Την επιβολή πλαφόν στις λιανικές τιμές του φυσικού αερίου με παράλληλη στήριξη της ρευστότητας των εταιριών προμήθειας για περιορισμένο χρονικό διάστημα λόγω της εξαιρετικής κατάστασης που δημιουργεί ο πόλεμος στην Ουκρανία αλλά και ο κίνδυνος πλήρους διακοπής της τροφοδοσίας από τη Ρωσία, εξετάζει η Κομισιόν.
Όπως προκύπτει από κείμενο της Επιτροπής που έχει στη διάθεση του το WEN εν όψει του κινδύνου άμεσης διακοπής της τροφοδοσίας με φυσικό αέριο η Κομισιόν πέραν του πλαφόν στη λιανική αγορά εισηγείται ακόμη και την επιβολή ορίων διαπραγμάτευσης στο TTF, αλλά και δελτίο διάθεσης φυσικού αερίου σε πανευρωπαϊκό επίπεδο με βάση τις ανάγκες και την εξάρτηση των κρατών μελών και ανεξαρτήτως των εθνικών σχεδίων αντιμετώπισης κρίσης.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το έγγραφο στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια φυσικού αερίου (π.χ. TTF) συχνά έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια ακραία αστάθεια στις συναλλαγές κατά τη διάρκεια της ημέρας. Για την αντιμετώπιση πιθανών επιπτώσεων στη διαμόρφωση των τιμών λόγω πιθανών κερδοσκοπικών κινήσεων, μια επιλογή θα ήταν η επανεξέταση των ορίων που εφαρμόζονται στους εσωτερικούς κανόνες διαπραγμάτευσης.
Mέχρι τo 2024 θα διαρκέσει η κρίση
Όπως είναι γνωστό η πρόταση για την επιβολή πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου υπεβλήθη από την ελληνική κυβέρνηση και απορρίφθηκε από την προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής.
Πλέον μπαίνει στο τραπέζι της συζήτησης από την ίδια την Κομισιόν καθώς η κατάσταση εξελίσσεται όλο και πιο ανησυχητικά σε ότι αφορά την τροφοδοσία της ΕΕ με ρωσικό αέριο ενώ σε επίπεδο τιμών τόσο στον ηλεκτρισμό όσο και στο φυσικό αέριο όλοι μιλάνε για διατήρηση των υψηλών επιπέδων τουλάχιστο έως και το 2024.
Έτσι η Επιτροπή με έγγραφο της, το οποίο βεβαίως δεν έχει λάβει ακόμη την τελική μορφή του, υπό τον τίτλο προετοιμασία για πλήρη διακοπή της παροχής ρωσικού αερίου σημειώνει μεταξύ άλλων ότι μια ξαφνική μεγάλης κλίμακας ή ακόμη και πλήρης διακοπή του εφοδιασμού με ρωσικό φυσικό αέριο, θα οδηγήσει σε αφόρητα υψηλές τιμές και ανεπαρκή παροχή φυσικού αερίου.
Για την αντιμετώπιση του σοκ στην ασφάλεια του εφοδιασμού, η ΕΕ διαθέτει μέσα, όπως τα εθνικά σχέδια έκτακτης ανάγκης, την ενισχυμένη περιφερειακή συνεργασία τις συμφωνίες αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών.
Ωστόσο, όπως αναφέρει η Κομισιόν, αυτά τα εργαλεία προορίζονται να ενεργοποιηθούν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης για την εθνική ασφάλεια εφοδιασμού.
Σε περίπτωση όμως περαιτέρω διαταραχών που επηρεάζουν ταυτόχρονα πολλά κράτη μέλη, ενδέχεται να απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα και συγκεκριμένα η Κομισιόν προτείνει:
-Συντονισμένο δελτίο και περιορισμό της ζήτησης σε ολόκληρη την ΕΕ, όπου οι αγορές φυσικού αερίου δεν ανταποκρίνονται σε αυτή.
-Μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου στα λιγότερο επηρεαζόμενα κράτη μέλη προς όφελος των περισσότερο επηρεαζόμενων κρατών μελών, ανεξαρτήτως των εθνικών σχεδίων έκτακτης ανάγκης.
-Καθορισμό διοικητικής τιμής για το φυσικό αέριο, όπως για παράδειγμα μέγιστη ρυθμιζόμενη τιμή για το φυσικό αέριο που παραδίδεται σε ευρωπαίους καταναλωτές και εταιρείες (ανώτατο όριο τιμής ΕΕ) για όσο διαρκεί η έκτακτη ανάγκη.
-Ενναλακτικά η Κομισιόν προτείνει σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης να περιοριστεί ο σχηματισμός τιμών στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια φυσικού αερίου.
Σημειώνει επίσης ότι ένα τέτοιο ανώτατο όριο τιμής μπορεί να εισαχθεί με διαφορετικούς τρόπους σε διαφορετικά επίπεδα της αλυσίδας αξίας του φυσικού αερίου και προσθέτει ότι εάν ένα τέτοιο μέτρο επιλεγεί να αποζημιωθεί τότε θα απαιτηθούν σημαντικά ποσά για χρηματοδότηση.
Πλαφόν στις τιμές χωρίς αρνητικές επιπτώσεις
Στην έκθεση της Κομισιόν σημειώνεται ακόμη ότι η επιβολή ανώτατου ορίου τιμής φυσικού αερίου στην ΕΕ θα πρέπει να καθοριστεί προσεκτικά για να ελαχιστοποιηθούν τα αρνητικά αποτελέσματα, αλλά η εφαρμογή του θα είχε το πλεονέκτημα του περιορισμού των επιπτώσεων στις τιμές για τους καταναλωτές και τις εταιρείες σε προκαθορισμένα επίπεδα.
Τονίζεται ακόμη ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί πως η εισαγωγή ανώτατου ορίου τιμών δεν θα επιδεινώσει την πρόσβαση της ΕΕ σε προμήθειες φυσικού αερίου και LNG, καθώς οποιαδήποτε μείωση ή περιορισμός της προσφοράς σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα οδηγούσε σε περαιτέρω προβλήματα ενώ θα περιόριζε και τη δυνατότητα για μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου λόγω των τιμών.
Σε ότι αφορά τις παρεμβάσεις στην αγορά αερίου για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών για τους καταναλωτές, η Κομισιόν αναφέρει ότι ένα μέτρο θα ήταν να επιτραπεί στα κράτη μέλη να επεκτείνουν, στις τρέχουσες εξαιρετικές συνθήκες και για περιορισμένο χρονικό διάστημα τη ρύθμιση των τιμών λιανικής για το φυσικό αέριο. Οι όγκοι που καλύπτονται από αυτά τα τιμολόγια θα πρέπει να περιοριστούν για να αποφευχθεί η αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου.
Έκτακτα μέτρα στήριξης της ρευστότητας μπορούν να ανακουφίσουν τους traders. Εάν περιέχουν κρατική ενίσχυση, οι παρεμβάσεις αυτές πρέπει να πραγματοποιούνται με πλήρη τήρηση των αντίστοιχων διατάξεων. Πρέπει να είναι περιορισμένες, αναλογικές και διαφανείς και πρέπει να είναι στοχευμένες για την αποφυγή στρεβλώσεων. Το προσωρινό πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τα κράτη μέλη για τα στοχευμένα μέτρα τους. Τέλος, τα μέτρα αυτά δεν πρέπει να υπονομεύουν το καθεστώς κυρώσεων που επιβλήθηκε στη Ρωσία.
www.worldenergynews.gr
