Επιστολή στον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη απέστειλαν, σήμερα (19/1/2023), οι επικεφαλής των βιομηχανικών οργανώσεων της χώρας, ΣΕΒ, ΣΒΕ, ΕΒΙΚΕΝ, Ελληνική Παραγωγή, ΣΒΑΠ, ΣΒΘΣΕ, ΣΘΕΒ, ΣΕΒΠΔΕ, ΣΒΣΕ, για το ενεργειακό κόστος και τις επιπτώσεις του στη βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, και ειδικά της βιομηχανίας.
Όπως επισημαίνουν, αναγνωρίζεται η συνεχής προσπάθεια της πολιτείας για την άμβλυνση των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης στις επιχειρήσεις. Προσπάθειες που περιλαμβάνουν (ενδεικτικά) τα χρηματοδοτικά εργαλεία για επενδύσεις ενεργειακής μετάβασης, τη συνεχή πίεση στην ΕΕ και την ανάληψη πρωτοβουλιών για την εξεύρεση ευρωπαϊκών λύσεων στην ενεργειακή κρίση, την εκκαθάριση του ΕΤΜΕΑΡ, την προώθηση πλαισίου για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, τις προσπάθειες για ταχεία έγκριση του νέου σχήματος αντιστάθμισης του κόστους έμμεσων εκπομπών, την αναγνώριση της σημασίας εξεύρεσης αποτελεσματικού μηχανισμού αντιστάθμισης του υπέρμετρου ενεργειακού κόστους για τις επιχειρήσεις.
Όμως, η ένταση της ενεργειακής κρίσης είναι πλέον τέτοια που δημιουργεί μια πρωτοφανή υπαρξιακή κρίση στις επιχειρήσεις σε όλη την ΕΕ. ΄Όπως συμβαίνει και στην υπόλοιπη ΕΕ, οι επιχειρήσεις όλης της ελληνικής επικράτειας και όλων των μεγεθών βιώνουν πλέον μια κρίσιμη κατάσταση με αντικειμενικές προκλήσεις στην ομαλή λειτουργία ή την επιβίωση τους. Το διαχρονικό έλλειμα ανταγωνιστικότητας του κόστους ενέργειας στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με την τρέχουσα αδυναμία πρόβλεψης του ακόμα και σε βραχυπρόθεσμη βάση, λειτουργούν αντίρροπα στην προσπάθεια των επιχειρήσεων να διατηρήσουν τη θετική δυναμική που κατάφεραν να αποκτήσουν τα τελευταία χρόνια. Η αντιμετώπιση της υπαρξιακής απειλής που δημιουργεί η ενεργειακή κρίση στη βιομηχανία, αποτελεί κρίσιμη προτεραιότητα, ώστε να συνεχιστεί η προσφορά της σε νέες θέσεις απασχόλησης, πρόσθετα δημόσια έσοδα, αύξηση των εξαγωγών και στήριξη των τοπικών κοινωνιών ειδικά στην περιφέρεια.
Οι εκπρόσωποι του βιομηχανικού κόσμου προτείνουν συγκεκριμένα και άμεσα μέτρα, όπως:
- Αντιστάθμιση του ενεργειακού κόστους, για την ανταγωνιστική χρέωση της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν οι επιχειρήσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η απαιτούμενη προβλεψιμότητα. Αυτό μπορεί να γίνει με την υιοθέτηση μιας τιμής στόχου (ανάλογης άλλων χωρών της ΕΕ) και της επικαιροποίησης της επιδότησης ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
- Εξαίρεση διμερών συμβολαίων PPAs (Purchase Power Agreements) από το μηχανισμό αποζημίωσης (ΕΕΑΕΗ) καθώς αποτελούν βασικό εργαλείο μείωσης του κόστους ενέργειας στις επιχειρήσεις.
- Επιτάχυνση της έγκρισης του μηχανισμού κρατικής ενίσχυσης των βιομηχανικών PPAs (Green Pool) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
- Διευκόλυνση επιχειρήσεων στην εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ, μέσα από δημιουργία ηλεκτρικού χώρου, έγκριση κατά προτεραιότητα των αιτήσεων σύνδεσης, net metering και στην υψηλή τάση.
