Από μέρα σε μέρα αναμένονται οι εξελίξεις για τις αυξήσεις των διοδίων. Μετά τη σύσκεψη της περασμένης Πέμπτης και το «φρένο» στις αυξήσεις που είχαν ανακοινώσει οι παραχωρησιούχοι για την 1η Σεπτεμβρίου, νέες προτάσεις τους θα βρεθούν στο τραπέζι. Την ίδια στιγμή, διεκδικούν αποζημιώσεις ύψους 40-45 εκατ. ευρώ από το Δημόσιο για το γεγονός ότι έχουν κρατήσει σταθερά τα διόδια από την αρχή του 2023.
Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση των διοδίων είναι αναπόφευκτη. Αποτελεί, εξάλλου, συμβατικό δικαίωμα των παραχωρησιούχων, γεγονός που σημαίνει πως εάν επιβληθεί από την εκάστοτε κυβέρνηση θεωρείται γεγονός ευθύνης του Δημοσίου και ακολουθούν αποζημιώσεις. Αυτό, λοιπόν, που επιδιώκει το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών είναι ο διαμοιρασμός του κόστους, σε μία τόσο δύσκολη περίοδο για τους πολίτες.
Στόχος είναι δηλαδή μία λελογισμένη αύξηση του τέλους διέλευσης από τους αυτοκινητόδρομους της χώρας, η οποία δεν θα είναι στο ύψος του πληθωρισμού του
2022, φτάνοντας δηλαδή ως και το 12,02%. Παρά την αρχικώς άτεγκτη στάση των εταιρειών, αφού απέρριψαν τις εναλλακτικές προτάσεις του Υπουργείου, μεταξύ των οποίων και τη μείωση του ΦΠΑ στο 13%, οι εταιρείες που διαχειρίζονται τους αυτοκινητόδρομους ζήτησαν να επανέλθουν στη συζήτηση.
Αυτή τη στιγμή, όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά από το εύρος της αύξησης, το διάστημα κατά το οποίο θα εφαρμοστεί η αύξηση, το «σπάσιμο» σε περισσότερα χρόνια, τη μείωση του ΦΠΑ με διαφορετικό μίγμα από την αρχική πρόταση του Υπουργείου. Αυτό που αναζητείται είναι μία ενιαία λύση, με την εξίσωση να περιλαμβάνει και τις πιθανές αυξήσεις της επόμενης χρονιάς, μιας και το θέμα ούτως ή άλλως θα ανακύψει ξανά τον Οκτώβριο.
Αιτήματα αποζημιώσεων 40-45 εκατ. ευρώ
Βεβαίως, η διεκδίκηση αποζημιώσεων ανοίγει ένα ακόμα μέτωπο στη σύγκρουση που είναι σε εξέλιξη τους τελευταίους μήνες. Τα αιτήματα αποζημιώσεων αφορούν στους μήνες του 2023 που δεν εφάρμοσαν τη συμβατική τους δυνατότητα αναπροσαρμογής των διοδίων τελών στο ύψος του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Αναφέρονται στις πραγματικές διελεύσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα εντός του 2023 και μάλιστα στο ύψος του 12%, δηλαδή του ανώτατου περιθωρίου αύξησης των διοδίων, φτάνοντας αθροιστικά τα 40-45 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με κύκλους του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, η επιχειρηματολογία τους στηρίζεται σε δημόσιες δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας ότι η κυβέρνηση δεν θα επιτρέψει καμία αύξηση στα διόδια, χωρίς όμως να υπάρχει καμία αλληλογραφία ή επίσημο έγγραφο μεταξύ των δύο πλευρών.
Ανοιχτά όλα τα σενάρια
Επί του παρόντος, όλες οι πιθανότητες είναι ανοιχτές. Η κίνηση καλής θελήσεως των εταιρειών που διαχειρίζονται την Ολυμπία Οδό, την Κεντρική και Νέα Οδό, τον Μορέα, τον Αυτοκινητόδρομο Αιγαίου και την Αττική Οδό, να μην αυξήσουν τα διόδια την 1η Σεπτεμβρίου, εκτιμάται ως προσπάθεια να βρεθεί λύση που δεν θα επιβαρύνει στο ανώτατο όριο τους πολίτες.
Σημειώνεται ότι στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης τα διόδια έχουν αυξηθεί, μάλιστα η πιο πρόσφατη αντιπρόταση των παραχωρησιούχων αντέγραψε σε έναν βαθμό το μοντέλο της Πορτογαλίας, όπου όμως το κόστος «σπάει» στη διετία – τριετία, μετακυλίοντας το κόστος στο μέλλον.
Όσο για τη μείωση του ΦΠΑ στις διελεύσεις από το 24% που είναι σήμερα στο 13%, αυτή σημαίνει ένα κόστος για το Δημόσιο ύψους 69 εκατ. ευρώ. Βάσει όμως των συμβάσεων παραχώρησης, όταν η κυβέρνηση αποφασίσει να μειώσει το ΦΠΑ, τότε αναπροσαρμόζονται και τα διόδια. Αυτό σημαίνει δηλαδή ότι δεν μπορεί η εταιρεία παραχώρησης να καρπωθεί όλο το όφελος, αλλά θα πρέπει να ελαφρυνθούν και οι φορολογούμενοι. Αυτό σημαίνει μείωση κατά τι των διοδίων τελών, κυρίως για όσους κάνουν συχνές διελεύσεις. Προφανώς το όφελος για τους παραχωρησιούχους εξαρτάται από τις αυξήσεις των διελεύσεων.
Στην κατεύθυνση πάντως της δίκαιης λύσης για όλους φαίνεται πως κινούνται πια οι διαβουλεύσεις και μεταξύ των εταιρειών, που κατεβαίνουν με ενιαία φωνή σε αυτή τη διαπραγμάτευση.
www.worldenergynews.gr
