Στόχος είναι το φυσικό αέριο να καταστεί χρηματιστηριακό προϊόν που θα εγγυάται τη διαφάνεια και πως όλοι οι συμμετέχοντες θα αγοράζουν σε τιμές με βάση τη προσφορά και τη ζήτηση
Στον ενεργειακό χρηματιστηριακό χάρτη βάζουν το φυσικό αέριο ο Όμιλος του Χρηματιστηρίου Αθηνών σε συνεργασία με τον ΛΑΓΗΕ και άλλους φορείς μετά την πρόσφατη συμφωνία που υπέγραψε η διοίκησή του με τον ΔΕΣΦΑ.
Βασικός σκοπός της συνεργασίας είναι η δημιουργία ενός Χρηματιστηρίου Ενέργειας με πολυμετοχική σύνθεση, στην οποία θα συμμετάσχουν καταρχήν οι δύο εταιρείες.
Στο εν λόγω Χρηματιστήριο θα ενταχθεί αρχικά η διαπραγμάτευση των Αγορών που προβλέπονται από το Target Model και η δημιουργία ενός νέου Εκκαθαριστικού Οίκου που θα αναλάβει την Εκκαθάριση και Διαχείριση Κινδύνου των Αγορών αυτών.
Βασικός στόχος του σχήματος, είναι η εξασφάλιση της βιωσιμότητας υπό ανταγωνιστικούς όρους του όλου εγχειρήματος, ικανοποιώντας παράλληλα τους συμμετέχοντες στην Αγορά, επ’ ωφελεία των τελικών καταναλωτών.
Αναλογικά με τα παραπάνω, το Gas Target Model (GTM - Ευρωπαϊκή Οδηγία 2009/72/ΕΚ) αποτελεί ένα σύνολο από θεσμικές και λειτουργικές ρυθμίσεις που στόχο έχουν τη διαμόρφωση μιας ενιαίας Ευρωπαϊκής Αγοράς Φυσικού Αερίου, εντός της οποίας θα διευκολύνονται οι διασυνοριακές συναλλαγές ώστε να προκύψει η προσδοκώμενη σύγκλιση των τιμών του καυσίμου στις επιμέρους χώρες μέλη.
Δημιουργία και σύνδεση χονδρεμπορικών αγορών αερίου
Οι βασικοί πυλώνες αυτού του προτύπου - στόχου είναι οι εξής:
• Δημιουργία λειτουργικών χονδρεμπορικών αγορών αερίου οι οποίες θα αποτελούν αποτελεσματικούς μηχανισμούς διαμόρφωσης της τιμής του αερίου με βάση τη σχέση προσφοράς και ζήτησης προς όφελος του τελικού καταναλωτή.
• Σύνδεση των χονδρεμπορικών αγορών αερίου ώστε η απρόσκοπτη ροή του αερίου από τα όρια της ΕΕ προς οποιαδήποτε από τις επιμέρους χονδρεμπορικές αγορές εντός της ΕΕ, καθώς και μεταξύ αυτών, ανάλογα με τη διαμορφούμενη προσφορά και ζήτηση να μπορεί να εξασφαλίζει τη σύγκλιση σε επίπεδο ΕΕ της τιμής αερίου.
Ο ΔΕΣΦΑ, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του από το εθνικό και ενωσιακό ρυθμιστικό πλαίσιο ακολουθεί τα τελευταία έτη μια πορεία δημιουργίας ανταγωνιστικής και λειτουργικής χονδρεμπορικής Αγοράς Φυσικού Αερίου, εντός του πλαισίου του GTM δημιουργώντας παράλληλα τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία ενός κόμβου διαπραγμάτευσης (trading hub) όχι μόνο εθνικής αλλά και περιφερειακής εμβέλειας.
Ήδη από τα τέλη του 2014 επιδιώκει τη δημιουργία μίας λειτουργικής χονδρεμπορικής αγοράς φυσικού αερίου («κόμβο εμπορίας φυσικού αερίου» - gas hub), η οποία θα επιτρέπει σε συμμετέχοντες στην αγορά να συναλλάσσονται, αποκτώντας και διαθέτοντας ποσότητες φυσικού αερίου σε ένα, είτε με τον διαχειριστή του δικτύου για σκοπούς εξισορρόπησης φορτίου είτε με άλλους συμμετέχοντες στην αγορά.
