Το παρόν βιβλίο στην πραγματικότητα είναι δύο βιβλία σε συσκευασία ενός. Το Πρώτο Μέρος με τίτλο “Γιατί ο πόλεμος στην Ουκρανία αλλάζει τον Κόσμο”, γραμμένο από τον δημοσιογράφο και συγγραφέα Σταύρο Λυγερό, είναι μία μελέτη για την γεωπολιτική, διπλωματική, στρατιωτική και γεωοικονομική διάσταση της ουκρανικής κρίσης.
Το συμπέρασμα της μελέτης, όπως λέει και ο τίτλος της, είναι ότι αυτός ο πόλεμος, όποια κι αν είναι η κατάληξή του, θα αλλάξει ποιοτικά το διεθνές σύστημα, ο Κόσμος θα είναι γεωπολιτικά και γεωοικονομικά διαφορετικός. Είναι ορατή δια γυμνού οφθαλμού η διαδικασία μετάβασης από την σημερινή παγκοσμιοποίηση σε ένα νέο διπολισμό, όπου στη μία πλευρά θα είναι η Δύση και στην άλλη το αναδυόμενο ευρασιατικό πλαίσιο.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία ήταν προϊόν της υποφώσκουσας αυτής τάσης, αλλά η εκδήλωσή του επιταχύνει και ριζοσπαστικοποιεί τις εξελίξεις προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Με αυτή την έννοια, θα έχει πολύ μεγαλύτερη επίπτωση από όση είχαν οι μεγάλοι πόλεμοι μετά το 1945 (Κορέα, Βιετνάμ, Αφγανιστάν, Ιράκ).
Το Πρώτο Μέρος ολοκληρώθηκε το Νοέμβριο 2022 και όπως συμβαίνει πάντα σε περιπτώσεις που τα γεγονότα βρίσκονται σε εξέλιξη, ο συγγραφέας αναλαμβάνει ένα ρίσκο σε ό,τι αφορά στις εκτιμήσεις και ειδικά στις προβλέψεις του. Αν και διερευνούμε όλα τα σενάρια, αναλάβαμε το ρίσκο να περιγράψουμε τις δυναμικές και να σκιαγραφήσουμε την επόμενη ημέρα του πολέμου και στο γεωπολιτικό και στο γεωοικονομικό επίπεδο.
Το Δεύτερο Μέρος με τίτλο “Οι περίπλοκες σχέσεις Ουκρανών-Ρώσων στην Ιστορία”, γραμμένο από τον Δρα Σωτήρη Δημόπουλο (Πανεπιστήμιο Κιέβου) είναι η μοναδική μελέτη στην ελληνική βιβλιογραφία για το πως διαμορφώθηκαν οι όποιες φυλετικές και εθνικές ταυτότητες στον γεωγραφικό χώρο της Ουκρανίας κατά τη διάρκεια της τελευταίας χιλιετίας, από όταν δηλαδή αρχίζει να συγκροτούνται στην περιοχή κάποια προπλάσματα κρατικής οντότητας.
Αν και σαφώς διακριτές, οι δύο μελέτες είναι συμπληρωματικές, με την έννοια ότι τα σύγχρονα γεγονότα αποκτούν μία άλλη ερμηνευτική πληρότητα, εντασσόμενα στο ιστορικό πλαίσιό τους. Μπορεί έτσι ο αναγνώστης να κατανοήσει την πολυπλοκότητα και τις διακυμάνσεις που χαρακτηρίζουν τις σχέσεις των σημερινών εμπολέμων, Ουκρανών και Ρώσων, αντιλαμβανόμενος ότι η έννοια της “ουκρανικότητας” μέχρι και πριν από μερικά χρόνια δεν είχε το ίδιο περιεχόμενο και γεωπολιτικό πρόσημο για όλους τους Ουκρανούς.
Η κάθε μελέτη είναι αρθρωμένη σε ενότητες και κάθε ενότητα σε μικρά κεφάλαια, ώστε να είναι καθαρή η δομή και να διευκολύνεται η ανάγνωση. Συνειδητά αποφύγαμε να φορτώσουμε το βιβλίο με υποσημειώσεις, που θα κούραζαν τον αναγνώστη. Περιλάβαμε μόνο όσες θεωρήσαμε απολύτως αναγκαίες, επειδή αναφέρονταν σε ζητήματα που ενδεχομένως θα μπορούσε κάποιος να αμφισβητήσει.
Κλείνοντας αυτό το μικρό προλογικό σημείωμα, θέλουμε να ευχαριστήσουμε όσους έκαναν τον κόπο να διαβάσουν τα χειρόγραφα και με την κριτική, τα σχόλια και τις παρατηρήσεις τους βοήθησαν στη βελτίωση του βιβλίου. Οι συγγραφείς ευχαριστούν τους συνεργάτες στον ιστότοπο SLpress.gr οικονομικούς αναλυτές Γιώργο Ηλιόπουλο και Γιώργο Αδαλή, τον διευθυντή μελετών του Ινστιτούτου Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας Ζαχαρία Μίχα, τον καθηγητή Γεωπολιτικής Κώστα Γρίβα, τον αντιστράτηγο ε.α. Παναγιώτη Γκαρτζονίκα και τον αμυντικό αναλυτή Ευθύμιο Τσιλιόπουλο.
Σταύρος Λυγερός
Σωτήρης Δημόπουλος
www.worldenergynews.gr
