Κοντά στο τέλος της συνόδου κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα στο Sharm El-Sheikh πέρυσι, ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το κλίμα, Frans Timmermans, πρόσφερε μια μεγάλη συμφωνία για να σπάσει το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις: η ομάδα των 27 μελών να συναινέσει στη δημιουργία μιας χρηματοδοτικής διευκόλυνσης για την πληρωμή των απωλειών και των ζημιών που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή, εκπληρώνοντας το αίτημα των αναπτυσσόμενων χωρών.
Ωστόσο, όπως υπενθυμίζουν οι John Ainger και Akshat Rathi γράφοντας για το Bloomberg Green, η υποστήριξη της ΕΕ θα ερχόταν μόνο εάν όλες οι χώρες συμφωνούσαν σε μια ισχυρότερη δέσμευση για την εξάλειψη της χρήσης ορυκτών καυσίμων.
Η υπόσχεση για τις απώλειες και ζημιές μπήκε στην τελική συμφωνία στο COP27, όμως μια ισχυρότερη συμφωνία για σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων δεν ήρθε.
Ήττα... βαριά
Αυτή η... ήττα εξακολουθεί να κεντρίζει τονTimmermans.
«Δεν υπάρχει τρόπος — καμία περίπτωση— να επιτύχουμε οποιονδήποτε από τους στόχους μας εάν δεν κάνουμε περισσότερα για τον περιορισμό και την μείωση», είπε στην σύνοδο του «Διαλόγου για το Κλίμα του Petersberg» την περασμένη εβδομάδα στο Βερολίνο, μια εκδήλωση με στόχο την τόνωση των φιλοδοξιών πριν από την ετήσια Σύνοδο Κορυφής για το κλίμα του ΟΗΕ στο Ντουμπάι στο τέλος του έτους.
Χωρίς ισχυρότερη δράση κατά των εκπομπών, «ό,τι κι αν κάνουμε για τα οικονομικά, την προσαρμογή, τις απώλειες και τις ζημιές, θα υπολείπεται αυτού που χρειαζόμαστε».
Η περσινή ήττα για την ΕΕ και τους συμμάχους της στις μειώσεις των εκπομπών στο COP27 έχει δημιουργήσει τώρα έναν από τους πιο σκληρούς αγώνες ενόψει του COP28.
Το κράτος υποδοχής, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, είναι ένα πλούσιο «πετροκράτος» του οποίου η οικονομία εξαρτάται από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Πρόεδρος της COP28... ένας υπέρμαχος του πετρελαίου!
Τα γεράκια που αγωνίζονται για την μείωση των εκπομπές θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τον άνθρωπο που τα ΗΑΕ επίλεξαν ως πρόεδρο της COP28: Τον Sultan Al Jaber, επικεφαλής της Abu Dhabi National Oil Co., του 12ου μεγαλύτερου παραγωγού πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο.
Η κρατική εταιρεία πετρελαίου στην οποία ηγείται έχει μερικά από τα πιο επιθετικά σχέδια για την επέκταση της παραγωγής ορυκτών καυσίμων.
Ο Timmermans ωστόσο, έχει την επιστήμη με το μέρος του.
Το κόστος της μείωσης των εκπομπών - αφήνοντας λιγότερες ακραίες κλιματικές επιπτώσεις για να αντιμετωπιστούν - θα είναι πολύ μικρότερο από το να πληρώσετε για τις μεγαλύτερες ζημιές ενός κόσμου που θερμαίνεται... όμως η πολιτική γίνεται δυσκολότερη...
Σταδιακή κατάργηση... όχι εξάλειψη
Ο Al Jaber είπε στην εκδήλωση για το κλίμα της περασμένης εβδομάδας ότι οι διπλωμάτες θα πρέπει να επικεντρωθούν στη σταδιακή κατάργηση των εκπομπών από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, αντί να εξαλείψουν οι ίδιοι αυτά τα καύσιμα.
Αυτό θεωρείται ότι αφήνει την πόρτα ανοιχτή για την καύση πετρελαίου και φυσικού αερίου με παράλληλη κλιμάκωση των τεχνολογιών δέσμευσης άνθρακα.
Οι διπλωμάτες της ΕΕ δεν πείθονται...
«Δεν νομίζω ότι η δέσμευση άνθρακα θα μας οδηγήσει εκεί», είπε η Jennifer Morgan, απεσταλμένη της Γερμανίας για το κλίμα, σε συνέντευξή της στο Bloomberg TV.
«Αυτό που πραγματικά πρέπει να δούμε, και νομίζω ότι οι χώρες του κόσμου θα το προωθήσουν, είναι το τέλος της εποχής των ορυκτών καυσίμων και ο πολλαπλασιασμός των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας».