- Άμεση αναβάθμιση των υποδομών του δικτύου ενέργειας, για καλύτερη ποιότητα στην ηλεκτροδότηση και διασφάλιση ηλεκτρικού χώρου για νέες συνδέσεις ΑΠΕ.
- Σημαντικά κίνητρα για την υποστήριξη μεγαλύτερου εύρους επιχειρήσεων στην πράσινη μετάβαση, ως απάντηση σε επενδυτικές πολιτικές άλλων χωρών, όπως το US Inflation Reduction Act
Οι εκπρόσωποι του βιομηχανικού κόσμου είναι έτοιμοι να συνεχίσουν τη διαβούλευση με την Πολιτεία για την εξειδίκευση και ταχεία εφαρμογή των μέτρων αυτών.
Αναλυτικά, η επιστολή:
Είναι πλέον ορατές στην εγχώρια μεταποιητική βιομηχανία οι επιπτώσεις της συνεχιζόμενης ενεργειακής κρίσης, με την εκτόξευση του κόστους του φυσικού αερίου και του ηλεκτρισμού, σε συνδυασμό με την αδυναμία πρόβλεψης εξέλιξης των τιμών ακόμα και σε βραχυπρόθεσμη βάση.
Μετά από μια μεγάλη περίοδο θετικών ρυθμών, η βιομηχανική παραγωγή στην Ελλάδα κινείται τους τελευταίους μήνες σε χαμηλότερα επίπεδα από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κινδυνεύει να χαθεί η θετική δυναμική που κατάφεραν να αποκτήσουν οι επιχειρήσεις και ειδικά η βιομηχανία τα τελευταία χρόνια, με σημαντική αύξηση της προστιθέμενης αξίας, των εξαγωγών καθώς και της απασχόλησης, η οποία το Γ’ Τρίμηνο ξεπέρασε τις 425.000 χιλιάδες άμεσες θέσεις εργασίας (μεταποίηση και εξορυκτική δραστηριότητα, με ετήσια αύξηση 2,4%).
Η ένταση των προβλημάτων, ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις καθώς και για τη βιομηχανία έντασης ενέργειας, λαμβάνει πια διαστάσεις υπαρξιακού κινδύνου. Ενδεχόμενη επιβράδυνση της βιομηχανικής δραστηριότητας θα επιβάρυνε περαιτέρω τις ήδη σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης, ιδίως στο πεδίο των εισοδημάτων και της απασχόλησης.
Στην παρούσα συγκυρία πρόσθετο λόγο ανησυχίας για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και ειδικά της ελληνικής βιομηχανίας συνιστά το γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες, και εν απουσία κοινής πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ, τα Κράτη Μέλη ξεδιπλώνουν όλο και περισσότερο αποτελεσματικά μέτρα στήριξης της βιομηχανίας τους για την αντιστάθμιση του υψηλού ενεργειακού κόστους, αξιοποιώντας, μεταξύ άλλων, και το Ευρωπαϊκό Προσωρινό Πλαίσιο Κρατικών Ενισχύσεων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης.
Το γεγονός αυτό θέτει σε κίνδυνο την εσωτερική αγορά, δημιουργώντας πρόσθετες ανισότητες μεταξύ των χωρών, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τη διαφορετική δημοσιονομική θέση στην οποία βρίσκονται τα κράτη μέλη ως προς τη δυνατότητα να αξιοποιούν την εκτεταμένη χαλάρωση των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων που συντελείται. Συγχρόνως, σημαντικοί εμπορικοί εταίροι της Ευρώπης ακολουθούν μία «επιθετικά» υποστηρικτική βιομηχανική πολιτική (βλ. US Inflation Reduction Act), τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση (προς το παρόν τουλάχιστον) περιορίζεται σε κενές ανακοινώσεις για βιομηχανική στρατηγική ενώ επιμένει σε τιμωρητικές πολιτικές που απειλούν ευθέως τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας (ιδίως ενεργοβόρου) βιομηχανίας και αντιστρατεύονται τους ίδιους τους κλιματικούς της στόχους! Ελπίζουμε ότι σύντομα οι φωνές (της Προέδρου και μελών της Επιτροπής αλλά και αρχηγών κρατών-μελών) θα μεταφραστούν σε απτές πρωτοβουλίες.
