Εφόσον υπάρχει ένας μηχανισμός εγγυοδοσίας τότε είναι 100% βέβαιο ότι θα μπορούσαν οι τράπεζες, να πωλήσουν τα τιτλοποιημένα προβληματικά τους δάνεια και ταυτόχρονα να μεταθέσουν για το μέλλον την ανάγκη για άμεσες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου
Με βάση το Ιταλικό μοντέλο - και με ορισμένες πτυχές του Ισπανικού μοντέλου - έχει συνταχθεί η ελληνική πρόταση από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για την συλλογική αντιμετώπιση των προβληματικών δανείων των ελληνικών τραπεζών έως του ύψους των 20 δισεκ. ευρώ.
Ο στόχος δεν είναι μόνο να μειωθούν τα προβληματικά δάνεια αλλά να μειωθεί ο κίνδυνος νέων αυξήσεων κεφαλαίου ή τουλάχιστον να μετατεθούν για αργότερα.
Το bankingnews είχε αποκαλύψει τα σχέδια αυτά και σήμερα παρουσιάζει τις δύο εναλλακτικές λύσεις που έχουν προταθεί για τις ελληνικές τράπεζες.
Ανεξαρτήτως εάν τα οχήματα είναι SPV δηλαδή οχήματα τιτλοποίησης ή Asset Protection Scheme APS που φέρουν μηχανισμό εγγυήσεων η πραγματικότητα είναι ότι καταβάλλεται μια προσπάθεια ώστε να βρεθεί μια συλλογική λύση για τις τράπεζες την οποία θα υποστηρίξουν και οι αρχές όπως η ΕΚΤ, o SSM και η αρμόδια Επιτροπή Ανταγωνισμού DGCom.
Να σημειωθεί ότι το μοντέλο οχημάτων τιτλοποίησης SPV χρησιμοποιήθηκε ιδιαίτερα στην Ιταλία σε συνδυασμό με τους μηχανισμούς εγγύησης και τα APS που αποτελούν εργαλεία που στηρίζονται σε εγγυοδοτικά σχήματα και χρησιμοποιήθηκαν στην Ισπανία είναι μοντέλα που θα συνδυαστούν και στην ελληνική περίπτωση όπου τα προβληματικά ανοίγματα φθάνουν τα 88,6 δισεκ. ευρώ.
Με βάση πληροφορίες ως προς το μοντέλο εγγυήσεων έχουν σχεδιαστεί δύο σενάρια που δεν φαίνεται να προσομοιάζονται με τον παλαιό νόμο Αλογοσκούφη των 25 δισεκ. από τα οποία τα 15 δισεκ. αφορούσαν κρατικές εγγυήσεις που δίδονταν απευθείας στις τράπεζες χωρίς οχήματα SPV ή άλλα εργαλεία.
Σενάριο πρώτο
Το όχημα που θα δημιουργηθεί ένα SPV δηλαδή θα είναι όχημα τιτλοποίησης και θα λειτουργεί ως εξής.
Ας υποθέσουμε ότι σε αυτό το όχημα θα υπαχθούν 20 δισεκ. προβληματικά δάνεια.
Οι προβλέψεις ας υποθέσουμε ότι αντιστοιχούν στο 50% δηλαδή 10 δισεκ. ευρώ.
Για τα 10 δισεκ. με προβλέψεις τόσο οι τράπεζες όσο και το όχημα έχει εξασφαλίσεις οπότε δεν υπάρχει κίνδυνος.
Για τα υπόλοιπα 10 δισεκ. χωρίς εξασφαλίσεις για τα πρώτα 4 δισεκ. τα οποία θα πωλούνται με μηχανισμό τιτλοποίησης και έκδοσης ομολόγων senior, Mezzanine, Junior το ελληνικό δημόσιο θα εγγυάται τα κύρια (senior) ομόλογα που θα εκδίδουν οι τράπεζες τα οποία θα τα πουλούν σε διεθνείς επενδυτές με εξασφάλιση την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου.
Τα υπόλοιπα 6 δισεκ. των 10 δισεκ. προβληματικών δανείων που δεν καλύπτονται με εξασφαλίσεις θα ακολουθούν το ίδιο μοντέλο τιτλοποίησης υπό τον όρο ότι θα τμηματοποιείται η εγγύηση του ελληνικού δημοσίου δηλαδή από κάποιο σημείο και μετά μέρος των ζημιών θα επωμίζονται οι τράπεζες και οι ιδιώτες.
Σενάριο δεύτερο
Οι ελληνικές τράπεζες μέσω οχημάτων SPV δηλαδή οχημάτων τιτλοποίησης θα εκδίδουν ομόλογα.
Π.χ. η Eurobank έχει ανακοινώσει τιτλοποίηση 2 δισεκ. εκ των οποίων το senior το κύριο ομόλογο θα είναι 1 δισεκ. ευρώ.
Αυτό το senior bond θα το εγγυάται το ελληνικό δημόσιο οπότε άμεσα η τράπεζα θα βρει αγοραστές.
