Σχετική ευελιξία στα κράτη μέλη της ΕΕ ως προς το ύψος του πλαφόν που θα ορίσουν για την αμοιβή των παραγωγών ηλεκτρισμού προκειμένου να περιοριστούν τα υπερέσοδα που έχει προκαλέσει η έκρηξη των τιμών του φυσικού αερίου, παρέχει το τελευταίο σχέδιο της Κομισιόν για την αγορά ηλεκτρισμού που καταρτίστηκε εν όψει του έκτακτου υπουργικού συμβουλίου της 30ης Σεπτεμβρίου.
Η Κομισιόν διατηρεί το πλαφόν των 180 ευρώ/MWh που είχε προτείνει με προηγούμενο σχέδιο της το οποίο όπως αναφέρει αφορά το τρέχον «ισοπεδωμένο» κόστος της ενέργειας (levelized cost of energy) αφαιρώντας ωστόσο την αναφορά στο σύνολο των τεχνολογιών παραγωγής. Εξαιρεί από το συγκεκριμένο πλαφόν τεχνολογίες παραγωγής όπως ο άνθρακας αλλά συμπεριλαμβάνει ρητώς τα πυρηνικά, τις ΑΠΕ «ή τον λιγνίτη».
Μάλιστα επιχειρηματολογώντας για την επιλογή των 180 ευρώ/MWh ως πλαφόν για τις προαναφερόμενες τεχνολογίες η Κομισιόν σημειώνει ότι επί χρόνια οι αιχμιακές τιμές στη χρονδρική αγορά ήταν σημαντικά χαμηλότερες από αυτό το επίπεδο, καθώς και ότι οι συμμετέχοντες στην αγορά έλαβαν την αρχική επενδυτική τους απόφαση με την πρόβλεψη ότι οι τιμές κατά μέσον όρο θα ήταν χαμηλότερες από180 ευρώ/MWh.
Για τον προσδιορισμό των κατάλληλων μέτρων μείωση της ζήτησης κατά τις ώρες αιχμής, τα κράτη μέλη πρέπει να λάβουν υπόψη τους διάφορα μέτρα αγοράς, όπως οι δημοπρασίες ή διαγωνιστικά σχήματα μέσω των οποίων θα δίδονται οικονομικά κίνητρα για την μείωση της κατανάλωσης.
Προς το σκοπό αυτό τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιήσουν υφιστάμενα σχήματα και να επεκτείνουν υφιστάμενους μηχανισμούς για να αναπτύξουν την απόκριση ζήτησης - demand response.
Τέλος όσον αφορά την έκτακτη εισφορά στα διυλιστήρια και τις άλλες εταιρίες ορυκτών καυσίμων το νέο σχέδιο διευκρινίζει ότι η εισφορά αυτή θα αφορά μόνον στο τμήμα εκείνο των κερδών της χρήσης του 2022, που θα είναι αυξημένο πάνω από 20% σε σχέση με τον μέσο όρο των φορολογήσιμων κερδών της τελευταίας τετραετίας, και όχι τριετίας όπως προέβλεπε το προηγούμενο σχέδιο, δηλαδή αρχής γενομένης από την 1η Ιανουαρίου 2018.
Ποιοί τομείς εξαιρούνται
Αναφέρει ότι το πλαφόν θα πρέπει να τεθεί στα έσοδα των παραγωγών από την αγορά και όχι στα συνολικά τους έσοδα από την παραγωγή ηλεκτρισμού, όπως τα feed-in premium, ενώ εξαιρεί από το πλαφόν τις υφιστάμενες ή μελλοντικές συμφωνίες προμήθειας ηλεκτρισμού, ΡΡΑ, είτε για πράσινη ενέργεια, είτε για άλλες μορφές ενέργειας, ή forward hedges.
Όπως αναφέρει το μέτρο αυτό θεωρείται αναγκαίο για να μην πληγούν παραγωγοί που δεν επωφελούνται από τις τρέχουσες υψηλές τιμές επειδή για παράδειγμα έχουν κάνει hedging στα έσοδά τους για τις διακυμάνσεις στη χονδρική αγορά ηλεκτρισμού.
Όπως αναφέρει το πλαφόν δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται σε τεχνολογίες με υψηλό οριακό κόστος σε σχέση με το καύσιμο που χρησιμοποιούν για την παραγωγή τους, όπως το φυσικό αέριο, ο άνθρακας, καθώς και σε ειδικές τεχνολογίες όπως το demand response και η αποθήκευση.
Ωστόσο σε άλλο σημείο του κειμένου αναφέρεται ότι για να προληφθούν κίνδυνοι ασφάλειας επάρκειας τα κράτη-μέλη θα μπορούν να θέτουν υψηλότερο πλαφόν για παραγωγούς με υψηλότερο επενδυτικό και λειτουργικό κόστος, σε σχέση με το ευρωπαϊκό πλαφόν.
Σε ότι αφορά την ευελιξία στην εφαρμογή του πλαφόν πρέπει να σημειωθεί ότι έχει διαγραφεί από το τρέχον προσχέδιο προηγούμενη αναφορά ότι «είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας η ύπαρξη ενιαίου ανώτατου ορίου στα έσοδα σε ολόκληρη την Ένωση».
