Η απαγόρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις θαλάσσιες εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου, μαζί με το σχέδιο της Ομάδας των Επτά να περιορίσει τις τιμές του πετρελαίου από τη Ρωσία στις αρχές του επόμενου μήνα, δεν θα εγγυηθούν ότι οι τιμές θα δουν ένα διαρκές ράλι ενώ οι προμήθειες ενδέχεται επίσης να μην περιοριστούν περαιτέρω τις επόμενες ημέρες σύμφωνα με το marketwatch.
«Μεμονωμένα, οι κυρώσεις στη Ρωσία θα πρέπει να είναι ανοδικές για τις τιμές», λέει ο Matt Smith, επικεφαλής αναλυτής πετρελαίου, στην Kpler. Ωστόσο, μπορεί να έχουν περιορισμένη επίδραση, καθώς τα ρωσικά βαρέλια «ξαναδρομολογούνται και δεν αποσύρονται από την αγορά», ενώ το ανώτατο όριο τιμής εξακολουθεί να έχει τόση αβεβαιότητα που ο αντίκτυπός του μπορεί να "αποσβεστεί λόγω εναλλακτικών λύσεων ή απλώς να είναι αναποτελεσματικό".
Το παγκόσμιο σημείο αναφοράς του αργού πετρελαίου Brent διατηρήθηκε κάτω από τα 100 δολάρια το βαρέλι από τα τέλη Αυγούστου, μειωμένο σχεδόν κατά 33% στις 15 Νοεμβρίου από το ετήσιο μέχρι σήμερα ανώτατο όριο των 139,13 $ τον Μάρτιο.
Οι τιμές μπορεί να σημειώσουν άνοδο λίγες εβδομάδες μετά την εφαρμογή της απαγόρευσης και του ανώτατου ορίου τιμών στις 5 Δεκεμβρίου, λέει ο Vikas Dwivedi, στρατηγικός αναλυτής πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Macquarie Group.
Το όγδοο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης των εισαγωγών ρωσικού θαλάσσιου πετρελαίου, θέτει τη βάση για το νομικό πλαίσιο εφαρμογής του ανώτατου ορίου τιμών της G-7. Οι κυρώσεις της ΕΕ περιλαμβάνουν επίσης απαγόρευση ασφάλισης πλοίων που μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας εκτίμησε ότι 1,1 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως από τις εξαγωγές πετρελαίου της Ρωσίας θα σταματήσουν με την απαγόρευση πετρελαίου της ΕΕ.
«Δεν θα υπάρχει ποινή από την άποψη του ανώτατου ορίου τιμής για τα βαρέλια που φορτώνονται πριν από τις 5 Δεκεμβρίου αλλά εκφορτώνονται μετά», λέει ο Smith της Kpler, ο οποίος σημειώνει ότι η «τελική προθεσμία» για την παράδοση είναι η 19η Ιανουαρίου.
Οι ρωσικές θαλάσσιες εξαγωγές αργού αναμένεται να επαναδρομολογηθούν κυρίως από την ΕΕ στην Ασία, λέει, επομένως «δεν θα πρέπει να υπάρχει πάρα πολύ άμεσος αντίκτυπος στις τιμές όταν αρχίσουν οι κυρώσεις στη Ρωσία».
Η σύνοδος του ΟΠΕΚ
Η απόφαση του ΟΠΕΚ+ να πραγματοποιήσει τη σύνοδό του στις 4 Δεκεμβρίου σηματοδοτεί ουσιαστικά μικρή πιθανότητα αλλαγής πολιτικής καθώς αξιολογεί τον αντίκτυπο του επικείμενου ανώτατου ορίου της ρωσικής τιμής πετρελαίου στην αγορά ανέφεραν πηγές στο Reuters.
Η virtual συνάντηση θα εστιάσει στην συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με το ανώτατο όριο τιμής του ρωσικού πετρελαίου, καθώς και στην προθεσμία στις 5 Δεκεμβρίου που επιβλήθηκε από το μπλοκ για πλήρη εμπάργκο στις αγορές του θαλάσσιου αργού πετρελαίου της Μόσχας.
