Η επανάσταση των ενεργειακών τεχνολογιών θα μειώσει τις τιμές της καθαρής ενέργειας
Μια νέα έκθεση του RMI, που είναι γνωστό και ως Ινστιτούτο Rocky Mountain, αναφέρει ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας - αιολική και ηλιακή - βρίσκονται σε τροχιά εκθετικής ανάπτυξης η οποία θα φέρει μια ριζική αναδιάρθρωση του τομέα ηλεκτρικής ενέργειας εντός της παρούσας δεκαετίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η έκθεση, υπογράφεται από τους αναλυτές Kingsmill Bond, Sam Butler-Sloss, Amory Lovins, Laurens Speelman και Nigel Topping, και η βασική της θέση είναι ότι οι τεχνολογίες ηλιακής ενέργειας, αιολικής ενέργειας και αποθήκευσης ενέργειας ακολουθούν μια τυπική πορεία για κάθε νέα τεχνολογία.
Η ωρίμανση της τεχνολογίας οδηγεί σε πτώση των τιμών, κι η πτώση των τιμών με τη σειρά του τροφοδοτεί την ταχεία ανάπτυξη της απόδοσης και της νέας χωρητικότητας.
Μείωση 50% στις τιμές ηλιακής ενέργειας, 25% στις τιμές αιολικής ως το 2030
«Η βελτιωμένη απόδοση των ηλιακών συστημάτων και η νέα χωρητικότητα των μπαταριών, οι στόχοι της πολιτικής και η δυναμική της αλλαγής δείχνουν ότι η εκθετική ανάπτυξη της ηλιακής και αιολικής παραγωγής ενέργειας θα συνεχιστεί για το υπόλοιπο αυτής της δεκαετίας με ρυθμούς 15%-20% ετησίως», αναφέρουν οι συγγραφείς. Συγκεκριμένα εκτιμούν ότι το κόστος της ηλιακής ενέργειας θα μειωθεί στο μισό και το κόστος της αιολικής ενέργειας κατά το ένα τέταρτο μέχρι το 2030.
«Ενάντια σε εκείνους που βλέπουν παντού ανυπέρβλητα εμπόδια στην ενεργειακή μετάβαση, η ανάπτυξη συνεχίζει να συμβαίνει. Ενώ τα εμπόδια έχουν συγκεκριμένο χαρακτήρα και τοπικά, οι λύσεις είναι γενικές και παγκόσμιες και θα συνεχίσουν να συντρίβουν την αντίσταση στην αλλαγή. Ως αποτέλεσμα, η ταχεία ανάπτυξη των τεχνολογιών θα οδηγήσει σε τριπλασιασμό της ηλιακής και αιολικής παραγωγής έως το 2030, ενώ παράλληλα θα οδηγήσει σε τετραπλασιασμό της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος και σε παραγωγή άνω των 14.000 τεραβατώρων (TWh) που θα ξεπεράσει την προσφορά των ορυκτών καυσίμων», υποστηρίζει η έκθεση.
Αυξάνονται οι επενδύσεις στις ΑΠΕ
Καθώς οι τιμές τους συνεχίζουν να κινούνται πτωτικά, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχουν γίνει τόσο ελκυστικές που συγκεντρώνουν σήμερα περισσότερες νέες επενδύσεις από τα ορυκτά καύσιμα. Το 62% των παγκόσμιων ενεργειακών επενδύσεων το 2023 αναμένεται ότι θα αφορά τις τεχνολογίες καθαρής ενέργειας.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, η παγκόσμια εγκατεστημένη ισχύς ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ αναμένεται να ενισχυθεί κατά 107 γιγαβάτ φέτος φτάνοντας σε ένα παγκόσμιο σύνολο ισχύος 440 γιγαβάτ μέσα στη χρονιά - κι αυτή αποτελεί τη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση που έγινε ποτέ.
