Οι έξι όροι – δεσμεύσεις που σφυρηλάτησαν οι δανειστές στο μεταμνημονιακό πρόγραμμα ενισχυμένης εποπτείας
Όσοι ήλπιζαν ότι η έξοδος από τα μνημόνια στις 20 Αυγούστου, θα αποκαθιστούσε τον βαθμό ελευθερίας που είχε η χώρα πριν από αυτά έπεσαν παταγωδώς έξω.
Η Ελλάδα δεν έχει καμία σχέση με τα υπόλοιπα τέσσερα κράτη της ευρωζώνης που χρησιμοποίησαν παρόμοια προγράμματα διάσωσης.
Είναι μία εντελώς διαφορετική περίπτωση και αυτό φαίνεται από τους «όρους» της μεταμνημονιακής εποπτείας που θα πρέπει να ακολουθήσει για να δανείζεται με λογικά επιτόκια από τις αγορές. Βιώσιμος δανεισμός σημαίνει ότι η Αθήνα δεν παρεκκλίνει των μεταμνημονιακών δεσμεύσεων και υλοποιεί με συνέπεια τις περίπου 250 μεταρρυθμίσεις που προβλέπει το ολιστικό σχέδιο της ανάπτυξης για την περίοδο 2018 - 2022.
Η μείωση των «κόκκινων» δανείων, η αναθεώρηση των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων, η πλήρης κατάργηση του ΕΚΑΣ ,η επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων (ΔΕΣΦΑ, ΕΛΠΕ, Μαρίνα του Αλίμου, Εγνατία, ΔΕΠΑ Εμπορίου, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ), ο μηδενισμός των ληξιπρόθεσμων οφειλών του κράτους και η ολοκλήρωση του κτηματολογίου είναι ορισμένες μόνο από τις μεταρρυθμίσεις που θα εποπτεύονται στενά από το «κουαρτέτο» και μέσω των εκθέσεων αξιολόγησης που θα συντάσσουν θα γίνεται και η εκταμίευση των χρημάτων από τα ANFA’s (κέρδη ελληνικών ομολόγων που έβγαλαν η ΕΚΤ και οι υπόλοιπες τράπεζες του ευρωσυστήματος) με ρυθμό 600 εκατ. ευρώ το εξάμηνο ως το 2022.
Το νέο καθεστώς θα τεθεί σε ισχύ από τις 28 Αυγούστου, ενώ η επιτήρηση θα ανανεώνεται ανά εξάμηνο.
Η πρώτη μεταμνημονιακή επίσκεψη στην Αθήνα αναμένεται το Σεπτέμβριο ενόψει της κατάρτισης του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2019 από την ελληνική πλευρά.
Η σύνοδος των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης της 12ης Ιουλίου ήταν ο χειρότερος δυνατός επίλογος για την Ελλάδα στην οκταετή ιστορία των συνεδριάσεων του Eurogroup.
Αυτό χάρις στο Βερολίνο που μετέτρεψε το Eurogroup από τυπική διαδικασία με πανηγυρικό χαρακτήρα σε ψυχρολουσία για την ελληνική κυβέρνηση καθώς όχι μόνο μπλόκαρε την εκταμίευσης της τελευταίας δόσης των 15 δισ. αλλά υποχρέωσε την ελληνική πλευρά να βρει ισοδύναμα 28 εκατ. για τον ΦΠΑ που δεν αύξησε στα πέντε ελληνικά νησιά.
Η Γερμανία έσβησε παράλληλα τα όνειρα για ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) όπως και η πιθανότητα παράτασης του waiver (δηλαδή, της κατ' εξαίρεση αποδοχής των ελληνικών ομολόγων ως ενέχυρων, για να χορηγεί η ΕΚΤ φθηνή ρευστότητα προς τις ελληνικές τράπεζες) μετά τις 20 Αυγούστου.
Όπως εξήγησε πρόσφατα ο πρόεδρος της ΕΚΤ, M. Draghi στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για να ενταχθεί η Ελλάδα στην ποσοτική χαλάρωση θα έπρεπε να ισχύει το waiver και να έχουν ολοκληρωθεί οι ψηφοφορίες στα εθνικά κοινοβούλια των κρατών-μελών της ευρωζώνης σχετικά με την τελευταία δόση του 3ου Μνημονίου, ώστε η ΕΚΤ να συντάξει έκθεση βιωσιμότητας χρέους.
