Ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) μεριμνά για την εφαρμογή της πολιτικής για την πρόληψη και την εναλλακτική διαχείριση προϊόντων και αποβλήτων για τα οποία εφαρμόζονται μέτρα πρόληψης ή/και προγράμματα εναλλακτικής διαχείρισης, καθώς και την εισήγηση στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας των μέτρων και προγραμμάτων αυτών.
Για μια βιώσιμη πολιτική για την προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας, αλλά και τη διατήρηση των φυσικών πόρων απαιτείται η πρόληψη και η εναλλακτική διαχείριση, όπως προβλέπεται και από την ιεράρχηση των δράσεων και των εργασιών της διαχείρισης των αποβλήτων. Ως «πρόληψη» νοούνται τα μέτρα που λαμβάνονται πριν μία ουσία, υλικό ή προϊόν καταστεί απόβλητο και τα οποία έχουν ως αποτέλεσμα: τη μείωση της ποσότητας των αποβλήτων μέσω της επαναχρησιμοποίησης ή της παράτασης της διάρκειας ζωής των προϊόντων, τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον και στην ανθρώπινη υγεία και τη μείωση της περιεκτικότητας σε επικίνδυνες ουσίες. Ως «Εναλλακτική Διαχείριση» νοούνται οι εργασίες συλλογής, συμπεριλαμβανομένης της εγγυοδοσίας, της μεταφοράς, της μεταφόρτωσης, της αποθήκευσης, της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση, της ανακύκλωσης και κάθε άλλο είδος ανάκτησης των αποβλήτων συγκεκριμένων κατηγοριών προϊόντων.
Τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) βασίζονται στην «αρχή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού», η οποία χρησιμοποιεί οικονομικά κίνητρα ώστε να ενθαρρύνει τους παραγωγούς να σχεδιάσουν πιο φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα, καθιστώντας τους υπεύθυνους για το κόστος της διαχείρισης των προϊόντων στο τέλος του κύκλου ζωής τους, όταν δηλαδή τα προϊόντα αυτά καταστούν απόβλητα.
Τα 22 - μέχρι στιγμής - εγκεκριμένα από τον ΕΟΑΝ Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης καλύπτουν τα εξής ρεύματα αποβλήτων προϊόντων:
- • Απόβλητα συσκευασιών (ΑΣ)
- • Απόβλητα Λιπαντικών Ελαίων (ΑΛΕ)
- • Μεταχειρισμένα Ελαστικά Οχημάτων (ΜΕΟ)
- • Απόβλητα Ηλεκτρικών Στηλών και Συσσωρευτών (ΑΗΣΣ)
- • Οχήματα στο Τέλος του Κύκλου Ζωής (ΟΤΚΖ)
- • Απόβλητα Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ)
- • Απόβλητα Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ)
Ο ΕΟΑΝ υποβάλλει προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ετήσια στατιστικά στοιχεία σχετικά με την επίδοση της χώρας στη διαχείριση των αποβλήτων υποχρεωτικά για τα ακόλουθα ρεύματα εναλλακτικής διαχείρισης:
Α. Απόβλητα συσκευασιών (ΑΣ) αναλυτικά για κάθε υλικό (χαρτί, γυαλί, ξύλο, πλαστικό, μέταλλο)
Β. Απόβλητα Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ)
Γ. Οχήματα στο Τέλος του Κύκλου Ζωής (ΟΤΚΖ)
Δ. Απόβλητα Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ)
Τα στοιχεία για την επίδοση της ανακύκλωσης (Α, Β, Γ, Δ) επικυρώθηκαν από το Δ.Σ. του ΕΟΑΝ στη συνεδρίαση της 25ης Ιουνίου του 2020 και απεστάλησαν στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για να διαβιβαστούν προς τη EUROSTAT, σύμφωνα με την πρόβλεψη της σχετικής Ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Παράλληλα με την επικύρωση των στοιχείων για τα 4 από τα 7 ρεύματα εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων αποτυπώθηκε η επίτευξη των στόχων για τα έτη 2016 – 2018 και στα υπόλοιπα ρεύματα αρμοδιότητας του Οργανισμού που αφορούν:
Ε. Απόβλητα Ηλεκτρικών Στηλών και Συσσωρευτών (ΑΗΣΣ)
ΣΤ. Απόβλητα Λιπαντικών Ελαίων (ΑΛΕ)
Ζ. Μεταχειρισμένα Ελαστικά Οχημάτων (ΜΕΟ)
