Πριν από την πλήρους κλίμακας ρωσική εισβολή, η Ουκρανία είχε δυναμικό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας περίπου 50 GW
Πολιτικοί και επιχειρηματίες συναντήθηκαν στη Διάσκεψη για την ανάκαμψη της Ουκρανίας στο Βερολίνο στις 11-12 Ιουνίου, όπου εστίασαν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ως τη βασική λύση για τη διασφάλιση του εφοδιασμού του Κιέβου με ηλεκτρική ενέργεια.
Μεταξύ Οκτωβρίου 2022 και Απριλίου 2023, η Ρωσία εξαπέλυσε 1.200 επιθέσεις στο ενεργειακό σύστημα της Ουκρανίας, διαλύοντας τη μισή παραγωγή ενέργειας της χώρας και βυθίζοντας στο σκοτάδι περισσότερους από 12 εκατομμύρια ανθρώπους.
Η οικονομική ζημιά υπολογίζεται από το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) σε σχεδόν 6,5 δισεκατομμύρια δολάρια (6 δισεκατομμύρια ευρώ).
Πριν από την πλήρους κλίμακας ρωσική εισβολή, η Ουκρανία είχε δυναμικό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας περίπου 50 GW, περίπου στο ίδιο μέγεθος με αυτό της Γερμανίας.
Σήμερα η χώρα διαθέτει μόνο 9 GW, τα οποία δεν αρκούν για να παρέχουν στα νοικοκυριά, τα νοσοκομεία, τα σχολεία και τις βιομηχανίες κανονική ηλεκτρική ενέργεια.
Η Διάσκεψη για την Ανάκαμψη της Ουκρανίας (URC24) παρείχε την ευκαιρία να περιγραφεί η μελλοντική ενεργειακή πολιτική της Ουκρανίας, καθώς και οι ανάγκες και η στρατηγική της χώρας για τη διασφάλιση του εφοδιασμού της με ηλεκτρική ενέργεια κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης.
Ο ρόλος των ΑΠΕ
Το συνέδριο επικεντρώθηκε στις πτυχές της ανθεκτικότητας και της ασφάλειας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπου ο υπουργός Οικονομικών Υποθέσεων και Δράσης για το Κλίμα της Γερμανίας, Robert Habeck, εξήγησε ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχουν επίσης μια πτυχή ασφάλειας. Ένας πυρηνικός σταθμός είναι εύκολος στόχος, 10.000 ηλιακοί συλλέκτες είναι πιο δύσκολο να χτυπηθούν.
Η βασική ιδέα είναι η παραγωγή αποκεντρωμένης αιολικής και ηλιακής ενέργειας, ικανής να παρέχει ηλεκτρική ενέργεια οπουδήποτε, με χαμηλό κόστος.
Ο Maksym Bevz, επικεφαλής της ομάδας για τις εκστρατείες σχετικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την πράσινη ανοικοδόμηση της Ουκρανίας για το Razom We Stand, δήλωσε στην Euractiv ότι για μια τοποθεσία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αν ένας πύραυλος πετάξει εκεί, η αντικατάσταση μερικών ηλιακών συλλεκτών δεν είναι δύσκολη υπόθεση, αλλά αν πρόκειται για μια γεννήτρια άνθρακα, είναι ανεπανόρθωτη ζημιά.
Τα εμπόδια στην ανάπτυξη
Το 2021, μόνο το 8,1% της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία ήταν από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Προκειμένου να καταστεί δυνατή η εγκατάσταση ανεμογεννητριών και ηλιακών συλλεκτών σε ολόκληρη την Ουκρανία, θα πρέπει να επενδυθούν έως και 15 δισεκατομμύρια δολάρια (13,84 δισεκατομμύρια ευρώ) για να ξεκινήσει η ενεργειακή μετάβαση της χώρας, βάσει του εθνικού διαχειριστή δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας Ukrenergo.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Bevz, η κρατική χρηματοδότηση για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν έχει ξεκινήσει ποτέ.
Από την άνοιξη του 2023, η Ουκρανία ανοικοδομεί τις εγκαταστάσεις ηλεκτρικής ενέργειας με δωρεές, δάνεια και επενδύσεις από ένα ευρύ φάσμα κυβερνήσεων, πολυμερών δωρητών και πηγών του ιδιωτικού τομέα.
Τονίζοντας τη σημασία της ανοικοδόμησης του ενεργειακού συστήματος της χώρας, ο υπουργός Ενέργειας της Ουκρανίας, German Galushchenko, περιέγραψε κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης για την Ανάκαμψη της Ουκρανίας ότι ο ενεργειακός εξοπλισμός αποτελεί όπλο για τη νίκη στον πόλεμο.
Στις αρχές Ιουλίου 2023, η Ουκρανία έλαβε 8.000 τόνους δυτικού εξοπλισμού μέσω της Ομάδας Υποστήριξης της Ουκρανίας (USTF) και η ΕΕ συντόνισε την παράδοση ειδικού εξοπλισμού για την επισκευή των κατεστραμμένων υποδομών, καθώς και 5.500 γεννητριών.
Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες, μέσω της USAID, παρείχαν 475 εκατ. δολάρια (438 εκατ. ευρώ) σε βοήθεια έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένων 3.600 γεννητριών, 85 χιλιομέτρων χαλύβδινων σωλήνων για την επισκευή συστημάτων θέρμανσης και ενός κινητού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας 28 MW.
Εκτός από τον στόχο του σχεδιασμού της ανοικοδόμησης, το Συνέδριο για την Ανάκαμψη της Ουκρανίας προσέφερε στους επενδυτές την ευκαιρία να επενδύσουν στην αναδυόμενη αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της Ουκρανίας.