Σε άλλο σημείο του κειμένου αναφέρεται επίσης ότι «δεδομένου πως το μείγμα παραγωγής και η δομή κόστους των εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής διαφέρουν πολύ μεταξύ των κρατών μελών, θα πρέπει να τους επιτρέπεται να διατηρούν ή να θεσπίζουν εθνικά μέτρα κρίσης υπό συγκεκριμένες συνθήκες».
«Για την πρόληψη των κινδύνων για την ασφάλεια του εφοδιασμού, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να ορίζουν υψηλότερο ανώτατο όριο εσόδων για παραγωγούς που διαφορετικά θα υπόκεινταν στο ανώτατο όριο σε επίπεδο Ένωσης, όταν το επενδυτικό και λειτουργικό τους κόστος είναι υψηλότερο από το ανώτατο όριο σε επίπεδο Ένωσης».
Μείωση της κατανάλωσης
Όσον αφορά στον περιορισμό της κατανάλωσης ηλεκτρισμού το επικαιροποιημένο κείμενο δεν αναφέρεται πλέον σε αιχμές τιμών, αλλά μόνον στις αιχμές της ζήτησης από τις οποίες ζητείται υποχρεωτική περικοπή του 5% της κατανάλωσης. Το έγγραφο αναφέρει ότι πρέπει να μειωθεί η κατανάλωση ηλεκτρισμού από όλους τους καταναλωτές, νοικοκυριά και επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που δεν διαθέτουν έξυπνους μετρητές, όπως τα ελληνικά νοικοκυριά.
Όπως αναφέρει το έγγραφο ο δεσμευτικός στόχος μείωσης της κατανάλωσης 5% κατά τις ώρες αιχμής θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι χώρες-μέλη θα απευθυνθούν σε εκείνους τους καταναλωτές που μπορούν να εξασφαλίσουν ευελιξία, μέσω προσφορών μείωσης της ζήτησης σε ωριαία βάση, συμπεριλαμβανομένων των φορέων συλλογικής εκπροσώπησης aggregators.
Για τον προσδιορισμό των κατάλληλων μέτρων μείωση της ζήτησης κατά τις ώρες αιχμής, τα κράτη μέλη πρέπει να λάβουν υπόψη τους διάφορα μέτρα αγοράς, όπως οι δημοπρασίες ή διαγωνιστικά σχήματα μέσω των οποίων θα δίδονται οικονομικά κίνητρα για την μείωση της κατανάλωσης.
Προς το σκοπό αυτό τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιήσουν υφιστάμενα σχήματα και να επεκτείνουν υφιστάμενους μηχανισμούς για να αναπτύξουν την απόκριση ζήτησης demand response.
Τα μέτρα που λαμβάνονται σε εθνικό επίπεδο θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν οικονομικά κίνητρα ή αποζημίωση για τους συμμετέχοντες στην αγορά που επηρεάζονται από τα μέτρα, στην περίπτωση που επιτυγχάνουν απτή μείωση της κατανάλωσης, επιπρόσθετα της αναμενόμενης κανονικής τους κατανάλωσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο κείμενο της Κομισιόν αναφέρεται, ότι όταν παρέχεται στήριξη σε μη οικακούς καταναλωτές, τότε η στήριξη αυτή θα πρέπει να κατευθύνεται σε επενδύσεις αποανθρακοποίησης, περιλαμβανομένων των ΑΠΕ. Μάλιστα υπάρχει αναφορά σε παραδείγματα όπως τα πράσινα ΡΡΑ ή μέσω άμεσης επένδυσης στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ ή σε επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας.
Σε περίπτωση που υπάρχουν ρυθμιζόμενες τιμές λιανικής κάτω του κόστους, τότε οι προμηθευτές θα πρέπει να αποζημιώνονται για τα κόστη που επωμίζονται όταν πωλούν στις ρυθμιζόμενες τιμές. Η διαφορά θα πρέπει να χρηματοδοτείται από τα έσοδα του πλαφόν στους παραγωγούς ηλεκτρισμού. Προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος τα μέτρα αυτά να οδηγήσουν σε αύξηση της κατανάλωσης ηλεκτρισμού, οι ρυθμιζόμενες τιμές κάτω του κόστους θα πρέπει να καλύπτουν μία περιορισμένη ποσότητα της κατανάλωσης.
Η έκτακτη εισφορά
Οι προμηθευτές τελευταίου καταφυγίου και η επιλογή του προμηθευτή τελευταίου καταφυγίου από κάθε χώρα-μέλος δεν πρέπει να επηρεαστούν από τον νέο κανονισμό .
Τέλος όσον αφορά την έκτακτη εισφορά στα διυλιστήρια και τις άλλες εταιρίες ορυκτών καυσίμων το νέο σχέδιο διευκρινίζει ότι η εισφορά αυτή θα αφορά μόνον στο τμήμα εκείνο των κερδών της χρήσης του 2022, που θα είναι αυξημένο πάνω από 20% σε σχέση με τον μέσο όρο των φορολογήσιμων κερδών της τελευταίας τετραετίας και όχι τριετίας όπως προέβλεπε το προηγούμενο σχέδιο, δηλαδή αρχής γενομένης από την 1η Ιανουαρίου 2018.
www.worldenergynews.gr