Ένας χρόνος συμπληρωμένος από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και το σοκ στις ενεργειακές αγορές είναι μεγάλο και συνάμα καταστροφικό σχετικά με τις σχέσεις Ρωσίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε σχόλιό του πρόσφατα, ο Εκτελεστικός Διευθυντής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ), Fatih Birol επισήμανε τρεις βασικές λύσεις από την κρίση μέχρι στιγμής.
Πρώτον, η Ρωσία έπαιξε το ενεργειακό χαρτί και δεν κέρδισε, με τα έσοδά της από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο να πέφτουν κατακόρυφα κατά 40% τον περασμένο χρόνο και να πέφτουν ακόμη περισσότερο τα επόμενα χρόνια. Η Ρωσία αντιμετωπίζει τώρα μια μόνιμη απώλεια θέσης στον ενεργειακό κόσμο: δεν χάνει μόνο σημαντικούς πελάτες αλλά και πρόσβαση σε βασικές τεχνολογίες και χρηματοδότηση λόγω κυρώσεων.
Δεύτερον, οι κυβερνητικές πολιτικές έχουν πραγματικά σημασία – ειδικά σε περιόδους κρίσης. Οι πολιτικές που δίνουν κίνητρα για ταχύτερη ανάπτυξη καθαρής ενέργειας ήταν επιτυχείς.
Τρίτον, η κρίση δεν έχει τελειώσει ακόμη, αλλά η ισχυρή αντίδραση της Ευρώπης και ο ήπιος καιρός αυτόν τον χειμώνα της αγόρασαν πολύτιμο χρόνο. Αυτό θα είναι το κλειδί για την εφαρμογή των τολμηρών πολιτικών και διαρθρωτικών αλλαγών.
Η επικράτηση των αβεβαιοτήτων
Οι παγκόσμιες αγορές φυσικού αερίου παραμένουν σφιχτές καθώς επιμένουν οι αβεβαιότητες Μετά τη μείωση πέρυσι εν μέσω της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης, η παγκόσμια ζήτηση για φυσικό αέριο αναμένεται να παραμείνει γενικά σταθερή φέτος, σύμφωνα με την τελευταία τριμηνιαία Έκθεση του ΙΕΑ.
Ωστόσο, οι προοπτικές υπόκεινται σε υψηλό επίπεδο αβεβαιότητας, ιδίως όσον αφορά τις μελλοντικές ενέργειες της Ρωσίας και τις οικονομικές επιπτώσεις των διακυμάνσεων των τιμών της ενέργειας.
Οι τιμές του φυσικού αερίου, αν και εξακολουθούν να είναι υψηλές με ιστορικά δεδομένα, έχουν πέσει τους τελευταίους μήνες.
Ωστόσο, αυτό θα μπορούσε να αλλάξει το 2023 καθώς η ζήτηση για LNG αυξάνεται στην Ασία, ιδιαίτερα στην Κίνα. Ως ο μεγαλύτερος εισαγωγέας φυσικού αερίου στον κόσμο, η χώρα άρει πρόσφατα τους περιορισμούς Covid και εάν η οικονομική δραστηριότητα ανακάμψει, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε σύσφιξη της παγκόσμιας προσφοράς, προκαλώντας ισχυρό ανταγωνισμό.
Τα ρεκόρ των εκπομπών CO2
Tην ίδια ώρα, το 2022 οι εκπομπές τροφοδοτήθηκαν από την αυξημένη προσφυγή στην ενέργεια από ορυκτά καύσιμα που συνδεόταν κυρίως με την αύξηση των ακραίων κλιματικών φαινομένων ή επίσης τις δυσκολίες λειτουργίας πρωτοφανούς αριθμού πυρηνικών αντιδραστήρων.
Οι εκπομπές από την καύση άνθρακα, η οποία στην Ασία, αλλά και στην Ευρώπη, αντικαθιστούσε συχνά το φυσικό αέριο, το οποίο είχε γίνει υπερβολικά ακριβό, αυξήθηκαν κατά 1,6%.
Γεωγραφικώς, η Ασία, εξαιρουμένης της Κίνας, είδε τις εκπομπές της να αυξάνονται κατά 4,2% λόγω της οικονομικής της ανάπτυξης. Η Κίνα, στην οποία εφαρμόζονταν περιορισμοί λόγω COVID, παρέμεινε στο ίδιο επίπεδο εκπομπών.
Στην ΕΕ, οι εκπομπές μειώθηκαν κατά 2,5% χάρη σε ανάπτυξη ρεκόρ των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έναντι της επιστροφής στον άνθρακα. Στις ΗΠΑ αυτές αυξήθηκαν κατά 0,8% από την ισχυρή αύξηση της ζήτησης ενέργειας λόγω των ακραίων θερμοκρασιών.
«Οι επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης δεν οδήγησαν στη μαζική αύξηση των εκπομπών για την οποία φοβόμασταν και αυτό χάρη στην αξιοσημείωτη ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, των ηλεκτρικών οχημάτων, των αντλιών θερμότητας και των τεχνολογιών ενεργειακής απόδοσης. Χωρίς αυτό, η αύξηση των εκπομπών CO2 θα ήταν σχεδόν τριπλάσια», σχολίασε ο Birol.
«Ωστόσο οι εκπομπές από την ενέργεια που παράγεται από ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, άνθρακας κλπ) συνεχίζουν να αυξάνονται, εμποδίζοντας τις προσπάθειες που έχουν στόχο να ανταποκριθούμε στους παγκόσμιους κλιματικούς στόχους», πρόσθεσε, ζητώντας από τις εταιρείες που αφορά το θέμα αυτό να δράσουν.
«Οι διεθνείς και εθνικές εταιρείες του τομέα της ενέργειας από ορυκτά καύσιμα αποκομίζουν έσοδα ρεκόρ και οφείλουν να αναλάβουν το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί, σύμφωνα με τις δημόσιες δεσμεύσεις τους για το κλίμα. Οφείλουν να αναθεωρήσουν τις στρατηγικές τους για πραγματική μείωση των εκπομπών τους», υπογράμμισε.
www.worldenergynews.gr
