Ξεπέρασαν φυσικό αέριο, πυρηνικά, υδροηλεκτρικά και άνθρακα - Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η Daisy Dunne στο Carbon Brief και δημοσιεύει το EnergyPost
Συνολικά, αυτό είναι το πέμπτο ρεκόρ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ που προκάλεσε η «τριπλή κρίση» των περικοπών του ρωσικού αερίου, της επίδρασης ξηρασίας ρεκόρ 500 ετών στα υδροηλεκτρικά και των απροσδόκητων γαλλικών πυρηνικών διακοπών λειτουργίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η Daisy Dunne στο Carbon Brief και δημοσιεύει το EnergyPost, η πτώση της ζήτησης, που προκλήθηκε από την ανησυχία για τις περικοπές του ρωσικού αερίου και τον ήπιο χειμώνα, συνέβαλε επίσης στη διαχείριση της κρίσης. Αλλά αυτό δεν μειώνει την επιτυχία της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας, και ειδικότερα της παραγωγής ρεκόρ σε 20 χώρες της ΕΕ με την Ελλάδα και την Ολλανδία να ξεχωρίζουν.
Περίπου 20 χώρες της ΕΕ άντλησαν ένα μερίδιο ρεκόρ της ενέργειας τους από την ηλιακή το 2022. Ηγέτης ήταν η Ολλανδία, η οποία παρήγαγε το 14% της ενέργειας της από ηλιακή ενέργεια – ξεπερνώντας τον άνθρακα για πρώτη φορά.
Η Ελλάδα χρησιμοποιήσε αποκλειστικά ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για πέντε ώρες τον Οκτώβριο του 2022, σύμφωνα με την Ember. Η χώρα μας αναμένεται επίσης να επιτύχει τον στόχο της ηλιακής δυναμικότητας 8 GW για το 2030 έως το τέλος του τρέχοντος έτους – επτά χρόνια νωρίτερα.
Ανακατατάξεις
Ο άνθρακας αυξήθηκε επίσης για να βοηθήσει στην αντιστάθμιση, αλλά όχι υψηλότερα από το 2018. Οι 26 μονάδες άνθρακα που ήταν σε κατάσταση αναμονής έκτακτης ανάγκης λειτούργησαν με δυναμικότητα μόλις 18% στα τέλη του 2022. Και εννέα από αυτές τις μονάδες δεν παρείχαν καμία παραγωγή. Έτσι, οι προοπτικές για τον άνθρακα θα συνεχίσουν να μειώνονται το 2023, σύμφωνα με την ανάλυση. Το ίδιο ισχύει και για το φυσικό αέριο, καθώς η αιολική και η ηλιακή ενέργεια συνεχίζουν την ταχεία ανάπτυξή τους, ενώ η υδροηλεκτρική και η πυρηνική ενέργεια επιστρέφουν στο δίκτυο.
Συγκεκριμένα η αιολική και η ηλιακή ενέργεια παρείχαν περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια στην ΕΕ από οποιαδήποτε άλλη πηγή ενέργειας για πρώτη φορά το 2022, σύμφωνα με την ανάλυση.
Μαζί κατέγραψαν το πέμπτο ρεκόρ της ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ το 2022 κερδίζοντας μεγαλύτερο μερίδιο από το φυσικό αέριο ή την πυρηνική ενέργεια, σύμφωνα με έκθεση της Ember.
Περίπου το 83% της πτώσης στην υδροηλεκτρική και πυρηνική ενέργεια καλύφθηκε από την αιολική και την ηλιακή– και τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Το υπόλοιπο καλύφθηκε από τον άνθρακα, ο οποίος αναπτύχθηκε με βραδύτερο ρυθμό από ό,τι περίμεναν ορισμένοι εν μέσω πτώσης των προμηθειών ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία.
Η ηλιακή παραγωγή σε ολόκληρη την ΕΕ σημείωσε αύξηση ρεκόρ κατά 24% το 2022, συμβάλλοντας στην αποφυγή 10 δισεκατομμυρίων ευρώ σε κόστος φυσικού αερίου, σύμφωνα με τα στοιχεία. Περίπου 20 κράτη της ΕΕ προμηθεύονταν μερίδιο ρεκόρ της ενέργειας τους από τα ηλικά, συμπεριλαμβανομένων των Κάτω Χωρών, της Ισπανίας και της Γερμανίας.
