Σύμφωνα με τις τοποθετήσεις των εταιρειών στη δημόσια διαβούλευση της ΡΑΕ, η αναγκαστική χρήση μίας συγκεκριμένης παραμέτρου διαμόρφωσης του κόστους ενέχει τον κίνδυνο να οδηγήσει στη δημιουργία ενός και μόνο τύπου προϊόντος, στερώντας από τον καταναλωτή τη δυνατότητα επιλογής
Κατά της τυποποίησης των μηχανισμών αναπροσαρμογής των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας που παρέχουν στους τελικούς καταναλωτές τάσσεται η πλειονότητα των προμηθευτών όπως προκύπτει από τις θέσεις που διατύπωσαν στη σχετική διαβούλευση της ΡΑΕ.
Οι προμηθευτές ζητούν ευελιξία στις ρήτρες που θα επιλέξουν να εισάγουν στα τιμολόγια τους υποστηρίζοντας ότι θα πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν όλες οι παράμετροι διαμόρφωσης του κόστους και να διασφαλίζεται ότι τα τιμολόγια θα παρουσιάζουν με απλό και συγκρίσιμο τρόπο τις διάφορες χρεώσεις στον καταναλωτή. Σε ό,τι αφορά την τυποποίηση των ρητρών αναπροσαρμογής υποστηρίζουν ότι πλήττει τον ανταγωνισμό και αφαιρεί η δυνατότητα επιλογής από τους καταναλωτές.
Χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση της Mytilineos που επισημαίνει ότι η συζήτηση έχει βραχυπρόθεσμη αξία εν όψει των επερχόμενων αλλαγών με την εφαρμογή του Target Model, τονίζοντας ότι η συγκεκριμένη ρήτρα επί της ουσίας έχει αξία μόνο για το επόμενο εξάμηνο και ότι η υιοθέτησή της μπορεί να περιπλέξει τα πράγματα.
Στο νέο περιβάλλον που θα διαμορφωθεί με την εφαρμογή του Target Model οι προμηθευτές θα πρέπει να απολαμβάνουν μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τη διαμόρφωση ρητρών αναπροσαρμογής των τιμολογίων τους, αναφέρει η εταιρία, συμπληρώνοντας ότι οι ρήτρες πιθανότατα θα αντανακλούν αντίστοιχα τους όρους των διμερών συμβολαίων (τιμές πετρελαίου, τιμές αερίου ή και CO2) με τους παραγωγούς ανάλογα με την εμπορική πολιτική του προμηθευτή και την ανταπόκριση που θα έχει το προϊόν του.
Ευελιξία επιλογής προφίλ ρίσκου
Η Μytilieneos τάσσεται υπέρ της δυνατότητας ο κάθε προμηθευτής να έχει την ευχέρεια να καταρτίζει και να προσφέρει ρήτρες αναπροσαρμογής που να συνδέονται με οποιαδήποτε από τις διαθέσιμες παραμέτρους που συντελούν στη διαμόρφωση του κόστους της αγοράς ενέργειας επιπλέον της ρήτρας ΟΤΣ κατά την εμπορική του κρίση και το προφίλ του ρίσκου που επιθυμεί να αναλάβει
Σύμφωνα με την εταιρία κάθε αναπροσαρμογή τιμήματος θα πρέπει αντανακλά αλλαγές στα κόστη των προμηθευτών (κόστη εκκαθάρισης αποκλίσεων, επικουρικών υπηρεσιών, εφεδρειών, διαθεσιμότητας ισχύος ευελιξίας, καθώς και χρεώσεων που αφορούν εισροές για τον ΕΛΑΠΕ)
Τονίζει επίσης ότι η ρυθμιστική παρέμβαση της ΡΑΕ δεν θα πρέπει να εστιάζει στην επιμέρους διαμόρφωση εντός τιμολογίου ή στη διαμόρφωση της ρήτρας αναπροσαρμογής του κάθε προμηθευτή, αλλά αντιθέτως στην τόνωση του ανταγωνισμού, με το να υφίστανται πολλές επιλογές τιμολογίων με διαφορετικό προφίλ ρίσκου για τον πελάτη και τον προμηθευτή, ώστε να μπορούν να διαλέξουν.
