Ο συγκεκριμένος φόρος έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από την ευρωπαϊκή αλλά και την ελληνική βιομηχανία, καθώς αυξάνει το κόστος των εισαγωγών πρώτων υλών και άλλων προϊόντων
Παράλληλα πλήττεται η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ καθώς θα αυξηθεί το κόστος παραγωγής λόγω της αύξησης τόσο της ενέργειας όσο και των βασικών πρώτων υλών.
Συγκεκριμένα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τους κανόνες για τον νέο φόρο άνθρακα στα ευρωπαϊκά σύνορα, τον CBAM (Συνοριακός Μηχανισμός Προσαρμογής ‘Άνθρακα), ο οποίος θα επιβαρύνει μία σειρά προϊόντων που εισάγονται από τρίτες χώρες, που δεν τηρούν τις προδιαγραφές για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Ακριβότερες οι εισαγωγές
Ο φόρος άνθρακα θα επιβληθεί στις εισαγωγές σιδήρου, χάλυβα, τσιμέντου, αλουμινίου, λιπασμάτων, ηλεκτρικής ενέργειας και υδρογόνου. Οι εισαγωγείς αυτών των αγαθών θα πρέπει να πληρώνουν τη διαφορά τιμής μεταξύ της τιμής του άνθρακα που καταβάλλεται στη χώρα παραγωγής και της τιμής των δικαιωμάτων άνθρακα στο ευρωπαϊκό χρηματιστήριο ρύπων (EU ETS).
Ο φόρος άνθρακα θα εισαχθεί σταδιακά από το 2026 έως το 2034 με την ίδια ταχύτητα που καταργούνται σταδιακά για τις βιομηχανίες τα δωρεάν δικαιώματα ρύπων.
Ο συγκεκριμένος φόρος έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από την ευρωπαϊκή αλλά και την ελληνική βιομηχανία, καθώς αυξάνει το κόστος των εισαγωγών πρώτων υλών και άλλων προϊόντων, γεγονός που θα επιδράσει αρνητικά στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και θα αυξήσει το κόστος για τους τελικούς καταναλωτές.
Πέραν του νέου φόρου άνθρακα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε και τη σταδιακή μείωση και εν τέλη κατάργηση της διάθεσης δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων στη βιομηχανία από το 2026 έως το 2034. Επίσης για πρώτη φορά εντάσσεται στον μηχανισμό εμπορίας ρύπων και ο ναυτιλιακός τομέας, ενώ σταδιακά καταργούνται και τα δωρεάν δικαιώματα στις αεροπορικές εταιρίες από το 2026.
Εξάλλου από το 2027 ή το 2028, ανάλογα με τις τιμές των καυσίμων, ξεκινά η εφαρμογή συστήματος εμπορίας ρύπων για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές, πράγμα που θα επιφέρει πρόσθετες χρεώσεις στις τιμές των καύσιμων για θέρμανση και κίνηση.
Μείωση εκπομπών
Η μεταρρύθμιση του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών CO2 (ETS) στοχεύει να συμβάλει στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου κατά 62% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2005, από μία σειρά συγκεκριμένων ρυπογόνων τομέων.
Ειδικά για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές δημιουργείται ξεχωριστός μηχανισμός, το ETS II, το οποίο θα θέτει τιμή στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τους δύο αυτούς τους τομείς, αρχής γενομένης από το 2027 (ή το 2028 εάν οι τιμές της ενέργειας είναι εξαιρετικά υψηλές).
Το μέτρο, εκτός από τη σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων των αερομεταφορών έως το 2026 φιλοδοξεί να προωθήσει τη χρήση βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων.
Τέλος, το ευρωκοινοβούλιο υπερψήφισε τη συμφωνία των κρατών- μελών για τη σύσταση ενός νέους Ταμείου στην ΕΕ, το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα (SCF). Ο νέος φορέας θα λειτουργήσει το 2026 με στόχο τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών, των πολύ μικρών επιχειρήσεων και των χρηστών των μεταφορών, που πλήττονται ιδιαίτερα από την ενεργειακή φτώχεια.
Το SCF θα χρηματοδοτείται από τα έσοδα των πλειστηριασμών των δικαιωμάτων ETS II, των οποίων το ύψος υπολογίζεται έως και 65 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ ένα επιπλέον 25% θα πρέπει να καλύπτεται από εθνικούς πόρους (συνολικού ύψους 86,7 δισεκατομμυρίων ευρώ).
Μόλις οι σχετικοί κανονισμοί εγκριθούν επίσημα από το Συμβούλιο, θα δημοσιευθούν στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και θα τεθούν σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευση.
www.worldenergynews.gr
