Μία τέτοια εξέλιξη δημιουργεί κινδύνους για μείωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής παραγωγής
Τη μείωση των δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων που διανέμονται στη βιομηχανία και την ηλεκτροπαραγωγή για την αντιμετώπιση της απειλής της διαρροής άνθρακα εξετάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, παράλληλα με την προοπτική επιβολής φόρου άνθρακα στις εισαγωγές από τρίτες χώρες.
Μια τέτοια εξέλιξη θα επιβαρύνει τόσο την ηλεκτροπαραγωγή όσο και τις βιομηχανίες στην Ελλάδα που λαμβάνουν δωρεάν δικαιώματα ρύπων και δημιουργεί κινδύνους για περαιτέρω αύξηση του κόστους παραγωγής αλλά και μείωσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής παραγωγής.
Σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών Ρύπων (ETS) της ΕΕ πρέπει να αναθεωρηθεί και να ευθυγραμμιστεί με την πολιτική για το κλίμα, εάν η Ένωση θέλει να αποκομίσει πλήρως τα οφέλη από την πολιτική της αυτή.
Αποφυγή της «διαρροής άνθρακα»
Όπως είναι γνωστό μέσω του ETS, ένας αριθμός δικαιωμάτων ρύπων διανέμεται δωρεάν σε βιομηχανίες, ηλεκτροπαραγωγούς και αεροπορικές εταιρείες, προκειμένου να αποφευχθεί η απειλή της «διαρροής άνθρακα» δηλαδή η μετεγκατάσταση επιχειρήσεων εκτός ΕΕ.
Σύμφωνα με έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου της ΕΕ, αυτές οι παροχές δεν κατευθύνονται στις σωστές επιχειρήσεις και θέτουν σε κίνδυνο την ατζέντα της ΕΕ για το κλίμα. «Τα δωρεάν δικαιώματα πρέπει να στοχεύουν σε εκείνους τους βιομηχανικούς τομείς που είναι λιγότερο ικανοί να μεταφέρουν το κόστος του άνθρακα στους καταναλωτές», δήλωσε ο επικεφαλής ελεγκτής Samo Jereb προσθέτοντας ότι αυτό δεν ισχύει.
Σημειώνεται ότι η νομοθεσία για τη λειτουργία του ETS προβλέπει σταδιακή απόσυρση των δωρεάν δικαιωμάτων - επί του παρόντος αντιπροσωπεύουν το 40% του συνολικού αριθμού που εκδόθηκε - έως το 2030, καθώς οι ρυπαίνοντες κάνουν περισσότερο «πράσινες» τις μονάδες παραγωγής τους και μειώνεται η απειλή της διαρροής άνθρακα.
Ωστόσο, οι Ελεγκτές προειδοποίησαν ότι είναι απίθανο να επιτευχθεί ο στόχος υπό το ισχύον καθεστώς, αφού οι ηλεκτροπαραγωγοί και οι βιομηχανίες επενδύουν σε πιο αποτελεσματική καύση ορυκτών καυσίμων, αντί για καθαρή ενέργεια.
Η έκθεση αναφέρει χαρακτηριστικά τη Βουλγαρία, την Τσεχία, την Πολωνία και τη Ρουμανία ως τις κύριες χώρες όπου οι δαπάνες εστιάζονται σε αποτελεσματικότερη καύση του άνθρακα, αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υιοθετήσει αυστηρότερους τους κανόνες που θα ισχύσουν μετά το 2021.
Δυνατότητα συνύπαρξης των δύο μηχανισμών
Εξάλλου στον έλεγχο συμπεριελήφθησαν τα σχέδια για την επιβολή φόρου άνθρακα στα σύνορα της ΕΕ ως μέρος της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ, δεδομένου ότι οι κανόνες του ETS ορίζουν ότι τα δωρεάν δικαιώματα μπορούν να μειωθούν ή να εξαλειφθούν εάν αντικατασταθούν από έναν τέτοιο μηχανισμό αντι-ντάμπινγκ.
Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις ο φόρος άνθρακα και τα δωρεάν δικαιώματα ρύπων θα μπορούσαν να συνυπάρχουν σε κάποιο βαθμό εάν και οι δύο μηχανισμοί αναπτυχθούν σωστά.
Πάντως ο αρμόδιος για θέματα παγκόσμιου εμπορίου της ΕΕ Βάλντι Ντομμπρόβσκις, καλείται να βεβαιωθεί ότι ο φόρος άνθρακα συμμορφώνεται με τις αρχές του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, εάν δοθεί το πράσινο φως στην εφαρμογή του από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Οκτώβριο.
Ο ίδιος δήλωσε μάλιστα ότι "δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε μια κατάσταση όπου θα δίνουμε στις εταιρείες μας δωρεάν δικαιώματα ρύπων, αφήνοντας τις να μολύνουν και την ίδια ώρα να επιβάλλουμε στις εισαγωγές των ίδιων αγαθών πρόσθετες εισφορές".
