Ζοφερές προοπτικές για την οικονομία, τόσο της Ελλάδας όσο και ολόκληρης της Ευρώπης προοιωνίζεται η ενεργειακή κρίση που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και πλέον θεωρείται βέβαιο ότι θα αργήσει να αποκλιμακωθεί. Αυτό το δείχνει η άνοδος των τιμών των προθεσμιακών συμβολαίων του φυσικού αερίου TTF που βρίσκεται στα 71 ευρώ/MWh για τον Αύγουστο του 2022, πρωτοφανή δηλαδή επίπεδα!
Πληθωρισμός, απειλή για την επιβίωση των επιχειρήσεων, αδυναμία των νοικοκυριών να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους με αλυσιδωτές επιπτώσεις στην αγορά και βαθιά ενεργειακή φτώχεια ειδικά για τις χώρες του Νότου της Ευρώπης είναι οι αναμενόμενες εξελίξεις της ενεργειακής κρίσης.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι το γεγονός ότι ενώ τον Οκτώβριο οι εκτιμήσεις για το επιπλέον κόστος της ενεργειακής κρίσης στην ελληνική οικονομία το τοποθετούσαν στο 1 δις ευρώ, πλέον το ανεβάζουν στα 3 δισ μίνιμουμ, ενώ θα μπορούσε να φτάσει και τα 4 δις ευρώ.
Άλλωστε μόνο η επιδότηση που ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση στους λογαριασμούς του ρεύματος για το τελευταίο τετράμηνο του 2021 ανέρχεται σε 600 εκατ. ευρώ.
Είναι αντιληπτό ότι εφόσον η κρίση συνεχιστεί, οι αντίστοιχες ανάγκες για το 2022 θα είναι υπερδιπλάσιες και βεβαίως σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούν να απορροφηθούν πλήρως οι αυξήσεις των τιμών τόσο στον ηλεκτρισμό, όσο και στο φυσικό αέριο οι λογαριασμοί των οποίων σχεδόν τετραπλασιάζονται.
Με τα δεδομένα αυτά η συμφωνία που θα πάρει η ΔΕΠΑ και το ενεργειακό επιτελείο από τους Ρώσους θα έχει εκ των πραγμάτων μια πολύ μεγάλη επιβάρυνση καθώς θα είναι συνδεδεμένη με τις τιμές του TTF. Εαν λάβει κανείς υπόψη του και τις οριζόντιες επιδοτήσεις, οι οποίες θα έχουν διάρκεια, άγνωστο για πόσο, γίνεται αντιληπτό ότι όλο αυτό το κόστος, που μένει να δούμε, πως θα επιμερισθεί, θα ξεπεράσει το 1 δισ, αφού μόνο η σύνδεση με το TTF εκτιμάται σε 600 εκατ.
Καταναλωτές και επιχειρήσεις θα χρειασθούν στήριξη διαρκείας και το 2022
Από εκεί και πέρα θα υπάρχουν οι επιδοτήσεις του ρεύματος, οι οποίες θα περιοριστούν από την μια στα ευάλωτα νοικοκυριά αλλά η πράξη θα δείξει τι μέτρα θα χρειαστεί το σύνολο της οικονομίας και οι επειχειρήσεις, σε όποια από τις τρεις τάσεις τοποθετούνται, για να αντέξουν μια παρατεταμένη υψηλή τιμή χονρδεμπορικής.
Ήδη στην αγορά υπάρχει κλίμα ασφυξίας ακόμα και σε υγιείς της μέσης τάσης, που βλέπουν την όποια κερδοφορία τους να εξανεμίζεται.
Ας μην ξεχνάμε ότι ήδη έχουν ληφθεί μέτρα μετάθεσης σε 4 δόσεις των επιβαρύνσεων των τελών στο φυσικό αέριο για το τρέχον δίμηνο. Παράλληλα θα πρέπει να προσμετρηθούν η πιθανή δημιουργία μιας νέας γεννιάς ανεξόφλητων και να συνεκτιμηθεί η εισοδηματική απώλεια από έναν υψηλό πληθωρισμό, σε συνδυασμό με την ονομαστική και πραγματική ανάπτυξη. Τούτων δοθέντων προκύπτει, ότι μια παρατεταμένη διεθνής ενεργειακή κρίση, που η ελληνική αγορά πληρώνει και αυτή κυρίως θα πληρώσει, γιατί άργησε να απελευθερωθεί και να υιοθετήσει σειρά μηχανισμών που θα της επέτρεπαν να προφυλαχθεί απέναντι στην λάιλαπα, εξελίσσεται στη νούμερο 1 απειλή για την οικονομία και τους καταναλωτές το 2022.
Η ΕΕ έχει τις δικές της προτεραιότητες
Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρακολουθεί σχεδόν αμέτοχη εξετάζοντας τη θεσμοθέτηση της δυνατότητας κοινών προμηθειών φυσικού αερίου για τις χώρες που το επιθυμούν, σε μια στιγμή που τα αποθέματα της Ευρώπης βρίσκονται στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα για την εποχή και που οι τιμές έχουν εκτοξευθεί σε δυσθεώρητα ύψη.
Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη Σύνοδο Κορυφής την Πέμπτη θα συζητήσουν τρόπους αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, όμως ισχυρές χώρες όπως η Γερμανία μάλλον τροφοδοτούν, παρά επιδιώκουν την αποκλιμάκωση του νέου ράλι των τιμών του φυσικού αερίου που εντάθηκε μετά τις δηλώσεις της υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας Annalena Baerbock, ότι ο αγωγός αερίου Nord Stream II δεν μπορεί να αδειοδοτηθεί.
