Νέο κανονισμό κατά της παγκόσμιας αποψίλωσης των δασών, ο οποίος προβλέπει πως οι εταιρείες θα διασφαλίζουν ότι τα προϊόντα στην Ε.Ε. δεν προέρχονται από αποψιλωμένα ή υποβαθμισμένα εδάφη, ενέκρινε το Ευρωκοινοβούλιο. Ο νέος κανονισμός, που εγκρίθηκε με 552 ψήφους υπέρ, 44 κατά και 43 αποχές, δεν αποκλείει τις εισαγωγές από οποιαδήποτε χώρα και δεν απαγορεύει κανένα συγκεκριμένο εμπόρευμα. Ωστόσο, προϊόντα θα μπορούν να διατίθενται στην Ε.Ε. μόνο εάν η προμηθεύτρια εταιρεία έχει εκδώσει τη λεγόμενη δήλωση «δέουσας επιμέλειας», βεβαιώνοντας ότι το προϊόν δεν προέρχεται από αποψιλωμένη γη ή δεν έχει οδηγήσει σε υποβάθμιση των δασών, συμπεριλαμβανομένων των αναντικατάστατων πρωτογενών δασών, μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2020.
Οι εταιρείες θα πρέπει επίσης να εξακριβώνουν ότι τα προϊόντα αυτά συμμορφώνονται με τη νομοθεσία της χώρας παραγωγής, ιδιαίτερα όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, και ότι έχουν τηρηθεί τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών που εξαρτώνται από τα δάση.
Τα προϊόντα που καλύπτει ο κανονισμός
Ο νέος κανονισμός αφορά τα εξής προϊόντα: βοοειδή, κακάο, καφές, φοινικέλαιο, σόγια και προϊόντα ξυλείας, συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων που περιέχουν, έχουν εκτραφεί ή έχουν παρασκευαστεί με τη χρήση αυτών των προϊόντων (για παράδειγμα δέρμα, σοκολάτα και έπιπλα), όπως προέβλεπε η αρχική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων οι ευρωβουλευτές πέτυχαν να συμπεριληφθούν στον κατάλογο αυτόν το καουτσούκ, ο άνθρακας, τα προϊόντα τυπωμένου χαρτιού και ορισμένα παράγωγα φοινικέλαιου.
Το Κοινοβούλιο εξασφάλισε επίσης ότι ο ορισμός της υποβάθμισης των δασών θα είναι ευρύτερος και θα καλύπτει τη μετατροπή φυσικά αναγεννώμενων δασών και πρωτογενών δασών σε δασική φυτεία ή σε άλλη δασική έκταση.
Έλεγχοι και ταξινόμηση με βάση το επίπεδο κινδύνου
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διενεργήσει μια αντικειμενική και διαφανή αξιολόγηση κινδύνου εντός 18 μηνών από την έναρξη ισχύος του νέου κανονισμού και, βάσει των αποτελεσμάτων, θα ταξινομήσει τις χώρες, ή περιοχές τους, ανάλογα με το επίπεδο κινδύνου: χαμηλό, σύνηθες, ή υψηλό. Τα προϊόντα από χώρες χαμηλού κινδύνου θα υπόκεινται σε απλουστευμένη διαδικασία δέουσας επιμέλειας. Το ποσοστό των ελέγχων που θα διενεργούν οι αρμόδιες αρχές στις επιχειρήσεις θα εξαρτάται από το επίπεδο κινδύνου της χώρας: 9% των επιχειρήσεων για τις χώρες υψηλού κινδύνου, 3% για τις χώρες συνήθους κινδύνου και 1% για τις χώρες χαμηλού κινδύνου.
Οι ευρωπαϊκές αρχές θα έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που θα παρέχουν οι εταιρείες, όπως συντεταγμένες γεωγραφικής θέσης. Θα μπορούν επίσης να διενεργούν ελέγχους με τη βοήθεια εργαλείων δορυφορικής παρακολούθησης και ανάλυσης DNA για να εξακριβώνουν την προέλευση των προϊόντων.
Κυρώσεις
Οι κυρώσεις για μη συμμόρφωση θα είναι αναλογικές και αποτρεπτικές. Το μέγιστο πρόστιμο θα ανέρχεται τουλάχιστον στο 4% του συνολικού ετήσιου κύκλου εργασιών στην Ε.Ε. της επιχείρησης που δεν τηρεί τους κανόνες.
Τα επόμενα βήματα
Το κείμενο του κανονισμού θα πρέπει πλέον να εγκριθεί επίσημα από το Συμβούλιο. Στη συνέχεια θα δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. και θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες αργότερα.
Όπως ανέφερε μετά την ψηφοφορία, ο εισηγητής Christophe Hansen (ΕΛΚ, Λουξεμβούργο) «μέχρι σήμερα τα ράφια των σούπερ μάρκετ μας ήταν γεμάτα από προϊόντα καλυμμένα από τις στάχτες τροπικών δασών και οικοσυστημάτων που χάθηκαν για πάντα, τα οποία ήταν υπεύθυνα για την εξάλειψη των μέσων διαβίωσης των αυτόχθονων πληθυσμών. Πολύ συχνά, οι καταναλωτές δεν το γνώριζαν αυτό».
«Νιώθω ανακούφιση, γιατί οι Ευρωπαίοι καταναλωτές θα μπορούν πλέον να είναι σίγουροι ότι δεν θα γίνονται άθελά τους συνένοχοι στην αποψίλωση των δασών, όταν τρώνε μια σοκολάτα ή απολαμβάνουν τον καφέ τους. Ο νέος κανονισμός δεν είναι μόνο σημαντικός για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοποικιλότητας, αλλά επίσης γιατί θα μας επιτρέψει επιτέλους να εμβαθύνουμε τις εμπορικές σχέσεις με χώρες που συμμερίζονται τις περιβαλλοντικές μας αξίες και φιλοδοξίες» τόνισε.
420 εκατ. εκτάρια δάση αποψιλώθηκαν από το 1990 έως το 2020
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, από το 1990 μέχρι το 2020 αποψιλώθηκαν 420 εκατομμύρια εκτάρια δάση. Η έκταση αυτή είναι μεγαλύτερη από ολόκληρη την Ε.Ε.. Η κατανάλωση στην ΕΕ ευθύνεται για το 10% περίπου της παγκόσμιας αποψίλωσης των δασών. Το φοινικέλαιο και η σόγια αντιπροσωπεύουν πάνω από τα δύο τρίτα αυτή της κατανάλωσης.
www.worldenergynews.gr
