Τα ζητήματα-κλειδιά για την διευθέτηση του ελληνικού χρέους
Η απόφαση για τα μέτρα πάρθηκε στις 25 Μαίου του 2016, έπειτα από εντολή που έδωσε στον ESM το Eurogroup
Απάντηση σε 16 βασικά ερωτήματα που «γέννησε» το χθεσινό Eurogroup 5/12/2016 δίνει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (European Stability Mechanism, ESM), μέσω σχετικού δημοσιεύματος.
Επίσης, ο ESM περιγράφει και το κόστος που ενδέχεται να έχουν τα μέτρα για την Ελλάδα και τα υπόλοιπα κράτη - μέλη.
Αναλυτικότερα, οι ερωτήσεις που παραθέτει και απαντά ο Μηχανισμός:
1. Πότε αποφασίστηκε η Ελλάδα να λάβει βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους;
Η απόφαση πάρθηκε στις 25 Μαίου του 2016, έπειτα από εντολή που έδωσε στον ESM το Eurogroup.
Η εντολή αφορούσε την εργασία πάνω σε μια πρώτη δέσμη μέτρων ελάφρυνσης του χρέους.
2. Ενδέχεται να υπάρξουν επιπλέον μέτρα στο μέλλον;
Στην παραπάνω ανακοίνωση το Eurogrοup επισήμαινε μία ακόμα μια πιθανή δεύτερη δέσμη μέτρων, αν καταστεί αναγκαίο, μετά όμως την επιτυχημένη εφαρμογή του προγράμματος.
Αυτά είναι τα μεσοπρόθεσμα μέτρα.
3. Τι πρέπει να γίνει για μία επιπρόσθετη ελάφρυνση του ελληνικού χρέους;
Το Eurogroup έχει αποκλείσει οποιοδήποτε ονομαστικό κούρεμα.
Επιπλέον, έχει συμφωνήσει ότι τα μέτρα θα:
α) διευκολύνουν την πρόσβαση στις αγορές για την Ελλάδα, ώστε να αντικαταστήσει το χρηματοδοτούμενο από το δημόσιο χρέος με χρέος του ιδιωτικού τομέα
β) εξομαλύνουν το προφίλ αποπληρωμής και
γ) θα παράσχουν κίνητρα για την διαδικασία προσαρμογής της χώρας, ακόμα και μετά τη λήξη του προγράμματος του ESM και
δ)θα διασφαλίσουν ευελιξία απέναντι στην αβέβαιη οικονομική ανάπτυξη και τις μεταβολές των επιτοκίων στο μέλλον.
4. Ποια βραχυπρόθεσμα μέτρα θα εφαρμοστούν;
Υπάρχουν τρία σετ μέτρων:
- Αυτά που αφορούν την εξομάλυνση των αποπληρωμών της Ελλάδας.
- Αυτά που αφορούν τη μείωση του επιτοκιακού ρίσκου.
- Αυτά που αφορούν την άρση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου για το 2017
5. Πως λειτουργεί η εξομάλυνση του «προφίλ αποπληρωμής»;
Το παραπάνω αφορά το δεύτερο πρόγραμμα διάσωσης της χώρας μας, με τον EFST.
Η μέση σταθμισμένη ωρίμανση των δανείων στο πρόγραμμα αυτό είχε συμφωνηθεί αρχικά στα 32,5 έτη, ωστόσο λόγω κάποιων απρόβλεπτων παραγόντων υποχώρησε στα 28 έτη.
Η ωρίμανση λοιπόνθα επανέλθει τώρα πάλι στα 32,5 έτη.
6. Τι αφορά το δεύτερο μέτρο, τη μείωση δηλαδή του ρίσκου γύρω από τα επιτόκια;
Υπάρχουν τρία διαφορετικά σχήματα (schemes) για το δεύτερο μέτρο.
Το πρώτο είναι η ανταλλαγή ομολόγων.
Για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ο EFSF/ESM προσέφερε δάνεια στην Ελλάδα συνολικής αξίας 42,7 δισ. ευρώ.
Τα δάνεια αυτά δεν εκταμιεύτηκαν σε μετρητό, αλλά στη μορφή τίτλων κυμαινόμενου επιτοκίου.
Η Ελλάδα χρησιμοποίησε τους τίτλους για να ανακεφαλαιοποίησει τις τράπεζες, οι οποίοι και θα ανταλλαχθούν τώρα για ομόλογα με σταθερό επιτόκιο με μεγαλύτερη ωρίμανση.
