Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει σαρωτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης των εισαγωγών άνθρακα. Σύμφωνα με το Reuters αυτό έρχεται σε μια περίοδο αβεβαιότητας σχετικά με τις μελλοντικές παραδόσεις φυσικού αερίου από τη Ρωσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση αργότερα αυτόν τον μήνα μετά την απαίτηση του Κρεμλίνου να αρχίσουν οι αγοραστές να πληρώνουν σε ρούβλια.
Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές ρωσικού άνθρακα, καθώς και από αέριο, και έχουν αυξήσει τις εισαγωγές από τη Ρωσία τους τελευταίους μήνες λόγω του αυξανόμενου κόστους του φυσικού αερίου.
Πόσο άνθρακα παίρνει η ΕΕ από τη Ρωσία
Η ΕΕ εξαρτάται από τη Ρωσία για περίπου το 45% των εισαγωγών άνθρακα, το 45% των εισαγωγών φυσικού αερίου και περίπου το 25% των εισαγωγών πετρελαίου της, σύμφωνα με τον ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η ΕΕ εισάγει σχεδόν το 70% του θερμικού άνθρακα της από τη Ρωσία, ο οποίος χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας, εκτιμά το thinktank Bruegel. Ο ρωσικός μεταλλουργικός άνθρακας, που χρησιμοποιείται στην κατασκευή σιδήρου και χάλυβα, αντιπροσωπεύει μεταξύ 20% και 30% των εισαγωγών άνθρακα της ΕΕ.
Η Γερμανία, η Πολωνία και η Ολλανδία είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές ρωσικού άνθρακα στην Ευρώπη.
Η κατανάλωση άνθρακα στην ΕΕ
Η κατανάλωση και η εγχώρια παραγωγή του λεγόμενου σκληρού άνθρακα, που χρησιμοποιείται κυρίως για θέρμανση, στην ΕΕ μειώνεται τα τελευταία χρόνια, λόγω των αυστηρότερων στόχων για την καταπολέμηση της ρύπανσης και της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Ο άνθρακας είναι το ορυκτό καύσιμο με τις υψηλότερες εκπομπές CO2.
Αλλά αυτό σήμαινε επίσης ότι οι εισαγωγές άνθρακα έχουν αυξηθεί σε περισσότερο από το 60% της εγχώριας κατανάλωσης, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με τη διαθεσιμότητα λιθάνθρακα για την ΕΕ σε περίπτωση μεγάλης διαταραχής, όπως το ενεργειακό εμπάργκο στη Ρωσία, ανέφερε το Bruegel.
Η Ρωσία έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην κάλυψη του χάσματος μεταξύ της κατανάλωσης λιθάνθρακα στην ΕΕ και της εγχώριας παραγωγής, με τις εισαγωγές σκληρού άνθρακα της ΕΕ από τη Ρωσία να αυξάνονται από 8 εκατομμύρια τόνους (7% των συνολικών εισαγωγών της ΕΕ) το 1990 σε 43 εκατομμύρια τόνους (54% των συνολικών εισαγωγών της ΕΕ) το 2020, σύμφωνα με τον Bruegel.
Γιατί έχει σημασία η απαγόρευση του άνθρακα
Λόγω των πολύ υψηλών τιμών του φυσικού αερίου, πολλές χώρες της ΕΕ στράφηκαν στον άνθρακα από το φυσικό αέριο από τα μέσα του περασμένου έτους. Οι Ρώσοι traders άνθρακα είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι καθώς οι ευρωπαίοι αγοραστές, ανησυχούν για τη φοβούμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία που θα μπορούσε να οδηγήσει σε διακοπή του εφοδιασμού με φυσικό αέριο.
Υπάρχει ανησυχία ότι οι προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου θα σταματήσουν τον Απρίλιο λόγω της άρνησης των κυβερνήσεων της ΕΕ να υποχωρήσουν στις απαιτήσεις του Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν για πληρωμές σε ρούβλια. Η Γερμανία είναι μεταξύ ορισμένων χωρών που έχουν ήδη δηλώσει ότι θα μπορούσαν να αυξήσουν τη χρήση άνθρακα για να αντικαταστήσουν το ρωσικό αέριο.
Εάν απαγορευθούν οι εισαγωγές ρωσικού άνθρακα, πολλές ευρωπαϊκές χώρες θα αντιμετωπίσουν ακόμη πιο σοβαρά ενεργειακά προβλήματα όταν αυξηθεί η ζήτηση θέρμανσης τον επόμενο χειμώνα, καθώς και υψηλότερους λογαριασμούς για τους καταναλωτές και τη βιομηχανία, που ήδη αντιμετωπίζουν προβλήματα.
Από που μπορούν να γίνουν εισαγωγές
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι κύριοι εξαγωγείς άνθρακα είναι η Ινδονησία, η Αυστραλία, η Ρωσία, η Κολομβία, η Νότια Αφρική και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Γερμανία τον Ιανουάριο-Οκτώβριο του 2021 έλαβε το 53% του άνθρακα της από τη Ρωσία, ακολουθούμενη από 17% από τις Ηνωμένες Πολιτείες, 13% από την Αυστραλία, 5% από την Κολομβία και μικρότερα μερίδια από τον Καναδά, την Πολωνία, τη Νότια Αφρική και την Τσεχική Δημοκρατία.
Η Πολωνία εισάγει περίπου το 20% του θερμικού άνθρακα της, κυρίως από τη Ρωσία. Την περασμένη εβδομάδα, η πολωνική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα απαγορεύσει τις εισαγωγές από αυτόν τον μήνα ή τον επόμενο μήνα. Η Αυστραλία, η Νότια Αφρική και ο Καναδάς αναφέρονται από την κυβέρνηση ως προμηθευτές που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τις εισαγωγές ρωσικού άνθρακα στην Πολωνία.
«Καταρχήν, οι αποστολές από χώρες που έχουν μειώσει τις εξαγωγές προς την ΕΕ εξακολουθούν να είναι σε μεγάλο βαθμό διαθέσιμες για να υποκαταστήσουν τον ρωσικό άνθρακα», ανέφεραν αναλυτές του Bruegel.
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εισαγωγέων Άνθρακα στη Γερμανία δήλωσε νωρίτερα φέτος ότι: "Σε λίγους μήνες, οι εισαγωγές λιθάνθρακα από τη Ρωσία μπορούν να αντικατασταθούν πλήρως από άλλες χώρες. Ειδικότερα από τις ΗΠΑ, την Κολομβία και τη Νότια Αφρική, αλλά και από την Αυστραλία, τη Μοζαμβίκη και την Ινδονησία».
Ωστόσο, η Wood Mackenzie εκτιμά ότι υπάρχει περιορισμένη παγκόσμια διαθεσιμότητα για την αντικατάσταση του άνθρακα υψηλής ποιότητας από τη Ρωσία.
Όπως στον αγώνας για ανεύρεση φυσικού αερίου στην παγκόσμια αγορά προκειμένου να αντικατασταθούν οι ρωσικές προμήθειες, η ΕΕ θα ανταγωνιζόταν επίσης τον μεγαλύτερο καταναλωτή στον κόσμο την Κίνα και άλλες ασιατικές αγορές άνθρακα.
Αν και εξακολουθεί να είναι πιο ακριβό να καίγεται φυσικό αέριο για την παραγωγή ενέργειας από τον άνθρακα, οι τιμές του θερμικού και μεταλλουργικού άνθρακα έχουν φτάσει σε υψηλά επίπεδα.
www.worldenergynews.gr
