Για τον Friedrich Merz, τα κλειδιά μιας νέας εποχής ευημερίας βρίσκονται στην επανεξέταση των πολιτικών που συνέβαλαν στο μεταπολεμικό οικονομικό θαύμα της Γερμανίας. Ο ηγέτης της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης που διεκδικεί να διαδεχθεί τον Olaf Scholz διαφημίζει μια ατζέντα υπέρ των επιχειρήσεων που θα περιλαμβάνει χαμηλότερους φόρους, λιγότερες ρυθμίσεις και λιγότερη «ελεημοσύνη» πάνω στην οποία στηρίχθηκε για δεκαετίες η χώρα.
Οι έμπιστοι του Merz λένε ότι το μείγμα πολιτικών που εφαρμόστηκε μετά το 1945, και συνδύαζε την ελεύθερη αγορά με την κοινωνική προστασία, έχει διαμορφώσει το όραμά του για το πως θέλει να είναι η Γερμανία. Αυτή την άποψη την διαμόρφωσε ως εταιρικός δικηγόρος και με τη συμμετοχή του σε διοικητικά συμβούλια εταιρειών.
Ο ίδιος σε συνέντευξή του είχε δηλώσει ότι η νοοτροπία πρέπει να αλλάξει από ορισμένες απόψεις. Πολλοί είναι εκείνοι, που ειδικά στην ισχυρή επιχειρηματική εκλογική περιφέρεια της Γερμανίας επικροτούν το σχέδιό του να σταματήσει τη σήψη μετά από μια σειρά χαμένων χρόνων για τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, ακόμα κι αν ο Μερτς θα έπρεπε να συμβιβαστεί με τους εταίρους του συνασπισμού.
Οι συνθήκες του 21ου αιώνα
Αν οι εταιρείες αντιληφθούν ότι τα πράγματα πάνε προς τη σωστή κατεύθυνση, τότε αυτό θα έχει αντίκτυπο, δήλωσε ο Stefan Klebert, διευθύνων σύμβουλος της GEA Group AG, προμηθευτή μηχανημάτων κατασκευής με έδρα το Ντίσελντορφ. Το μεγαλύτερο ερώτημα είναι εάν μια πλατφόρμα με ρίζες στις επιτυχίες του παρελθόντος μπορεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της Γερμανίας του 21ου αιώνα για μείωση της ανταγωνιστικότητας και μια παραπαίουσα ενεργειακή μετάβαση.
Η επιστροφή Τραμπ στον Λευκό Οίκο σημαίνει ότι η επόμενη κυβέρνηση μπορεί να χρειαστεί να διεξαγάγει έναν παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο, οι περίπλοκες σχέσεις με το Πεκίνο και η σύγκρουση στην Ουκρανία μπορούν να επηρεάσουν την ήδη κρίσιμη οικονομική κατάσταση της Γερμανίας. Αυτή την εβδομάδα, το Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων που συμβουλεύει την κυβέρνηση ακύρωσε τις προβλέψεις της για οικονομική ανάπτυξη το 2024 για να προβλέψει ένα δεύτερο έτος συρρίκνωσης, ακολουθούμενο από έναν ασήμαντο ρυθμό επέκτασης 0,4% το 2025.
Μια τέτοια παρατεταμένη αδυναμία αναγκάζει την Volkswagen AG, να εξετάσει τώρα το άνευ προηγουμένου κλείσιμο εργοστασίων στην εγχώρια αγορά της. Πιο ψηλά στην αλυσίδα εφοδιασμού, οι κατασκευαστές ανταλλακτικών Schaeffler και ZF Friedrichshafen περικόπτουν χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Η πολιτική κατεύθυνση
Ο Άλφρεντ Κάμερ, διευθυντής του Ευρωπαϊκού Τμήματος στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επισήμανε την ανάγκη για περισσότερες επενδύσεις σε δημόσιες υποδομές, μείωση του διοικητικού φόρτου και ενίσχυση της καινοτομίας , παροτρύνοντας παράλληλα τους πολιτικούς να επικεντρωθούν σε πολιτικές για αύξηση της παραγωγικότητας.
Οι πολιτικές του Merz για την αγορά, περιλαμβάνουν φορολογικές περικοπές, απορρύθμιση και λιγότερη γραφειοκρατία, όλα με στόχο να καταστήσουν τη Γερμανία ένα πιο εύκολο μέρος επιχείρηση. Στην αρχή της καριέρας του, είπε ότι οι φορολογικές δηλώσεις θα πρέπει να γίνουν αρκετά απλές ώστε να χωρούν σε ένα κουτάκι μπύρας. Τα σχόλια από τον Merz και τους συμμάχους του κόμματός του υποδηλώνουν ότι θα επιδίωκε να χαλαρώσει ορισμένες πολιτικές που θεσπίστηκαν από τον Scholz. Από μια πιθανή επανέναρξη της πυρηνικής ενέργειας, στο να επιτρέψουν στις αυτοκινητοβιομηχανίες να χρησιμοποιήσουν όλες τις διαθέσιμες τεχνολογίες για να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα, όχι μόνο τις μπαταρίες, έως μια αναστολή για κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να λάβουν κίνητρα για να εργάζονται περισσότερο, ενώ άτομα που αρνούνται τις διαθέσιμες θέσεις εργασίας θα απειλούνται με περικοπές στην κοινωνική ασφάλιση. Ο Merz θα αντικαταστήσει ένα εισόδημα πολιτών που εισήγαγε ο Scholz με πιο περιορισμένη βοήθεια. Όλα αυτά είναι ευάλωτα στις διαπραγματεύσεις συνασπισμού που πιθανότατα θα ακολουθήσουν τις εκλογές. Οι Σοσιαλδημοκράτες του Scholz δεν θα υπογράψουν μια μείωση των παροχών, ενώ οι Πράσινοι δεν θα υποστηρίξουν την αναβίωση των πυρηνικών αντιδραστήρων ή τυχόν παραχωρήσεις για τις εκπομπές των αυτοκινήτων.