Το δεύτερο προβλέπει ότι ο ESM θα προβεί σε συμφωνίας swap (ανταλλαγών).
Το σχήμα αυτό θα σταθεροποιήσει το συνολικό κόστος χρηματοδότησης για τον ESM και θα μειώσει το ρίσκο η Ελλάδα να αναγκαστεί να πληρώσει υψηλότερο επιτόκιο στα δάνεια της όταν τα επιτόκια στις χρηματοοικονομικές αγορές αρχίσουν να αυξάνονται στο μέλλον.
Το τρίτο σχήμα, γνωστό ως ανάλογη χρηματοδότηση (matched funding), προβλέπει πως ο Μηχανισμός θα χρεώσει ένα σταθερό επιτόκιο για ένα μέρος των μελλοντικών εκταμιεύσεων προς την Ελλάδα.
Αυτό σημαίνει ότι θα εκδοθούν μακροπρόθεσμα ομόλογα που θα είναι σχεδόν ανάλογης ωρίμανσης με τα ελληνικά ομόλογα.
Σημειώνεται πως οι συνθήκες στις αγορές ίσως επηρεάσουν τον βαθμό στον οποίο μπορούν να εφαρμοστούν τα τρία μέτρα.
7. Σχετικά με το τρίτο, την άρση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου;
Η άρση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου αφορά την δόση των 11,3 δισ. ευρώ του προγράμματος του EFSF (του δεύτερου προγράμματος) που χρησιμοποιήθηκε για τη χρηματοδότηση μιας επαναγοράς χρέους.
Αυτή την στιγμή δεν έχει χρεωθεί κανένα περιθώριο σε αυτό το δάνειο, αλλά αρχικά προβλεπόταν να επιβληθεί ένα περιθώριο 2% από την επόμενη χρονιά.
Η αύξηση αυτή θα ανασταλεί για το 2017.
8. Χρειάζονται περαιτέρω επίσημα βήματα προτού εφαρμοστούν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα;
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα διοικητικά συμβούλια του ESM και του EFSF πρέπει να εγκρίνουν επίσημα τα μέτρα.
9. Πότε θα αρχίσετε να εφαρμόζεται τα μέτρα;
Η εξομάλυνση του προφίλ αποπληρωμής αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2017.
Τα τρία σχήματα για τη μείωση του επιτοκιακού ρίσκου θα ακολουθηθούν στο βαθμό που το επιτρέπουν οι συνθήκες στην αγορά και είναι εφικτή η εφαρμογή τους.
Η απόφαση για την άρση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου για το 2017 προβλέπεται για πριν το τέλος αυτού του έτους.
10. Ποια θα είναι η εξοικονόμηση που θα προσφέρουν στην Ελλάδα αυτά τα μέτρα;
Στο βασικό σενάριο, ο αντίκτυπος αυτών των μέτρων είναι ουσιαστικός και θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά το λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ αλλά και τις Ακαθάριστες Χρηματοδοτικές Ανάγκες (GFN) για την περίοδο 2017-2060, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ESM.
H ανταλλαγή ομολόγων και το swap επιτοκίων αντιστοιχούν στο μεγαλύτερο μέρος αυτής της μείωσης.
Οι δευτερογενείς συνέπειες για τα επιτόκια χρηματοδότησης της Ελλάδας θα είναι ένα επιπρόσθετο όφελος.
Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα θα βελτιώσουν την βιωσιμότητα του χρέους της Ελλάδας, ωστόσο, χρειάζεται προσοχή.
Ο αντίκτυπος ορισμένων μέτρων θα εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες πέρα από τον έλεγχο μας.
11. Έχουν κόστος τα μέτρα και ποιος θα το πληρώσει;
Το προσαρμοσμένο προφίλ αποπληρωμής δεν αναμένεται να έχει κόστος.
Το κόστος της άρσης της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου θα συνίσταται στα κέρδη που θα απωλέσουν τα κράτη μέλη.
Οποιοδήποτε κόστος από τα τρία σχήματα για την μείωση του επιτοκιακού ρίσκου θα βαρύνει την Ελλάδα.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της ανταλλαγής ομολόγων και στο swap επιτοκίων.
Αυτά τα βραχυπρόθεσμα κόστη αντισταθμίζονται και με το παραπάνω από τα μακροπρόθεσμα οφέλη του όλου εγχειρήματος για την Ελλάδα.
