Η συμφωνία στη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. για την επιβολή πλαφόν στο φυσικό αέριο την περασμένη Δευτέρα συνοδεύτηκε από τη σημαντική μείωση των τιμών τις επόμενες ημέρες της εβδομάδας.
Όπως καταγράφει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η τιμή του δείκτη αναφοράς στην Ευρώπη, για παραδόσεις τον Ιανουάριο στην αγορά του Αμστερνταμ (TTF), «κατρακύλησε» –από τα 134 ευρώ την προηγούμενη Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου– στα 85 ευρώ/MWh την Παρασκευή 23 Δεκεμβρίου.
Επί έξι συνεχόμενες ημέρες, οι τιμές υποχωρούσαν καταγράφοντας μία συνολική πτώση σχεδόν 50 ευρώ ή 37%, ενώ η πτώση ανήλθε σε 26% σε εβδομαδιαία βάση. Στα σημερινά επίπεδα, η τιμή του φυσικού αερίου είναι 95 ευρώ χαμηλότερη από το πλαφόν των 180 ευρώ που συμφωνήθηκε στις Βρυξέλλες.
H πτώση των τιμών το προηγούμενο διάστημα αποδίδεται από παράγοντες της αγοράς σε μία συγκυρία παραγόντων, όπως:
• η αυξημένη προσφορά λόγω εισαγωγών-ρεκόρ υγροποιημένου αερίου (LNG) και η μεγάλη παραγωγή αιολικής ενέργειας στη Γερμανία,
• η συγκρατημένη ζήτηση λόγω των υψηλών για την εποχή θερμοκρασιών στη Βόρεια Ευρώπη αυτή την εβδομάδα και
• την υψηλή πληρότητα των δεξαμενών αποθήκευσης αερίου.
H ασφάλεια του πλαφόν
Ωστόσο, το πλαφόν δημιούργησε ένα κλίμα ασφάλειας στις αγορές ότι δεν θα σημειωθούν ξανά οι ακραία υψηλές τιμές του Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου. Στο δίμηνο αυτό, οι τιμές ήταν συνολικά επί 40 ημέρες υψηλότερες από τα 180 ευρώ, με οδυνηρές συνέπειες.
Για να ενεργοποποιηθεί το πλαφόν θα πρέπει αφενός η τιμή του δείκτη αναφοράς TTF να είναι υψηλότερη από τα 180 ευρώ επί τρεις ημέρες και αφετέρου να υπερβαίνει στο ίδιο διάστημα κατά 35 ευρώ την τιμή των συμβολαίων για προμήθεια LNG. H δεύτερη προϋπόθεση τέθηκε για να διασφαλιστεί ότι η Ευρώπη θα μπορεί να προσελκύει φορτία LNG και να διασκεδαστεί έτσι η ανησυχία που εκφράστηκε από τη Γερμανία και άλλες χώρες.
Το πλαφόν θα ισχύει για 20 ημέρες, αλλά θα προβλέπεται και η δυνατότητα αναστολής του αν υπάρχουν κίνδυνοι για την εξασφάλιση των αναγκαίων προμηθειών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορεί να αποφασίζει την αναστολή του, αν συντρέχουν προϋποθέσεις, όπως η ζήτηση αερίου αυξηθεί κατά 15% σε έναν μήνα ή κατά 10% σε δύο μήνες, οι εισαγωγές LNG μειωθούν σημαντικά ή ο όγκος συναλλαγών στο χρηματιστήριο του Αμστερνταμ μειωθεί σημαντικά σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Για να επανέλθουμε στους λόγους που ώθησαν προς τα κάτω τις τιμές αυτή την εβδομάδα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η παραγωγή αιολικής ενέργειας στη Γερμανία αναμένεται να κινηθεί κατά μέσο όρο πάνω από τα 30 GW την επόμενη εβδομάδα ή περίπου 50% πάνω από τα κανονικά επίπεδα, σύμφωνα με τη νορβηγική εταιρεία ενεργειακής πληροφόρησης Montel.
Κυρίως, όμως, πρέπει να σημειωθεί ότι οι εισαγωγές LNG σημείωσαν νέο εβδομαδιαίο ρεκόρ και διαμορφώθηκαν υψηλότερα από τα 4,4 δισ. κυβικά μέτρα της περασμένης εβδομάδας, ενώ τον Δεκέμβριο αναμένεται να καταγραφεί μηνιαίο ρεκόρ, με τις εισαγωγές να υπερβαίνουν τα 18 δισ. κυβ. μέτρα.
Επιπλέον, η πληρότητα στις δεξαμενές αποθήκευσης αερίου στην Ευρώπη ανερχόταν τελευταία στο 83%, ελαφρά χαμηλότερα από το 85% της περασμένης εβδομάδας, αλλά πολύ υψηλότερα από το 57% πριν από έναν χρόνο.