Έτσι το φυσικό αέριο στα συμβόλαια TTF Φεβρουαρίου - που αποτελούν την τιμή αναφοράς για την Ευρώπη, διαμορφώθηκαν χθες στο ολλανδικό hub στα 130,5 ευρώ/MWh, καταγράφοντας άνοδο κατά 12% σε μία ημέρα, μετά από μία περίπου αντίστοιχη άνοδο την προηγούμενη.
Την τεταμένη κατάσταση σχετικά με το Nord Stream II, τα αποθέματα αερίου και την προοπτική ενός βαρύ χειμώνα, επιτείνει η γεωπολιτική κρίση με τη Ρωσία και η αβεβαιότητα σχετικά με τις εξελίξεις σύνορα με την Ουκρανία, όπου η Μόσχα αναπτύσσει στρατεύματα.
Μια ανάφλεξη στην περιοχή στο αποκορύφωμα του ευρωπαϊκού χειμώνα, δεν θα μπορούσε απλώς να καθυστερήσει την έναρξη λειτουργίας του Nord Stream II για άγνωστο χρονικό διάστημα, αλλά να διαταράξει και τις προμήθειες από άλλους προμηθευτές την ώρα που τα αποθέματα εξαντλούνται επικίνδυνα.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει αναφορά του Bloomberg, που εκτιμά ότι θα μπορούσαν να δημιουργηθούν ακόμα μεγαλύτερες τριβές, εάν η ΕΕ θελήσει να θέσει προθεσμία τερματισμού των μακροπρόθεσμων συμφωνιών προμήθειας φυσικού αερίου, τις οποίες ευνοεί η Ρωσία.
Οι συνεχείς αυξήσεις των τιμών του αερίου έχουν ως αποτέλεσμα την αλματώδη άνοδο και των τιμών του ηλεκτρισμού σε όλη την Ευρώπη με τη Γαλλία να κάνει κάθε μέρα κι ένα νέο ρεκόρ.
Η αύξηση των τιμών των CO2 προς τα 100 ευρώ/τόνο δημιουργεί έσοδα
Στην εξίσωση των τιμών του ηλεκτρισμού θα πρέπει να προστεθεί και το κόστος των ρύπων, CO2, καθώς οι αναλυτές εκτιμούν ότι θα φθάσει στα 100 ευρώ/τόνο πριν από τα Χριστούγεννα, χωρίς να αποκλείουν και τα 110 ευρώ/τόνο ως το τέλος του χρόνου.
Βεβαίως τα δικαιώματα εκπομπής ρύπων επιβαρύνουν το κόστος της ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα, ωστόσο τα αυξημένα έσοδα από την πώληση τους χρηματοδοτούν επί του παρόντος τις επιδοτήσεις του ρεύματος στην ελληνική αγορά. Αναλόγως δε του ύψους της τιμής, θα είναι και τα έσοδα και κατ΄επέκταση οι δυνατότητες της κυβέρνησης να συνεχίσει τις επιδοτήσεις. Εκεί θα γίνει ακόμα πιο κρίσιμος ο ρόλος του ΔΑΠΕΕΠ, που ήδη έχει καλύψει μέχρι τώρα το μεγαλύτερο μέρος της κρίσης.
Για μια ακόμα ημέρα η ελληνική αγορά, πλέον ανταγωνιστική στην Ευρώπη
Τώρα σε ότι αφορά την ελληνική αγορά ηλεκτρισμού παρά την άνοδο κατά 12,9% που παρουσίασε η μέση τιμή, παραμένει και σήμερα η φθηνότερη της Ευρώπης.
Η μέση τιμή ηλεκτρισμού στην εγχώρια αγορά επόμενης ημέρας διαμορφώνεται για σήμερα, 14 Δεκεμβρίου, στα 222,75 ευρώ/MWh από 197,24 ευρώ/MWh χθες.
Η υψηλή παραγωγή των υδροηλεκτρικών που συμμετέχουν στο μείγμα με 15,5% και των ΑΠΕ με μερίδιο 33,7% συν 1,2% από την Κρήτη, μαζί με τον λιγνίτη στο 11,5% συγκράτησαν τη συμμετοχή του φυσικού αερίου στο 32,2% του μείγματος καυσίμων, παρά την ανεβασμένη ζήτηση κατά 5% στις 414,65 GWh.
Ωστόσο η αλματώδης άνοδος της τιμής του αερίου τις τελευταίες ημέρες προοιωνίζεται περαιτέρω αύξηση της χονδρικής τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας, κάτι που είναι ήδη εμφανές στην Ευρώπη, όπου σε πολλές αγορές οι τιμές ξεπερνούν τα 300 ευρώ/MWh, με πρώτη τη Γαλλία στα 346,28 ευρώ/MWh (+5,2%) και την Ιταλία να ακολουθεί στα 341,99 ευρώ/MWh και τη Γερμανία στα 295,2 ευρώ/MWh.
www.worldenergynews.gr
Λαίλαπα 3 δισ ευρώ φέρνει η παρατεταμένη κρίση του φυσικού αερίου
Η πορεία των συμβολαίων δείχνει κλιμάκωση και μεγάλη διάρκεια της κρίσης - Η Ελλάδα στην δίνη της σκακιέρας Ρώσων με ΗΠΑ