Επανάσταση ενεργειακής τεχνολογίας
Αυτό που ζούμε «είναι μια επανάσταση ενεργειακής τεχνολογίας», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της έκθεσης Kingsmill Bond, στρατηγικός αναλυτής των ενεργειακών αγορών στο RMI. Είναι προφανές από τα δεδομένα, ωστόσο η ουσία συχνά χάνεται σε «μια συνεπή τυμπανοκρουσία αντι-αφηγήσεων» σχετικά με το πόσο δύσκολο είναι και θα είναι να αφήσουμε πίσω τα ορυκτά καύσιμα, πρόσθεσε. «Η ζήτηση ορυκτών καυσίμων στις ΗΠΑ κορυφώθηκε πριν από 15 χρόνια», είπε ο Bond. «Αυτό συμβαίνει. Ο κόσμος δεν το έχει ακόμη καταλάβει».
Το κόστος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει μειωθεί και αναμένεται ότι θα συνεχίσει να μειώνεται, επειδή οι τεχνολογίες οδηγούνται από συγκεκριμένες «καμπύλες γνώσης». Για κάθε σωρευτικό διπλασιασμό της γνώσης που αφορά κάθε αναπτυσσόμενη τεχνολογία, το κόστος της μειώνεται κατά ένα μετρήσιμο ποσοστό που ποικίλλει ανάλογα με τον τύπο της τεχνολογίας.
Τα τελευταία 40 χρόνια, το μέσο επίπεδο γνώσης ήταν 20% για την ηλιακή ενέργεια και 13% για την αιολική ενέργεια.
Η δύναμη της γνώσης και οι ΑΠΕ
Αυτή είναι η υποτιμημένη δύναμη της γνώσης μέσω της πράξης, λέει η έκθεση. Όσο περισσότερα ηλιακά πάνελ και ανεμογεννήτριες κατασκευάζουν οι άνθρωποι, τόσο περισσότερα ανακαλύπτουν πώς να τα κάνουν καλύτερα, γρηγορότερα και φθηνότερα. Το εύρος των προβλεπόμενων μειώσεων κόστους της έκθεσης RMI βασίζεται τόσο σε αυτά τα μακροπρόθεσμα μέσα επίπεδα γνώσης όσο και στα υψηλότερα επίπεδα που παρατηρήθηκαν τα πιο πρόσφατα χρόνια (30% για την ηλιακή και 25% για την αιολική ενέργεια).
Τα ορυκτά καύσιμα, αντίθετα, δεν μπόρεσαν να αντλήσουν πλεονέκτημα από τις καμπύλες γνώσης επειδή δεν είναι τεχνολογίες αλλά εμπορεύματα που εξάγονται από το έδαφος, δηλώνει ο Sam Butler-Sloss, συν-συγγραφέας της έκθεσης και ενεργειακός αναλυτής της RMI. «Η τεχνολογία που χρησιμοποιείται για την εξόρυξη και την επεξεργασία τους υφίσταται πολύ λιγότερες επαναλήψεις από τις διαδικασίες κατασκευής των ηλιακών πάνελ ή των πτερυγίων των ανεμογεννητριών, τα οποία παράγονται μαζικά – χαρακτηριστικό των τεχνολογιών με γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης της γνώσης».
Ο Butler-Sloss εντοπίζει ορισμένες από τις μη οικονομικές διαστάσεις των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, μεταξύ των οποίων η μεγαλύτερη ενεργειακή ασφάλεια, η μικρότερη αστάθεια των τιμών, οι χαμηλότεροι κίνδυνοι για την υγεία από την ρύπανση που προκαλούν τα ορυκτά καύσιμα και η αποφυγή των κλιματικών καταστροφών που συνοδεύουν τη θέμανση του πλανήτη. Όλες αυτές οι ανησυχίες δείχνουν προς την επένδυση σε ένα μέλλον ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προσθέτει.
Παραμένει η ανάγκη για σκληρή δουλειά
Παρά τα καλά νέα που μοιράζονται οι συγγραφείς, υπάρχουν ακόμη μπροστά μας πολλές προκλήσεις.