Οι επιδόσεις της χώρας και στα 7 ρεύματα εναλλακτικής διαχείρισης αρμοδιότητας του ΕΟΑΝ, μαζί με περισσότερα δεδομένα σχετικά με την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων των συσκευασιών και των άλλων προϊόντων περιγράφονται αναλυτικά στις Ετήσιες Εκθέσεις του ΕΟΑΝ, συνοπτικά όμως δίνονται παρακάτω:
Α. Οι επιδόσεις της χώρας το 2018 στην ανακύκλωση και ανάκτηση Αποβλήτων Συσκευασίας (ΑΣ)
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα Απόβλητα Συσκευασίας αποτελούν ένα σημαντικό ποσοστό των παραγόμενων αστικών αποβλήτων, το οποίο εκτιμάται σε περίπου 20% του βάρους και 40% του όγκου των παραγόμενων αστικών αποβλήτων. Προκειμένου να γίνει η εναρμόνιση των εθνικών μέτρων όσον αφορά τη διαχείριση των συσκευασιών και των αποβλήτων συσκευασίας και την πρόληψη ή τη μείωση των επιπτώσεών τους στο περιβάλλον, η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε στην έκδοση της Οδηγίας 1994/62/ΕΚ «για τις συσκευασίες και τα απόβλητα συσκευασίας», με την τελευταία τροποποίησή της το 2018. Στην Ελλάδα, ο τελευταίος νόμος σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία είναι ο ν. 4496/2017 που τροποποίησε τον προηγούμενο ν. 2939/2017 υιοθετώντας βασικές αλλαγές στις διατάξεις που αφορούν την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων, με γνώμονα τη βελτίωση της επίδοσης και της αποτελεσματικότητας της ανακύκλωσης, την ενίσχυση της διαφάνειας των φορέων συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης και της ενημέρωσης των πολιτών.
Στον παρακάτω Πίνακα καταγράφονται οι ποσότητες αποβλήτων συσκευασίας (σε τόνους) που παράχθηκαν στην Ελλάδα για το έτος 2018 και ανακυκλώνονται ή άλλως ανακτώνται, σύμφωνα με τα στοιχεία που περιέχονται στις ετήσιες εκθέσεις των τεσσάρων (4) φορέων Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Συσκευασίας (ΕΕΑΑ ΑΕ, ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΕ, ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΚΕΠΕΔ ΑΕ) μετά από αξιολόγηση και επεξεργασία των ποσοτήτων που δηλώθηκαν από τον ΕΟΑΝ.
Βάσει των παραπάνω στοιχείων, προκύπτει ότι αναφορικά με την ανακύκλωση και ανάκτηση των αποβλήτων συσκευασίας, το 2018 η Ελλάδα πληροί τους Ευρωπαϊκούς στόχους σε όλα τα υλικά με εξαίρεση τις γυάλινες συσκευασίες, στην οποία υπολείπεται σχεδόν κατά 50% σε σχέση με το στόχο. Οι γυάλινες συσκευασίες αποτελούν το μεγαλύτερο πρόβλημα στην ανακύκλωση των συσκευασιών και για το λόγο αυτό δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα στη χωριστή συλλογή αποβλήτων γυάλινης συσκευασίας (μπλε κώδωνες) χωρίς μέχρι στιγμής όμως να έχει αποδώσει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα σε σχέση με τον ισχύοντα Ευρωπαϊκό στόχο, αλλά και το στόχο του τρέχοντος Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) για το 2020 (70%).
Β. Οι επιδόσεις της χώρας το 2018 στη συλλογή και ανάκτηση Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ)
Η ανακύκλωση των Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) έχει ιδιαίτερη σημασία τόσο για την ανάκτηση των υλικών από τα οποία αποτελούνται οι συσκευές, όσο και για τη διαχείριση επικίνδυνων υλικών που ενδεχομένως εμπεριέχονται σε πολλές από αυτές. Η ενσωμάτωση των Ευρωπαϊκών Οδηγιών για τα ΑΗΗΕ στην Ελληνική νομοθεσία έγινε αρχικά με το ΠΔ 117/2004, το οποίο διαδέχθηκε η ΚΥΑ Η.Π. 23615/651/Ε103/2014, η οποία αποτελεί το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο που θέτει τους κανόνες, τους όρους και τις προϋποθέσεις για την εναλλακτική διαχείριση των ΑΗΗΕ.
