Η επίτευξη του στόχου Net Zero έως το 2050 και η μετάβαση σε ένα νέο ενεργειακό μοντέλο αποτελεί στρατηγική ευρωπαϊκή προτεραιότητα και θέτει την Ελλάδα ενώπιον ισχυρών προκλήσεων:
Να πετύχει η ίδια την πράσινη μετάβαση, ενισχύοντας την ενεργειακή και οικονομική της ανεξαρτησία,
Να καταστεί ασφαλής, περιφερειακός ενεργειακός κόμβος στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, διοχετεύοντας καθαρή ενέργεια στην Κεντρική Ευρώπη, από την ίδια αλλά και – γιατί όχι - από τη Β. Αφρική, εκμεταλλευόμενη τη στρατηγική γεωπολιτική της θέση,
Να εξασφαλιστεί σταθερότητα του συστήματος, ώστε να διασφαλίζεται η απρόσκοπτη παροχή ισχύος ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών, αλλά και το τελικό κόστος της μετάβασης να μην αποτελέσει βαρίδι για τον τελικό βιομηχανικό και οικιακό καταναλωτή.
Μια αναδιάταξη τέτοιας κλίμακας απαιτεί σχεδιασμό και τεράστιες επενδύσεις με μια ολιστική προσέγγιση, κυρίως σε έργα που αναπτύσσονται σε τρεις πυλώνες, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), αποθήκευσης ενέργειας και διασυνδέσεις. Γιατί το λέμε αυτό; Η υλοποίηση έργων ΑΠΕ είναι το προφανές πρώτο βήμα που ξεκίνησε πριν από 30 περίπου έτη και επιταχύνεται διαρκώς.
Μάλιστα, ο συνδυασμός της τεχνογνωσίας που έχει αναπτυχθεί στην Ελλάδα, της προόδου της τεχνολογίας και των ιδιαίτερα ανταγωνιστικών όρων χρηματοδότησης γι’ αυτά τα έργα από τις τράπεζες, πολλές φορές και σε συνδυασμό με το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανασυγκρότησης (ΤΑΑ), καθιστούν το κόστος του έργου μικρότερο και αντίστοιχα χαμηλή την τιμή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Χαρακτηριστικό αυτής της επιτάχυνσης στην υλοποίηση έργων ΑΠΕ είναι το ότι την τελευταία τριετία, η Eurobank έχει υπερτριπλασιάσει το δανειακό της χαρτοφυλάκιο στην ενέργεια, το οποίο υπερβαίνει τα €2 δισ. ενώ οι μισές χρηματοδοτήσεις αφορούν σε έργα ΑΠΕ. Επιπροσθέτως, έχουμε ήδη υπογράψει συμβάσεις χρηματοδότησης για έργα ενέργειας επιπλέον €1,5 δισ., κεφάλαια που θα εκταμιευθούν στην τρέχουσα διετία, ενώ βρισκόμαστε σε προχωρημένες συζητήσεις για χρηματοδοτήσεις νέων έργων €1 δισ. που θα υλοποιηθούν σε βάθος τριετίας.
Αν και η αυξημένη επένδυση σε έργα ΑΠΕ είναι θετική εξέλιξη, δεν μπορούμε να μιλάμε για συνολικά θετικά αποτελέσματα, ως προς τον τελικό στόχο της πράσινης μετάβασης, χωρίς τους άλλους δύο πυλώνες. Ηλεκτρική ενέργεια χρειάζεται και τις απογευματινές και βραδινές ώρες, που τα φωτοβολταϊκά δεν λειτουργούν, καθώς επίσης χρειάζεται και εάν δεν φυσάει. Παράλληλα, αποτελεί σπατάλη πόρων η διακοπή λήψης ενέργειας από ΑΠΕ, όταν η ζήτηση είναι χαμηλότερη από την παραγωγή.
Σε αυτό το πλαίσιο, σε πρώτο στάδιο ήταν απαραίτητες και υποστηρίχθηκαν χρηματοδοτικά ευέλικτες μονάδες παραγωγής ενέργειας από φυσικό αέριο. Αν και δεν είναι «πράσινες», λειτουργούν σαν ελατήριο του συστήματος, καλύπτοντας ελλείψεις πολύ ταχύτερα σε σχέση με μία λιγνιτική μονάδα που δεν είναι ευέλικτη, ενώ, είναι και επιβλαβής για το περιβάλλον, αν και χρησιμοποιεί εγχώρια πρώτη ύλη. Με αυτό ως δεδομένο, υποστηρίξαμε το εργοστάσιο CCGT στην Κομοτηνή, με χρηματοδότηση ύψους €580 εκατ. και σχεδιάζουμε για ακόμα μία άλλη μονάδα.