«Πρέπει να δουλέψουμε σκληρά» για να παραμείνουμε σε αυτήν την πορεία. «Πρέπει να δημιουργήσουμε δίκτυα, να αλλάξουμε τους νόμους περί αδειοδοτήσεων, να ενισχύσουμε τις λύσεις ευελιξίας, να βελτιώσουμε τα ρυθμιστικά συστήματα και τα συστήματα της αγοράς και να επιταχύνουμε την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον Παγκόσμιο Νότο», γράφει ο Butler-Sloss.
Προσθέτει επίσης ότι όλες αυτές οι ενέργειες θα γίνουν ευκολότερες μόνο όσο γίνεται φθηνότερη η ανανεώσιμη ενέργεια. «Υπάρχει μια αδυσώπητη οικονομική λογική στην ενεργειακή μετάβαση. Αν και η μετάβαση πρέπει να προχωρήσει πιο γρήγορα, δίνει σημαντική ώθηση να έχουμε τα οικονομικά με το μέρος μας».
Η μείωση του κόστους των ΑΠΕ στη δεκαετία 2012-2022
Το κόστος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει πέσει κατακόρυφα τα τελευταία 10 χρόνια, ξεπερνώντας ένα βασικό εμπόδιο στην ευρεία ανάπτυξά τους. Το κόστος ηλιακής ενέργειας και των συστημάτων αποθήκευσης μειώθηκε κατά 80% μεταξύ 2012 και 2022, το κόστος της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας μειώθηκε κατά 73% και το κόστος της χερσαίας αιολικής ενέργειας μειώθηκε κατά 57%, σύμφωνα με στοιχεία της BNEF.
«Η εκθετική ανάπτυξη των καθαρών μορφών ενέργειας είναι μια ασταμάτητη δύναμη που θα ενισχύσει την αγοραστική δύναμη προς όφελος των καταναλωτών. Το όφελος από την ταχεία ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι η ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και της ανεξαρτησίας, καθώς και ο μακροπρόθεσμος αποπληθωρισμός της τιμής της ενέργειας, επειδή πρόκειται για κατασκευασμένες τεχνολογίες – όσο περισσότερα συστήματα ΑΠΕ εγκαθιστάτε, τόσο πιο φθηνότερη γίνεται η ενέργεια», δήλωσε ο συν-συγγραφέας Kingsmill Bond.
«Αυτό είναι ένα σαφές μήνυμα προς τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τις επιχειρήσεις και τους επενδυτές να αδράξουν την ευκαιρία και να επιταχύνουν την ενεργειακή μετάβαση. Η έκκληση για τριπλασιασμό των επενδύσεων και της εγκατεστημένης ισχύος σε ανανεώσιμες πηγές ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2030 μπορεί να επιτευχθεί. Αλλά μόνο με την άρση των φραγμών στην ταχύτερη ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στον εξορθολογισμό των αδειοδοτήσεων και τον αναπροσανατολισμό των επιδοτήσεων μακριά από τις ρυπογόνες μορφές ενέργειας».
«Διαφορετικά, η εκθετική ανάπτυξη που βλέπουμε και τα οφέλη που απορρέουν από αυτήν θα μπορούσαν να εκτροχιαστούν χωρίς σοβαρό λόγο», δήλωσε η Christiana Figueres, πρώην εκτελεστική γραμματέας της Σύμβασης Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή και από τους βασικούς αρχιτέκτονες των συμφωνιών του Παρισιού για το κλίμα του 2015.
Μειώνεται η θερμική παραγωγή στην Ευρώπη
Σε ότι αφορά την Ευρώπη, τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιόρισαν την χρήση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κατά 17% μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουνίου 2023 σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, σύμφωνα με την Ember, μια ομάδα πολιτικής καθαρής ενέργειας. Η ΕΕ παρήγαγε 410 TWh ηλεκτρικής ενέργειας από την καύση ορυκτών καυσίμων κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου — το χαμηλότερο επίπεδο από το 2015, πρώτη χρονιά για την οποία υπάρχουν διαθέσιμα μηνιαία στοιχεία.