Οικονομική ελευθερία των προμηθευτών
Η διατήρηση της οικονομικής ελευθερίας των προμηθευτών δεν είναι αμελητέα καθώς είναι αναγκαία για μια ανταγωνιστική και υγιή αγορά. Οι προμηθευτές θα πρέπει ελευθέρως να σχεδιάζουν και να προσφέρουν προϊόντα χωρίς περιορισμό ως προς τα μεγέθη που διαμορφώνουν τις τυχόν ρήτρες αναπροσαρμογής τιμής, έτσι ώστε ο κάθε καταναλωτής να αξιολογεί τις σχετικές προσφορές και να επιλέγει το προϊόν που κατανοεί καλύτερα και καλύπτει τις ανάγκες και τις επιθυμίες του.
Ρύθμιση που θα οδηγεί στην υιοθέτηση ρητρών επί τη βάση μιας και μόνο παραμέτρου κοινής για όλους τους προμηθευτές ενέχει τον κίνδυνο να οδηγήσει στη δημιουργία ενός και μόνο τύπου προϊόντος, στερώντας από τον καταναλωτή τη δυνατότητα επιλογής ανάλογα με τις ανάγκες και το επίπεδο κατανόησης του καταλήγει η εταιρία
Και άλλες παράμετροι μεταβολής του κόστους
Από την πλευρά της Elpedison θεωρεί αναγκαία τη δυνατότητα οι προμηθευτές να επιβάλουν ρήτρες σε μεγέθη της χονδρικής αγοράς πέραν της ΟΤΣ, καθώς αυτά μεταβάλλουν σημαντικά το κόστος και μάλιστα με τρόπο μη προβλέψιμο.
Τονίζει ότι όσο λειτουργεί η αγορά με τη σημερινή μορφή του υποχρεωτικού pool θα πρέπει να παρέχεται στους προμηθευτές η δυνατότητα επιμερισμού του ρίσκου τόσο σε σχέση με τον τρόπο υπολογισμού της ΟΤΣ, όσο και με τα άλλα μεγέθη της χονδρεμπορικής αγοράς.
Με βάση το σημερινό μοντέλο λειτουργίας της αγοράς και τον τρόπο υπολογισμού της ΟΤΣ, το κόστος των δικαιωμάτων ρύπων, καθώς και τα στοιχεία που συνδέονται αποκλειστικά με το κόστος καυσίμου ηλεκτροπαραγωγής, η εταιρία θεωρεί ότι αποτελούν μη δόκιμα μεγέθη για την εφαρμογή διακριτών ρητρών. Επίσης θεωρεί πρώιμη τη συζήτηση περί υποκατάστασης της ΟΤΣ και των λοιπών χρεώσεων που αντανακλούν τις διακυμάνσεις στο κόστος πριν λειτουργήσει target model για ένα εύλογο χρονικό διάστημα.
Ελεύθερη επιλογή
Εξάλλου, τονίζει ότι κάθε προσπάθεια τυποποίησης των ρητρών αναπροσαρμογής των ανταγωνιστικών χρεώσεων έρχεται σε σύγκρουση με τις αρχές της ελεύθερης αγοράς, με βάση το ευρωπαϊκό δίκαιο. Κάθε μηχανισμός ρήτρας αναπροσαρμογής θα πρέπει να επιλέγεται ελεύθερα από τον προμηθευτή και τουλάχιστον να του δίνεται η δυνατότητα να συμπεριλάβει πέραν της ΟΤΣ και άλλα κρίσιμα μεγέθη.
