Η ραγδαία ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και το ισχυρό ενδιαφέρον για έργα ενεργειακής μετάβασης οδηγεί με εκπληκτική ταχύτητα το ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα στα όριά του, τεχνικά και οικονομικά. Ταυτόχρονα, δημιουργεί σοβαρά εμπόδια στην προσπάθεια του παραγωγικού δυναμικού της χώρας και ιδιαίτερα της ενεργοβόρου βιομηχανίας, να αποκτήσει πρόσβαση σε βιώσιμο ενεργειακό κόστος και να παραμείνει ανταγωνιστική. Ο ηλεκτρικός χώρος για υποδοχή νέων έργων ΑΠΕ έχει καλυφθεί και η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ αναζητάει τρόπους για να μην οδηγηθεί η αγορά σε πάγωμα.
Μαγικές λύσεις ωστόσο δεν υπάρχουν και τα σενάρια που εξετάζει το επιτελείο του αρμόδιου υπουργού κ. Θόδωρου Σκυλακάκη έχουν σημάνει συναγερμό στην αγορά των ΑΠΕ και στους κόλπους της βιομηχανίας, καθώς ανατρέπουν επενδυτικά σχέδια χιλιάδων "πράσινων” GW και συμβάσεις μεγάλων βιομηχανιών με παραγωγούς ΑΠΕ. Το γραφείο του κ. Σκυλακάκη έχει βομβαρδιστεί τις τελευταίες ημέρες από επιστολές διαμαρτυρίας, ενώ μεγάλοι βιομήχανοι φέρονται να έχουν επισκεφτεί και το Μαξίμου για να επικοινωνήσουν το μείζον πρόβλημα που δημιουργείται για την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας, ζήτημα που θα θέσει και η Επιτροπή Ενέργειας του ΣΕΒ στη συνάντηση που έχει προγραμματιστεί για αύριο με τον αρμόδιο υπουργό.
O ηλεκτρικός χώρος
Το δίκτυο ηλεκτρισμού μπορεί να υποδεχθεί συνολικά 29 GW ΑΠΕ έως το 2030, βάσει του προγραμματισμού που έχει κάνει ο ΑΔΜΗΕ, ο οποίος έλαβε υπόψη του αποκλειστικά τους στόχους του ΕΣΕΚ για ισχύ περίπου 24 GW ΑΠΕ το 2030 και όχι τη δυναμική της αγοράς. Δυναμικότητα ισχύος 11,5 GW περίπου , καταλαμβάνουν έργα ΑΠΕ που έχουν ήδη εγκατασταθεί στο σύστημα ενώ έχουν δοθεί όροι προσφορών σύνδεσης για έργα ισχύος 15,5 GW (13,5 GW από τον ΑΔΜΗΕ και 2 GW από τον ΔΕΔΔΗΕ) , τα οποία αναμένεται να λειτουργήσουν σε ορίζοντα πενταετίας.
Οι δύο αυτές κατηγορίες (εγκατεστημένης ισχύος και ισχύς με όρους σύνδεσης) αθροίζουν συνολικά ισχύ 27 GW, ενώ τα 2 GW ηλεκτρικού χώρου που απομένουν στο δίκτυο, έχουν δεσμευτεί για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα. Η δυναμικότητα του δικτύου δηλαδή έχει ήδη εξαντληθεί ενώ στην ουρά για όρους σύνδεσης βρίσκονται έργα συνολικής ισχύος 30 GW, μεταξύ αυτών και έργα περίπου 1500 MW που έχουν υπογράψει διμερείς συμβάσεις (PPas) με μεγάλες βιομηχανικές επιχειρήσεις, εκ των οποίων τα 1000 MW της ΔΕΗ με βιομηχανίες όπως η Βιοχάλκο, η Τιτάν και η ΑΓΕΤ Ηρακλής.
Το πρόβλημα με την υποχρέωση προσθήκης μπαταρίας
Η βέλτιστη αξιοποίηση του υφιστάμενου ηλεκτρικού χώρου , προβάλλει ως λύση αυτή τη στιγμή με το ΥΠΕΝ να σχεδιάζει την υποχρέωση προσθήκης μπαταρίας και παράλληλα περικοπών ισχύος στα έργα των 15 GW που έχουν δεσμεύσει χώρο στο δίκτυο αλλά δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί. Και τα δύο μέτρα ανατρέπουν τους σχεδιασμούς των επενδυτών, αφού η προσθήκη μπαταρίας επιβαρύνει σημαντικά το κόστος και οδηγεί σε καθυστερήσεις στην υλοποίηση των έργων και οι περικοπές ισχύος απομειώνουν τις αποδόσεις των επενδύσεων γι αυτό και το ΥΠΕΝ σχεδιάζει να τα συνδέσει με λειτουργική ενίσχυση και αποζημιώσεις αντίστοιχα, που θα δίνονται μέσω δημοπρασιών.
Επιπροσθέτως οι λύσεις που προωθεί το ΥΠΕΝ ανατρέπουν τα υφιστάμενα PPAs της βιομηχανίας με τους παραγωγούς φωτοβολταϊκών και ακυρώνουν τη δυνατότητα για νέα PPAs με έργα έως και 4.000 MW που θα πάρουν κατά προτεραιότητα όρους σύνδεσης βάσει υπουργικής απόφασης που εκδόθηκε τον περασμένο Αύγουστο, στερώντας από την βιομηχανία το μοναδικό εργαλείο μείωσης του ενεργειακού κόστους.
