Οριστκοποιείται σήμερα το νέο ΕΣΕΚ με φιλόδοξους στόχους
Τον τριπλασιασμό της δυναμικότητας των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) έως το 2030, ήτοι από περίπου 10 GW σήμερα να φτάσει στα 28 GW, σχεδιάζει να θέσει ως νέο στόχο το ΥΠΕΝ ώστε να καλύψει με πράσινη ενέργεια το 80% της ζήτησης για ηλεκτρικό ρεύμα έως το τέλος της δεκαετίας. Στο ισχύον Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το μερίδιο των ΑΠΕ στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής προσδιορίζεται στο 61% έως το 2030.
Σήμερα το πρωί 16/1 μάλιστα, αναμένεται να συνεδριάσει η Ειδική Επιτροπή που έχει συσταθεί στο ΥΠΕΝ υπό τη Γενική Γραμματέα Ενέργειας κ. Αλεξάνδρα Σδούκου προκειμένου να οριστικοποιηθούν οι αλλαγές στο υπό αναθεώρηση ΕΣΕΚ, ώστε αργότερα να παρουσιαστούν στη Διυπουργική Επιτροπή. Σύμφωνα με πληροφορίες, στον στόχο των 28 GW, τα 24 GW θα είναι καθαρή αιολική και ηλιακή ενέργεια (εκ των οποίων 2,5 GW θαλάσσιων αιολικών) ενώ στα υπόλοιπα περιλαμβάνονται τα 3,2 GW των υδροηλεκτρικών καθώς και το υπό κατασκευή αντλησιοταμιευτικό έργο των 680 MW της Αμφιλοχίας, δηλαδή συνολικά 3,9 GW, καθώς και ορισμένα μικρά έργα βιομάζας, βιοαερίου, γεωθερμίας κλπ.
Το υφιστάμενο ΕΣΕΚ προβλέπει 19 GW ΑΠΕ έως το τέλος της δεκαετίας, εκ των οποίων 14,7 GW ισχύς από αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα. Άρα, ο πήχης του 2030 μόνο για αιολική και ηλιακή ενέργεια αυξάνεται από τα 14,7 GW στα 24 GW, δηλαδή προωθείται μια αύξηση του στόχου του ΕΣΕΚ κατά περίπου 9 GW.
6 GW για αποθήκευση
Για την ταχύτερη ανάπτυξη των ΑΠΕ, αλλά και την καλύτερη διαχείριση του ηλεκτρικού χώρου στα δίκτυα, σύμφωνα με πληροφορίες έχει κριθεί απαραίτητη η ενσωμάτωση συστημάτων αποθήκευσης 8 GW έως το 2030, σημαντικά υψηλότερος στόχος από τα 2,7 GW που θέτει το υφιστάμενο ΕΣΕΚ του 2019 ( 1,2 GW μπαταρίες και 1,5 GW αντλησιοταμίευση από τα περίπου 800 MW των μονάδων της ΔΕΗ σε Θησαυρό και Σφηκιά και τα 680 MW της ΤΕΡΝΑ στην Αμφιλοχία). Από τον νέο στόχο των 8 GW, πάνω από 6 GW εκτιμάται ότι θα αφορούν μπαταρίες,συμπεριλαμβανομένων πιθανώς και της ηλεκτροκίνησης και τα υπόλοιπα περίπου 2 GW τα έργα αντλησιοταμίευσης που προέβλεπε και το ΕΣΕΚ του 2019 και πιθανώς κάποια MW αποθήκευσης με την τεχνολογία του υδρογόνου.
Πέρα από την αποθήκευση ενέργειας έμφαση θα δοθεί και στην ανάπτυξη των ηλεκτρικών δικτύων. Υπολογίζεται ότι οι επενδύσεις σε έργα ανάπτυξης ηλεκτρικών δικτύων στην ΕΕ πρέπει να αυξηθούν έως και 70% για να μπορέσουν να στηρίξουν την ανάπτυξη των ΑΠΕ. Σήμερα ο διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος ανέρχεται σε περίπου 18 GW. Με τα έργα που υλοποιεί και σχεδιάζει ο ΑΔΜΗΕ έως το 2030 ο χώρος αυτός θα ανέλθει σε 28,6 GW για τη λειτουργία ΑΠΕ σε ολόκληρο το Σύστημα Μεταφοράς. Δηλαδή θα υπάρξει μία αλματώδης αύξηση της τάξης του 70% σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση. Έτσι, θα υπερκαλυφθεί ο φιλόδοξος στόχος των 24 GW σε αιολικά και φωτοβολταικά πάρκα που εκτιμάται ότι θα είναι ο στόχος για το 2030, στο πλαίσιο του υπό αναθεώρηση ΕΣΕΚ. Ο ηλεκτρικός χώρος που έχει καταληφθεί από σταθμούς ΑΠΕ ανέρχεται μέχρι στιγμής σε περίπου 20 GW εκ των οποίων 12 GW αφορούν ενεργές Προσφορές Σύνδεσης.
