Παράθυρο ευκαιριών για τις γυναίκες επιστήμονες η τεχνολογία μπαταριών λιθίου

Στο προσκήνιο των εγχώριων και διεθνών εξελίξεων στον κλάδο της μπαταρίας  βρίσκεται η Sunlight Group, που ειδικεύεται στα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας, τεχνολογίας ιόντων-λιθίου αλλά και μολύβδου-οξέος. Το 2023 σηματοδοτεί για την εταιρεία την ίδια αναπτυξιακή πορεία με στοχευμένες στρατηγικές επενδύσεις και τάσεις περαιτέρω επέκτασης.

Η δυναμική όμως της Sunlight Group δεν εξαντλείται στις καινοτόμες ενεργειακές της λύσεις, αλλά και στις επαγγελματικές ευκαιρίες που προσφέρει σε φιλόδοξους και καταρτισμένους νέους και νέες. Μπορεί η τεχνολογία λιθίου να ανοίξει νέους επαγγελματικούς δρόμους στις γυναίκες επιστήμονες;

Το worldenergynews.gr ήρθε σε επικοινωνία με δυο νεαρά στελέχη, χημικούς μηχανικούς, που εργάζονται στην Sunlight και μας μίλησαν για την δική τους εμπειρία στον εν λόγω κλάδο, περιγράφοντας τα περιθώρια εξέλιξης της τεχνολογίας λιθίου, αλλά και τις συνθήκες που επικρατούν στη διεθνή αγορά.

Πρόκειται για την Δέσποινα Πολυμέρου (Lithium-ion Cell Engineer – MSc Chemical Engineer), η οποία εντάχθηκε στο δυναμικό της εταιρείας σε συνέχεια της συμμετοχής της στο πρόγραμμα αποφοίτων Rise to the Challenge, και την Πετρούλα Αβραμίδου (Lithium-ion Cell Engineer – MEng Chemical Engineer). Οι δυο επιστήμονες είναι εξαιρετικά καταρτισμένες, απασχολούνται στην πιλοτική γραμμή παραγωγής πρωτότυπων στοιχείων της Sunlight, αγαπούν το αντικείμενό τους και το μέλλον πραγματικά τους ανήκει.

1. Πόσο προσιτός είναι για μια γυναίκα επιστήμονα ο κλάδος της τεχνολογίας λιθίου; Γιατί να επιλέξει να δραστηριοποιηθεί σε έναν τομέα όπως αυτός;

ΔΠ: Στη μέχρι τώρα, σύντομη, σταδιοδρομία μου, δεν διαπίστωσα καμία δυσκολία που να απορρέει από το φύλο μου, Οι δυσκολίες είναι κοινές για όλους που θα προσπαθήσουν να ενταχθούν σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον, όπως αυτό των μπαταριών. Βέβαια, παραπάνω δεν μπορώ να το γενικεύσω, καθώς είναι με βάση την εμπειρία μου στη Sunlight Group.

Σε ό,τι αφορά τον τομέα μου, τους χημικούς μηχανικούς, ίσως ο κλάδος του λιθίου να είναι πιο τεχνολογικός και λιγότερο «εργοστασιακός» με την έννοια της βαριάς βιομηχανίας. Και κατά συνέπεια, ενδεχομένως πιο ελκυστικός για γυναίκες.

Η τεχνολογία μπαταριών λιθίου συγκεκριμένα, είναι τεχνολογία αιχμής πολύ σημαντική για το μέλλον, την ενεργειακή μετάβαση και τη βιωσιμότητα. Η βιωσιμότητα μάλιστα είναι ένας κύριος λόγος που επέλεξα τον τομέα, καθώς είμαι σαν άνθρωπος πολύ ευαισθητοποιημένη με περιβαλλοντικά θέματα.

