Από ανεμογεννήτριες το 38% της ηλεκτρικής ενέργειας - Μόνο το 2% παράγεται από ορυκτά (yaleclimateconnections.org)
Μπορεί μια χώρα που δεν είναι υπερδύναμη να γίνει παγκόσμιος ηγέτης στη μετάβαση προς την πράσινη ενέργεια;
Την απάντηση δίνει η Ουρουγουάη η οποία πέτυχε αυτό που πολλές χώρες υπόσχονται εδώ και δεκαετίες μιας και το 98% του ενεργειακού της δικτύου βασίζεται σε πράσινη ενέργεια.
Στελέχη του λατινοαμερικάνικου κράτους έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων για την ενεργειακή μετάβαση.
Πλέον δεν είναι υπερβολική η άποψη σύμφωνα με την οποία οι Ουρουγουανοί αποτελούν πρότυπο σε αυτόν τον τομέα.
Η ιστοσελίδα yaleclimateconnections.org, αναλύει τις μεθόδους με τις οποίες σημειώθηκε το προαναφερόμενο επίτευγμα.
Από τις διακοπές ρεύματος στις ΑΠΕ
Πριν 50 χρόνια οι διακοπές ρεύματος στη νοτιοαμερικάνικη χώρα ήταν συνηθισμένες, λόγω των μεγάλων προβλημάτων στην παραγωγή ενέργειας.
Τότε η ηλεκτρική ενέργεια προερχόταν από δύο μικρά υδροηλεκτρικά φράγματα και από μία θερμοηλεκτρική μονάδα.
Σε περίπτωση ξηρασίας στη λεκάνη του ποταμού Νέγκρο, όπου βρίσκονται τα φράγματα, υπήρχαν ήδη περικοπές και κάποιες φορές περιορισμοί στη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας.
Πριν από 17 χρόνια, το 1/3 της ενέργειας στην Ουρουγουάη προερχόταν από ορυκτά καύσιμα. Σήμερα, μόνο το 2% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας βασίζεται σε αυτές τις πηγές, ενώ οι θερμοηλεκτρικοί σταθμοί λειτουργούν σπάνια, κυρίως όταν οι φυσικοί πόροι δεν επαρκούν.
Από τις τεχνικές προκλήσεις έως τα οικονομικά και ρυθμιστικά εμπόδια, η μετάβαση σε καθαρές πηγές ενέργειας χρειαζόταν συντονισμένη προσπάθεια για να ξεπεραστούν αυτές οι δυσκολίες και να προχωρήσουμε προς ένα πιο βιώσιμο μέλλον.
Το ήμισυ της ηλεκτρικής ενέργειας της Ουρουγουάης παράγεται στα φράγματα της χώρας, ενώ το 10% από γεωργικά και βιομηχανικά απόβλητα και τον ήλιο.
Όμως ο αέρας σε ποσοστό 38%, είναι ο βασικός πρωταγωνιστής της επανάστασης στο ηλεκτρικό δίκτυο.
Οι πρωτεργάτες της ενεργειακής επανάστασης
Το 2008, η Ουρουγουάη αντιμετώπιζε ένα πρόβλημα που ταλανίζει πολλές αναπτυσσόμενες χώρες.
Παρότι η οικονομία ήταν σε φάση ανάπτυξης, η ηλεκτρική ενέργεια δεν επαρκούσε για να υποστηρίξει αυτή την ανάπτυξη. Έτσι, επιβλήθηκε δελτίο ενέργειας και οι λογαριασμοί ρεύματος αυξήθηκαν.
Ιδού πώς η κρίση έγινε ευκαιρία: Το 2008, ο πρόεδρος Ταμπαρέ Βάσκες διόρισε Εθνικό Διευθυντή Ενέργειας τον Μέντεζ Γκαλέιν (καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Μοντεβιδέο).
Βασικός του στόχος ήταν η ενεργειακή ανεξαρτησία της χώρας. Ο επιστήμονας ανέπτυξε ένα λεπτομερές σχέδιο για τη μετάβαση της Ουρουγουάης σχεδόν αποκλειστικά σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ).
Το σχέδιο βασιζόταν στο ότι η χώρα δεν διέθετε ορυκτά καύσιμα, αλλά είχε άφθονο άνεμο και μεγάλες εκτάσεις γεωργικής γης.
