Η μείωση του υδατικού αποτυπώματος αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα για ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στον δρόμο προς τη βιωσιμότητα. Η ανάπτυξη ενός πιο ευφυούς δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης, αλλά και η στροφή στην καθαρή ενέργεια αποτελούν βασικούς άξονες του στρατηγικού πλάνου των δύο εταιρειών. Οι επενδύσεις τους στον κύκλο του νερού ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ ως το 2025.
Ο παράγοντας του υδατικού αποτυπώματος αναδείχθηκε στο πλαίσιο της έκθεσης Forward Green για την κυκλική οικονομία που έλαβε χώρα στη Θεσσαλονίκη. Όπως επισήμανε η Δρ. Μαρία Πεταλά, χημικός μηχανικός, μέλος Δ.Σ. και υπεύθυνη ESG της ΕΥΑΘ, για να μειωθούν οι απώλειες νερού στο δίκτυο θα πρέπει να αναπτυχθούν πιο ανθεκτικές υποδομές. Έτσι, θα εξασφαλιστεί η καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων, η επαναχρησιμοποίηση κι εν τέλει η επάρκεια του νερού για το μέλλον.
Έξυπνοι μετρητές και τηλεμετρία για λιγότερες απώλειες
Ο περιορισμός της απώλειας νερού βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας. Σήμερα, το λεγόμενο ατιμολόγητο νερό ανέρχεται περίπου στο 25% στην Αθήνα, 28% στη Θεσσαλονίκη και περίπου 40% στην υπόλοιπη Ελλάδα. Η ΕΥΑΘ έχοντας σε εξέλιξη ένα επενδυτικό πλάνο περίπου 250 εκατ. ευρώ, στοχεύει στη μείωση κατά 20% του υδατικού αποτυπώματος και κατά 50% του ανθρακικού αποτυπώματος ως το 2030. Παρότι οι στόχοι είναι φιλόδοξοι, εξέφρασε την αισιοδοξία πως θα ξεπεραστούν σε συντομότερο μάλιστα χρόνο.
Σε εξέλιξη βρίσκεται διαγωνισμός για την προμήθεια κι εγκατάσταση 100.000 «έξυπνων» υδρόμετρων σε περιοχές του αστικού ιστού της Θεσσαλονίκης, με δικαίωμα προαίρεσης για άλλα 100.000. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται με την προαίρεση σε 49,6 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Μόνο το κόστος της αντικατάστασης των υδρομέτρων θα ανέλθει στο ποσό των 17 εκατ. ευρώ. Εντωμεταξύ, εγκαθίσταται σύστημα τηλε-ελέγχου και τηλεμετρίας στο δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης, ώστε να γίνεται καλύτερη παρακολούθηση, να προλαμβάνονται αστοχίες και να βελτιώνεται η λειτουργικότητα του δικτύου, επιβαρύνοντας έτσι λιγότερο και την «τσέπη» των καταναλωτών.
Πράσινα PPAs για φθηνότερη καθαρή ενέργεια
Παράλληλα, η εταιρεία τρέχει τον πρώτο διαγωνισμό που γίνεται υπό το καθεστώς του Δημοσίου για την προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος μέσω «πράσινων» διμερών συμβάσεων (PPAs) από αιολικά και φωτοβολταϊκά. Μέσω των PPAs εκτιμάται πως θα μειωθεί το ενεργειακό κόστος, που για το 2023 αναμένεται αυξημένο κατά 35%, καθώς και το ανθρακικό της αποτύπωμα. Ο διαγωνισμός προβλέπει ενεργειακή κάλυψη έως 100 GWh ανά έτος και έως 8 χρόνια, με δυνατότητα προαίρεσης επιπλέον 4 ετών. Η τιμή εκκίνησης βάσει των τιμών αγοράς είναι στα 85ευρώ/MWh.
Σημειώνεται πως τα έργα εξοικονόμησης και ιδιοπαραγωγής που έγιναν τα τελευταία τρία και πλέον χρόνια έχουν ήδη αποφέρει μείωση της κατανάλωσης κατά 9,2% με ανάλογο περιορισμό των εκπομπών CO2. Στα επόμενα βήματα, πρόκειται να αναπτυχθεί ένα φωτοβολταϊκό σύστημα στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων, το οποία εκτιμάται πως θα έχει πολύ μεγάλη επιστροφή στην εταιρεία σε όρους ενεργειακούς και περιβαλλοντικούς.
Ανακύκλωση νερού από την ΕΥΔΑΠ
Το μεγαλύτερο επενδυτικό πρόγραμμα, ύψους περίπου 800 εκατ. ευρώ, έχει σε εξέλιξη η ΕΥΔΑΠ στην Ανατολική Αττική για ολοκληρωμένες υπηρεσίες αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων. Όπως εξήγησε η κυρία Μαργαρίτα Γκαμαλέτσου, διευθύντρια Επικοινωνίας και Εταιρικών Σχέσεων της ΕΥΔΑΠ, «το τελικό προϊόν θα είναι ανακυκλωμένο νερό που θα μπορεί να αξιοποιηθεί για αστική και περιαστική χρήση, να ποτίσουμε δηλαδή πάρκα, να πλύνουμε δρόμους και δημοτικούς χώρους, χωρίς να κατασπαταλούμε τους πόρους». Είναι ένα από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά έργα στη χώρα.
Η ΕΥΔΑΠ έχει δεσμευτεί σε μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα ως το 2030. Προς αυτή την κατεύθυνση, βρίσκεται σε εφαρμογή μία συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο που αξιοποιεί νερό από το υφιστάμενο ΚΕΛ στο Θριάσιο για να ποτίζεται έκταση με κηπευτικά φυτά. Πρόκειται για πιλοτικό πρόγραμμα, κατά το οποίο γίνονται οι απαραίτητες μετρήσεις προκειμένου να φτάσουμε να ποτίζονται μέσω της ανακύκλωσης νερού 35 χιλιάδες στρέμματα στην Ανατολική Αττική.
Εντωμεταξύ, βάσει σχεδιασμού, εντός του 2024 θα εγκατασταθεί φωτοβολταϊκό ισχύος 3,5 MW με net-metering, ενώ το 2026 προβλέπεται η αναβάθμιση των ενεργοβόρων αντλιοστασίων δικτύων. Προετοιμάζεται ακόμη ο μεγάλος διαγωνισμός για τους έξυπνους μετρητές ύδρευσης, ύψους 300 εκατ. ευρώ, ώστε με το πράσινο φως της ρυθμιστικής αρχής να προχωρήσει η προκήρυξη. Πιθανότερο σενάριο είναι αυτό του 2024, δεδομένου ότι η νέα Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) αναμένεται να είναι πλήρως λειτουργική εντός του έτους. Ακόμη, προχωρά ο σχεδιασμός για το έξυπνο δίκτυο. Υπενθυμίζεται πως έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης 200 εκατ. ευρώ για έργα παροχής και εξοικονόμηση πόσιμου νερού, μεταξύ των οποίων και τα ευφυή συστήματα.
www.worldenergynews.gr