12. Υπάρχουν άλλα κόστη για άλλα κράτη μέλη του ESM και ειδικότερα για τις τέσσερις χώρες που συμμετείχαν σε προγράμματα διάσωσης;
Όχι. Το Eurogroup έθεσε ως όρο οι συναλλαγές να μην έχουν κανένα άμεσο κόστος για άλλες χώρες.
13. Θα έχει κόστος η ανταλλαγή ομολόγων για τις ελληνικές τράπεζες;
Το σχήμα αναμένεται να είναι ουδέτερο για τις ελληνικές τράπεζες και χρειάζεται τη συγκατάθεση τους για να εφαρμοστεί.
14. Ποιος είναι ο αντίκτυπος της στρατηγικής χρηματοδότησης του EFSF/ESM;
H στρατηγική χρηματοδότησης παραμένει απαράλλαχτη.
Οποιαδήποτε αλλαγή στον όγκο χρηματοδότησης για το 2017 θα κοινοποιηθεί σύντομα στις αγορές.
15. Θα σταματήσετε να εκδίδετε τίτλους μικρότερης ωρίμανσης και θα επικεντρωθείτε σε τίτλους μεγαλύτερης διάρκειας;
Όχι, θα συνεχίσουμε να έχουμε παρουσία ως εκδότης χρέους σε ολόκληρη την καμπύλη των αποδόσεων.
16. Γιατί αποφάσισε το Eurogroup να εξετάσει μέτρα ελάφρυνσης χρέους για την Ελλάδα;
Τα μέτρα αυτά θα έχουν σαν στόχο να αντιμετωπίσουν μια ευρύτερη ανησυχία ότι οι μελλοντικές πληρωμές χρέους θα επιφέρουν ένα αθέμιτο βάρος στις δαπάνες, πιέζοντας την οικονομία.
Οι Ακαθάριστες Χρηματοδοτικές Ανάγκες (GFN), το συνολικό ποσό που δαπανά μια χώρα κάθε έτος σε πληρωμές τόκων και στην αποπληρωμή χρέους που ωριμάζει, είναι το σημείο αναφοράς για την μέτρηση αυτού του βάρους.
Το Eurogroup συμφώνησε ότι οι GFN της Ελλάδας θα παραμείνουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ κατά την μεσοπρόθεσμη περίοδο μετά τη λήξη του προγράμματος, και κάτω από το 20% στη συνέχεια.
www.worldenergynews.gr
Απάντηση σε 16 βασικά ερωτήματα που «γέννησε» το χθεσινό Eurogroup 5/12/2016 δίνει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (European Stability Mechanism, ESM), μέσω σχετικού δημοσιεύματος.
Επίσης, ο ESM περιγράφει και το κόστος που ενδέχεται να έχουν τα μέτρα για την Ελλάδα και τα υπόλοιπα κράτη - μέλη.
Αναλυτικότερα, οι ερωτήσεις που παραθέτει και απαντά ο Μηχανισμός:
1. Πότε αποφασίστηκε η Ελλάδα να λάβει βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους;
Η απόφαση πάρθηκε στις 25 Μαίου του 2016, έπειτα από εντολή που έδωσε στον ESM το Eurogroup.
Η εντολή αφορούσε την εργασία πάνω σε μια πρώτη δέσμη μέτρων ελάφρυνσης του χρέους.
2. Ενδέχεται να υπάρξουν επιπλέον μέτρα στο μέλλον;
Στην παραπάνω ανακοίνωση το Eurogrοup επισήμαινε μία ακόμα μια πιθανή δεύτερη δέσμη μέτρων, αν καταστεί αναγκαίο, μετά όμως την επιτυχημένη εφαρμογή του προγράμματος.
Αυτά είναι τα μεσοπρόθεσμα μέτρα.
3. Τι πρέπει να γίνει για μία επιπρόσθετη ελάφρυνση του ελληνικού χρέους;
Το Eurogroup έχει αποκλείσει οποιοδήποτε ονομαστικό κούρεμα.
Επιπλέον, έχει συμφωνήσει ότι τα μέτρα θα:
α) διευκολύνουν την πρόσβαση στις αγορές για την Ελλάδα, ώστε να αντικαταστήσει το χρηματοδοτούμενο από το δημόσιο χρέος με χρέος του ιδιωτικού τομέα
β) εξομαλύνουν το προφίλ αποπληρωμής και
γ) θα παράσχουν κίνητρα για την διαδικασία προσαρμογής της χώρας, ακόμα και μετά τη λήξη του προγράμματος του ESM και
δ)θα διασφαλίσουν ευελιξία απέναντι στην αβέβαιη οικονομική ανάπτυξη και τις μεταβολές των επιτοκίων στο μέλλον.
