Χαμηλώνει πολύ ο πήχης των προσδοκιών για την νέα και πολλά υποσχόμενη για την ενεργειακή μετάβαση, αγορά των υπεράκτιων αιολικών πάρκων.
Γεωπολιτικά κριτήρια, όπως για παράδειγμα τα έξι μίλια στις περιοχές του Αιγαίου και της Κρήτης αλλά και τα ανελαστικά επιχειρησιακά σχέδια του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας έχουν θέσει εκτός πάνω από τις μισές περιοχές που είχε συμπεριλάβει το αρχικό σχέδιο ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων στις ελληνικές θάλασσες.
Περιορισμοί έχουν επιβληθεί και στα όρια των θαλάσσιων ζωνών στις Κυκλάδες για λόγους τουριστικής ανάπτυξης, με αποτέλεσμα να έχουν αποκλειστεί οι πλέον πλούσιες σε θαλάσσιο αιολικό δυναμικό περιοχές της χώρας.
Η κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής και σύμφωνα με τα όσα μεταφέρουν στην ¨Κ¨ αρμόδιες πηγές οδηγεί σε ένα κατακερματισμό των έργων, που σημαίνει αυξημένο κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας αφού απαιτούνται περισσότερες υποδομές (καλώδια, υποσταθμοί κλπ) και αυξημένη αντίστοιχα επιβάρυνση για τους καταναλωτές αφού πρόκειται για έργα που θα λάβουν λειτουργική ενίσχυση για 20 χρονιά.
Η εικόνα αυτή επιβεβαιώνεται και από πλευράς των επενδυτών η οποία είδε κάποιες από τις πλέον πλούσιες σε αιολικό δυναμικό περιοχές, όπως αυτή μεταξύ Κρήτης και Κάσου, να «κόβονται» για εθνικούς λόγους, τους οποίους βέβαια κατανοεί απολύτως.
Αλλαγές και επιρροές
«Δεν υπάρχει πια η έννοια μιας ευρύτερης μεγάλης περιοχής εντός της οποίας θα μπορούσαν να αναπτυχθούν πολλά «οικόπεδα» για την εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών.
Οδηγούμαστε, όπως φαίνεται σε πολλά απομακρυσμένα και σχετικά μικρά ¨οικόπεδα» κάτι που περιορίζει και τις αποδόσεις και αυξάνει τα κόστη», τονίζει στην ¨Κ¨ εκπρόσωπος του κλάδου των αιολικών.
Μόνο για λόγους εθνικής άμυνας, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, έχουν απορριφθεί πάνω από τις μισές περιοχές που είχαν συμπεριληφθεί στον αρχικό σχεδιασμό.
Το ΓΕΕΘΑ ¨έκοψε» περιοχές που επηρεάζουν τις επιχειρήσεις του στρατού οι οποίες για παράδειγμα μπορεί να περιλαμβάνουν συγκεκριμένες θέσεις ενός υποβρυχίου και διέλευσης πολεμικών πλοίων.
Τέτοιου είδους περιοχές βγήκαν οριστικά από τον προγραμματισμό και οι προσπάθειες που καταβάλλονται αυτό το διάστημα μεταξύ των συναρμοδίων υπουργείων είναι να μην συρρικνωθούν περιοχές στις οποίες τα αιολικά πάρκα μπορεί να επηρεάσουν ραντάρ του στρατού.
Τα ραντάρς επηρεάζονται με δύο τρόπους από τις ανεμογεννήτριες όταν είναι σε κοντινή απόσταση, όπως εξηγούν στην ¨Κ¨ αρμόδιοι παράγοντες.
«Όταν στέλνει ένα σήμα αυτό αντανακλάται από τα κινούμενα μέρη της ανεμογεννήτριας και επιστρέφει με αποτέλεσμα το ραντάρ να το καταγράφει ως στόχο γιατί δεν διαθέτει δυνατότητα άμεσης επεξεργασίας για να αντιληφθεί περί τίνος πραγματικά πρόκειται.
