Σύγχυση επικρατεί στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας σε ότι αφορά τον μηχανισμό που προτίθεται να εφαρμόσει η κυβέρνηση από τον Ιούλιο για να μειώσει τους λογαριασμούς του ρεύματος.
Είναι χαρακτηριστικό ότι κύκλοι της αγοράς μιλούν για «απουσία σχεδίου», αλλά και απόρριψη των σχεδιασμών της κυβέρνησης από την Κομισιόν, επισημαίνοντας ότι όσα ανακοινώθηκαν από το ΥΠΕΝ μετά τις συναντήσεις του υπουργού Κώστα Σκρέκα στις Βρυξέλλες, διαφέρουν από αυτά που είχαν εξαγγελθεί το προηγούμενο διάστημα.
Οι ίδιοι κύκλοι θεωρούν την εξέλιξη αυτή αναμενόμενη, αφού όπως λένε το Target Model αποτελεί «Ιερό Δισκοπότηρο» για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή παρέμβαση στη λειτουργία του.
Προικοδότηση ΤΕΜ με 1 δισ
Εξηγούν δε, ότι σύμφωνα με όσα είχαν γίνει γνωστά, το σχέδιο της κυβέρνησης προέβλεπε επιβολή πλαφόν ανά τεχνολογία παραγωγής ρεύματος και διπλή εκκαθάρισης της αγοράς, διαφορετική για το εσωτερικό και το εξωτερικό, ώστε να μην επηρεάζεται το διασυνοριακό εμπόριο και κατ΄ επέκταση οι τιμές τις γειτονικές αγορές. Οι παραγωγοί ηλεκτρισμού θα πληρώνονταν από τους προμηθευτές με βάση το πλαφόν περιορίζοντας έτσι τις εκταμιεύσεις τους. Το νέο σχέδιο, που σύμφωνα με τις δηλώσεις του κ. Σκρέκα εγκρίθηκε κατ΄αρχήν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού τις επόμενες ημέρες θα σταλεί και η σχετική νομοθετική ρύθμιση στις Βρυξέλλες, δεν προβλέπει διπλή επίλυση της αγοράς και οι προμηθευτές θα συνεχίσουν να αγοράζουν ρεύμα με βάση την Οριακή Τιμή του Συστήματος.
Η διαφορά μεταξύ του πλαφόν που θα τεθεί ανά τεχνολογία και της Οριακής Τιμής του Συστήματος θα κατευθύνεται στον ΤΕΜ μέσω του οποίου θα συνεχίσουν να πληρώνονται οι επιδοτήσεις στους καταναλωτές. Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του Υπουργείου ο στόχος είναι να συγκεντρωθεί κονδύλι 1,5 δισ μέχρι το τέλος του έτους. Έτσι οι προμηθευτές θα πληρώνουν στην υψηλή Οριακή Τιμή του Συστήματος και θα συνεχίσουν να χρειάζονται μεγάλη ρευστότητα για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της αγοράς.
Η πρόταση Δούκα για πλαφόν στην λιανική
Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι κάποιοι θεωρούν πως η μόνη βιώσιμη λύση, είναι οι επιδοτήσεις από το ΤΕΜ με χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό και το Ταμείο Ανάκαμψης, σημειώνοντας ότι ένα πλαφόν στη λιανική που θα χρηματοδοτείτο με αυτόν τον τρόπο θα ήταν συμβατό με το Repower EU. Υπενθυμίζεται ότι η πρόταση για την επιβολή πλαφόν στη λιανική έχει γίνει από τον καθηγητή Χάρη Δούκα, ο οποίος ετοίμασε την πρόταση αυτή για το «πλαφόν στη λιανική» με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι άμεσα εφαρμόσιμη, εντασσόμενη απολύτως στις σχετικές Κατευθύνσεις που είχε παράσχει η Επιτροπή (ιδίως στις Ανακοινώσεις της, στις 8.3.2022 και στις 23.3.2022). Η πρόταση κατατέθηκε από το ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ στη Βουλή με τη μορφή τροπολογίας της αντιπολίτευσης αλλά δεν υπερψηφίστηκε. Τώρα πλέον η κυβέρνηση μιλάει για «έμμεσο πλαφόν» στη λιανική αλλά έχει αργήσει καθώς το κλίμα στην κοινωνία και την οικονομία είναι εξαιρετικά βαρύ μετά από εννέα μήνες ενεργειακής κρίσης.
Τα ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα
Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά πηγές της αγοράς πρόκειται για απόρριψη από την Κομισιόν των σχεδιασμών της κυβέρνησης οι οποίοι θα χτυπούσαν την ουσία της λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς ηλεκτρισμού και του Χρηματιστηρίου Ενέργειας λόγω της διπλής εκκαθάρισης. Κάτι τέτοιο, λένε οι ίδιες πηγές, δεν θα μπορούσε γίνει δεκτό από την Κομισιόν όπως πράγματι δεν έγινε δεκτό, αφού επί της ουσίας ζητήθηκε από την κυβέρνηση να συνεχίσει με τις επιδοτήσεις μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης. Έτσι αυτό το οποίο φαίνεται, ότι θα γίνει είναι η επιβολή πλαφόν στη χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος ανά τεχνολογία και η διαφορά από την Οριακή Τιμή που θα εισπράττει η εταιρία εκκαθάρισης του Χρηματιστηρίου θα κατευθύνεται στο ΤΕΜ για να συνεχιστούν οι επιδοτήσεις.
Ως εκ τούτου όλοι πλέον αναμένουν τη νομοθετική ρύθμιση που έχει προαναγγείλει η κυβέρνηση ότι θα καταθέσει σύντομα στη Βουλή προκειμένου να ξεκαθαρίσει η εικόνα.
Σημειώνουν δε ότι το πρόβλημα παραμένει και δεν είναι άλλο από τις τιμές φυσικού αερίου. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά παράγοντας της αγοράς εάν η τιμή του φυσικού αερίου είναι 100 ευρώ και θέλεις να την μειώσεις στα 30 ευρώ τότε έχεις μια διαφορά 70 ευρώ που οδηγεί στην ανάγκη επιδοτήσεων της τάξης των 3,5 δις ευρώ.
Αυτά είναι τα χρήματα που πρέπει να βρει η κυβέρνηση για να επιδοτήσει τους λογαριασμούς του ρεύματος και με τον μηχανισμό που συζητείται πλέον, εκφράζονται πολύ σοβαρές αμφιβολίες εάν τα χρήματα μπορούν να βρεθούν στο συνολό τους, χωρίς την συμμετοχή του προϋπολογισμού. Όπως επίσης εκφράζονται σοβαρές επιφυλάξεις για το πότε θα εφαρμοστεί το νέο σύστημα το οποίο είναι πλέον βέβαιο ότι θα χρειαστεί ουσιαστική παρέμβαση από τον κρατικό προϋπολογισμό και το ερώτημα είναι εάν υπάρχουν χρήματα. Όπως αναφέρουν κύκλοι της αγοράς η Κυβέρνηση τώρα ψάχνεται για το πώς θα βρει ένα τρόπο (τέλος/ εισφορά/ φόρο;) για να μεταφέρει λεφτά στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης μετά από την εκκαθάριση του χρηματιστηρίου.
www.worldenergynews.gr