Όσον αφορά τους πιο αμφιλεγόμενους πυλώνες του οικονομικού πλαισίου της Γερμανίας, ο Merz, ένας δημοσιονομικός συντηρητικός, έχει δηλώσει ότι είναι ανοιχτός στη δημιουργία ενός επενδυτικού ταμείου, εφόσον εστιάζει στις υποδομές και δεν προσθέτει επιπλέον χρέος στην χώρα.
Οι πολιτικές φιλοδοξίες του Merz θυμίζουν περισσότερο τον Γκέρχαρντ Σρέντερ, τον σοσιαλδημοκρατικό καγκελάριο μέχρι το 2005, παρά την πιο συγκρατημένη διάδοχό του στο CDU, Άνγκελα Μέρκελ. Οι θεσμοθετημένες μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας του Σρέντερ ενίσχυσαν την ανταγωνιστικότητα και προανήγγειλαν μια βιομηχανική άνθηση. Οι πεποιθήσεις του βασίζονται σε μια πολιτική σταδιοδρομία στο CDU, το παραδοσιακό κόμμα των επιχειρήσεων της Γερμανίας. Ο ίδιος, αφού έπεσε σε δυσμένεια από τη Μέρκελ, υπηρέτησε σε θέσεις συμβούλων ή διοικητικών συμβουλίων σε εταιρείες όπως η γερμανική θυγατρική της εταιρείας επενδύσεων Blackrock, ο κατασκευαστής ανταλλακτικών αυτοκινήτων Robert Bosch GmbH και η χρηματιστηριακή εταιρεία Deutsche Boerse AG.
Η Άστριντ Χάμκερ, πρόεδρος του Οικονομικού Συμβουλίου του CDU, μιας επιχειρηματικής ένωσης που συνδέεται με το κόμμα που εκπροσωπεί περισσότερες από 11.000 επιχειρήσεις, δήλωσε ότι είναι ανάγκη η κοινωνική οικονομία της αγοράς να γίνει ξανά η κατευθυντήρια αρχή της Γερμανίας.
Ασφαλής ενεργειακός εφοδιασμός
Όταν επέστρεψε στην πολιτική το 2018, ο Merz περιέγραψε τον εαυτό του ως «οικονομικό φιλελεύθερο, κοινωνικά συντηρητικό και κοινωνικοπολιτικά αφοσιωμένο άτομο». Πολλοί τον τοποθετούν στο καλούπι του Ludwig Erhard, του υπουργού Οικονομίας του οποίου η μεταπολεμική διαχείριση ξεκίνησε την εκπληκτική ανάκαμψη της Γερμανίας που διήρκεσε μέχρι την πετρελαϊκή κρίση στις αρχές της δεκαετίας του 1970.
Σε κάθε περίπτωση, η πολιτική πραγματικότητα θα αποδειχθεί τροχοπέδη για το τι μπορεί πραγματικά να κάνει στην εξουσία. Αν υποθέσουμε ότι οι δημοσκοπήσεις αποδειχθούν σωστές και το CDU του Merz θα κερδίσει το μεγαλύτερο ποσοστό ψήφων, αλλά η εύρεση κοινού εδάφους σε όλο το πολιτικό φάσμα θα είναι απαραίτητη. Αν και οι Ελεύθεροι Δημοκράτες θα ήταν ένας φυσικός σύμμαχος, αυτό το κόμμα μπορεί να δυσκολευτεί να μπει στο κοινοβούλιο.
Καθώς το CDU δεν είναι πρόθυμο να συνεργαστεί με ακροδεξιά ή πιο ακραία αριστερά κόμματα, ο Μερτς μπορεί να αφεθεί να φλερτάρει τους Σοσιαλδημοκράτες του Σολτς ή τους Πράσινους, οι οποίοι είναι πιθανό να αποδυναμώσουν την πλατφόρμα του. «Η Γερμανία χρειάζεται έναν ασφαλή και ανταγωνιστικό ενεργειακό εφοδιασμό, ανταγωνιστικούς φόρους, καλύτερες υποδομές μεταφορών και μειώσεις στη γραφειοκρατία», δήλωσε ο Joerg Kraemer, επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank.
www.worldenergynews.gr