Βάσει των στοιχείων που έχουν προκύψει από τις ετήσιες απολογιστικές εκθέσεις για το έτος 2018 των δύο Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης ΑΗΗΕ «ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΑΕ» και «ΦΩΤΟΚΥΚΛΩΣΗ ΑΕ», καθώς επίσης και από στοιχεία που υποβλήθηκαν στον ΕΟΑΝ από τον Σύνδεσμο Εταιρειών Φωτοβολταϊκών αποτυπώθηκε η επίδοση της ανακύκλωσης (ανάκτησης-επαναχρησιμοποίησης) για τα Απόβλητα Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ):
Επίδοση για το έτος 2018 για τα Απόβλητα Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ)
Σημειώνεται ότι οι ως άνω κατηγορίες 1-10 των ΗΗΕ και τα ποσοστά ανάκτησης και επαναχρησιμοποίησης ισχύουν έως 14-8-2018. Σύμφωνα με αυτά, το 2018 η Ελλάδα ικανοποιεί τους Ευρωπαϊκούς στόχους όσον αφορά την ανάκτηση, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού.
Όσον αφορά στη συλλογή των ΑΗΗΕ και τον Ευρωπαϊκό στόχο που ισχύει από το 2016, σύμφωνα με τον οποίο το ελάχιστο ποσοστό συλλογής που πρέπει να επιτυγχάνεται σε ετήσια βάση είναι 45%, τα στοιχεία για τα έτη 2016 – 2018 που παρατίθενται στον Πίνακα που ακολουθεί, δείχνουν ότι η Ελλάδα είναι κοντά στην πλήρωση του στόχου.
Γ. Οι επιδόσεις της χώρας για το 2018 για τα Οχήματα στο Τέλος του Κύκλου Ζωής τους (ΟΤΚΖ)
Η διαχείριση των Οχημάτων στο Τέλος του Κύκλου Ζωής τους ρυθμίζεται από το Π.Δ. 116/2004 το οποίο εκδόθηκε σε εναρμόνιση με την Οδηγία 2000/53/ΕΚ του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Ως οχήματα σύμφωνα με το Π.Δ. 43/1983 θεωρούνται τα οχήματα (Μ1) τα οποία προορίζονται για μεταφορά προσώπων και φέρουν κατ’ ανώτατο όριο εκτός της θέσης οδηγού έως οκτώ θέσεις καθώς και τα οχήματα (Ν1) που είναι οχήματα που προορίζονται για τη μεταφορά εμπορευμάτων και έχουν μέγιστο βάρος μέχρι των 3,5 τόνων.
Σύμφωνα με το άρθρο 11 του ΠΔ 116/2004, από την 1η Ιανουαρίου 2015 ο στόχος ανάκτησης και επαναχρησιμοποίησης των προϊόντων που προκύπτουν από την διαχείριση των οχημάτων στο τέλος του κύκλου ζωής (ΟΤΚΖ), ανέρχεται στο 95% κατά βάρος και η επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση πρέπει να είναι τουλάχιστον 85% κατά μέσο βάρος ανά όχημα και ανά έτος.
Κατά τη διάρκεια του 2018, παρελήφθησαν 47.141 ΟΤΚΖ (εκδόθηκαν Πιστοποιητικά Καταστροφής), καθαρού βάρους 45.971 τόνων και έγινε επεξεργασία 49.792 ΟΤΚΖ, καθαρού βάρους 48.246 τόνων, βάσει των στοιχείων που περιέχονται στην ετήσια απολογιστική έκθεση για το έτος 2018 του φορέα ΣΣΕΔ Εναλλακτική Διαχείριση Οχημάτων Ελλάδος (ΕΔΟΕ). Όπως αποτυπώνεται στον ακόλουθο Πίνακα, η Ελλάδα πετυχαίνει τον Ευρωπαϊκό στόχο στην ανακύκλωση Οχημάτων στο Τέλος του Κύκλου Ζωής τους για το 2018
Δ. Οι επιδόσεις της χώρας στη διαχείριση των Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) για τα έτη 2016 - 2018
Τα απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) εντάχθηκαν στην εναλλακτική διαχείριση με την ΚΥΑ 36259/1757/E103/2010 «Μέτρα, όροι και πρόγραμμα για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ)». Ο ΕΟΑΝ παρακολουθεί τη διαχείριση των συγκεκριμένων αποβλήτων μέσω των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης που εγκρίνει και εποπτεύει.