«Ο ΟΠΕΚ+ θα προτιμούσε να καθίσει στον πάγκο αυτή τη στιγμή και να αξιολογήσει την έκβαση του τι θα συμβεί τη Δευτέρα», δήλωσε στο Reuters αξιωματούχος της αγοράς.
Ο Οργανισμός των Πετρελαιοεξαγωγικών Χωρών και οι σύμμαχοι, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, γνωστός ως OPEC+, συναντώνται καθώς τα lockdown της Κίνας για τον COVID-19 επιβαρύνουν τη ζήτηση και τις τιμές.
Ο ΟΠΕΚ + αναμενόταν να συγκληθεί στη Βιέννη για δεύτερη φορά μετά την πανδημία.
Επίσης αντικατέστησε μια συνάντηση των υπουργών του που είχε προγραμματιστεί για το Σάββατο με virtual και ακύρωσε μια συνάντηση εμπειρογνωμόνων της αγοράς πετρελαίου, της Μικτής Τεχνικής Επιτροπής, που είχε προγραμματιστεί για την περασμένη Παρασκευή.
Τον Οκτώβριο, ο ΟΠΕΚ+ συμφώνησε να μειώσει την παραγωγή κατά 2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα (bpd) ίσο με το 2% της παγκόσμιας προσφοράς, με ισχύ έως τον Δεκέμβριο του 2023. Η απόφαση προκάλεσε σύγκρουση με τη Δύση καθώς η κυβέρνηση των ΗΠΑ χαρακτήρισε την απόφαση κοντόφθαλμη.
Ο κορυφαίος εξαγωγέας του ΟΠΕΚ, η Σαουδική Αραβία, στις 21 Νοεμβρίου δήλωσε ότι ο ΟΠΕΚ+ εμμένει στις μειώσεις της παραγωγής και ότι θα μπορούσε να λάβει περαιτέρω μέτρα για την εξισορρόπηση της αγοράς.
Αναλυτές και ορισμένοι εκπρόσωποι του ΟΠΕΚ+ είπαν ότι δεν θα πρέπει να αποκλειστεί περαιτέρω περικοπή την Κυριακή, αν και δύο εκπρόσωποι την Τρίτη έθεσαν μικρή πιθανότητα να συμβεί αυτό.
«Τα θεμελιώδη μεγέθη της αγοράς ευνοούν μια άλλη περικοπή, ειδικά δεδομένης της αβεβαιότητας σχετικά με την κατάσταση του κορωνοϊού στην Κίνα», δήλωσε ο Stephen Brennock του χρηματιστή πετρελαίου PVM.
Μείωση της ρωσικής παραγωγής
Η ρωσική παραγωγή πετρελαίου θα μπορούσε να μειωθεί κατά 500.000 έως 1 εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα (bpd) στις αρχές του 2023, αφού η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλει απαγόρευση στις θαλάσσιες εισαγωγές από τη Δευτέρα, δήλωσαν δύο πηγές σε μεγάλους Ρώσους παραγωγούς σύμφωνα με το Reuters.
Η εκτίμηση βρίσκεται στο χαμηλότερο άκρο των προβλέψεων των αναλυτών της αγοράς για τον συνδυασμένο αντίκτυπο της απαγόρευσης και του προτεινόμενου ανώτατου ορίου τιμής στο ρωσικό πετρέλαιο, αν και οι πηγές εκτιμούν ότι το πραγματικό επίπεδο θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες που δεν έχουν ακόμη διευθετηθεί.
Οι εξαγωγές αργού, φυσικού αερίου και προϊόντων πετρελαίου αντιπροσωπεύουν την πλειονότητα των εσόδων της Ρωσίας, τα οποία παρέμειναν υψηλά, καθώς η διακοπή της παραγωγής και των πωλήσεων μετά τις δυτικές κυρώσεις αντισταθμίστηκε περισσότερο από τις υψηλές τιμές στις διεθνείς αγορές.
Τα έσοδα του προϋπολογισμού της Ρωσίας από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αυξήθηκαν κατά πάνω από το ένα τρίτο τους πρώτους 10 μήνες του έτους.
Πριν ξεκινήσει η σύγκρουση στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, η Ρωσία εξήγαγε περίπου 8 εκατομμύρια bpd πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου.
