Ποιά είναι η γαλλική παραλλαγή του λεγόμενου Ιβηρικού Μοντέλου
Τόσο οι ενεργοβόρες βιομηχανίες που τροφοδοτούνται στην Υψηλή Τάση των οποίων τα συμβόλαια με τη ΔΕΗ λήγουν στο τέλος του έτους, όσο και οι βιομηχανίες της Μέσης Τάσης που είναι πλήρως εκτεθειμένες στις υψηλές τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς εκφράζουν την αγωνία τους για το ενεργειακό κόστος υπογραμμίζοντας ότι η αντιμετώπιση του είναι ζήτημα επιβίωσης.
Στο πλαίσιο αυτό θεωρούν ότι αξίζει να μελετηθεί με μεγαλύτερη προσοχή η εκδοχή του Ιβηρικού Μοντέλου που πρότεινε η Γαλλία κατά την τελευταία Σύνοδο Κορυφής και συμπεριελήφθη στα συμπεράσματα της, με την σύσταση να μελετηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σύμφωνα με εκπροσώπους της βιομηχανίας το γαλλικό σχέδιο δημιουργεί συνθήκες προβλεψιμότητας σε ότι αφορά το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας, στοιχείο που είναι καίριας σημασίας για τον προγραμματισμό των επιχειρήσεων και την παρουσία τους στη διεθνή ανταγωνιστική αγορά.
Πάντως μέχρι στιγμής η ελληνική κυβέρνηση έχει αντιμετωπίσει αρνητικά το Ιβηρικό Μοντέλο ανησυχώντας κυρίως για την επιβάρυνση του προϋπολογισμού λόγω της επιδότησης της διαφοράς τιμής του φυσικού αερίου μεταξύ πλαφόν και τιμής αγοράς. Για το λόγο αυτό άλλωστε η ελληνική κυβέρνηση προέκρινε ως λύση και υποστήριξε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης την επιβολή ενός είδους πλαφόν στο σύνολο του φυσικού αερίου που εισάγεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η γαλλική πρόταση
Με δεδομένο πάντως ότι πλέον πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει απορρίψει πλήρως το ενδεχόμενο επιβολής οποιουδήποτε είδους πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, η βιομηχανία υποστηρίζει ότι θα πρέπει να εξεταστεί η λύση του Ιβηρικού Μοντέλου στη γαλλική του εκδοχή με δεδομένο ότι θα διατηρηθεί το πλαφόν που έχει ήδη επιβάλει η ελληνική κυβέρνηση στις υποοριακές τεχνολογίες δηλαδή ΑΠΕ, Υδροηλεκτρικά και λιγνίτη. Αυτό άλλωστε προβλέπεται από ευρωπαϊκό Κανονισμό που εγκρίθηκε πρόσφατα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Με τον τρόπο αυτό εκπρόσωποι της βιομηχανίας υποστηρίζουν ότι θα συνεχίσουν να εξασφαλίζονται τα χρήματα που είναι αναγκαία για τις επιδοτήσεις που δεν θα δίνονται πλέον στη λιανική του ρεύματος και τους τελικούς καταναλωτές αλλά θα καλύπτουν τις διαφορές τιμής στο φυσικό αέριο ηλεκτροπαραγωγής.
Άλλωστε το γαλλικό σχέδιο που υποβλήθηκε προς εξέταση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαφοροποιείται από το Ιβηρικό Μοντέλο. Τα κύρια σημεία που διαφοροποιούν τη γαλλική πρόταση αφορούν τη διαμόρφωση της τιμής του φυσικού αερίου, πάνω από την οποία θα επιδοτούνται οι παραγωγοί μονάδων με το συγκεκριμένο καύσιμο, ώστε να προσαρμόζουν τις προσφορές τους σε χαμηλότερα επίπεδα. Έτσι και οι τιμές στη χονδρεμπορική αγορά θα μειώνονται οριζόντια για όλους τους προμηθευτές. Η γαλλική πρόταση σημειώνει επίσης ότι η επιλογή της ανώτατης τιμής θα πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να μην αυξάνεται η κατανάλωση φυσικού αερίου και να μην αλλάζει η σειρά κατάταξης των μονάδων. Εφόσον το νέο μοντέλο εφαρμοστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν τίθεται θέμα αύξησης των εξαγωγών ρεύματος και άρα έμμεσης επιδότησης των καταναλωτών στις γειτονικές αγορές.
Η ανάλυση της Grant Thornton
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι σύμφωνα με μελέτη της Grant Thornton για την εφαρμογή του Ιβηρικού Μοντέλου στην ελληνική αγορά καταλήγει στο συμπέρασμα ότι με τιμή πλαφόν για το φυσικό αέριο στα 80 ευρώ/MWh και διατηρώντας τα υφιστάμενα πλαφόν στα έσοδα των ΑΠΕ και των υδροηλεκτρικών μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική μείωση στη χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος χωρίς παράλληλη αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου. Η μελέτη εξετάζει τρία σενάρια πλαφόν για το φυσικό αέριο (40 ευρώ/MWh, 60 ευρώ/MWh και 80 ευρώ/MWh) και χρησιμοποιεί ως βάση τα πραγματικά αποτελέσματα της αγοράς το επτάμηνο Οκτώβριος 2021 - Απρίλιος 2022.
Καταλήγει στο συμπέρασμα ότι με το σενάριο των 80 ευρώ/MWh τιμή φυσικού αερίου, το κόστος που αποφεύγεται ανέρχεται σε 2,118 δις ευρώ, το κόστος της επιδότησης του καυσίμου ανέρχεται σε 472 εκατ ευρώ και το όφελος για το σύνολο της εξεταζόμενης περιόδου είναι 1,745 δις ευρώ. Μάλιστα η μέση τιμή εκκαθάρισης της αγοράς διαμορφώνεται στα 145,5 ευρώ/MWh έναντι ιστορικής μέσης τιμής 231,6 ευρώ/MWh.
Πάντως σε επίπεδο Ευρώπης η αντιμετώπιση του θέματος των υψηλών τιμών της ενέργειας και της εξάρτησης του ηλεκτρισμού από το φυσικό αέριο θα καθυστερήσει κι άλλο. Το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της 24ης Νοεμβρίου δεν φαίνεται ότι θα λάβει αποφάσεις, αφού θα υπάρξει ακόμη μία συνεδρίαση του στις 19 Δεκεμβρίου ενώ το σχέδιο της Κομισιόν για την μεταρρύθμιση της αγοράς θα χρειαστεί διαβούλευση, που είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα διαρκέσει όλο το πρώτο εξάμηνο του 2023.
www.worldenergynews.gr