Τη μόνιμη λύση, όμως, αποτελούν οι διασυνδέσεις και η αποθήκευση ενέργειας
Με τις εγχώριες διασυνδέσεις να προχωρούν γρήγορα, όπως η «ΑΡΙΑΔΝΗ» του ΑΔΜΗΕ για την ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική, συνολικού προϋπολογισμού €1 δισ. που χρηματοδοτούμε, έμφαση αναμένουμε να δοθεί στις βόρειες διασυνδέσεις της χώρας αλλά και σε εκείνη με την Ιταλία.
Οι συγκεκριμένες είναι εξαιρετικά σημαντικές, ώστε, όχι μόνο να έχουν νόημα σημαντικά projects, όπως η διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ και η GREGY (Ελλάδα – Αίγυπτος), που θα καταστήσουν τη χώρα περιφερειακό ενεργειακό κόμβο με δυνατότητα εξαγωγής πράσινης ενέργειας, αλλά κυρίως για τη διασφάλιση της σταθερότητας του συστήματος και την αποφυγή αρνητικών τιμών, παρέχοντας δυνατότητα εξαγωγών από εγχώριους παραγωγούς, όταν υπάρχει πλεονάζουσα παραγωγή.
H αποθήκευση ενέργειας είναι ψηλά στο δημόσιο διάλογο και αυταπόδεικτα είναι αναγκαία. Το ζήτημα όμως είναι σύνθετο. Το κόστος των μπαταριών είναι αρκετά ψηλό ακόμα, με αποτέλεσμα να μην έχουν υλοποιηθεί επενδύσεις σε ευρεία κλίμακα εκτός του πλαισίου των πρόσφατων διαγωνισμών για επιδοτούμενες μπαταρίες.
Ακόμα όμως και όσοι επικράτησαν στους διαγωνισμούς, αναζητούν την κατάλληλη ευκαιρία προμήθειας μπαταριών σε πιο ανταγωνιστικό κόστος, ενώ, παράλληλα, αντιμετωπίζουν αβεβαιότητες σχετικές με το χρόνο ζωής τους. Εστιάζοντας όμως στη μεγάλη εικόνα, εμείς βλέπουμε θετικά τη χρηματοδότηση τέτοιων έργων και ελπίζουμε να είμαστε σε θέση να κάνουμε σχετικές ανακοινώσεις σύντομα.
Πέρα από της μπαταρίες υπάρχουν, βέβαια, και πιο φυσικοί, εναλλακτικοί τρόποι αποθήκευσης ενέργειας, όπως η αντλησιοταμίευση, που συγκεντρώνει οικονομικά και οικολογικά πλεονεκτήματα, αν και μιλάμε για πολύπλοκα έργα με μακρύ χρόνο υλοποίησης. Η Eurobank εργάζεται στη χρηματοδότηση ενός τέτοιου μεγάλου έργου, του σταθμού αντλησιοταμίευσης 460 MW στην Αμφιλοχία, συνολικού προϋπολογισμού €750 εκατ.
Συνεπώς, προσεγγίζουμε σφαιρικά τη χρηματοδότηση των ενεργειακών έργων, αναγνωρίζοντας πως η πράσινη μετάβαση διέρχεται από πολλά στάδια και απαιτεί συντονισμένες, πολυεπίπεδες επενδύσεις. Έχουμε δεσμευθεί σε συγκεκριμένους στρατηγικούς στόχους. Το 35% των χρηματοδοτήσεων μας στην ενέργεια θα αφορά αποκλειστικά σε έργα ΑΠΕ.
Στην όλη προσπάθεια εντάσσεται και η ενεργοποίηση των πόρων του ΤΑΑ (Πράσινος Πυλώνας), όπου η Eurobank, συμμετέχει δυναμικά και σήμερα έχει την πρωτοκαθεδρία σε σχέση με τις συμβασιοποιήσεις. Θέλουμε να στεκόμαστε στο πλευρό των επιχειρήσεων για την εδραίωση ενός, μακροπρόθεσμα, βιώσιμου ενεργειακού μοντέλου.
Άλλωστε οι επιτυχίες μας είναι οι επιτυχίες των πελατών μας.
www.worldenergynews.gr