Το γερμανικό «πράσινο φως» και η εκταμίευση της δόσης αναμένονται πια στις αρχές Αυγούστου, συνεπώς η ΕΚΤ δεν προλαβαίνει να λάβει αποφάσεις πριν από την εκπνοή του 3ου μνημονίου.
Από την άλλη οι επίσημες τοποθετήσεις ευρωπαίων αξιωματούχων ότι το πλαίσιο ενισχυμένης εποπτείας δεν αποτελεί (μνημονιακό) πρόγραμμα - επομένως το waiver χάνεται μόλις η χώρα μας βγει από το 3ο Μνημόνιο – βγαίνει από τον χάρτη και η πιθανότητα ένταξης της χώρας στο QE, η οποία πλέον, ούτως ή άλλως, θα είχε περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα.
Οι ελληνικές τράπεζες χρησιμοποιούν ομόλογα ύψους περίπου 4,5 δισ. ευρώ, για να αντλούν φθηνή ρευστότητα από το ευρωσύστημα. Η απώλεια του waiver μπορεί να καλυφθεί με αύξηση της χρήσης του Έκτακτου Μηχανισμού Ρευστότητας (ELA) για ένα διάστημα και το κόστος είναι διαχειρίσιμο.
Η έξοδος της Ελλάδας από τα μνημόνια έχει κοινά σημεία με τις άλλες χώρες που μπήκαν και βγήκαν σε προγράμματα.
Έχει όμως και διαφορές.
Αναλυτικότερα:
1.Το πρόγραμμα αυξημένης εποπτείας - Enhanced Surveillance Programme στο οποίο θα υπαχθεί η χώρα μας είναι πολύ πιο αυστηρό σε σχέση με το πρόγραμμα παρακολούθησης - Post Programme Monitoring στο οποίο υπήχθησαν οι άλλες τέσσερις χώρες της ευρωζώνης (Ιρλανδία, Πορτογαλία, Κύπρος, Ισπανία) μετά την έξοδο τους από τον μηχανισμό διάσωσης.
2. Με εξαίρεση την Ισπανία που εξόφλησε πρόωρα το 75% των δανείων που έλαβε από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό η Πορτογαλία θα εποπτεύεται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) ώς το 2026,η Κύπρος ως το 2029 και η Ιρλανδία ως το 2031.
Η Ελλάδα έχει ακόμη πολύ δρόμο έως το 2060…
3. Η ενισχυμένη εποπτεία δεν είναι καθαρή έξοδος καθώς προβλέπονται αυστηροί τριμηνιαίοι έλεγχοι.
Οι αποστολές θα έρχονται τέσσερις φορές τον χρόνο στην Αθήνα όταν τις άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες επισκέπτονται μόνο δύο.
Επίσης, η Γερμανία θέλει να «κουμπώσει» αυτή η επιτήρηση με την επιτήρηση από το Ταμείο, δηλαδή να συμμετέχουν και οι εκπρόσωποι του Ταμείου στις τριμηνιαίες αξιολογήσεις.
4. Οι πιστωτές θα έχουν τη δυνατότητα να ζητούν και νέα μέτρα αν η Αθήνα αποκλίνει από τον στόχο για τη διατήρηση πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% ώς το 2022.
Δηλαδή θα εισηγούνται διορθωτικά μέτρα σε περίπτωση που διαπιστώνουν παρεκκλίσεις.
5. Η διατήρηση πρωτογενών πλεονασμάτων 2,2% του ΑΕΠ έως και το 2060 δεσμεύει τη χώρα σε μια σφικτή περιοριστική πολιτική και οδηγεί σε ένα πλαίσιο λιτότητας για δεκαετίες.
6. Η επιστροφή των κερδών των κεντρικών τραπεζών και της ΕΚΤ από τις αγοραπωλησίες ελληνικών ομολόγων συνδέεται με δεσμεύσεις του «προγράμματος μεταμνημονιακής παρακολούθησης».
www.bankingnews.gr
www.worldenergynews.gr