4. Ποια βραχυπρόθεσμα μέτρα θα εφαρμοστούν;
Υπάρχουν τρία σετ μέτρων:
- Αυτά που αφορούν την εξομάλυνση των αποπληρωμών της Ελλάδας.
- Αυτά που αφορούν τη μείωση του επιτοκιακού ρίσκου.
- Αυτά που αφορούν την άρση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου για το 2017
5. Πως λειτουργεί η εξομάλυνση του «προφίλ αποπληρωμής»;
Το παραπάνω αφορά το δεύτερο πρόγραμμα διάσωσης της χώρας μας, με τον EFST.
Η μέση σταθμισμένη ωρίμανση των δανείων στο πρόγραμμα αυτό είχε συμφωνηθεί αρχικά στα 32,5 έτη, ωστόσο λόγω κάποιων απρόβλεπτων παραγόντων υποχώρησε στα 28 έτη.
Η ωρίμανση λοιπόνθα επανέλθει τώρα πάλι στα 32,5 έτη.
6. Τι αφορά το δεύτερο μέτρο, τη μείωση δηλαδή του ρίσκου γύρω από τα επιτόκια;
Υπάρχουν τρία διαφορετικά σχήματα (schemes) για το δεύτερο μέτρο.
Το πρώτο είναι η ανταλλαγή ομολόγων.
Για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ο EFSF/ESM προσέφερε δάνεια στην Ελλάδα συνολικής αξίας 42,7 δισ. ευρώ.
Τα δάνεια αυτά δεν εκταμιεύτηκαν σε μετρητό, αλλά στη μορφή τίτλων κυμαινόμενου επιτοκίου.
Η Ελλάδα χρησιμοποίησε τους τίτλους για να ανακεφαλαιοποίησει τις τράπεζες, οι οποίοι και θα ανταλλαχθούν τώρα για ομόλογα με σταθερό επιτόκιο με μεγαλύτερη ωρίμανση.
Το δεύτερο προβλέπει ότι ο ESM θα προβεί σε συμφωνίας swap (ανταλλαγών).
Το σχήμα αυτό θα σταθεροποιήσει το συνολικό κόστος χρηματοδότησης για τον ESM και θα μειώσει το ρίσκο η Ελλάδα να αναγκαστεί να πληρώσει υψηλότερο επιτόκιο στα δάνεια της όταν τα επιτόκια στις χρηματοοικονομικές αγορές αρχίσουν να αυξάνονται στο μέλλον.
Το τρίτο σχήμα, γνωστό ως ανάλογη χρηματοδότηση (matched funding), προβλέπει πως ο Μηχανισμός θα χρεώσει ένα σταθερό επιτόκιο για ένα μέρος των μελλοντικών εκταμιεύσεων προς την Ελλάδα.
Αυτό σημαίνει ότι θα εκδοθούν μακροπρόθεσμα ομόλογα που θα είναι σχεδόν ανάλογης ωρίμανσης με τα ελληνικά ομόλογα.
Σημειώνεται πως οι συνθήκες στις αγορές ίσως επηρεάσουν τον βαθμό στον οποίο μπορούν να εφαρμοστούν τα τρία μέτρα.
7. Σχετικά με το τρίτο, την άρση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου;
Η άρση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου αφορά την δόση των 11,3 δισ. ευρώ του προγράμματος του EFSF (του δεύτερου προγράμματος) που χρησιμοποιήθηκε για τη χρηματοδότηση μιας επαναγοράς χρέους.
Αυτή την στιγμή δεν έχει χρεωθεί κανένα περιθώριο σε αυτό το δάνειο, αλλά αρχικά προβλεπόταν να επιβληθεί ένα περιθώριο 2% από την επόμενη χρονιά.
Η αύξηση αυτή θα ανασταλεί για το 2017.
8. Χρειάζονται περαιτέρω επίσημα βήματα προτού εφαρμοστούν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα;
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα διοικητικά συμβούλια του ESM και του EFSF πρέπει να εγκρίνουν επίσημα τα μέτρα.
9. Πότε θα αρχίσετε να εφαρμόζεται τα μέτρα;
Η εξομάλυνση του προφίλ αποπληρωμής αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2017.