Η λύση ήταν η εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε αυτές τις περιοχές.
Η ιδιωτική χρηματοδότηση της ενεργειακής μετάβασης
Ο Μέντεζ Γκαλέιν (νικητής του Βραβείου Carnot το 2023), πρότεινε την ακόλουθη λύση: η κατασκευή και συντήρηση των ανεμογεννητριών ανατέθηκε σε ιδιωτικές εταιρείες, ενώ το Δημόσιο διατήρησε τον έλεγχο της διανομής ενέργειας.
Το κράτος συμφώνησε να αγοράζει όλη την παραγόμενη ενέργεια για 20 χρόνια σε προκαθορισμένη τιμή.
Αυτό το μοντέλο έδωσε τη δυνατότητα στην Ουρουγουάη να μειώσει τα κόστη και να προσελκύσει διεθνείς επενδυτές. Μέσω δημοπρασιών, η χώρα κατάφερε να εξασφαλίσει χαμηλές τιμές για ανανεώσιμη ενέργεια.
Από ανεμογεννήτριες το 38% της ηλεκτρικής ενέργειας
Το 2009, η Ουρουγουάη ξεκίνησε δημοπρασίες στις οποίες αιολικές εταιρείες από όλο τον κόσμο ανταγωνίζονταν για να προσφέρουν τη φθηνότερη ανανεώσιμη ενέργεια στη χώρα.
Το 2011, μια συγκεκριμένη δημοπρασία είχε ως στόχο να εξασφαλίσει επιπλέον 150 μεγαβάτ αιολικής ενέργειας, που θα αντιπροσώπευε περίπου το 5% της συνολικής ισχύος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.
Αφού έλαβαν προσφορές από περισσότερες από 20 διεθνείς εταιρείες, ο καθηγητής και η ομάδα του αποφάσισαν να επιταχύνουν δραστικά την ενεργειακή μετάβαση της χώρας.
Τελικά, δέχτηκαν πολύ περισσότερες προσφορές από ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί, υπογράφοντας συμβόλαια που διεύρυναν την ικανότητα της Ουρουγουάης να παράγει ηλεκτρική ενέργεια όχι κατά 5%, αλλά περισσότερο από 40%.
Το ενεργειακό δίκτυο της Ουρουγουάης τροφοδοτήθηκε σχεδόν αποκλειστικά από εγχώριες ανανεώσιμες πηγές και οι τιμές καταναλωτή (προσαρμοσμένες στον πληθωρισμό), μειώθηκαν.
Σήμερα, περισσότερες από 700 ανεμογεννήτριες λειτουργούν στην Ουρουγουάη, καλύπτοντας το 38% της ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι λογαριασμοί ρεύματος έχουν μειωθεί αισθητά, ενώ οι διακοπές ρεύματος είναι πλέον σπάνιες.
Ο θετικός αντίκτυπος στη χώρα
Η ενεργειακή μετάβαση δημιούργησε νέες θέσεις εργασίας, εκπαιδευτικές ευκαιρίες και ενίσχυσε την οικονομία της χώρας. Παράλληλα, η εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα μειώθηκε, προσφέροντας ενεργειακή αυτονομία.
Η Ουρουγουάη αποδεικνύει ότι η πράσινη μετάβαση είναι εφικτή, εφόσον υπάρχει πολιτική βούληση και συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Για τον Walter Verri (Υφυπουργός βιομηχανίας, ενέργειας και ορυχείων), η ανάπτυξη των ΑΠΕ στην Ουρουγουάη ήταν δυνατή χάρη στη συνεργασία διαφόρων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου ολόκληρου του πολιτικού τομέα και δημόσιων και ιδιωτικών εταιρειών.
«Αυτός ο ενεργειακός μετασχηματισμός δημιούργησε νέες καριέρες, ευκαιρίες απασχόλησης και διαδρομές κατάρτισης στην Ουρουγουάη», πρόσθεσε ο Verri.
Χώρες σε όλο τον κόσμο έχουν περάσει την τελευταία δεκαετία ανακοινώνοντας φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των εκπομπών που προκαλούν την κλιματική αλλαγή. Λίγοι είναι σε καλό δρόμο για την επίτευξη αυτού του στόχου. Η Ουρουγουάη είναι ένα καλό παράδειγμα ότι η πράσινη μετάβαση είναι ακόμα δυνατή.
www.worldenergynews.gr