ΠΑ: Το ίδιο προσιτός με τον ευρύτερο τομέα της Έρευνας ή της Μηχανικής. Άλλωστε η ανάπτυξη και η παραγωγή μπαταριών ιόντων λιθίου προϋποθέτει τη μετάβαση από τη βαριά συμβατική βιομηχανία σε βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας. Οι μπαταρίες ιόντων λιθίου έχουν ήδη ευρεία εφαρμογή σε ηλεκτρονικές συσκευές και οχήματα, τόσο αυτοκίνητα όσο και οχήματα εκτός δρόμου-βιομηχανικής χρήσης, και δυναμική εξέλιξη στα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας. Στους δύο τελευταίους αυτούς τομείς, τα συστήματα αποθήκευσης από ΑΠΕ και τα βιομηχανικά οχήματα εκτός δρόμου (όπως περονοφόρα, παλετοφόρα, ανυψωτικά και αυτοματοποιημένα καθοδηγούμενα οχήματα) εξειδικεύεται η Sunlight Group Συστήματα Αποθήκευσης Ενέργειας, όπου εργάζομαι.

Στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης, αποτελεί σημαντική πρόκληση να εργαστεί κανείς για ένα πιο βιώσιμο μέλλον με στόχο την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με μηδενικούς ρύπους (zero emission energy grid). Παράλληλα, οι ανάγκες για βελτιστοποίηση απόδοσης, ανθεκτικότητα, και ασφαλή λειτουργία στοιχείων ιόντων λιθίου με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα δημιουργούν ευκαιρίες για μηχανικούς, αλλά και επιστήμονες γενικότερα, διαφόρων ειδικοτήτων – σε τομείς όπως η Επιστήμη Υλικών, η Χημεία, τα Ηλεκτρονικά και Πληροφορική. Ενθαρρύνεται λοιπόν ένα περιβάλλον συνεργασίας ανάμεσα σε νέους επαγγελματίες με διαφορετικό υπόβαθρο και δημιουργείται σταδιακά ένα βιομηχανικό οικοσύστημα σε ευρωπαϊκή κλίμακα. Προσωπικά είμαι ευγνώμων και περήφανη για το ξεκίνημα της εργασιακής μου πορείας με ένα εξαιρετικό project που αφορά στην ανάπτυξη καινοτομιών στον τομέα των μπαταριών λιθίου για τον κλάδο της αποθήκευσης ενέργειας. Το project αυτό είναι το EuBatIn (European Battery Innovation), το οποίο αποτελεί Σημαντικό Έργο Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (Important Projects of Common European Interest – IPCEI). Το πρόγραμμα τρέχει η Sunlight Group, μια εταιρεία με έδρα και εγκαταστάσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό που διαθέτει πολυετή εμπορική και παραγωγική δραστηριότητα σε όλο τον κόσμο.

2. Ποιες οι δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει μία γυναίκα επιστήμονας; Τι δυσκόλεψε περισσότερο εσάς προσωπικά;

ΔΠ: Στις μπαταρίες λιθίου, οι δυσκολίες είναι κοινές για όσους δραστηριοποιούνται στον τομέα. Και αυτό, γιατί μιλάμε για μια νεα τεχνολογία που δεν είναι ακόμη καθιερωμένη. Επομένως, οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι πάρα πολύ γρήγοροι ώστε να ανταποκρινόμαστε στις ανάγκες της αγοράς που εξελίσσονται και αυξάνονται συνεχώς.

ΠΑ: Παρά την αδιαμφισβήτητα σημαντική εκπροσώπηση γυναικών, πλέον, στην έρευνα και στις επιχειρήσεις, ο κλάδος της βιομηχανίας της ενέργειας χαρακτηρίζεται από σχετικά χαμηλά ποσοστά, τόσο σε θέσεις τεχνικών και χειριστών, όσο και σε θέσεις μηχανικών και διοικητικών στελεχών. Ευτυχώς τα στερεότυπα και οι συμπεριφορές του παρελθόντος σταδιακά εκλείπουν – ειδικά σε εταιρίες που λειτουργούν με βάση θεσμοθετημένους κανόνες, σαφή Κώδικα Δεοντολογίας, και ξεκάθαρες εταιρικές πολιτικές.