Μέχρι το τέλος του 2018 έχουν εγκριθεί και λειτουργούν 9 ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ περιφερειακής εμβέλειας.
Επίδοση στην εναλλακτική διαχείριση ΑΕΚΚ για τα έτη 2016-2018
Τα παραπάνω στατιστικά προέκυψαν μετά από επεξεργασία των στοιχείων των ετήσιων απολογιστικών εκθέσεων για τα έτη 2016, 2017 και 2018 των 9 Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) των ΑΕΚΚ που δραστηριοποιούνταν - έως το τέλος του 2018 -στη χώρα, διασταύρωση των στοιχείων με άλλες πηγές (μελέτη Ινστιτούτου GIZ1) και επικοινωνία με τους φορείς ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ όπου κρίθηκε αναγκαίο. Τα στοιχεία εστάλησαν στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για να χρησιμοποιηθούν για τον προσδιορισμό της επίτευξης των στόχων βάσει των συνολικών παραγομένων ποσοτήτων (στοιχεία που προσδιορίζει το Υπουργείο2) και να κοινοποιηθούν στη EUROSTAT. Σύμφωνα με τα στοιχεία που κοινοποιήθηκαν από το ΥΠΕΝ η ανακύκλωση για τα ΑΕΚΚ οι οποίοι είναι 17,3% για το 2016 και 49,7% για το 2017 υπολείπεται των Ευρωπαϊκών στόχων, οι οποίοι ανέρχονται στο 50% των συνολικών παραγόμενων ποσοτήτων μέχρι τις 1.1.2015 (και 70% μέχρι το 2020).
Ε. Οι επιδόσεις της χώρας στη διαχείριση Ηλεκτρικών Στηλών και Συσσωρευτών (ΑΗΣΣ) για τα έτη 2016 - 2018
Ι. Φορητές Ηλεκτρικές Στήλες
Αναφορικά με τη συλλογή αποβλήτων ηλεκτρικών στηλών (μπαταρίες) η Ελλάδα είχε ήδη πετύχει τον Ευρωπαϊκό στόχο του 25% για τα έτη 2011 - 2015 και μάλιστα με επίδοση της τάξης του 34-37%. Με την αλλαγή στη στοχοθεσία το 2016, από το 25% στο 45%, η χώρα υπολείπεται των Ευρωπαϊκών στόχων για τα έτη 2016 - 2018, όπως αποτυπώνεται και στον ακόλουθο Πίνακα:
Επίδοση και βαθμός επίτευξης στόχου συλλογής των ΑΗΣΣ για τα έτη
2016 - 2018
Οι ποσότητες των προϊόντων που διακινήθηκαν στην ελληνική αγορά, οι συλλεχθείσες ποσότητες και η επίδοση της συλλογής (%) προέρχονται από τις ετήσιες εκθέσεις του ΣΣΕΔ ΑΦΗΣ ΑΕ.
Σημειώνεται ότι οι ποσότητες των αποβλήτων φορητών ηλεκτρικών στηλών που συλλέγονται, αποστέλλονται σε εργοστάσια επεξεργασίας στο εξωτερικό, με δεδομένο ότι δεν υπάρχουν αντίστοιχες μονάδες επεξεργασίας στην Ελλάδα.
ΙΙ. Συσσωρευτές Οχημάτων της Βιομηχανίας
Α. Συσσωρευτές Μολύβδου – Οξέος
Ο εθνικός στόχος για τα απόβλητα των συσσωρευτών μολύβδου – οξέος είναι η συλλογή του συνόλου αυτών των αποβλήτων. Οι εκτιμώμενες ποσότητες των παραγόμενων αποβλήτων συσσωρευτών μολύβδου – οξέος υπολογίζονται με βάση μεθοδολογία που έχει αναπτύξει το ΥΠΕΝ και ο ΕΟΑΝ και βασίζεται σε παραμέτρους, όπως ο αριθμός των οχημάτων που κυκλοφορούν στη χώρα, ο μέσος χρόνος αντικατάστασης των συσσωρευτών και το μέσο βάρος τους ανά κατηγορία. Στον παρακάτω Πίνακα καταγράφεται ο μέσος όρος της απόδοσης της ανακύκλωσης 8 Ελληνικών εργοστασίων ανακύκλωσης συσσωρευτών μολύβδου – οξέος για τα έτη 2016-2018. Ο μέσος όρος της απόδοσης της ανακύκλωσης αυξάνεται, με εξαίρεση το έτος 2018, κατά το οποίο παρατηρήθηκε μια μικρή μείωση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Μέσος όρος απόδοσης ανακύκλωσης των 8 Ελληνικών εργοστασίων ανακύκλωσης συσσωρευτών μολύβδου-οξέος για τα έτη 2016 - 2018
Τα στοιχεία για τις βιομηχανικές μπαταρίες (συσσωρευτές) προέρχονται από τα στοιχεία των απολογιστικών εκθέσεων για τα αντίστοιχα έτη των 3 φορέων Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής διαχείρισης (ΣΣΕΔ), πανελλαδικής εμβέλειας, ΣΥΔΕΣΥΣ ΑΕ, ReBattery ΑΕ και Combatt ΑΕ.