Στη δεύτερη περίπτωση, όταν υπάρχει μια συστοιχία ανεμογεννητριών δημιουργείται ένας είδος «κουρτίνας» που δεν επιτρέπει στο ραντάρ που βρίσκεται από πίσω να ελέγξει το χώρο με αποτέλεσμα να κινδυνεύεις να χάσεις ειδικά ελικόπτερα».
Υπό τον έλεγχο του στρατού
Σε πολλές περιπτώσεις ο στρατός ελέγχει μια θαλάσσια περιοχή από δύο ή και τρία σημεία, οπότε ακόμη και ένα από τα ραντάρ του να επηρεάζεται μπορεί να μην εγκρίνει την παραχώρηση της συγκριμένης περιοχής για την εγκατάσταση υπεράκτιων ανεμογεννητριών.
Λύση πάντως στο πρόβλημα με τη λειτουργία των ραντάρς του στρατού , μπορεί να δώσει η τεχνολογία η οποία, όπως αναφέρουν αρμόδιοι παράγοντες, είναι διαθέσιμη στην αγορά και έχει δοκιμαστεί σε άλλες περιοχές του πλανήτη.
Μάλιστα σε επίπεδο συναρμοδίων υπουργείων έχει ξεκινήσει η συζήτηση για την τεχνολογική αναβάθμιση κάποιων ραντάρς και με την ολοκλήρωσή της θα οριστικοποιηθεί και ο χάρτης των εγκεκριμένων περιοχών για την εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών πάρκων.
Η εκτίμηση πάντως που υπάρχει στις αρμόδιες κυβερνητικές αρχές είναι ότι εάν δεν υπήρχαν εθνικοί περιορισμοί, είχαν επιλυθεί δηλαδή ευαίσθητα γεωπολιτικά ζητήματα, θα υπερδιπλασιαζόταν το αξιοποιήσιμο θαλάσσιο αιολικό δυναμικό της χώρας .
Oι περιοχές που είχαν αρχικά προκριθεί είναι η Κρήτη και συγκεκριμένα η θαλάσσια έκταση από τη Σητεία έως τον Ξηρόκαμπο, το Ανατολικό Αιγαίο στον άξονα Λέσβο- Χίο- Σάμο, τα Δωδεκάνησα στον άξονα Ικαρίας – Πάτμου – Λέρου και στα ανατολικά της Εύβοιας, οι Κυκλάδες και η θαλάσσια περιοχή μεταξύ Λήμνου- Αη Στράτη.
Υπό την επίβλεψη Μητσοτάκη
Την πορεία του εθνικού προγράμματος ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων παρακολουθεί επισταμένως και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος είχε μια πλήρη ενημέρωση επ αυτού από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατά την επίσκεψή του την περασμένη Πέμπτη στη Μεσογείων.
Με δηλώσεις του ανέδειξε σε προτεραιότητα της κυβέρνησης το ζήτημα της ενεργειακής μετάβασης, κάνοντας ειδική αναφορά στην αποθήκευση και στη «νέα αγορά των αιολικών στη Θάλασσα».
Από τις δηλώσεις του πρωθυπουργού κατά την επίσκεψή του στο ΥΠΕΝ φάνηκε ότι νεότερα για το πως θα προχωρήσει ο εθνικός σχεδιασμός για το άνοιγμα της νέας αυτής αγοράς θα υπάρξουν μετά το πέρας της θερινής περιόδου και θα ανακοινωθούν από τον ίδιο τον Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ.
Αυτό σημαίνει ότι μετατίθεται για το Σεπτέμβριο η οριστικοποίηση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων και η παράδοσή του προσχεδίου στο ΥΠΕΝ από την ΕΔΕΥΕΠ που έχει οριστεί ως ο φορέας διαχείρισης των υπεράκτιων αιολικών.