Από την προσωπική μου εμπειρία, η μοναδικότητα της Sunlight Group αποδεικνύεται έμπρακτα ήδη από το στάδιο συνεντεύξεων και επιλογής υποψηφίων, μέχρι την εργασιακή κουλτούρα συμπερίληψης και ίσων ευκαιριών εξέλιξης, ανεξαρτήτως φύλου, εθνικότητας ή ηλικίας, μεκριτήριο αξιολόγησης τα προσόντα του/της υποψηφίου.Οι αναλογίες απασχόλησης ανδρών προς γυναίκες στην εταιρεία αποδεικνύουν ότι οι γυναίκες μηχανικοί δεν υποεκπροσωπούνται.Διαθέτουμε προσιτές ομάδες, φιλικό περιβάλλον εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των στελεχών και της Ανώτατης Διευθυντικής Ομάδας, χωρίς αποκλεισμούς. Τέτοιου είδους επαγγελματικά περιβάλλοντα συμβάλλουν όχι μόνο στην ενεργειακή μετάβαση, αλλά και στην αλλαγή κουλτούρας στη βιομηχανία με ισότιμη εκπροσώπηση σε όλους τους ρόλους και τα πεδία. Συνάντησα τη Sunlight στην αρχή της εργασιακής μου πορείας και αυτό δυστυχώς δεν ήταν δεδομένο για μερικές εξαιρετικές γυναίκες επιστήμονες και μηχανικούς, για τις οποίες αντίστοιχες εταιρείες απλά δεν ήταν εκεί στη δική τους εποχή.



Δέσποινα Πολυμέρου

3. Υπάρχουν περιθώρια να αναπτύξει πρωτοβουλίες μια γυναίκα στο χώρο; Ποια τα «μυστικά» μιας επιτυχημένης πορείας στον συγκεκριμένο κλάδο;

ΔΠ: Εξαρτάται κυρίως από το πόσο ψηλά ιεραρχικά βρίσκεται η κάθε θέση, αλλά και από την ευελιξία που υπάρχει ή δεν υπάρχει στη φύση του εκάστοτε πόστου. Από την άλλη, ο τομέας μας είναι νέος και διαρκώς αναπτυσσόμενος. Το οποίο σημαίνει ότι υπάρχουν ευκαιρίες για άνοδο, για να προτείνει και να διερευνήσει κανείς νέα πράγματα, να κάνει ανοίγματα στην αγορά.

Για μένα, τα μυστικά της επιτυχίας (αν υπάρχουν!) μπορούν να συνοψιστούν στην παρακολούθηση διεθνών τάσεων και ανταγωνιστών, σκληρή δουλειά, επιμονή και διερεύνηση νέων ιδεών.

ΠΑ: Σε ένα τόσο δυναμικό περιβάλλον, όπως το R&D, η δημιουργικότητα, η ανάπτυξη πρωτοβουλίας και η ανάληψη ευθύνης αποτελούν μάλλον απαραίτητες προϋποθέσεις για άμεσα αποτελέσματα.

Όσον αφορά τα «μυστικά» μιας επιτυχημένης πορείας για τον κλάδο του R&D, είναι η ικανότητα να μαθαίνεις διαρκώς (learn) αλλά και να μαθαίνεις διαφορετικά (unlearn – relearn). Ειδικά στην Έρευνα και την Ανάπτυξη μαθαίνουμε συνεχώς, αρκεί να είμαστε πρόθυμοι να μάθουμε τόσο από τα δικά μας λάθη όσο και από όλους τους άλλους – ανεξαρτήτως χρόνων εμπειρίας και επιστημονικής κατάρτισης. Σημαντικό οδηγό για εμένα αποτελεί η συνέπεια. Οι συνθήκες δεν είναι σταθερά οι ίδιες, αλλά το να συνεχίζουμε με συνέπεια να είμαστε παρόντες/παρούσες, με σκληρή δουλειά, χαρακτηρίζει την εξέλιξή μας. Τέλος, η στοχοθεσία και ο σχεδιασμός, δηλαδή το να γνωρίζουμε με σαφήνεια τι θέλουμε να επιτύχουμε και να σχεδιάζουμε τον τρόπο με τον οποίο θα το πετύχουμε. Ωστόσο κανένα από τα παραπάνω δε θα χαρακτήριζα ως «μυστικό».