Η ΕΕ, ο μεγαλύτερος αγοραστής της, μείωσε τις αγορές ως απάντηση στη σύγκρουση, αλλά η Μόσχα εκτόπισε επιτυχώς την προσφορά στην Ασία και οι εξαγωγές υποχώρησαν μόνο ελαφρά στα 7,6 εκατομμύρια bpd.
Ενόψει του 2023, μία από τις κύριες μεταβλητές θα είναι το ανώτατο όριο των χωρών της G7 και της ΕΕγια την εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου.
Δεν είναι επίσης σαφές εάν οι ναυτιλιακές και ασφαλιστικές εταιρείες θα μπορέσουν να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο σε όλο τον κόσμο, εάν έχει αγοραστεί για περισσότερα από το συμφωνημένο ανώτατο όριο.
Η αντιμετώπιση αυτού του εμποδίου θα μπορούσε να πάρει χρόνο και να προκαλέσει διαταραχές, εκτιμούν ορισμένοι αναλυτές, αν και η αμερικανική τράπεζα JPMorgan εκτιμά ότι η Ρωσία μπορεί να χρησιμοποιήσει τα δικά της πλοία και να στείλει πετρέλαιο σε Κίνα και Ινδία.
Ο Kirill Melnikov, αναλυτής στο Κέντρο Ενεργειακής Ανάπτυξης, προέβλεψε πτώση της ρωσικής παραγωγής κατά 1,0-1,5 εκατομμύρια bpd τον Ιανουάριο σε σύγκριση με τα επίπεδα του Νοεμβρίου.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας αναμένει ότι η ρωσική παραγωγή αργού θα μειωθεί κατά 2 εκατομμύρια bpd μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου, αν και αυτό λαμβάνει επίσης υπόψη την απαγόρευση της ΕΕ στα ρωσικά πετρελαϊκά προϊόντα που θα τεθεί σε ισχύ στις 5 Φεβρουαρίου.
Πλαφόν στα 60 δολ.
Όσο περισσότερο ρωσικό πετρέλαιο χάνεται στις παγκόσμιες αγορές, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανή επίδραση στις τιμές. Αυτό θα μπορούσε να ωφελήσει τη Μόσχα και άλλους μεγάλους εξαγωγείς και να τιμωρήσει τους καταναλωτές στη Δύση που αντιμετωπίζουν ήδη τον υψηλότερο πληθωρισμό εδώ και δεκαετίες, κυρίως λόγω του ενεργειακού κόστους.
"Ακόμη και αν η πτώση των εξαγωγών είναι μεγαλύτερη από την αναμενόμενη, ο αντίκτυπος στον προϋπολογισμό αντισταθμίζεται από την άνοδο των τιμών, επομένως τα έσοδα του προϋπολογισμού είναι απίθανο να υποφέρουν σημαντικά", δήλωσε ο Igor Galaktionov της BCS Mir Investitsiy brokerage.
Οι κυβερνήσεις της ΕΕ συμφώνησαν προσωρινά την Πέμπτη σε ανώτατο όριο τιμής 60 δολαρίων ανά βαρέλι ρωσικού αργού, με μηχανισμό προσαρμογής ώστε να διατηρηθεί το ανώτατο όριο 5% κάτω από τις αγοραίες αξίες.
Οι χώρες της G7 είχαν προτείνει νωρίτερα ένα ανώτατο όριο 65-70 $ ανά βαρέλι, πάνω από την τρέχουσα τιμή του κύριου εξαγωγικού μείγματος της Ρωσίας, Urals, ενώ η Πολωνία ήθελε πολύ χαμηλότερα στα 30 $ αλλά τελικά ενέκρινε τα 60 δολ.
Το Urals, το οποίο πωλείται σε μεγάλο βαθμό σε ευρωπαίους αγοραστές, έχουν μειωθεί σε έκπτωση περίπου 23,50 δολαρίων ανά βαρέλι έναντι του Brent, σημείο αναφοράς στην εξωχρηματιστηριακή αγορά, από έκπτωση 2-3 $ ανά βαρέλι στην αρχή του έτους.
Η τιμή του Dated Brent είναι περίπου $87, κοντά στο επίπεδο των διεθνών συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης Brent.