Το ερώτημα παραμένει ίδιο: πώς θα επιτύχει η ΕΕ τον στόχο της να επιταχύνει τον ρυθμό των περικοπών των εκπομπών;
Στο Sharm El-Sheikh πέρυσι, το μπλοκ ήταν μέρος μιας ώθησης της Ινδίας να επεκτείνει τη γλώσσα που υιοθετήθηκε στην COP26 σχετικά με τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο.
Ο Timmermans ήθελε επίσης μια δέσμευση για την κορύφωση των εκπομπών από τον ενεργειακό τομέα έως το 2025.
Η προσπάθεια απέτυχε καθώς το λόμπι από τη Σαουδική Αραβία, την Κίνα και τη Ρωσία, που έπεισε την αιγυπτιακή προεδρία της συνόδου να απορρίψει την ιδέα.
Φέτος, οι ηγέτες της ΕΕ αναμένουν περισσότερες αντιρρήσεις σε όσους ζητούν ταχεία μείωση των εκπομπών, καθώς, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι - από την πρόεδρο της Κομισιόν Ursula Von der Leyen μέχρι την υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας Annalena Baerbock - άρχισαν να ζητούν έναν παγκόσμιο στόχο για την ανάπτυξη των ΑΠΕ.
Ένα τέτοιο μέτρο θα συνεπαγόταν μείωση της ρύπανσης καθώς ο άνεμος και η ηλιακή ενέργεια καταναλώνουν μέρος των ορυκτών καυσίμων στο ενεργειακό εφοδιασμό
Άνοδος συμμετοχής ΑΠΕ στο μείγμα
Τον περασμένο μήνα η ΕΕ συμφώνησε να ενισχύσει τις δικές της ΑΠΕ στο 42,5% του ενεργειακού μείγματος έως το 2030, ενώ, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας, ο οποίος θα συμμετάσχει στην επίτευξη ενός παγκόσμιου στόχου για τις ΑΠΕ, εκτίμησε ότι το μερίδιο αυτών των τεχνολογιών στη συνολική προσφορά της παγκόσμιας ενέργειας ήταν μόλις 5,2% το 2021.
Μια περίληψη του Διαλόγου για το Κλίμα του Petersberg στο Βερολίνο περιλάμβανε αναφορά στην ικανότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που πρέπει να τριπλασιαστεί.
Ο Al Jaber είπε στην ομιλία του στην εκδήλωση ότι ο τριπλασιασμός θα πρέπει να γίνει μέχρι το 2030, ενώ ένας διπλασιασμό να ακολουθήσει μέχρι το 2040, όμως το κόστος για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες, πιθανότατα θα είναι τεράστιο.
Οι πλούσιες χώρες έχουν επανειλημμένα αποτύχει να επιτύχουν έναν οικονομικό στόχο 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως - κάτι που ελπίζουν ότι θα επιτευχθεί φέτος - αλλά οι φτωχότερες χώρες έχουν ήδη πει ότι αυτός ο αριθμός πρέπει να είναι τρισεκατομμύρια και να έρθει χωρίς δεσμεύσεις.
Οι απαιτήσεις του στόχου
Η κάλυψη αυτού του κενού θα μπορούσε να απαιτήσει καινοτόμα νέα χρηματοδοτικά μέσα, όπως οι παγκόσμιες εισφορές στα αεροπορικά ταξίδια και τα καύσιμα πλοίων καυσίμων.
Ή ίσως μια αναμόρφωση των πολυμερών τραπεζών ανάπτυξης, μια ιδέα που διαφημίζει η πρωθυπουργός των Μπαρμπάντος, Mia Mottley.
Στο μεταξύ, ένας ξεχωριστός παγκόσμιος στόχος για την ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης θα μπορούσε να είναι ευκολότερο να επιτευχθεί, σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο που γνωρίζει το θέμα.
Η ΕΕ έχει ήδη συμφωνήσει σε έναν στόχο μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας.
Αυτός ο αξιωματούχος είπε ότι στην COP28 μπορεί να υπάρξει μια ώθηση για έναν παγκόσμιο στόχο που αντ' αυτού επικεντρώνεται στη μείωση της ενεργειακής έντασης ή της ποσότητας ενέργειας που απαιτείται για τη δημιουργία μιας μονάδας παραγωγής.
«Γιατί δεν είμαστε πιο πρόθυμοι εδώ για τη μείωση της χρήσης ενέργειας;» είπε ο Timmermans στην κλιματική εκδήλωση της περασμένης εβδομάδας
«Ειδικά οι μεγάλοι ρυπαντές, οι μεγάλες βιομηχανικές χώρες.
Υπάρχουν πολλά, πολύ περισσότερα που μπορούμε να κάνουμε για την ενεργειακή απόδοση από όσα κάνουμε τώρα».
www.worldenergynews.gr