4. Πόσο ισχυρό είναι το δίλημμα «καριέρα ή οικογένεια» για τις γυναίκες που δραστηριοποιούνται στο τομέα της τεχνολογίας λιθίου;

ΔΠ: Μπορούν να διαμορφωθούν οι συνθήκες ώστε να μην είναι ασύμβατα. Το δίλημμα, και για τα δύο φύλα, ίσως εμφανιστεί σε περιπτώσεις πολύ υψηλόβαθμων θέσεων που να απαιτούν συνεχή ταξίδια και πολλές ώρες εργασίας

ΠΑ: Το 2023, το δίλημμα «καριέρα ή οικογένεια» είναι παρωχημένο, όχι μόνο για τις γυναίκες αλλά και για τους άνδρες. Και όχι μόνο για τον τομέα της τεχνολογίας λιθίου, αλλά για κάθε επαγγελματικό κλάδο.

Επίσης, θεωρώ ότι είναι αρκετά σκληρό και άκομψο ερώτημα για τους επαγγελματίες, γυναίκες και άνδρες, που είτε έχουν είτε επιθυμούν να δημιουργήσουν οικογένεια. Μεγαλώνοντας σε μία οικογένεια με δύο γονείς να εργάζονται σε πλήρη απασχόληση, ελεύθερο επάγγελμα και ιδιωτικό τομέα, πιστεύω πως ο συνδυασμός είναι εφικτός, για όσους το επιθυμούν.


Πετρούλα Αβραμίδου

5. Τελικά η τεχνολογία λιθίου μπορεί να φέρει «επανάσταση» στην καθημερινή μας ζωή ή δεν θα επηρεάσει τόσο πολύ όσο οι αρχικές εκτιμήσεις;

ΔΠ: Οι μπαταρίες λιθίου έχουν να παίξουν πολύ σημαντικό ρόλο, καθώς μπορεί να εξυπηρετήσουν μεγάλη γκάμα εφαρμογών – στην αυτοκινητοβιομηχανία αλλά και τα βιομηχανικά οχήματα και συστήματα αποθήκευσης ενέργειας όπου ειδικεύεται η Sunlight Group. Αναπτύσσουμε δηλαδή μπαταρίες που κινούν από μικρά εκτός δρόμου αμαξίδια (π.χ. του γκολφ) μέχρι ηλεκτρικά περονοφόρα. Κι επίσης, κατασκευάζουμε μεγάλα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας για την εξυπηρέτηση αναγκών ηλεκτρισμού ενός χωριού για παράδειγμα.

Πάρα το γεγονός ότι η τεχνολογία λιθίου έχει ήδη διεισδύσει στην αγορά, υπάρχει πολύς χώρος για εξέλιξη και βελτιστοποίηση του προϊόντος, για παράδειγμα ως προς τις επιδόσεις, τη διάρκεια ζωής και τη μείωση κόστους.

Από πλευράς μας, για να απαντήσουμε στις παραπάνω ανάγκες είμαστε στη διαδικασία δημιουργίας πιλοτικής γραμμής για την παραγωγή πρωτότυπων στοιχείων λιθίου στο βιομηχανικό μας συγκρότημα στην Ξάνθη. Μία πιλοτική γραμμή που συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ και με ίδια κεφάλαια κι έχει στόχο τη δημιουργία στοιχείου λιθίου σε ευρωπαϊκό έδαφος.

ΠΑ: Εξαιρετική πρόκληση αποτελεί η δυνατότητα κατασκευής μπαταριών που κατασκευάζονται στην ΕΕ – δημιουργώντας τεχνολογική και οικονομική αξία για την παραγωγή στοιχείων ιόντων λιθίου στην Ευρώπη, και τελικά απεξάρτηση της εφοδιαστικής αλυσίδας και της τεχνογνωσίας από την Κίνα. Ταυτόχρονα οι εξελίξεις αλλάζουν εκθετικά όσον αφορά τις δυνατότητες και την εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης, Machine Learning και Big Data Analysis.

Σε αυτό το πλαίσιο, στη Sunlight Group εργαζόμαστε σκληρά για να υλοποιήσουμε και να λειτουργήσουμε στην Ελλάδα την πρώτη πιλοτική γραμμή παραγωγής πρωτότυπων στοιχείων λιθίου στη ΝΑ Ευρώπη. Φιλοδοξία μας είναι να παράξουμε σε ευρωπαϊκό έδαφος στοιχεία λιθίου που θα παραχθούν έπειτα μαζικά σε βιομηχανική κλίμακα, για απαντήσουν στις πιο πάνω ανάγκες.

www.worldenergynews.gr