Η ανάπτυξη της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας αναμένεται να συνεχιστεί φέτος, ενώ η υδροηλεκτρική και η πυρηνική παραγωγή είναι πιθανό να ανακάμψουν. Ως αποτέλεσμα, η παραγωγή ενέργειας από ορυκτά καύσιμα θα μπορούσε να μειωθεί κατά ένα άνευ προηγουμένου 20% το 2023 – ποσοστό διπλάσιο από το προηγούμενο ρεκόρ που παρατηρήθηκε το 2020, σύμφωνα με την ανάλυση.
Παραγωγή ρεκόρ
Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια σημείωσαν παραγωγή ρεκόρ στο 22,3% της ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ το 2022, ξεπερνώντας για πρώτη φορά την πυρηνική (21,9%) και το φυσικό αέριο (19,9%) το υψηλό της υδροηλεκτρικής ενέργειας το 2015 και του άνθρακα το 2019.
Το νέο ορόσημο αντανακλά τόσο την ανάπτυξη ρεκόρ στην αιολική και την ηλιακή ενέργεια στην Ευρώπη όσο και μια απροσδόκητη πτώση της πυρηνικής ενέργειας το 2022.
Αποφυγή της «τριπλής κρίσης»
Πέρυσι, η Ευρώπη αντιμετώπισε μια «τριπλή κρίση» για τον ενεργειακό της εφοδιασμό, αναφέρει η έκθεση. Η πρώτη ήταν η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία προκάλεσε σοκ στο παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα.
Πριν από την επίθεση, η Ευρώπη προμηθευόταν το ένα τρίτο του φυσικού αερίου της από τη Ρωσία. Αλλά το ξέσπασμα του πολέμου οδήγησε τη Ρωσία να περιορίσει τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη και την ΕΕ να επιβάλει νέες κυρώσεις στις εισαγωγές πετρελαίου και άνθρακα από τη χώρα. Παρά την αναταραχή, η παραγωγή φυσικού αερίου στην ΕΕ παρέμεινε σταθερή το 2022, σε σύγκριση με το 2021.Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι το φυσικό αέριο ήταν ήδη πιο ακριβό από τον άνθρακα στο μεγαλύτερο μέρος του 2021, σύμφωνα με τον επικεφαλή της ανάλυσης, Dave Jones της Ember.
Οι άλλοι σημαντικοί παράγοντες που συνέβαλαν στην κρίση ήταν οι μειώσεις στον εφοδιασμό τόσο της πυρηνικής όσο και της υδροηλεκτρικής ενέργειας, εξηγεί η έκθεση:
«Μια έντονη ξηρασία η οποία σημειώθηκε για πρώτη φορά σε 500 χρόνια σε όλη την Ευρώπη οδήγησε στο χαμηλότερο επίπεδο την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας από το 2000 και υπήρξαν εκτεταμένες απροσδόκητες πυρηνικές διακοπές στη Γαλλία μόλις έκλεισαν οι γερμανικές πυρηνικές μονάδες».
Αυτό δημιούργησε ένα χάσμα στην παραγωγή ίσο με το 7% της συνολικής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρώπης το 2022.
Ηλιακά και αιολικά κάλυψαν το κενό
Περίπου το 83% του κενού καλύφθηκε από την αιολική και ηλιακή παραγωγή – και τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.Η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκε κατά 8% το τελευταίο τρίμηνο του 2022 σε σύγκριση με το 2021 – λόγω του συνδυασμού των ήπιων καιρικών συνθηκών και των προσπαθειών του κοινού για μείωση της χρήσης ενέργειας, σύμφωνα με την Ember.
Η ηλιακή παραγωγή σημείωσε αύξηση ρεκόρ 24% το 2022, συμβάλλοντας στην αποφυγή 10 δισεκατομμυρίων ευρώ σε κόστος φυσικού αερίου, σύμφωνα με την Ember. Αυτό οφειλόταν σε εγκαταστάσεις ρεκόρ 41 γιγαβάτ (GW) το 2022 – σχεδόν 50% περισσότερες από το 2021.
Από τον Μάιο έως τον Αύγουστο, η ηλιακή ενέργεια παρείχε το 12% της ενέργειας της ΕΕ .
Περίπου 20 χώρες της ΕΕ άντλησαν ένα μερίδιο ρεκόρ της ενέργειας τους από την ηλιακή το 2022. Ηγέτης ήταν η Ολλανδία, η οποία παρήγαγε το 14% της ενέργειας της από ηλιακή ενέργεια – ξεπερνώντας τον άνθρακα για πρώτη φορά.