Για τους λόγους αυτούς, κρίνουμε απαραίτητη και επείγουσα τη λήψη μέτρων που θα συμβάλλουν στη διαφύλαξη της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, σύμφωνα με τις εξής προτάσεις:
1. Αντιστάθμιση Ενεργειακού Κόστους: Το εφαρμοζόμενο μοντέλο ανακοίνωσης μέτρων στήριξης σε περίπου μηνιαία βάση οδηγεί σε αδυναμία έστω και βραχυπρόθεσμης πρόβλεψης του τελικού ενεργειακού κόστους. Ακολουθώντας τις πολιτικές που εφαρμόζονται σε άλλα Κράτη-Μέλη της ΕΕ (ενδεικτικά τη Γερμανία και τη Βουλγαρία όπου η σχετική τιμή στόχος είναι περίπου 110-120€/MWh), προτείνεται η υιοθέτηση μιας τιμής στόχου μέσω της επικαιροποίησης της επιδότησης ανά τακτά χρονικά διαστήματα για την ανταγωνιστική χρέωση της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνει η εγχώρια βιομηχανία προκειμένου να διασφαλιστεί κι εκεί η απαιτούμενη προβλεψιμότητα.
Η χρηματοδότηση, με τη μορφή επιδότησης, δύναται να λάβει χώρα μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης. Προτείνεται η επιδότηση να αφορά σε συγκεκριμένο κάθε φορά διάστημα 3μήνου (που θα ανανεώνεται αν απαιτείται) με σκοπό την επίτευξημεγίστης τιμής κόστους ενέργειας για τη βιομηχανία. Προτείνεται επίσης και ο καθορισμός επιδότησης ύψους 20€/MWh στο κόστος του βιομηχανικού φυσικού αερίου για το 2023. Με τα μέτρα αυτά θα επιτραπεί, έστω και βραχυπρόθεσμα, ο σχεδιασμός στις βιομηχανίες αναφορικά με τα ενεργειακά τους κόστη και θα αποτραπούν αρνητικές επιπτώσεις από τις απότομες αυξήσεις στην τιμή του φυσικού αερίου.
2. PPAs: Τα PPAs (Purchase Power Agreements) δεν μπορούν να υλοποιηθούν με το νέο μηχανισμό αποζημίωσης (ΕΕΑΕΗ) που ισχύει από το καλοκαίρι για τις ΑΠΕ (85€/MWH). Πρέπει να εξαιρεθούν από αυτό καθώς αποτελούν βασικό εργαλείο μείωσης του κόστους ενέργειας των επιχειρήσεων. Η ρύθμιση η οποία έχει εξαγγελθεί δεν πρέπει να περιορίζεται στην εξαίρεση μόνο των διμερών συμβολαίων με φυσική παράδοση αλλά να περιλαμβάνει και τα χρηματοοικονομικά (virtual) διμερή συμβόλαια, με την προϋπόθεση να είναι σε αυτά πλήρως
καθορισμένα τόσο η μονάδα παραγωγής όσο και ο αγοραστής. Η εξαίρεση μόνο των ΡΡΑs με φυσική παράδοση αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για τις μικρές βιομηχανίες να συνάψουν συμφωνίες με παραγωγούς ΑΠΕ διότι εξαρτώνται από τη σύμφωνη γνώμη ενός προμηθευτή.
