Η ενεργειακή συμφωνία με τις ΗΠΑ για την αναβάθμιση του ρόλου της Ελλάδας στα Βαλκάνια και η προοπτική να επεκτείνει το εύρος της ενεργειακής της επιρροής μέχρι την Ουκρανία, δίνουν το πλαίσιο εντός του οποίου προετοιμάζονται μια σειρά από σημαντικά έργα, που θα κάνουν τη χώρα εξαγωγέα πράσινης ενέργειας αλλά και πρωταγωνιστή στην τροφοδοσία της Ευρώπης με φυσικό αέριο.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας χθες διαδικτυακά στο 7ο Southeast Energy Forum, στη Θεσσαλονίκη, τόνισε τη σημασία της γεωπολιτικής στο ενεργειακό σύστημα τονίζοντας ότι «πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί ως προς το πώς οργανώνεται η ενεργειακή ασφάλεια» κάθε χώρας. Ο Υπουργός επισήμανε ακόμα ότι η πολυμερής συνεργασία είναι απαραίτητη σε έναν κόσμο με γεωπολιτική αστάθεια, που απαιτεί τόσο περιφερειακή όσο και ευρύτερη συνεννόηση και ευρεία κατανόηση της ενεργειακής πολιτικής κάθε χώρας
Η ολοκλήρωση του FSRU Αλεξανδρούπολης, ο αγωγός αερίου με τη Β. Μακεδονία, η συνεργασία με Σερβία και Κόσοβο, οι υποδομές για το υδρογόνο και οι νέοι ενεργειακοί άξονες φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας αλλάζουν τον ενεργειακό χάρτη.
Ο ρόλος της Ελλάδας γίνεται κεντρικός για την ασφάλεια και την ενεργειακή μετάβαση με τους δύο εμβληματικούς ενεργειακούς άξονες φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας που δρομολογούνται και αναβαθμίζουν το ρόλο της χώρας ως ενεργειακού διαύλου για την Ευρώπη αλλά και εξαγωγέα πράσινης ενέργειας.
Ο αγωγός αερίου IGB ήταν ένα κρίσιμο βήμα που άλλαξε τα δεδομένα στη ΝΑ Ευρώπη και από το 2024 η λειτουργία του FSRU Αλεξανδρούπολης θα επιτρέψει την έλευση περισσότερου LNG στην Ελλάδα και τις γειτονικές χώρες.
Υπάρχουν ταυτόχρονα και διμερείς συζητήσεις για το υδρογόνο, με στόχο να αναπτυχθεί η υποδομή ώστε να βρεθεί η χώρα στο επίκεντρο και αυτής της νέας ενεργειακής αγοράς.
«Οι ΗΠΑ έχουν στηρίξει τις πολυετείς προσπάθειες για ενεργειακή συνεργασία στην Αν. Μεσόγειο και τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις και θα συνεχίσουν να το κάνουν παρά τις προκλήσεις», είπε ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ και πρώην πρέσβης στην Ελλάδα, Τζόφρι Πάιατ, στο χθεσινό 7ο Southeast Europe Energy Forum.
Σύμφωνα με τον Πάιατ, η Ελλάδα έχει καταφέρει να αναδιαμορφώσει τον ενεργειακό χάρτη και οι δικοί της πόροι έπαιξαν κρίσιμο ρόλο στην απεξάρτηση της περιοχής από το ρωσικό αέριο και τόνισε με νόημα "όταν έρθει το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία, η περιοχή θα είναι πολύ σημαντική και η Θεσσαλονίκη με τη Βόρεια Ελλάδα κεντρικές.Οι ελληνικές εταιρείες θα μπορέσουν να συμβάλουν στην αναδόμηση της Ουκρανίας", ανέφερε χαρακτηριστικά.
Green Aegean Interconnector
Η πρόταση για την ηλεκτρική διασύνδεση Green Aegean Interconnector που σχεδιάζεται με αφετηρία την Ελλάδα και κατάληξη τη Γερμανία ήταν μια πρόταση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη που έκανε πριν δύο χρόνια στους Ευρωπαίους ομολόγους του και σήμερα προωθείται σε πολλά επίπεδα.
