Στα σκαριά βρίσκεται η ρύθμιση, η οποία θα επικαιροποιεί την κατανομή των εσόδων από τη δημοπράτηση δικαιωμάτων εκπομπών τα επόμενα χρόνια.
Βάσει του άρθρου 50 (ν. 4369/2016) καθοριζόταν το μοίρασμα των εσόδων για την πενταετία έως και το 2020. Οπότε, όπως αναφέρουν στελέχη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), άμεσα σε ένα από τα επόμενα σχέδια νόμου που θα εισαχθούν προς ψήφιση στη Βουλή – πιθανώς στο νομοσχέδιο για την ανακύκλωση – θα συμπεριληφθούν οι σχετικές διατάξεις ώστε να ακολουθήσει η υπογραφή της απαραίτητης Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) η οποία θα προσδιορίζει τα ακριβή ποσοστά εσόδων που θα λάβει ο ΕΛΑΠΕ, αλλά και οι υπόλοιπες κατηγορίες, δηλαδή η ενεργοβόρος βιομηχανία, η ηλεκτροκίνηση, δράσεις για τη φύση και οι λιγνιτικές περιοχές.
Η συγκυρία είναι ιδιαιτέρως ευνοϊκή για το μοίρασμα των κονδυλίων καθώς το «πορτοφόλι» του ΔΑΠEΕΠ όπου συγκεντρώνονται τα έσοδα από τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων διαρκώς αυξάνονται.
Στα ύψη τα δικαιώματα ρύπων
Είναι χαρακτηριστικό ότι την περασμένη Παρασκευή οι τιμές δικαιωμάτων εκπομπών ξεπέρασαν τα 51 ευρώ/τόνο, ενώ δύο φορές την περασμένη εβδομάδα είχαν οριακά ξεπεράσει τα 50 ευρώ. Και όμως εκτιμούν διεθνείς αναλυτές οι τιμές θα συνεχίσουν να αυξάνονται.
Η καινοτομία που εισάγει πάντως η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ όσον αφορά στην κατανομή των κονδυλίων, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι ότι με τη φετινή ΚΥΑ το μοίρασμα των εσόδων θα προσδιορίζεται για την επόμενη δεκαετία, δηλαδή για την περίοδο 2021-2030 και όχι μόνο για ένα έτος όπως γινόταν από το 2016 και μετά, προκειμένου να υπάρχει μια σταθερότητα και να μην επηρεάζεται από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία.
Τα τελευταία χρόνια, από ΚΥΑ σε ΚΥΑ το μοίρασμα άλλαζε. Με την ΚΥΑ που υπογράφηκε στις 21/3/2019 και προσδιόριζε τα ποσοστά κατανομής των δημοσίων εσόδων από τη δημοπράτηση δικαιωμάτων CO2 για το 2018 θεσπίστηκε και de facto το Εθνικό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.
Το σχετικό άρθρο έδινε 6% των εσόδων εκείνης της χρονιάς (περίπου 30 εκατ. ευρώ) μέσω του Πράσινου Ταμείου στις τρεις υπό απανθρακοποίηση περιφερειακές ενότητες της χώρας (Δυτική Μακεδονία, Αρκαδία και νησιά).
Διαρκές ανακάτεμα της τράπουλας των εσόδων
H αντίστοιχη ΚΥΑ για το 2019 ανακάτεψε περισσότερο την «τράπουλα», συγκριτικά με τις προηγούμενες χρονιές, αλλά διατήρησε το 6% των εσόδων για τις λιγνιτικές περιοχές.
Ειδικότερα, εκμηδένισε την εξοικονόμηση ενέργειας που από 12,9% το 2018 πήγε στο 0% και μείωσε παράλληλα το ποσοστό των ενεργοβόρων βιομηχανιών που από 15% το «έριξε» στο 12,8%. Επίσης, μείωσε το 6% του Εθνικού Ταμείου Ενεργειακής Απόδοσης το 2018 στο 3% το 2019.
Έτσι «εξοικονομήθηκαν» συνολικά 18,1% σε σχέση με το 2018, το οποίο μοίρασε το 2019 ως εξής: Αύξησε κατά 12% το ποσοστό που πηγαίνει στον ΕΛΑΠΕ (κι έτσι τα έσοδα του ΕΛΑΠΕ έφτασαν στο μέγιστο που μπορούν να φτάσουν σύμφωνα με τη νομοθεσία), έδωσε 6% σε ένα νέο ταμείο για την ηλεκτροκίνηση και αύξησε τα έσοδα του τότε ΕΚΠΑΑ (Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης) από 0,1 σε 0,2% και διατηρήθηκε το 6% για τις λιγνιτικές περιοχές, δηλαδή και πάλι περίπου 30 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, η επόμενη ΚΥΑ του Κωστή Χατζηδάκη περιόρισε το 6% σε μόλις 1% για το 2020, με συνέπεια μόλις 5 εκατ. ευρώ να κατευθυνθούν στις λιγνιτικές περιοχές ενώ το 78% των κονδυλίων κατευθύνθηκαν για τη διάσωση του ΕΛΑΠΕ, τα 1% στον ΟΦΥΠΕΚΑ (ο οργανισμός που αντικατέστησε το ΕΚΠΑΑ), το 16,5% στη βιομηχανία και το 3,5% ηλεκτροκίνηση.
Πλέον αποτελεί ζητούμενο εάν η νέα πολιτική ηγεσία – με δεδομένο ότι οι ανατιμήσεις στις τιμές δικαιωμάτων καθιστούν βιώσιμο τον ΕΛΑΠΕ – θα αλλάξει την κατανομή των κονδυλίων στηρίζοντας περισσότερο το σχέδιο της απολιγνιτοποίησης.
www.worldenergynews.gr
