σε τροχιά σύγκρουσης όσον αφορά την ενέργεια.
Ενώ η Γερμανία φαίνεται χαρούμενη που στοχεύει σε ένα 100% σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, οι Γάλλοι διστάζουν να πάνε εκεί, λέγοντας ότι το δίκτυό τους έχει ήδη απελευθερωθεί σε μεγάλο βαθμό χάρη στην πυρηνική ενέργεια.
- Η πολιτική ταυτότητα παίζει επίσης καίριο ρόλο σε αυτό το πλαίσιο.
Καθώς η θέση της Γαλλίας στον κόσμο διαβρώνεται, η πυρηνική ενέργεια έχει γίνει κεντρική στην ιδέα της χώρας για ανεξαρτησία και μεγαλείο, την ώρα που οι Πράσινοι και οι σοσιαλδημοκράτες της Γερμανίας φαίνεται να έχουν την πρόθεση να ολοκληρώσουν το Energiewende της χώρας - δηλ. 100% ΑΠΕ - ή να πεθάνουν προσπαθώντας.
- Προσθέτοντας στο μίγμα και τα κίνητρα της βιομηχανικής πολιτικής, ο Γόρδιος δεσμός είναι... έτοιμος, σε μια Ευρώπη που δεν διαθέτει μαγικό σπαθί ή Μέγα Αλέξανδρο να τον κόψει.
Το δίλημμα πλέον είναι ένα: θα αφήσει η Ευρώπη το ενεργειακό μίγμα να ετοιμάζεται σε χιλιάδες εργοτάξια, για μια ασθενή αγορά, ή θα επικρατήσει η πολιτική μανία, αφήνοντας το χάος πολιτικής να βασιλεύει.
Nikolaus J. Kurmayer για το The Green Brief EURACTIV
www.worldenergynews.gr