H απελευθέρωση του δικτύου από εικονικά έργα
Στο μεταξύ, το βάρος πέφτει στην απελευθέρωση πολύτιμου ηλεκτρικού χώρου στο δίκτυο από έργα που λιμνάζουν εδώ και χρόνια. Ο ΑΔΜΗΕ έχει χορηγήσει οριστικές προσφορές σύνδεσης με το δίκτυο για έργα συνολικής ισχύος 12 GW, ενώ εν αναμονή βρίσκονται αιτήσεις για όρους σύνδεσης έργων ισχύος 20 GW. Aπό το χαρτοφυλάκιο των 12 GW με οριστικούς όρους σύνδεσης τα 8-9 GW αποτελούν έργα που λιμνάζουν εδώ και χρόνια. Πρόκειται κατά βάση για έργα που σχεδιάστηκαν όχι με σκοπό την υλοποίησή τους αλλά την ωρίμανσή τους μέχρι ένα βαθμό και την μεταπώλησή τους στη συνέχεια.
Οι επενδυτές αυτής της κατηγορίας δεν βιάζονται να βρούν αγοραστή προκειμένου να εισπράξουν υψηλό τίμημα αφού το θεσμικό πλαίσιο δεν τους δεσμεύει χρονικά για τα επόμενα βήματα. Μετά από αίτημα του ΑΔΜΗΕ το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δρομολογεί νομοθετική ρύθμιση για να ξεμπλοκάρει το δίκτυο από "εικονικά" έργα και να απελευθερωθεί ηλεκτρικός χώρος για πραγματικές επενδύσεις. Εργα που έχουν πάρει οριστικούς όρους σύνδεσης έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2020, σύμφωνα με την προωθούμενη διάταξη θα πρέπει να υπογράψουν σύμβαση σύνδεσης με τον ΑΔΜΗΕ σε διάστημα τριών μηνών. Σε διαφορετική περίπτωση θα αποδεσμεύουν το χώρο στο ηλεκτρικό δίκτυο. Η αντίστοιχη προθεσμία για έργα με όρους σύνδεσης τη διετία 2021-2022 ορίζεται σε έξι μήνες και έργα με όρους σύνδεσης μετά το 2022 σε 12 μήνες. Με το κυλιόμενο αυτό χρονοδιάγραμμα θα παίρνουν προτεραιότητα βιώσιμα έργα που μπορούν να υλοποιηθούν γρήγορα και να συμβάλουν στους στόχους της ενεργειακής μετάβασης.
Σήμερα το πρωί 16/1 μάλιστα, αναμένεται να συνεδριάσει η Ειδική Επιτροπή που έχει συσταθεί στο ΥΠΕΝ υπό τη Γενική Γραμματέα Ενέργειας κ. Αλεξάνδρα Σδούκου προκειμένου να οριστικοποιηθούν οι αλλαγές στο υπό αναθεώρηση ΕΣΕΚ, ώστε αργότερα να παρουσιαστούν στη Διυπουργική Επιτροπή. Σύμφωνα με πληροφορίες, στον στόχο των 28 GW, τα 24 GW θα είναι καθαρή αιολική και ηλιακή ενέργεια (εκ των οποίων 2,5 GW θαλάσσιων αιολικών) ενώ στα υπόλοιπα περιλαμβάνονται τα 3,2 GW των υδροηλεκτρικών καθώς και το υπό κατασκευή αντλησιοταμιευτικό έργο των 680 MW της Αμφιλοχίας, δηλαδή συνολικά 3,9 GW, καθώς και ορισμένα μικρά έργα βιομάζας, βιοαερίου, γεωθερμίας κλπ.
Το υφιστάμενο ΕΣΕΚ προβλέπει 19 GW ΑΠΕ έως το τέλος της δεκαετίας, εκ των οποίων 14,7 GW ισχύς από αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα. Άρα, ο πήχης του 2030 μόνο για αιολική και ηλιακή ενέργεια αυξάνεται από τα 14,7 GW στα 24 GW, δηλαδή προωθείται μια αύξηση του στόχου του ΕΣΕΚ κατά περίπου 9 GW.
