Σε ποσοστό που υπερβαίνει το 70% έχουν εκτοξευθεί τα κόστη των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας εξαιτίας των ανατιμήσεων στα καύσιμα και την ηλεκτρική ενέργεια. Η πίεση που δέχονται τα ΜΜΜ είναι τεράστια. Με τις τιμές των καυσίμων να έχουν πάρει πάλι την ανιούσα, οι προβλέψεις για το μέλλον παραμένουν δυσοίωνες. Η εξοικονόμηση ενέργειας αποτελεί το μεγάλο στοίχημα για τη βιωσιμότητα των συγκοινωνιακών φορέων, που στρέφονται στην ηλεκτροκίνηση.
Είναι ενδεικτικό ότι στις οικονομικές καταστάσεις των Σταθερών Συγκοινωνιών (ΣΤΑΣΥ) για το 2022, καταγράφεται αύξηση κατά 87,32% στο κόστος ενέργειας, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Σε απόλυτα νούμερα, αντιστοιχεί σε επιπλέον 24,79 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τη σχετική ανάλυση, το κόστος για το ρεύμα έλξης -με το οποίο κινούνται τα μέσα σταθερής τροχιάς- ανήλθε εντός του 2022 στα 37,42 εκατ. ευρώ έναντι 19,92 εκατ. το 2021. Αντίστοιχα το ρεύμα φωτισμού και πάρκινγκ έφτασε στα 15,76 εκατ. ευρώ από 8,47 εκατ. που ήταν την προηγούμενη χρονιά.
Προκειμένου να ανταποκριθούν στα αυξημένα λειτουργικά κόστη, λόγω των μεγάλων ανατιμήσεων στην ενέργεια, τα μέσα σταθερής τροχιάς της πρωτεύουσας έλαβαν το 2022, με τη μορφή επιχορήγησης, 51,87 εκατ. ευρώ.
Ακριβότερα από κάθε πρόβλεψη
Οι αρχικές προβλέψεις, όπως αποτυπώθηκαν στις σημειώσεις των Ετήσιων Οικονομικών Καταστάσεων του ΟΑΣΑ για τη χρήση του 2021, καθρεφτίζουν το απρόβλεπτο τσουνάμι των αυξήσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι αρχικές εκτιμήσεις για αυξήσεις στο 50% τελικά ξεπεράστηκαν.
Η επιβάρυνση από τις αυξήσεις των τιμών ενέργειας σε συνδυασμό με την αύξηση του πληθωρισμού εκτιμήθηκε για τις Οδικές Συγκοινωνίες, στο +52,35% για το συνολικό κόστος καυσίμων κίνησης (ρεύμα έλξης — Diesel — CNG). Αυτό αντιστοιχούσε σε επιπλέον 19,5 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. Επίσης, το μέσο κόστος των υλικών με μεγάλες αναλώσεις εκτιμήθηκε στο +30%. Σήμερα, η μπίλια της αύξησης έχει καθίσει στο 70%.
Για τις Σταθερές Συγκοινωνίες, οι προβλέψεις έφερναν αύξηση 50% στο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και 66% στο φυσικό αέριο. Οι αυξήσεις στα ασφάλιστρα αστικής ευθύνης για τις αμοιβές τρίτων εκτιμήθηκαν στο 3% το 2022 και στο 8% από το 2023, για τα ενοίκια του ΟΣΕ +4,5%, ενώ τα λεγόμενα διάφορα έξοδα εκτιμήθηκε πως θα αυξάνονται ετησίως κατά 8%. Τελικά φτάσαμε στο δυσθεώρητο +87,32% στο ενεργειακό κόστος.
Η ρήτρα των ΚΤΕΛ
Δεδομένου ότι μέρος του συγκοινωνιακού έργου της Αθήνας εκτελείται από λεωφορεία των ΚΤΕΛ, κατόπιν σχετικών συμβάσεων με τον ΟΑΣΑ, θα πρέπει στα παραπάνω να συνυπολογιστεί η αυξημένη ρήτρα καυσίμου προς τα ΚΤΕΛ. Παρά την αρχική εκτίμηση της επιπλέον επιβάρυνσης για τον ΟΑΣΑ της τάξεως του 19,3%, στα 2,31 εκατ. ευρώ, τελικά το επιπλέον κόστος ανήλθε για το 2022 σε 3,5 εκατ. ευρώ.
Εξοικονόμηση ενέργειας
Ο περιορισμός του ενεργειακού κόστους είναι ζωτικής σημασίας για τους συγκοινωνιακούς φορείς. Για αυτό, προβλέπεται η δημιουργία Περιβαλλοντικού
Παρατηρητηρίου Αστικών Συγκοινωνιών, με τον ΟΑΣΑ να έχει ήδη εκπονήσει μελέτη για τον προσδιορισμό του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, ώστε να προσδιοριστούν επακριβώς τα περιθώρια βελτίωσης.
Κλειδί για τις οδικές συγκοινωνίες θεωρείται η ανανέωση του στόλου με την προσθήκη των πολυαναμενόμενων νέων λεωφορείων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, που θα βελτιώσουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του στόλου. Στην πρώτη φουρνιά, περιλαμβάνονται μάλιστα και πρώτα 350 ηλεκτρικά λεωφορεία. Τα πρώτα 250 αναμένονται εντός του πρώτου εξαμήνου του 2024, εξ αυτών τα 140 θα βγουν στους δρόμους της Αθήνας. Όσο για τη δεύτερη προμήθεια επιπλέον 650 νέων «πράσινων» οχημάτων, αυτά εκτιμάται πως θα είναι κατά κύριο λόγο ηλεκτρικά.
Καινοτόμες λύσεις για να περιορίσει την επιπλέον επιβάρυνση αναζητεί όμως και η ΣΤΑΣΥ, η οποία θα ξεκινήσει από τη Γραμμή 1, τον γνωστό ηλεκτρικό, το πρότζεκτ της ανάκτησης ηλεκτρικής ενέργειας από την πέδηση των τρένων. Το σύστημα, που εφαρμόζεται ήδη στην Αγγλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, μετατρέπει την κινητική ενέργεια σε ηλεκτρική και την επιστρέφει στο δίκτυο. Το όφελος εκτιμάται σε εξοικονόμηση του 12,5% της κατανάλωσης ενέργειας της Γραμμής 1. Μάλιστα, θα λειτουργήσει ως πιλότος και για τις υπόλοιπες γραμμές του μετρό της Αθήνας, ενώ η υπό κατασκευή Γραμμή 4 θα το διαθέτει εξαρχής.
www.worldenergynews.gr