Όλες οι ρήτρες θα πρέπει να επικοινωνούνται με σαφήνεια στον καταναλωτή. Στο πλαίσιο αυτό στοιχεία που θα μπορούσαν να τυποποιηθούν είναι το όνομα της ρήτρας ή το σημείο όπου θα αναγράφεται στο τιμολόγιο
Κίνδυνος να «κλείσει» η αγορά
Η Ηρών συμφωνεί με την πρόταση της ΡΑΕ για μία ρήτρα προσαρμογής των χρεώσεων προμήθειας με βάση υπολογισμού την ΟΤΣ διαφωνεί όμως με το τμήμα της απόλυτης τυποποίησης του προτεινόμενου τρόπου εφαρμογής της.
Οι προμηθευτές πρέπει να μπορούν να τροποποιούν τα τιμολόγιά τους ως προς το ύψος τους, ως προς τη χρονική περίοδο εφαρμογής αρκεί να τηρούν τις αρχές της διαφάνειας, της σαφήνειας και της ακρίβειας
Στο κείμενο που κατέθεσε στη διαβούλευση η Ηρων υπενθυμίζει ότι η νέα ευρωπαϊκή οδηγία επιτρέπει την παροχή δεσμοποιημένων (bundled) προϊόντων και υπηρεσιών προς τον τελικό καταναλωτή με τέτοιο τρόπο που αφενός να μην είναι πολύπλοκα για τον καταναλωτή και αφετέρου να μην προκαλούν ζημιά για τον προμηθευτή.
Η απόλυτη τυποποίηση μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε ρυθμιζόμενα τιμολόγια, στερώντας από τον προμηθευτή τη δυνατότητα διαφοροποίησης, με ορατό το ενδεχόμενο να “κλείσει” η αγορά, αντί να ανοίξει περαιτέρω.
Στο ρυθμιζόμενο σκέλος οι μηχανισμοί επάρκειας πόρων του συστήματος
Η εταιρία επισημαίνει εξάλλου, ότι η κατάργηση των ΝΟΜΕ έχει ήδη περιορίσει σημαντικά τα εργαλεία διαχείρισης κινδύνου που έχουν στη διάθεσή τους οι προμηθευτές και θεωρεί ότι μέχρι να εφαρμοστεί το target model, η πολιτεία θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική στη διαμόρφωση του κανονιστικού πλαισίου, προκειμένου η αγορά να μην οδηγηθεί στις μονοπωλιακές δομές του παρελθόντος.
Πριν την τυποποίηση της ρήτρας προσαρμογής, η Ήρων θεωρεί ότι η πολιτεία θα πρέπει να μεριμνήσει για τη θέσπιση πλαισίου, όπου:
• Oι χρεώσεις που απειλούν την δραστηριότητα προμήθειας με απρόβλεπτη μεταβλητότητα και έχουν ρυθμιστικό χαρακτήρα και οι απαραίτητοι μηχανισμοί που εξασφαλίζουν την επάρκεια πόρων του συστήματος θα πρέπει να αφαιρεθούν από το ανταγωνιστικό μέρος των χρεώσεων προμήθειας και να ενταχθούν στο ρυθμιζόμενο
• Θα διασφαλίζεται η λειτουργία ώριμων, διαφανών αγορών με επαρκή ρευστότητα και παροχή προιόντων διαχείρισης κινδύνου, τόσο στον ηλεκτρισμό όσο και στο φυσικό αέριο.
Η πρόωρη εφαρμογή τυποποιημένων μεθόδων δεν μπορεί να ενσωματώσει τη διαχείριση του κινδύνου της δραστηριότητας προμήθειας και θα επιφέρει μονόπλευρα δυσμενή αποτελέσματα στην αγορά, αναφέρει η εταιρία.
Όσον αφορά στην ΟΤΣ και στη χρήση της ως του μόνου μεγέθους για τον υπολογισμό της ρήτρας αναπροσαρμογής της χρέωσης προμήθειας, η εταιρία δέχεται μεν ότι η ΟΤΣ είναι ένας αντικειμενικός δείκτης, όμως δεν ενσωματώνει όλες τις χρεώσεις των προμηθευτών και στο πλαίσιο αυτό θεωρεί ότι πρέπει να συμπεριληφθούν και επιμέρους κριτήρια.
www.worldenergynews.gr