6 GW για αποθήκευση
Για την ταχύτερη ανάπτυξη των ΑΠΕ, αλλά και την καλύτερη διαχείριση του ηλεκτρικού χώρου στα δίκτυα, σύμφωνα με πληροφορίες έχει κριθεί απαραίτητη η ενσωμάτωση συστημάτων αποθήκευσης 8 GW έως το 2030, σημαντικά υψηλότερος στόχος από τα 2,7 GW που θέτει το υφιστάμενο ΕΣΕΚ του 2019 ( 1,2 GW μπαταρίες και 1,5 GW αντλησιοταμίευση από τα περίπου 800 MW των μονάδων της ΔΕΗ σε Θησαυρό και Σφηκιά και τα 680 MW της ΤΕΡΝΑ στην Αμφιλοχία). Από τον νέο στόχο των 8 GW, πάνω από 6 GW εκτιμάται ότι θα αφορούν μπαταρίες,συμπεριλαμβανομένων πιθανώς και της ηλεκτροκίνησης και τα υπόλοιπα περίπου 2 GW τα έργα αντλησιοταμίευσης που προέβλεπε και το ΕΣΕΚ του 2019 και πιθανώς κάποια MW αποθήκευσης με την τεχνολογία του υδρογόνου.
Πέρα από την αποθήκευση ενέργειας έμφαση θα δοθεί και στην ανάπτυξη των ηλεκτρικών δικτύων. Υπολογίζεται ότι οι επενδύσεις σε έργα ανάπτυξης ηλεκτρικών δικτύων στην ΕΕ πρέπει να αυξηθούν έως και 70% για να μπορέσουν να στηρίξουν την ανάπτυξη των ΑΠΕ. Σήμερα ο διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος ανέρχεται σε περίπου 18 GW. Με τα έργα που υλοποιεί και σχεδιάζει ο ΑΔΜΗΕ έως το 2030 ο χώρος αυτός θα ανέλθει σε 28,6 GW για τη λειτουργία ΑΠΕ σε ολόκληρο το Σύστημα Μεταφοράς. Δηλαδή θα υπάρξει μία αλματώδης αύξηση της τάξης του 70% σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση. Έτσι, θα υπερκαλυφθεί ο φιλόδοξος στόχος των 24 GW σε αιολικά και φωτοβολταικά πάρκα που εκτιμάται ότι θα είναι ο στόχος για το 2030, στο πλαίσιο του υπό αναθεώρηση ΕΣΕΚ. Ο ηλεκτρικός χώρος που έχει καταληφθεί από σταθμούς ΑΠΕ ανέρχεται μέχρι στιγμής σε περίπου 20 GW εκ των οποίων 12 GW αφορούν ενεργές Προσφορές Σύνδεσης.
H απελευθέρωση του δικτύου από εικονικά έργα
Στο μεταξύ, το βάρος πέφτει στην απελευθέρωση πολύτιμου ηλεκτρικού χώρου στο δίκτυο από έργα που λιμνάζουν εδώ και χρόνια. Ο ΑΔΜΗΕ έχει χορηγήσει οριστικές προσφορές σύνδεσης με το δίκτυο για έργα συνολικής ισχύος 12 GW, ενώ εν αναμονή βρίσκονται αιτήσεις για όρους σύνδεσης έργων ισχύος 20 GW. Aπό το χαρτοφυλάκιο των 12 GW με οριστικούς όρους σύνδεσης τα 8-9 GW αποτελούν έργα που λιμνάζουν εδώ και χρόνια. Πρόκειται κατά βάση για έργα που σχεδιάστηκαν όχι με σκοπό την υλοποίησή τους αλλά την ωρίμανσή τους μέχρι ένα βαθμό και την μεταπώλησή τους στη συνέχεια.
Οι επενδυτές αυτής της κατηγορίας δεν βιάζονται να βρούν αγοραστή προκειμένου να εισπράξουν υψηλό τίμημα αφού το θεσμικό πλαίσιο δεν τους δεσμεύει χρονικά για τα επόμενα βήματα. Μετά από αίτημα του ΑΔΜΗΕ το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δρομολογεί νομοθετική ρύθμιση για να ξεμπλοκάρει το δίκτυο από "εικονικά" έργα και να απελευθερωθεί ηλεκτρικός χώρος για πραγματικές επενδύσεις. Εργα που έχουν πάρει οριστικούς όρους σύνδεσης έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2020, σύμφωνα με την προωθούμενη διάταξη θα πρέπει να υπογράψουν σύμβαση σύνδεσης με τον ΑΔΜΗΕ σε διάστημα τριών μηνών. Σε διαφορετική περίπτωση θα αποδεσμεύουν το χώρο στο ηλεκτρικό δίκτυο. Η αντίστοιχη προθεσμία για έργα με όρους σύνδεσης τη διετία 2021-2022 ορίζεται σε έξι μήνες και έργα με όρους σύνδεσης μετά το 2022 σε 12 μήνες. Με το κυλιόμενο αυτό χρονοδιάγραμμα θα παίρνουν προτεραιότητα βιώσιμα έργα που μπορούν να υλοποιηθούν γρήγορα και να συμβάλουν στους στόχους της ενεργειακής μετάβασης.
www.worldenergynews.gr