Ρυθμιστικό πλαίσιο
Ως πρώτο βήμα, ο ΔΕΣΦΑ έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία διαμόρφωσης ενός σύγχρονου και σταθερού ρυθμιστικού πλαισίου λειτουργίας της αγοράς, εναρμονισμένου με τις απαιτήσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, το οποίο - μεταξύ άλλων - προβλέπει ως άμεσο βήμα τη δημιουργία μια λειτουργικής χονδρεμπορικής αγοράς.
Ένα από τα πρώτα βήματα υλοποίησης του οδικού χάρτη είναι ο σχεδιασμός, η υλοποίηση και λειτουργία από τον ΔΕΣΦΑ μιας Πλατφόρμας Εξισορρόπησης (Balancing Platform), η οποία θα αποτελέσει και το πρώτο βήμα διαμόρφωσης ενός μηχανισμού αποκάλυψης τιμής του Φυσικού Αερίου όπως θα προκύπτει κάθε φορά μέσα από την διαμορφούμενη προσφορά και ζήτηση.
Εκτιμάται πως το εγχείρημα για την Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας μπορεί να αποτελέσει τον οδηγό για την οργάνωση και λειτουργία ανάλογων ενεργειακών προϊόντων και αγορών, αλλά και για την αποτελεσματικότερη και ταχύτερη επίτευξη του στρατηγικού στόχου ανάπτυξης της χονδρεμπορικής αγοράς φυσικού αερίου στην Ελλάδα και την επέκταση αυτής στη Νοτιοανατολική Ευρώπη στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της εσωτερικής αγοράς αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η άμεση ένταξη της Ελληνικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας στο πυρήνα εκείνο των χωρών που επιτυγχάνουν την αναδιάρθρωση των Εθνικών Αγορών τους με βάση το Ευρωπαϊκό σχεδιασμό, μπορεί πλέον να επιτευχθεί μόνο ως αποτέλεσμα των συνεργιών και των οικονομιών κλίμακας που αυτές επιφέρουν, ενώ διαμορφώνουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις η Ελλάδα να διεκδικήσει τον ρόλο που της αναλογεί στην ενεργειακή σύζευξη των αγορών της γεωγραφικής περιφέρειας όπου ανήκει.
Νίκος Θεοδωρόπουλος
www.worldenergynews.gr
Βασικός σκοπός της συνεργασίας είναι η δημιουργία ενός Χρηματιστηρίου Ενέργειας με πολυμετοχική σύνθεση, στην οποία θα συμμετάσχουν καταρχήν οι δύο εταιρείες.
Στο εν λόγω Χρηματιστήριο θα ενταχθεί αρχικά η διαπραγμάτευση των Αγορών που προβλέπονται από το Target Model και η δημιουργία ενός νέου Εκκαθαριστικού Οίκου που θα αναλάβει την Εκκαθάριση και Διαχείριση Κινδύνου των Αγορών αυτών.
Βασικός στόχος του σχήματος, είναι η εξασφάλιση της βιωσιμότητας υπό ανταγωνιστικούς όρους του όλου εγχειρήματος, ικανοποιώντας παράλληλα τους συμμετέχοντες στην Αγορά, επ’ ωφελεία των τελικών καταναλωτών.
Αναλογικά με τα παραπάνω, το Gas Target Model (GTM - Ευρωπαϊκή Οδηγία 2009/72/ΕΚ) αποτελεί ένα σύνολο από θεσμικές και λειτουργικές ρυθμίσεις που στόχο έχουν τη διαμόρφωση μιας ενιαίας Ευρωπαϊκής Αγοράς Φυσικού Αερίου, εντός της οποίας θα διευκολύνονται οι διασυνοριακές συναλλαγές ώστε να προκύψει η προσδοκώμενη σύγκλιση των τιμών του καυσίμου στις επιμέρους χώρες μέλη.