Ο κάθετος διάδρομος ηλεκτρικής ενέργειας που θα τροφοδοτεί τη Γερμανία με πράσινη ενέργεια από το Νότο είναι εξάλλου μέρος της Πρωθυπουργικής ατζέντας στο ταξίδι του Πρωθυπουργού στη Γερμανία που έχει προγραμματιστεί.
Η ηλεκτρική διασύνδεση σύμφωνα με τον υφιστάμενο σχεδιασμό θα έχει αρχική δυναμικότητα 3 γιγαβάτ με προοπτική επαύξησης στα 6 έως 9 γιγαβάτ σε επόμενο στάδιο. Στόχος είναι η μεταφορά "πράσινης" ενέργειας από τον πλούσιο σε ήλιο νότο προς τον ευρωπαϊκό βορρά, με νέα γραμμή μήκους περίπου 1300 χλμ. για την οποία εξετάζονται δύο εναλλακτικές διαδρομές: μέσω Βαλκανίων (Ελλάδα - Β.Μακεδονία - Σερβία - Κροατία - Σλοβενία - Αυστρία - Γερμανία) ή με υποθαλάσσια διασύνδεση (Ελλάδα - Αδριατική - Κροατία - Σλοβενία - Αυστρία - Γερμανία).
Ο νέος σταθμός Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στην Αλεξανδρούπολη ο οποίος (όπως και ο υφιστάμενος σταθμός στη Ρεβυθούσα) παρέχουν τη δυνατότητα εισαγωγής φυσικού αερίου σε υγροποιημένη μορφή και επανεξαγωγής μέσω του ελληνικού συστήματος προς τη Βαλκανική.
Υδρογόνο
Στο υδρογόνο σχεδιάζεται υποδομή που μεσοπρόθεσμα θα συνδέει την Ελλάδα με τις χώρες του Βορρά.
Όπως ανέφερε χθες στο 7ο Southeast Energy Forum, στη Θεσσαλονίκη η CEO του ΔΕΣΦΑ κ. Μαρία Ρίτα Γκάλλι, δρομολογήθηκαν σημαντικές εξελίξεις σε πρότζεκτ διασύνδεσης της Ελλάδας με τη Βουλγαρία, στα πεδία των πράσινων αερίων και του υδρογόνου. «Σύντομα θα μπορούμε, από κοινού με τη "Bulgartransgaz", να ξεκινήσουμε την ανάπτυξη ενός πρότζεκτ, που θα επιτρέψει τη σύνδεση της Ελλάδας και της Βουλγαρίας και με πράσινα αέρια και ο αγωγός κορμού (backbone pipeline) θα μπορεί μελλοντικά να συνδεθεί με τους αγωγούς στη Βόρεια Μακεδονία και τον νέο αγωγό Ανατολής Δύσης, που αναμένεται να κατασκευαστεί το 2024».
Σημειώνεται ότι είναι δύο τα κοινά πρότζεκτ Ελλάδας (ΔΕΣΦΑ)- Βουλγαρίας (Bulgartransgaz), που βρίσκονται σε εξέλιξη για το υδρογόνο (H2), μεταξύ των οποίων το «Smart Switch», το οποίο θα επιτρέπει τη διέλευση H2 (σε ποσοστό 10% επί του συνολικού μίγματος) από τα υφιστάμενα δίκτυα αερίου. Μάλιστα στόχος είναι με μια μικρή επένδυση το ποσοστό να φτάσει στο 15%.
Κάθετος διάδρομος φυσικού αερίου - Τεράστιο ενδιαφέρον για εξαγωγές φυσικού αερίου
Η ενεργοποίηση του Κάθετου Διαδρόμου θα αναβαθμίσει σημαντικά τον ρόλο των χωρών που συμμετέχουν σε αυτόν, για την ασφάλεια εφοδιασμού της ενεργειακής αγοράς της ΕΕ, επιτρέποντας την πρόσβαση σε διαφοροποιημένες πηγές προμήθειας μέσα από Ευρωπαϊκά συστήματα μεταφοράς φυσικού αερίου και LNG. Στη συνέχεια, οι ίδιες αυτές υποδομές σχεδιάζεται να ετοιμαστούν για μεταφορά και «πράσινων» αερίων και υδρογόνου.
