Η πράσινη μετάβαση και ο μετασχηματισμός της Ελληνικής οικονομίας αποτελεί εθνική στρατηγική, που εντάσσεται στο πλαίσιο των διεθνών δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η χώρα μας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Πέρα από υποχρέωση, η πράσινη μετάβαση αποτελεί όμως και αναγκαιότητα για την παραμονή της χώρας μας σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης.
Ο αναγκαίος μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας θα απαιτήσει ριζικές αλλαγές στο παραγωγικό και επιχειρηματικό μοντέλο της χώρας. Η μετάβαση σε ένα οικονομικό μοντέλο μηδενικών καθαρών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου προϋποθέτει σημαντικές επενδύσεις, το ύψος των οποίων εκτιμάται άνω των 500 δισ. ευρώ σωρευτικά έως το 2050.
Το βασικό αντικείμενο των επενδύσεων
Οι επενδύσεις αυτές θα απαιτηθούν οριζόντια σε όλους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας και κατά κύριο λόγο θα αφορούν στον τομέα των μεταφορών για τον εξηλεκτρισμό της κίνησης, στον τομέα παραγωγής και μεταφοράς ενέργειας για την περαιτέρω αξιοποίηση των ΑΠΕ, στον τομέα ακινήτων για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιριακών υποδομών και φυσικά στον αγροτικό τομέα.
Για τα δεδομένα της χώρας μας, το ύψος αυτών των επενδύσεων προϋποθέτει εντατική κινητοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών κεφαλαίων, αλλά και πλήρη αξιοποίηση πόρων από ευρωπαϊκά προγράμματα που έχουν ήδη δρομολογηθεί ή αναμένεται να δρομολογηθούν. Σημειώνουμε πως τα κεφάλαια από ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), το RePowerEU και το EΣΠΑ, που θα κατευθυνθούν στην Ελλάδα έως το 2027 εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 60 δισ. ευρώ.
Η επίτευξη του στόχου μηδενικών καθαρών εκπομπών αναμένεται να είναι το δίχως άλλο μια πολύ μεγάλη πρόκληση για την Ελληνική οικονομία, που εκτός από κεφάλαια, θα απαιτήσει στοχοπροσήλωση, προγραμματισμό, ενημέρωση και κινητοποίηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
Ο ρόλος των τραπεζών
Οι τράπεζες καλούνται να συμβάλουν στην επίτευξη του στόχου της πράσινης μετάβασης με πολλαπλούς ρόλους. Καταρχάς, οι τράπεζες μπορούν να βοηθήσουν στην εξοικείωση της επιχειρηματικής κοινότητας, παρέχοντας ενημέρωση και συμβουλές ως προς τον απαιτούμενο μετασχηματισμό του επιχειρηματικού τους μοντέλου.
Η ανάλυση πιστωτικών κινδύνων που διεξάγουν οι τράπεζες στο πλαίσιο της χρηματοδοτικής τους δραστηριότητας διευρύνεται εξάλλου βαθμιαία ώστε να περιλαμβάνει τους περιβαλλοντικούς κινδύνους που αναλαμβάνουν οι πελάτες τους και να αξιολογεί την ετοιμότητά τους να τους διαχειριστούν.
Επίσης, οι τράπεζες μπορούν να συνδράμουν στην καλύτερη κινητοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, όπως έγινε στην περίπτωση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αναλαμβάνοντας για λογαριασμό του Δημοσίου τη διαχείριση των σχετικών κονδυλίων και τη διοχέτευση τους στην οικονομία μέσω τραπεζικών πιστώσεων.
Τέλος, κομβικός είναι και ο ρόλος των τραπεζών στην απευθείας χρηματοδότηση επενδύσεων που σχετίζονται με την πράσινη μετάβαση μοχλεύοντας ιδιωτικά κεφάλαια. Η διείσδυση των έργων ΑΠΕ στη χώρα μας βασίστηκε στην τραπεζική χρηματοδότηση. Ωστόσο, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε πως η χρηματοδότηση επενδύσεων πράσινης μετάβασης σε ολοένα και μεγαλύτερη κλίμακα αναμένεται να αντιμετωπίσει στο μέλλον αυξανόμενες προκλήσεις.
Οι τράπεζες καλούνται να χρηματοδοτήσουν εμπροσθοβαρείς επενδύσεις, με μεγάλη διάρκεια αποπληρωμής σε ένα δυναμικά εξελισσόμενο περιβάλλον. Οι εξελίξεις στην αγορά ενέργειας επηρεάζονται από παράγοντες, όπως η παράλληλη υλοποίηση υποδομών σε δίκτυα, η εισαγωγή νέων τεχνολογιών, οι μεταβολές στο ρυθμιστικό πλαίσιο και η σταδιακή μείωση προγραμμάτων κρατικής στήριξης, κατά τρόπο που καθιστά την χρηματοδοτική αξιολόγηση πράσινων επενδύσεων ολοένα και πιο σύνθετη διαδικασία.
Με υπόλοιπα χρηματοδοτήσεων έργων ΑΠΕ άνω των 2 δισ. ευρώ, η Τράπεζα Πειραιώς έχει ηγετικό ρόλο στην εν λόγω αγορά. Αναγνωρίζοντας την πρόκληση της πράσινης μετάβασης ως ευκαιρία να εδραιώσει περαιτέρω την ηγετική της θέση, η Τράπεζα Πειραιώς έχει σχεδιάσει και υλοποιεί το Σχέδιο Μετάβασης Ενέργειας, ένα τεκμηριωμένο επιχειρηματικό σχέδιο δράσης, που θα έχει ως αποτέλεσμα στοχευμένες χρηματοδοτήσεις πράσινης μετάβασης ύψους 5 δισ. ευρώ έως το 2025, που θα φθάσουν συνολικά τα 8 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων της έκδοσης ομολόγων και των αμοιβαίων κεφαλαίων.
www.worldenergynews.gr