Δημιουργία και σύνδεση χονδρεμπορικών αγορών αερίου
Οι βασικοί πυλώνες αυτού του προτύπου - στόχου είναι οι εξής:
• Δημιουργία λειτουργικών χονδρεμπορικών αγορών αερίου οι οποίες θα αποτελούν αποτελεσματικούς μηχανισμούς διαμόρφωσης της τιμής του αερίου με βάση τη σχέση προσφοράς και ζήτησης προς όφελος του τελικού καταναλωτή.
• Σύνδεση των χονδρεμπορικών αγορών αερίου ώστε η απρόσκοπτη ροή του αερίου από τα όρια της ΕΕ προς οποιαδήποτε από τις επιμέρους χονδρεμπορικές αγορές εντός της ΕΕ, καθώς και μεταξύ αυτών, ανάλογα με τη διαμορφούμενη προσφορά και ζήτηση να μπορεί να εξασφαλίζει τη σύγκλιση σε επίπεδο ΕΕ της τιμής αερίου.
Ο ΔΕΣΦΑ, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του από το εθνικό και ενωσιακό ρυθμιστικό πλαίσιο ακολουθεί τα τελευταία έτη μια πορεία δημιουργίας ανταγωνιστικής και λειτουργικής χονδρεμπορικής Αγοράς Φυσικού Αερίου, εντός του πλαισίου του GTM δημιουργώντας παράλληλα τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία ενός κόμβου διαπραγμάτευσης (trading hub) όχι μόνο εθνικής αλλά και περιφερειακής εμβέλειας.
Ήδη από τα τέλη του 2014 επιδιώκει τη δημιουργία μίας λειτουργικής χονδρεμπορικής αγοράς φυσικού αερίου («κόμβο εμπορίας φυσικού αερίου» - gas hub), η οποία θα επιτρέπει σε συμμετέχοντες στην αγορά να συναλλάσσονται, αποκτώντας και διαθέτοντας ποσότητες φυσικού αερίου σε ένα, είτε με τον διαχειριστή του δικτύου για σκοπούς εξισορρόπησης φορτίου είτε με άλλους συμμετέχοντες στην αγορά.
Ρυθμιστικό πλαίσιο
Ως πρώτο βήμα, ο ΔΕΣΦΑ έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία διαμόρφωσης ενός σύγχρονου και σταθερού ρυθμιστικού πλαισίου λειτουργίας της αγοράς, εναρμονισμένου με τις απαιτήσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, το οποίο - μεταξύ άλλων - προβλέπει ως άμεσο βήμα τη δημιουργία μια λειτουργικής χονδρεμπορικής αγοράς.
Ένα από τα πρώτα βήματα υλοποίησης του οδικού χάρτη είναι ο σχεδιασμός, η υλοποίηση και λειτουργία από τον ΔΕΣΦΑ μιας Πλατφόρμας Εξισορρόπησης (Balancing Platform), η οποία θα αποτελέσει και το πρώτο βήμα διαμόρφωσης ενός μηχανισμού αποκάλυψης τιμής του Φυσικού Αερίου όπως θα προκύπτει κάθε φορά μέσα από την διαμορφούμενη προσφορά και ζήτηση.
Εκτιμάται πως το εγχείρημα για την Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας μπορεί να αποτελέσει τον οδηγό για την οργάνωση και λειτουργία ανάλογων ενεργειακών προϊόντων και αγορών, αλλά και για την αποτελεσματικότερη και ταχύτερη επίτευξη του στρατηγικού στόχου ανάπτυξης της χονδρεμπορικής αγοράς φυσικού αερίου στην Ελλάδα και την επέκταση αυτής στη Νοτιοανατολική Ευρώπη στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της εσωτερικής αγοράς αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η άμεση ένταξη της Ελληνικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας στο πυρήνα εκείνο των χωρών που επιτυγχάνουν την αναδιάρθρωση των Εθνικών Αγορών τους με βάση το Ευρωπαϊκό σχεδιασμό, μπορεί πλέον να επιτευχθεί μόνο ως αποτέλεσμα των συνεργιών και των οικονομιών κλίμακας που αυτές επιφέρουν, ενώ διαμορφώνουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις η Ελλάδα να διεκδικήσει τον ρόλο που της αναλογεί στην ενεργειακή σύζευξη των αγορών της γεωγραφικής περιφέρειας όπου ανήκει.
Νίκος Θεοδωρόπουλος
www.worldenergynews.gr