Θα συνεχίσει τις εξαγωγές η Ρωσία
«Πιστεύω ότι το ανώτατο όριο της ΕΕ θα είναι κοντά στο επίπεδο τιμών στο οποίο η Ρωσία πουλάει σήμερα πετρέλαιο, δήλωσε ο Alexei Gromov του Ιδρύματος Ινστιτούτου Ενέργειας και Χρηματοοικονομικών με έδρα τη Μόσχα.
«Εάν το ανώτατο όριο τιμής είναι περίπου 60 δολάρια το βαρέλι, η Ρωσία θα συνεχίσει να εξάγει το πετρέλαιο της με άνεση».
Εφόσον οι αγοραστές αρνηθούν να πληρώσουν περισσότερα από το ανώτατο όριο τιμής, των 60 $ θα σήμαινε ότι η Ρωσία δεν θα ωφεληθεί εάν αυξηθούν οι διεθνείς τιμές.
Ήδη, τα έσοδα της Ρωσίας - και των άλλων παραγωγών πετρελαίου - έχουν μειωθεί από τότε που το ανώτατο όριο τιμών προτάθηκε για πρώτη φορά από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες της G7 τον Ιούνιο, προσθέτοντας πίεση στις διεθνείς αγορές πετρελαίου που εξασθενούν από τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές.
Εάν η τιμή του ρωσικού πετρελαίου έπεφτε στα 45-50 δολάρια το βαρέλι το 2023, σύμφωνα με τον Yevgeny Suvorov, οικονομολόγο στην Centrocredit Bank, ο προϋπολογισμός της Ρωσίας θα αντιμετωπίσει έλλειμμα της τάξης των 2 τρισεκατομμυρίων ρουβλίων (32 δισεκατομμύρια δολάρια).
Προβλέψεις για τα έσοδα
Η κεντρική τράπεζα αναμένει συνολικά έσοδα από πετρέλαιο και φυσικό αέριο το επόμενο έτος στα 8,9 τρισεκατομμύρια ρούβλια.
Τα έσοδα καθορίζονται όχι μόνο από την πραγματική τιμή του ρωσικού αργού αλλά και από τη συναλλαγματική ισοτιμία τη στιγμή της πώλησης.
Εάν το ρούβλι είναι σχετικά ισχυρό, όπως είναι τώρα, τα έσοδα του προϋπολογισμού σε τοπικό νόμισμα μειώνονται.
Οι υποθέσεις του υπουργείου Οικονομικών για τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους είναι ότι το ρωσικό πετρέλαιο θα ανέλθει κατά μέσο όρο στα 70,1 δολάρια το βαρέλι και η μέση συναλλαγματική ισοτιμία στα 68,3 ρούβλια ανά δολάριο. Αυτό συγκρίνεται με τα σημερινά επίπεδα περίπου $65 και 61-62 ρούβλια αντίστοιχα.
Αν και το ρούβλι έχει υποχωρήσει πρόσφατα, εξακολουθεί να είναι πολύ πάνω από το εύρος 70-80 ανά δολάριο που προτιμά η κυβέρνηση, και οι ρωσικές επιχειρήσεις προέτρεψαν την κεντρική τράπεζα να δημιουργήσει αποθέματα σε κινεζικό γουάν και να αποδυναμώσει το τοπικό νόμισμα.
Πέρα από το ανώτατο όριο τιμών και την ευρωπαϊκή απαγόρευση εισαγωγών, ο τομέας πετρελαίου της Ρωσίας μπορεί επίσης να επηρεαστεί από τους περιορισμούς του COVID-19 στην Κίνα, έναν ολοένα και πιο σημαντικό αγοραστή του αργού πετρελαίου της.
Η Κίνα αγόρασε περίπου 2 εκατομμύρια bpd ρωσικού πετρελαίου τους τελευταίους μήνες από 1,6-1,8 εκατομμύρια bpd στην αρχή του έτους.
«Οι αγορές πετρελαίου θα συνεχίσουν να πλήττονται από συνεχιζόμενες ειδήσεις από την Κίνα, δεδομένου του πόσο μεγάλο αντίκτυπο έχουν τα συνεχιζόμενα lockdown στη ζήτηση πετρελαίου στον δεύτερο μεγαλύτερο καταναλωτή στον κόσμο», δήλωσε ο Matt Smith, επικεφαλής αναλυτής πετρελαίου στην Kpler.
www.worldenergynews.gr