Β. Συσσωρευτές Νικελίου – Καδμίου (Ni-Cd)
Η ανακύκλωση των συσσωρευτών Νικελίου-Καδμίου, Ni-Cd, δεν έχει θετική αξία και η Ελληνική αγορά δεν διαθέτει, προς το παρόν, υποδομή ανακύκλωσής τους. Η εξειδικευμένη διαχείριση για την ανακύκλωση των συσσωρευτών Ni-Cd απαιτεί ιδιαίτερα αυξημένο κόστος διαχείρισης. Στον ακόλουθο Πίνακα αποτυπώνεται η συλλεχθείσα ποσότητα αποβλήτων συσσωρευτών νικελίου-καδμίου για τα έτη 2016-2018. Η συλλεχθείσα ποσότητα είναι μεγαλύτερη από την ποσότητα προϊόντων που εισήχθησαν στην αγορά, ενδεχομένως λόγω της μικρής ποσότητας συλλογής τα προηγούμενα έτη και της μεγάλης διάρκειας ζωής των συσσωρευτών Ni-Cd.
Ποσότητες διακινούμενων προϊόντων και ποσότητες συλλεχθέντων αποβλήτων συσσωρευτών νικελίου-καδμίου για τα έτη 2016 - 2018
ΣΤ. Οι επιδόσεις της χώρας στη διαχείριση Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων (ΑΛΕ) για τα έτη 2016 - 2018
Η εναλλακτική διαχείριση των Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων (ΑΛΕ) περιλαμβάνει τη συλλογή και μεταφορά από κατάλληλα αδειοδοτημένους συλλέκτες – μεταφορείς (40 συλλέκτες πανελλαδικά), την αποθήκευση και την αναγέννησή τους σε μονάδες επεξεργασίας – αναγέννησης οι οποίες διαθέτουν την προβλεπόμενη από την κείμενη νομοθεσία αδειοδότηση (8 μονάδες αναγέννησης). Περίπου 13.500 σημεία το χρόνο παραδίδουν ΑΛΕ, κυρίως συνεργεία, βενζινάδικα και βιομηχανικές μονάδες. Πριν την παράδοσή τους σε μονάδα αναγέννησης, τα ΑΛΕ οδηγούνται υποχρεωτικά σε Κέντρο Συλλογής. Τα 8 Κέντρα Συλλογής (και ένας σταθμός ταυτοποίησης) λειτουργούν από το φορέα ΣΕΔ ΕΝΔΙΑΛΕ σε γειτνίαση με τις μονάδες αναγέννησης, με σκοπό την καταγραφή και ταυτοποίηση των συλλεγόμενων ΑΛΕ ποιοτικά και ποσοτικά, μέχρι την τελική διάθεσή τους προς αναγέννηση.
Στον Πίνακα που ακολουθεί καταγράφονται οι επιδόσεις της Ελλάδας για τα έτη 2016 - 2018 αναφορικά με τη διαχείριση των Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων, και προέρχονται από τις ετήσιες απολογιστικές εκθέσεις του ΣΣΕΔ ΕΝΔΙΑΛΕ που δραστηριοποιείται στο σύνολο της χώρας στον τομέα της εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων λιπαντικών ελαίων.