Η παρατεταμένη προεκλογική περίοδο δεν επέτρεψε την επίλυση των ζητημάτων που ανέκυψαν με το ΓΕΕΘΑ για την οριστικοποίηση του Εθνικού Προγράμματος, η άμεση δημοσιοποίηση του οποίου θα είναι ένα ισχυρό μήνυμα προς την επενδυτική κοινότητα που αναμένει ….στο ακουστικό της.
Επενδυτικό ενδιαφέρον
Ο εθνικός στόχος που έχει τεθεί μέσω του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ είναι η ανάπτυξη στις ελληνικές θάλασσες αιολικών πάρκων συνολικής ισχύος 2-2,5 GW.
Ενας αριθμός εξ αυτών θα είναι πλωτά αιολικά με κατώτατο όριο ισχύος, σύμφωνα με πληροφορίες, τα 200 MW και ένας αριθμός υπεράκτια αιολικά σταθερής έδρασης με κατώτατο όριο ισχύος τα 250 MW.
Ο πρώτος διαγωνισμός δημοπράτησης θαλάσσιων οικοπέδων για την εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών πάρκων είχε αρχικά προγραμματιστεί για το 2027 αλλά εκτιμάται ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει πριν το 2028.
Δικαίωμα υποβολής προσφορών θα έχουν οι εταιρείες (ή κοινοπραξίες) που έχουν λάβει άδεια έρευνας της ευρύτερης περιοχής εντός της οποίας περιλαμβάνεται στο συγκεκριμένο θαλάσσιο «οικόπεδο», δηλαδή της Περιοχής Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, (ΠΟΑΥΑΠ).
Εν αναμονή του πρώτου διαγωνισμού παραχωρήσεων, έχουν συγκροτηθεί τα πρώτα επιχειρηματικά σχήματα μεταξύ Ελλήνων και ξένων επενδυτών.
Συμφωνίες έχουν υπογράψει η γερμανική RWE με τη HELLENiQ ENERGY, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με την Ocean Winds (κοινοπραξία της πορτογαλικής EDPR και της γαλλικής Engie), η Mytilineos με τη δανέζικη Copenhagen Offshore Partners, η Motor Oil με την Abu Dhabi Future Energy Company (Masdar) και η Iντρακάτ με την Parkwind.
Εταίρο αναζητεί και η ΔΕΗ Ανανεώσιμες
Εταίρο αναζητεί και η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, η οποία βρίσκεται σε συζητήσεις με τρεις ξένες εταιρείες και τις πληροφορίες να τη φέρουν πιο κοντά στη γαλλική Total Eren.
Ισχυρό εξακολουθεί να είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, και το ενδιαφέρον της νορβηγικής Equinor, η οποία όμως μέχρι σήμερα δεν έχει έρθει σε συμφωνία με κάποια ελληνική εταιρεία.
Τα πρώτα έργα θα εγκατασταθούν πάντως κατά πάσα πιθανότητα, στη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης εντός της πρώτης «go-to area» στην Ελλάδα, δηλαδή εντός οριοθετημένης περιοχής, όπως προβλέπει η εργαλειοθήκη REPowerEU της Κομισιόν, στην οποία τα έργα ΑΠΕ προχωρούν με διαδικασίες ταχείας αδειοδότησης.
Η Περιφερειακή Ενότητα ‘Εβρου και βορείως-βορειοανατολικώς της Σαμοθράκης έχει καθοριστεί με νόμο ότι θα φιλοξενήσει πιλοτικά έργα ισχύος έως 600 MW τα οποία θα προχωρήσουν εκτός διαγωνιστικής διαδικασίας και με ορισμένη διοικητικά λειτουργική ενίσχυση.
Πρόκειται για έργα του Ομίλου Κοπελούζου (216 MW) και της ΓΕΚ Τερνα (485 MW) .
Οι δύο Ομιλοι εξετάζουν την από κοινού δραστηριοποίηση στο στάδιο των απαιτούμενων ερευνητικών μελετών ενώ πληροφορίες φέρουν στο κοινό σχήμα να συμμετέχει και η Moto Oil.
www.worldenergynews.gr