Όπως είπε χθες η κυρία Γκάλι στο πλαίσιο των δημοπρασιών που βρίσκονται σε εξέλιξη αυτές τις ημέρες, έχει ήδη πωληθεί όλη η δυναμικότητα του σταθμού της Ρεβυθούσας για το 2027 και πάνω από τα δύο τρίτα εκείνης του 2028 και η διαδικασία θα συνεχιστεί τις επόμενες εβδομάδες.
«Το market test κατά τη διάρκεια αυτής της χρονιάς απέδειξε το τεράστιο ενδιαφέρον που υπάρχει από ξένους "παίκτες" για τη χρήση των ελληνικών υποδομών εξαγωγών και transit, ώστε να προσεγγίσουν τα σύνορα της Βουλγαρίας και της Βόρειας Μακεδονίας και από εκεί την Κεντρική Ευρώπη, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία, τη Μολδαβία και πιθανώς τη Ουκρανία» κατέληξε η κα Γκάλι.
Την κοινή δέσμευση της Ελλάδας και της Βουλγαρίας στα πρότζεκτ που σχετίζονται με το φυσικό αέριο, σε μια εποχή που ο ενεργειακός χάρτης στην ευρύτερη περιοχή έχει αλλάξει πλήρως, έπειτα από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, υπογράμμισε ο Βλαντιμίρ Μαλίνωφ, διευθύνων σύμβουλος της Bulgartransgaz.
Εκτίμησε ότι τα επόμενα 15 χρόνια η ζήτηση φυσικού αερίου θα είναι πάνω από διπλάσια, σε σχέση με τη σημερινή χωρητικότητα των υφιστάμενων υποδομών, κάτι που αναδεικνύει περαιτέρω τη σημασία του Κάθετου Διαδρόμου.
Αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας- Βόρειας Μακεδονίας
Μετά τη λήψη της Τελικής Επενδυτικής Απόφασης (FID) των ΔΕΣΦΑ και Nomagas (κρατική εταιρεία μεταφοράς φυσικού αερίου της γείτονος), η κατασκευή του αγωγού στο ελληνικό τμήμα του αναμένεται να εκκινήσει στις αρχές του 2024.
Η διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ εξέφρασε ακόμα την ικανοποίησή της για το πόσο γρήγορα μετατράπηκε σε πρότζεκτ υπό εξέλιξη η διακυβερνητική συμφωνία Ελλάδας- Βόρειας Μακεδονίας για την κατασκευή διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου μεταξύ των δύο χωρών.
Κλειδί ο ρόλος των FSRU
Στον πυρήνα του Κάθετου Διαδρόμου βρίσκεται το FSRU της Αλεξανδρούπολης, το οποίο αναμένεται να λειτουργήσει τον Ιανουάριο του 2024, ενώ και το δεύτερο FSRU της Gastrade, το «LNG Thrace» εκτιμάται ότι θα μπορούσε να είναι έτοιμο το 2025 ή το 2026, όπως επισήμανε χθες στο στο 7ο Southeast Energy Forum, στη Θεσσαλονίκη ο τεχνικός διευθυντής της εταιρείας, Γιώργος Κοπανάκης.
To FSRU Αλεξανδρούπολης θα αναβαθμίσει για 30 χρόνια την ασφάλεια των προμηθειών και την ενεργειακή διαφοροποίηση για την Ελλάδα -που μέσω των ενεργειακών υποδομών της τίθεται στο επίκεντρο των γεωπολιτικών εξελίξεων- και την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Εντός του Νοεμβρίου πρόκειται να αναχωρήσει από τη Σιγκαπούρη για την Ελλάδα το πλοίο που μετατρέπεται στη μονάδα FSRU ώστε στη συνέχεια να φτάσει στο σημείο της εγκατάστασής του και να λειτουργήσει τον Ιανουάριο του 2024. Παράλληλα, οι εργασίες επί της ακτής εκτιμάται ότι θα έχουν επίσης ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του τρέχοντος μηνός.
www.worldenergynews.gr