Τα τρία σχήματα για τη μείωση του επιτοκιακού ρίσκου θα ακολουθηθούν στο βαθμό που το επιτρέπουν οι συνθήκες στην αγορά και είναι εφικτή η εφαρμογή τους.
Η απόφαση για την άρση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου για το 2017 προβλέπεται για πριν το τέλος αυτού του έτους.
10. Ποια θα είναι η εξοικονόμηση που θα προσφέρουν στην Ελλάδα αυτά τα μέτρα;
Στο βασικό σενάριο, ο αντίκτυπος αυτών των μέτρων είναι ουσιαστικός και θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά το λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ αλλά και τις Ακαθάριστες Χρηματοδοτικές Ανάγκες (GFN) για την περίοδο 2017-2060, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ESM.
H ανταλλαγή ομολόγων και το swap επιτοκίων αντιστοιχούν στο μεγαλύτερο μέρος αυτής της μείωσης.
Οι δευτερογενείς συνέπειες για τα επιτόκια χρηματοδότησης της Ελλάδας θα είναι ένα επιπρόσθετο όφελος.
Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα θα βελτιώσουν την βιωσιμότητα του χρέους της Ελλάδας, ωστόσο, χρειάζεται προσοχή.
Ο αντίκτυπος ορισμένων μέτρων θα εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες πέρα από τον έλεγχο μας.
11. Έχουν κόστος τα μέτρα και ποιος θα το πληρώσει;
Το προσαρμοσμένο προφίλ αποπληρωμής δεν αναμένεται να έχει κόστος.
Το κόστος της άρσης της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου θα συνίσταται στα κέρδη που θα απωλέσουν τα κράτη μέλη.
Οποιοδήποτε κόστος από τα τρία σχήματα για την μείωση του επιτοκιακού ρίσκου θα βαρύνει την Ελλάδα.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της ανταλλαγής ομολόγων και στο swap επιτοκίων.
Αυτά τα βραχυπρόθεσμα κόστη αντισταθμίζονται και με το παραπάνω από τα μακροπρόθεσμα οφέλη του όλου εγχειρήματος για την Ελλάδα.
12. Υπάρχουν άλλα κόστη για άλλα κράτη μέλη του ESM και ειδικότερα για τις τέσσερις χώρες που συμμετείχαν σε προγράμματα διάσωσης;
Όχι. Το Eurogroup έθεσε ως όρο οι συναλλαγές να μην έχουν κανένα άμεσο κόστος για άλλες χώρες.
13. Θα έχει κόστος η ανταλλαγή ομολόγων για τις ελληνικές τράπεζες;
Το σχήμα αναμένεται να είναι ουδέτερο για τις ελληνικές τράπεζες και χρειάζεται τη συγκατάθεση τους για να εφαρμοστεί.
14. Ποιος είναι ο αντίκτυπος της στρατηγικής χρηματοδότησης του EFSF/ESM;
H στρατηγική χρηματοδότησης παραμένει απαράλλαχτη.
Οποιαδήποτε αλλαγή στον όγκο χρηματοδότησης για το 2017 θα κοινοποιηθεί σύντομα στις αγορές.
15. Θα σταματήσετε να εκδίδετε τίτλους μικρότερης ωρίμανσης και θα επικεντρωθείτε σε τίτλους μεγαλύτερης διάρκειας;
Όχι, θα συνεχίσουμε να έχουμε παρουσία ως εκδότης χρέους σε ολόκληρη την καμπύλη των αποδόσεων.
16. Γιατί αποφάσισε το Eurogroup να εξετάσει μέτρα ελάφρυνσης χρέους για την Ελλάδα;
Τα μέτρα αυτά θα έχουν σαν στόχο να αντιμετωπίσουν μια ευρύτερη ανησυχία ότι οι μελλοντικές πληρωμές χρέους θα επιφέρουν ένα αθέμιτο βάρος στις δαπάνες, πιέζοντας την οικονομία.
Οι Ακαθάριστες Χρηματοδοτικές Ανάγκες (GFN), το συνολικό ποσό που δαπανά μια χώρα κάθε έτος σε πληρωμές τόκων και στην αποπληρωμή χρέους που ωριμάζει, είναι το σημείο αναφοράς για την μέτρηση αυτού του βάρους.
Το Eurogroup συμφώνησε ότι οι GFN της Ελλάδας θα παραμείνουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ κατά την μεσοπρόθεσμη περίοδο μετά τη λήξη του προγράμματος, και κάτω από το 20% στη συνέχεια.
www.worldenergynews.gr