Όλα αυτά τα ομόλογα ενισχύουν την ρευστότητα και όχι τα κεφάλαια.
Αξίζει να αναφερθεί ότι στο σενάριο αυτό η Eurobank του παραδείγματος ενώ τιτλοποιεί 2 δισεκ. ευρώ η εγγύηση αφορά το 1 δισεκ. του senior ομολόγου.
Πιο απλά η εγγύηση θα είναι 1 δισεκ και η τιτλοποίηση 2 δισεκ και η τράπεζα θα έχει μειώσει κατά 2 δισεκ. τα προβληματικά της ανοίγματα κ.ο.κ.
Τι συνέβη σε Ιταλία και Ισπανία
Στην Ισπανία η Banco Sabadell πουλάει 10,8 δισεκ. προβληματικά δάνεια εκ των οποίων τα 6 δισεκ. ευρώ αποτελούν assets που υπόκεινται στο καθεστώς εγγυοδοσίας περιουσιακών στοιχείων δηλαδή το Asset Protection Scheme APS
Η Ιταλία με 242 δισεκ. προβληματικά δάνεια ακολούθησε δύο μοντέλα για να επιλύσει τα προβλήματα.
-Τον μηχανισμό GAGS το 2016 ώστε οι τράπεζες να πουλάνε προβληματικά ανοίγματα μέσω οχημάτων τιτλοποίησης SPV παρέχοντας εγγύηση στις τράπεζες μόνο για το σκέλος τον κύριων ομολόγων τους senior bond.
Οι Ιταλικές τράπεζες έχουν ή θα πωλήσουν έως 45 δισεκ. προβληματικά δάνεια με αυτό τον τρόπο.
-Η Ιταλία επίσης το 2016 ίδρυσε την Atlante ένα Ταμείο ιδιωτικού δικαίου ώστε να εισφέρει κεφάλαια στις ιταλικές τράπεζες μέσω αυξήσεων κεφαλαίου.
Ωστόσο το Atlante κατά βάση επικεντρώθηκε στο να αγοράζει τιτλοποιημένα προβληματικά δάνεια και κυρίως ομόλογα Mezzanine, Junior τα οποία είναι χαμηλής έως μηδενικής αξίας.
Από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις στην Ιταλία είναι η Monte Dei Paschi που πούλησε το 2018 περί τα 25 δισεκ. ευρώ και επίσης 24,1 δισεκ. μέσω τιτλοποίησης.
Η Unicredit πούλησε 17,7 δισεκ. ευρώ προβληματικά δάνεια και υλοποίησε και μεγάλη αύξηση κεφαλαίου 13 δισεκ. ευρώ.
Σε ανάλογες κινήσεις 10,8 δισεκ. έχει προχωρήσει και η Intesa San Paolo.
Τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα
Τα πλεονεκτήματα των λύσεων αυτών είναι ότι με πιο οργανωμένο και μαζικό τρόπο οι ελληνικές τράπεζες θα βγάλουν από τους ισολογισμούς τους έως 20 δισεκ. προβληματικά δάνεια με στόχο τα 88 δισεκ. να μειωθούν στα 68 δισεκ.
Μέχρι τώρα δεν έχει προβλεφθεί η συμμετοχή κεφαλαίων, ωστόσο είναι αδύνατο να τιτλοποιηθούν τέτοιας κλίμακας προβληματικά δάνεια χωρίς να υπάρχει μέριμνα για κεφάλαια.
Υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν 5 δισεκ. ευρώ.
Το ελληνικό δημόσιο δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει κεφάλαια από τα 30 δισεκ. αποθεματικού που έχει.
Τα 24,1 δισεκ. προέρχονται από τον ESM και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν εάν δεν αλλάξει η σύμβαση.
Τα 6 δισεκ. που είναι ελληνικά κεφάλαια επίσης δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν γιατί αμέσως θα θεωρηθούν state aid δηλαδή κρατική βοήθεια.
Το ζήτημα της κρατικής ενίσχυσης είναι σοβαρό αλλά φαίνεται ότι μπορεί να ξεπεραστεί όπως και στην Ιταλία.
Πως θα αντιδράσουν οι μετοχές τω τραπεζών;
Επειδή οι λύσεις αυτές μειώνουν επιθετικότερα τα προβληματικά δάνεια, μειώνεται και ο κίνδυνος άμεσων αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου στις τράπεζες.
Οι ελληνικές τράπεζες ακόμη δεν έχουν πείσει τους επενδυτές.
Αλλά εάν υπάρχει ένας μηχανισμός εγγυοδοσίας τότε είναι 100% βέβαιο ότι θα μπορούσε να πωλήσουν τα τιτλοποιημένα προβληματικά τους δάνεια και ταυτόχρονα να μεταθέσουν για το μέλλον την ανάγκη για άμεσες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου.
Ειδικά το θέμα αυτό, της μετάθεσης των αυξήσεων κεφαλαίου, λογικά θα επιδράσει θετικά στις μετοχές των ελληνικών τραπεζών.
Πέτρος Λεωτσάκος
www.bankingnews.gr
www.worldenergynews.gr