Υπάρχουν όμως και μερικά λιγότερο καλά νέα. Η μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων οφείλεται τόσο στη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας όσο και στην αύξηση της παραγωγής καθαρής ενέργειας, σύμφωνα με τη μελέτη. «Χαιρόμαστε που βλέπουμε μείωση των ορυκτών καυσίμων αλλά μακροπρόθεσμα δεν είναι βιώσιμο να βασιστούμε στην πτώση της ζήτησης», δήλωσε ο Matt Ewen, αναλυτής δεδομένων στην Ember και ένας από τους συγγραφέας της έκθεσης. «Πρέπει να αντικαταστήσουμε τα ορυκτά καύσιμα».
Ο ρόλος της πτώσης της ζήτησης
Η έκθεση διαπιστώνει επίσης ότι η χρήση ορυκτών καυσίμων στο πρώτο εξάμηνο του 2023 μειώθηκε περισσότερο από 20% σε 11 χώρες της ΕΕ και περισσότερο από 30% σε πέντε από αυτές. Δεκατέσσερις χώρες κατέγραψαν τη χαμηλότερη συνολική χρήση ορυκτών καυσίμων από το 2015 που κρατούνται στοιχεία. Σε επτά χώρες — Αυστρία, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Φινλανδία, Ιταλία, Πολωνία και Σλοβενία— η καύση ορυκτών καυσίμων έφτασε στα χαμηλότερα επίπεδά της από το 2001.
Μεγάλο μέρος της μείωσης της ζήτησης ήρθε ως αποτέλεσμα της αύξησης των τιμών ενέργειας καθώς η Ευρώπη προσπαθεί να απαλλαγεί από την εξάρτησή της από το φθηνό φυσικό αέριο που έως το 2022 εισήγαγε από τη Ρωσία. Η συνεχιζόμενη πτώση των τιμών των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα πρέπει να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στο να πείσει τις εταιρείες και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στην ΕΕ να στραφούν προς τις ΑΠΕ και όχι προς τα ορυκτά καύσιμα όταν και εάν η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια αυξηθεί ξανά στην Ευρώπη.
Το δίδαγμα: Το κόστος υπερτερεί της πολιτικής
Η έκθεση του RMI κατά βάση εξηγεί πώς η συσσωρευμένη γνώση που αντλήθηκαν από την ανάπτυξη των τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα μειώσει περαιτέρω το κόστος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Αλλά υπάρχει και ένα άλλο δίδαγμα. Μας λέει ότι τα θέματα κόστους υπερτερούν της πολιτικής, της παραπληροφόρησης, της ανάγκης να σωθεί ο πλανήτης και των ανησυχιών για την ανθρώπινη υγεία όταν αναπνέουμε αέρα μολυσμένο με τα υποπροϊόντα καύσης των θερμικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με άνθρακα και φυσικό αέριο.
Εάν η ηλιακή ενέργεια ανθεί σήμερα, φανταστείτε τι θα γίνει σε λίγα χρόνια όταν το κόστος περιοριστεί στο μισό του σημερινού.
Μπορούμε να εξηγούμε συνέχεια στους ανθρώπους γιατί πρέπει να σταματήσουν να χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα, αλλά πολύ λίγοι θα αλλάξουν μυαλά. Αν τους δείξουμε όμως πώς να μειώσουν το κόστος των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, τίποτα δεν θα μπορεί να σταματήσει την επανάσταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Καμία δύναμη στη ηη δεν μπορεί να αντισταθεί στη δύναμη της απλής οικονομίας.
Το φθηνότερο είναι καλύτερο. Αυτή είναι η ουσία.
www.worldenergynews.gr