«Θα κοιτάξουμε να προστατέψουμε αυτά τα PPAs και να ενθαρρύνουμε γενικότερα τα PPAs με την βιομηχανία. Δεν μπορούμε όμως να μην πάρουμε κάποια πρωτοβουλία να διαχειριστούμε μια αντικειμενική πραγματικότητα. Ο ηλεκτρικός χώρος έχει τελειώσει, δεν υπάρχουν δίκτυα, οπότε κάποια έργα θα μπούνε στο σύστημα είτε με περικοπές ισχύος είτε με προσθήκη μπαταρίας είτε και με τα δύο» δηλώνει στην "Καθημερινή της Κυριακής" ο υπουργός κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, αναγνωρίζοντας ότι πρόκειται για ένα πολυσύνθετο πρόβλημα που απαιτεί μεγάλη προσοχή και μελέτη».
«Θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι τα φωτοβολταϊκά έργα που εξυπηρετούν υπογεγραμμένα PPAs θα εξαιρεθούν από οποιαδήποτε αλλαγή αποφασιστεί στο πλαίσιο της ανάγκης προτεραιοποίησης φωτοβλταικών σταθμών με μονάδες αποθήκευσης (μπαταρίες) και παράλληλα, ότι θα λάβουν όρους σύνδεσης το αργότερο έως το Δεκέμβριο 2023. Άλλως οι αρνητικές επιπτώσεις για τις βιομηχανίες αυτές θα είναι σημαντικές» δηλώνει ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ κ. Αντώνης Κοντολέων. Ο ίδιος επισημαίνει ότι ενώ οι Ευρωπαϊκοί Κανονισμοί θέτουν «ως πρώτη προτεραιότητα την προώθηση των πράσινων ΡΡΑs μεταξύ παραγωγών ΑΠΕ απ’ ευθείας με βιομηχανίες, χωρίς μεσάζοντες, στη χώρα μας τίθενται συνεχώς και νέα εμπόδια.
Εξοικονόμηση ηλεκτρικού χώρου
Το επιτελείο του κ. Σκυλακάκη επεξεργάζεται αυτό το διάστημα σενάρια προκειμένου να πετύχει το βέλτιστο μίγμα ανάμεσα στην προσθήκη μπαταρίας και τις περικοπές ισχύος, αξιολογώντας το τεχνικο-οικονομικό όφελος, αφού το κόστος που θα προκύψει θα καλυφθεί από τους καταναλωτές, εκτοξεύοντας στα ύψη το ήδη πανάκριβο κόστος της ενεργειακής μετάβασης. Από τις μέχρι τώρα αναλύσεις που έχει κάνει ο ΑΔΜΗΕ προκύπτει πως με την προσθήκη συστημάτων αποθήκευσης πίσω από τον μετρητή με χωρητικότητα μιας ώρας σε έργα ΑΠΕ με προσφορά σύνδεσης, κυρίως φωτοβολταϊκά , της τάξης των 5GW μπορεί να αυξηθεί ο ηλεκτρικός χώρος για έως 2, 5GW επιπλέον ΑΠΕ. Ως κίνητρο, με βάσει αυτές τις εκτιμήσεις θα μπορούσε να δοθεί αυξημένη λειτουργική ενίσχυση κατά 15 έως 25 ευρώ /MWh.
Xώρος για άλλα 2,5 GW ΑΠΕ θα μπορούσε να εξοικονομηθεί σύμφωνα με τα σενάρια του ΥΠΕΝ μέσω των περικοπών ισχύος σε νέα έργα που θα συνδεθούν με το δίκτυο. Συνολικά δηλαδή μέσω αυτής της διπλής παρέμβασης θα μπορούσε να δημιουργηθεί επιπλέον ηλεκτρικός χώρος για έργα ισχύος περί τα 5 GW. Το πως θα επιτευχθεί αυτός ο στόχος χωρίς αναταράξεις και με το χαμηλότερο κόστος είναι η πολύπλοκη άσκηση που καλείται να λύση το ΥΠΕΝ αυτή τη στιγμή. «Θα πρέπει Πολιτεία, Ρυθμιστές και επενδυτές να δουλέψουμε από κοινού και να βρούμε λύσεις. Ο στόχος μας θα πρέπει να είναι να προχωρήσουν άμεσα τα ώριμα έργα ΑΠΕ ώστε να μπορέσει να μειωθεί το ενεργειακό κόστος για τη βιομηχανία και να φτιάξουμε μία ανταγωνιστική εθνική οικονομίας» δηλώνει στην ¨Κ¨ ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες κ. Κωνσταντίνος Μαύρος μεταφέροντας εμμέσως την αγωνία της εταιρίας, για πιθανό πάγωμα των έργων που είναι συμβεβλημένα με τη βιομηχανία.
Η ίδια αγωνία επικρατεί σε όλη τη αγορά των ΑΠΕ με την πλευρά τόσο των ελληνικών όσο και των ξένων εταιριών να αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα των μέτρων που σχεδιάζει το ΥΠΕΝ και να αντιπροτείνουν μέτρα για ένα άμεσο και γενναίο ξεσκαρτάρισμα των «βαλτωμένων» έργων που δεσμεύουν πολύτιμο ηλεκτρικό χώρο ή και έκδοση όρων σύνδεσης σε όλα τα ώριμα έργα για να προχωρήσουν αυτά που πραγματικά είναι υλοποιήσιμα.
«Η μέχρι τώρα επιτυχία στην αύξηση των ΑΠΕ στη χώρα μας μπορεί να συνεχιστεί με τα κατάλληλα βήματα σχεδιασμού του θεσμικού πλαισίου.
Πηγή: Καθημερινή της Κυριακής 29/10
www.worldenergynews.gr