Επίδοση συλλογής και αναγέννησης για τα ΑΛΕ για τα έτη 2016 - 2018
Η χώρα πέτυχε τους στόχους συλλογής ΑΛΕ για τα έτη 2017 και 2018, με επιδόσεις της τάξης του 74,3% και 74,6% αντίστοιχα, ενώ υπολείπεται ελάχιστα του στόχου του 2016 κατά 0,4%. Σημειώνεται ότι από το 2017 για τον υπολογισμό των αποβλήτων ελαίων που προκύπτουν από την κατανάλωση λιπαντικών ελαίων έχει υιοθετηθεί συντελεστής αναλογίας 60% για τα λιπαντικά βιομηχανίας και οχημάτων και 30% για τα λιπαντικά ναυτιλίας, ενώ μέχρι και το 2016 είχε ληφθεί υπόψη κοινός συντελεστής 60%. Αναφορικά με τις επιδόσεις αναγέννησης των ΑΛΕ, η χώρα παρέμεινε και το 2018 σε υψηλά επίπεδα ανάκτησης, 99,1%, καθώς το σύνολο των ποσοτήτων που συλλέγονται οδηγούνται προς αναγέννηση
Η χώρα πέτυχε τους στόχους συλλογής ΑΛΕ για τα έτη 2017 και 2018, με επιδόσεις της τάξης του 74,3% και 74,6% αντίστοιχα, ενώ υπολείπεται ελάχιστα του στόχου του 2016 κατά 0,4%. Σημειώνεται ότι από το 2017 για τον υπολογισμό των αποβλήτων ελαίων που προκύπτουν από την κατανάλωση λιπαντικών ελαίων έχει υιοθετηθεί συντελεστής αναλογίας 60% για τα λιπαντικά βιομηχανίας και οχημάτων και 30% για τα λιπαντικά ναυτιλίας, ενώ μέχρι και το 2016 είχε ληφθεί υπόψη κοινός συντελεστής 60%. Αναφορικά με τις επιδόσεις αναγέννησης των ΑΛΕ, η χώρα παρέμεινε και το 2018 σε υψηλά επίπεδα ανάκτησης, 99,1%, καθώς το σύνολο των ποσοτήτων που συλλέγονται οδηγούνται προς αναγέννηση.
Επίδοση της ανακύκλωσης των ΜΕΟ κατά τα έτη 2016 - 2018
Τα στοιχεία προέρχονται από τις ετήσιες απολογιστικές εκθέσεις 2016, 2017 και 2018 του φορέα ΣΣΕΔ ECOELASTIKA, όπως επεξεργάστηκαν από τον ΕΟΑΝ. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, έχει επιτευχθεί και ξεπερασθεί ο στόχος της ανάκτησης του 65% των αποσυρομένων και ο στόχος της ανακύκλωσης τουλάχιστον του 10% των ανακτώμενων.
Συμπεράσματα-Προοπτικές
Σύμφωνα με τα ανωτέρω και σε ότι αφορά στην επίδοση της ανακύκλωσης κατά το έτος 2018 των αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων που εμπίπτουν στη διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού, αρμοδιότητας του ΕΟΑΝ, οι στόχοι που έχουν τεθεί από τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες και έχουν ενταχθεί στην εθνική νομοθεσία στις πλείστες των περιπτώσεων έχουν επιτευχθεί. Σε καμία περίπτωση όμως ο Οργανισμός δεν επαναπαύεται, καθώς υπάρχουν στοχοθεσίες στις οποίες η χώρα υπολείπεται (π.χ. γυάλινες συσκευασίες ή συλλογή φορητών ηλεκτρικών στηλών) ή είναι υψηλές και δύσκολα μετρήσιμες (π.χ. ΑΕΚΚ) ή έχουν τροποποιηθεί (π.χ. συλλογή ΑΗΗΕ). Με γνώμονα τον πρωταρχικό στόχο του ΕΟΑΝ, την προώθηση της πρόληψης και της ανακύκλωσης στα ρεύματα των αποβλήτων, ο Οργανισμός πλέον θέτει τους στρατηγικούς στόχους του για το διάστημα 2020-2022, στους οποίους προτάσσει την αύξηση της ανακύκλωσης μέσω της θέσπισης και εποπτείας προγραμμάτων εναλλακτικής διαχείρισης, αλλά και τη διαρκή εποπτεία και τον έλεγχο όλων των εμπλεκομένων στην εναλλακτική διαχείριση.
Επιπλέον βάσει του νέου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων 2020-2030 και του - υπό εκπόνηση - νέου νομικού πλαισίου λειτουργίας του, ο ΕΟΑΝ θα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή συνεχίζοντας να λαμβάνει μέτρα τόσο για τη βελτίωση της εποπτείας των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης, όσο και για την αξιοπιστία των στοιχείων αναφορικά με τις ποσότητες των διαχειριζόμενων από αυτά αποβλήτων.
www.worldenergynews.gr