Στα συμπεράσματά τους, οι Ελεγκτές καλούν την Επιτροπή να ενημερώσει για τον τρόπο με τον οποίο αξιολογείται η απειλή της διαρροής άνθρακα και να εφαρμόσει μια μειούμενη κλίμακα κινδύνου σε διάφορους τομείς, έτσι ώστε τα δωρεάν δικαιώματα να είναι πιο αποτελεσματικά. Οι ελεγκτές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι συστάσεις τους πρέπει να εφαρμοστούν έως το 2022.
www.worldenergynews.gr
Μια τέτοια εξέλιξη θα επιβαρύνει τόσο την ηλεκτροπαραγωγή όσο και τις βιομηχανίες στην Ελλάδα που λαμβάνουν δωρεάν δικαιώματα ρύπων και δημιουργεί κινδύνους για περαιτέρω αύξηση του κόστους παραγωγής αλλά και μείωσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής παραγωγής.
Σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών Ρύπων (ETS) της ΕΕ πρέπει να αναθεωρηθεί και να ευθυγραμμιστεί με την πολιτική για το κλίμα, εάν η Ένωση θέλει να αποκομίσει πλήρως τα οφέλη από την πολιτική της αυτή.
Αποφυγή της «διαρροής άνθρακα»
Όπως είναι γνωστό μέσω του ETS, ένας αριθμός δικαιωμάτων ρύπων διανέμεται δωρεάν σε βιομηχανίες, ηλεκτροπαραγωγούς και αεροπορικές εταιρείες, προκειμένου να αποφευχθεί η απειλή της «διαρροής άνθρακα» δηλαδή η μετεγκατάσταση επιχειρήσεων εκτός ΕΕ.
Σύμφωνα με έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου της ΕΕ, αυτές οι παροχές δεν κατευθύνονται στις σωστές επιχειρήσεις και θέτουν σε κίνδυνο την ατζέντα της ΕΕ για το κλίμα. «Τα δωρεάν δικαιώματα πρέπει να στοχεύουν σε εκείνους τους βιομηχανικούς τομείς που είναι λιγότερο ικανοί να μεταφέρουν το κόστος του άνθρακα στους καταναλωτές», δήλωσε ο επικεφαλής ελεγκτής Samo Jereb προσθέτοντας ότι αυτό δεν ισχύει.
Σημειώνεται ότι η νομοθεσία για τη λειτουργία του ETS προβλέπει σταδιακή απόσυρση των δωρεάν δικαιωμάτων - επί του παρόντος αντιπροσωπεύουν το 40% του συνολικού αριθμού που εκδόθηκε - έως το 2030, καθώς οι ρυπαίνοντες κάνουν περισσότερο «πράσινες» τις μονάδες παραγωγής τους και μειώνεται η απειλή της διαρροής άνθρακα.
Ωστόσο, οι Ελεγκτές προειδοποίησαν ότι είναι απίθανο να επιτευχθεί ο στόχος υπό το ισχύον καθεστώς, αφού οι ηλεκτροπαραγωγοί και οι βιομηχανίες επενδύουν σε πιο αποτελεσματική καύση ορυκτών καυσίμων, αντί για καθαρή ενέργεια.
Η έκθεση αναφέρει χαρακτηριστικά τη Βουλγαρία, την Τσεχία, την Πολωνία και τη Ρουμανία ως τις κύριες χώρες όπου οι δαπάνες εστιάζονται σε αποτελεσματικότερη καύση του άνθρακα, αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υιοθετήσει αυστηρότερους τους κανόνες που θα ισχύσουν μετά το 2021.
Δυνατότητα συνύπαρξης των δύο μηχανισμών
Εξάλλου στον έλεγχο συμπεριελήφθησαν τα σχέδια για την επιβολή φόρου άνθρακα στα σύνορα της ΕΕ ως μέρος της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ, δεδομένου ότι οι κανόνες του ETS ορίζουν ότι τα δωρεάν δικαιώματα μπορούν να μειωθούν ή να εξαλειφθούν εάν αντικατασταθούν από έναν τέτοιο μηχανισμό αντι-ντάμπινγκ.
Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις ο φόρος άνθρακα και τα δωρεάν δικαιώματα ρύπων θα μπορούσαν να συνυπάρχουν σε κάποιο βαθμό εάν και οι δύο μηχανισμοί αναπτυχθούν σωστά.
Πάντως ο αρμόδιος για θέματα παγκόσμιου εμπορίου της ΕΕ Βάλντι Ντομμπρόβσκις, καλείται να βεβαιωθεί ότι ο φόρος άνθρακα συμμορφώνεται με τις αρχές του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, εάν δοθεί το πράσινο φως στην εφαρμογή του από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Οκτώβριο.
Ο ίδιος δήλωσε μάλιστα ότι "δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε μια κατάσταση όπου θα δίνουμε στις εταιρείες μας δωρεάν δικαιώματα ρύπων, αφήνοντας τις να μολύνουν και την ίδια ώρα να επιβάλλουμε στις εισαγωγές των ίδιων αγαθών πρόσθετες εισφορές".
Στα συμπεράσματά τους, οι Ελεγκτές καλούν την Επιτροπή να ενημερώσει για τον τρόπο με τον οποίο αξιολογείται η απειλή της διαρροής άνθρακα και να εφαρμόσει μια μειούμενη κλίμακα κινδύνου σε διάφορους τομείς, έτσι ώστε τα δωρεάν δικαιώματα να είναι πιο αποτελεσματικά. Οι ελεγκτές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι συστάσεις τους πρέπει να εφαρμοστούν έως το 2022.
www.worldenergynews.gr