3. Λοιπά Κόστη/Χρεώσεις Συστήματος: Από τον Αύγουστο του 2021 έχουν αυξηθεί >150% οι Χρεώσεις Συστήματος (ΑΔΜΗΕ) χωρίς ταυτόχρονα να έχουν μειωθεί οι 3 / 4 ΥΚΩ. Το κόστος αυτό επιβαρύνει επιπρόσθετα τις επιχειρήσεις, και ειδικά αυτές της χαμηλής και μεσαίας τάσης. Προτείνεται η άμεση επαναφορά των χρεώσεων στα προ κρίσης επίπεδα για όσο διάστημα διαρκεί αυτή, ενώ παράλληλα θα πρέπει να προχωρήσει η μείωση των ΥΚΩ βάσει των διασυνδέσεων που έχουν ήδη ολοκληρωθεί.
4. Υποδομές: Οι Υποδομές του δικτύου ενέργειας χρειάζονται άμεση αναβάθμιση τόσο για να περιοριστούν οι βλάβες που οφείλονται σε κακής ποιότητας ηλεκτροδότηση (διακοπές, βυθίσεις, κτλ.) και επιβαρύνουν με μεγάλα ποσά βιομηχανίες συνεχούς λειτουργίας, όσο και για να υπάρξουν τα περιθώρια περαιτέρω συνδέσεων νέων μονάδων ΑΠΕ σε αυτό.
Σε συνέχεια των ανωτέρω, θεωρούμε απολύτως επιβεβλημένο:
▪ Να συνεχιστούν τα μέτρα στήριξης για όσο διάστημα διαρκεί η κρίση, με την ένταση που επιτρέπουν τα δημοσιονομικά περιθώρια αλλά με τρόπο που επιτρέπει τουλάχιστον την μεσοπρόθεσμη προβλεψιμότητα για την επιχειρηματική δράση.
▪ Να καταργηθεί η εφαρμογή του πλαφόν στα διμερή συμβόλαια των βιομηχανιών με παραγωγούς.
▪ Με στόχο την ενίσχυση των PPAs με ΑΠΕ, η συμμετοχή μονάδων στους επόμενους διαγωνισμούς ΑΠΕ να λαμβάνει χώρα με έως 50% της ισχύος τους, κατευθύνοντας τους παραγωγούς να απευθυνθούν στην αγορά για την υπόλοιπη
ισχύ (κυρίως μακροχρόνια PPAs).
▪ Να επιταχυνθεί η έγκριση του μηχανισμού κρατικής ενίσχυσης των βιομηχανικών PPAs (Green Pool) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
▪ Να ληφθεί κάθε δυνατό μέτρο διευκόλυνσης των επιχειρήσεων για την εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ (δημιουργία ηλεκτρικού χώρου, έγκριση κατά προτεραιότητα των αιτήσεων σύνδεσης, net metering και στην Υψηλή Τάση).
▪ Να παρασχεθούν κίνητρα για την υποστήριξη των επιχειρήσεων στην πράσινη μετάβαση από το ΕΣΠΑ ή το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να υποστηριχθεί ο ενεργειακός μετασχηματισμός μέσω
ενεργειών που αποσκοπούν στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, την ενεργειακή αποδοτικότητα και τη μετάβαση σε πράσινες μορφές ενέργειας. Τα κίνητρα αυτά θα πρέπει να αφορούν σε αγορά νέου εξοπλισμού, σε εκσυγχρονισμό
υφιστάμενων υποδομών, στη ψηφιοποίηση και τη χρήση εναλλακτικών και ανανεώσιμων μορφών ενέργειας.
Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,
Η εφαρμογή των προτεινόμενων μέτρων είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, και ειδικά της βιομηχανίας, και τον περιορισμό των πληθωριστικών πιέσεων, με όλα τα συνεπαγόμενα οφέλη για ολόκληρη την κοινωνία. Αναγνωρίζοντας την προσπάθεια που έχει έως τώρα καταβληθεί για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης σε όλα τα επίπεδα και για την άμβλυνση των επαχθών συνεπειών της στις επιχειρήσεις, προσδοκούμε σε συνάντηση ώστε να διατυπώσουμε
www.worldenergynews.gr