Η Ελλάδα χρησιμοποιήσε αποκλειστικά ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για πέντε ώρες τον Οκτώβριο του 2022, σύμφωνα με την Ember. Η χώρα μας αναμένεται επίσης να επιτύχει τον στόχο της ηλιακής δυναμικότητας 8 GW για το 2030 έως το τέλος του τρέχοντος έτους – επτά χρόνια νωρίτερα.
Κανένας ρόλος για τον άνθρακα
Καθώς οι χώρες προσπαθούσαν να αντικαταστήσουν τα ορυκτά καύσιμα από τη Ρωσία στις αρχές του 2022, αρκετά κράτη της ΕΕ σχεδίαζαν να αυξήσουν την εξάρτησή τους από την ηλεκτρική ενέργεια με καύση άνθρακα.
Ωστόσο, η νέα έκθεση διαπιστώνει ότι ο άνθρακας έπαιξε ελάχιστο ρόλο στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης στην ΕΕ.
Μόλις το ένα έκτο της μείωσης των πυρηνικών και υδροηλεκτρικών το 2022 καλύφθηκε από τον άνθρακα, σύμφωνα με την ανάλυση.
Και τους τελευταίους τέσσερις μήνες του έτους –καθώς οι θερμοκρασίες άρχισαν να υποχωρούν– η παραγωγή άνθρακα μειώθηκε κατά 6%, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021. Αυτό οφείλεται κυρίως στη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι 26 μονάδες άνθρακα σε κατάσταση αναμονής έκτακτης ανάγκης λειτούργησαν με δυναμικότητα μόλις 18% τους τελευταίους τέσσερις μήνες του 2022. Εννέα από τις 26 μονάδες άνθρακα δεν παρείχαν καμία παραγωγή.
Συνολικά, η παραγωγή άνθρακα ενισχύθηκε κατά 7% το 2022 σε σύγκριση με το 2021, αυξάνοντας τις εκπομπές του τομέα ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ κατά σχεδόν 4%. Η έκθεση αναφέρει ότι «Θα μπορούσε να ήταν πολύ χειρότερο: ο αιολική, η ηλιακή ενέργεια και η πτώση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας εμπόδισαν μια πολύ μεγαλύτερη επιστροφή στον άνθρακα. Η ενέργεια από άνθρακα παρέμεινε κάτω από τα επίπεδα του 2018 και πρόσθεσε μόνο 0,3% στην παγκόσμια παραγωγή άνθρακα».
Οι προοπτικές του 2023
Η ανάπτυξη της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας προβλέπεται να συνεχιστεί φέτος, σύμφωνα με εκτιμήσεις της βιομηχανίας, αναφέρει η έκθεση.
Ταυτόχρονα, τόσο η υδροηλεκτρική όσο και η πυρηνική ενέργεια αναμένεται να ανακάμψουν – με την EDF να προβλέπει ότι πολλοί από τους γαλλικούς πυρηνικούς σταθμούς της θα επανέλθουν στο δίκτυο το 2023.
Ως αποτέλεσμα αυτών των παραγόντων, η παραγωγή ενέργειας από ορυκτά καύσιμα θα μπορούσε να μειωθεί κατά ένα άνευ προηγουμένου 20% το 2023 – ποσοστό διπλάσιο από το προηγούμενο ρεκόρ που παρατηρήθηκε το 2020, σύμφωνα με την ανάλυση.
Συγκεκριμένα η έκθεση αναφέρει:
«Η παραγωγή άνθρακα θα μειωθεί, αλλά η παραγωγή φυσικού αερίου, η οποία αναμένεται να παραμείνει ακριβότερη από τον άνθρακα μέχρι τουλάχιστον το 2025, θα μειωθεί ταχύτερα».
Η ενεργειακή κρίση «αναμφίβολα επιτάχυνε τη μετάβαση στην ηλεκτρική ενέργεια της Ευρώπης» επεσήμανε ο Dave Jones της Ember και πρόσθεσε ότι«όχι μόνο οι ευρωπαϊκές χώρες εξακολουθούν να δεσμεύονται να καταργήσουν σταδιακά τον άνθρακα, αλλά τώρα προσπαθούν να καταργήσουν σταδιακά και το φυσικό αέριο. Η Ευρώπη οδεύει προς μια καθαρή, ηλεκτρική οικονομία και αυτό θα φανεί πλήρως το 2023. Η αλλαγή έρχεται γρήγορα και όλοι πρέπει να είναι έτοιμοι για αυτήν».
www.worldenergynews.gr
