Οι τιμές στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου έχουν μειωθεί απότομα από τον Αύγουστο του 2022 και οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου της Ευρώπης είναι σχεδόν γεμάτες αλλά τα προβλήματα δεν έχουν τελειώσει. Ο Simon Göss στο cr.hub, γράφοντας για το Energy Brainpool, εξηγεί το γιατί με βάση τα δεδομένα για τους κύριους παράγοντες που οδηγούν τις αλλαγές, κυρίως τις ισχυρές εισαγωγές LNG, την αυξημένη παραγωγή της Νορβηγίας, τον ήπιο καιρό και τη χαμηλότερη κατανάλωση αερίου, ιδιαίτερα στη βιομηχανία, σύμφωνα με το Energy Post.
Από τα τέλη Αυγούστου 2022 οι τιμές του φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές έχουν μειωθεί κατά 50%-70% (αν και εξακολουθούν να είναι διπλάσιες από τις τιμές πριν από την κρίση του Ιανουαρίου 2022). Όμως, η πλέον καλά γεμάτη αποθηκευτική ικανότητα της Ευρώπης μπορεί να καλύψει μόνο τους μεσοχειμερινούς μήνες δεδομένης της συνεχιζόμενης κρίσης, επομένως θα πρέπει να συμπληρώνεται συνεχώς για να αντεπεξέλθει στη ζήτηση φυσικού αερίου μεταξύ Φεβρουαρίου και Απριλίου και να ανταπεξέλθει και στον επόμενο χειμώνα, εάν χρειαστεί όπως επισημαίνει ο Göss. Και ένας κρύος καιρός ανά πάσα στιγμή μπορεί να αλλάξει τα πάντα.
Οι τιμές του φυσικού αερίου σε πτώση από τον Αύγουστο
Στα τέλη Αυγούστου 2022, η τιμή του φυσικού αερίου για το χειμερινό συμβόλαιο 2022/2023 στο συμβόλαιο διαπραγμάτευσης TTF ήταν πάνω από 340 EUR/MWh, ενώ οι τιμές για το πρώτο τρίμηνο του 2023 ξεπερνούσαν τα 310 EUR/MWh. Από τότε, οι τιμές του φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές έχουν μειωθεί κατά 50-70%.
Ωστόσο, οι μακροπρόθεσμες τιμές του φυσικού αερίου παραμένουν σε επίπεδα ρεκόρ σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη. Στην κορυφαία ευρωπαϊκή αγορά TTF, το μηνιαίο συμβόλαιο για τον Ιανουάριο του 2023 εξακολουθούσε να διαπραγματεύεται περίπου στα 137 EUR/MWh στις 26 Οκτωβρίου. Οι τιμές στη γερμανική ζώνη αγοράς THE ακολούθησαν επίσης αυτήν την εξέλιξη. Σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, αυτό αντιστοιχεί σε αύξηση τιμών σχεδόν 400% και διπλασιασμό σε σύγκριση με τις αρχές του 2022
Οι κύριοι λόγοι για την πτώση των τιμών τις τελευταίες εβδομάδες έως το τέλος Οκτωβρίου 2022 είναι:
Συνεχίσθηκαν οι υψηλές εισαγωγές φυσικού αερίου στην Ευρώπη παρά τη δραστική πτώση των ρωσικών ροών
Τα επίπεδα αποθήκευσης αερίου έφθασαν το 95% στην ΕΕ και 98% στη Γερμανία
Μειώθηκε η κατανάλωση φυσικού αερίου, ιδίως στην ευρωπαϊκή βιομηχανία, κατά 30%.
Ο ήπιος καιρός τον Οκτώβριο μείωσε τη ζήτηση για θέρμανση
Οι εισαγωγές φυσικού αερίου στην Ευρώπη παραμένουν υψηλές
Μετά την απώλεια μεγάλου μέρους των ρωσικών προμηθειών (επί του παρόντος μόνο το 10% περίπου των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ), οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου μέσω ευρωπαϊκών τερματικών LNG έγιναν σωτήριες.
Οι εισαγωγές LNG είχαν ήδη αυξηθεί από τα τέλη του 2021, έκαναν ακόμη ένα άλμα σχεδόν 2.000 GWh/ημέρα μετά την έναρξη του πολέμου και ήταν σε επίπεδα ρεκόρ όλο το καλοκαίρι του 2022. Περίπου το 40% του εισαγόμενου εφοδιασμού φυσικού αερίου στην ΕΕ προέρχεται από LNG.
Οι εισαγωγές LNG στην ΕΕ από το 2017 ως τον Οκτώβριο του 2022
Εισαγωγές LNG
Εκτός από τις υψηλές εισαγωγές LNG, η Νορβηγία έχει επίσης αυξήσει την παραγωγή φυσικού αερίου και συνεισφέρει περίπου το ένα τρίτο των εισαγωγών φυσικού αερίου στην ΕΕ. Η απότομη αύξηση των εισαγωγών φυσικού αερίου από άλλες χώρες επέτρεψε στην Ευρώπη να γεμίσει τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και του φθινοπώρου.
Από τις αρχές Απριλίου, οι ευρωπαϊκές εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου άρχισαν να γεμίζουν από τους φορείς εκμετάλλευσης τους και συχνά για λογαριασμό των αντίστοιχων κρατών, προκειμένου να φτάσουν τα ευρωπαϊκά ή εθνικά ελάχιστα επίπεδα αποθήκευσης. Αυτός ήταν επίσης ένας λόγος για τον οποίο οι τιμές του φυσικού αερίου ήταν τόσο υψηλές τους καλοκαιρινούς μήνες. Σε ολόκληρη την ΕΕ, ο στόχος ήταν να φτάσει σε επίπεδο αποθήκευσης 80% έως την 1η Νοεμβρίου 2022 και στη Γερμανία ακόμη και 95%. Αυτοί οι στόχοι αποθήκευσης έχουν ξεπεραστεί σε πολλές χώρες και, επομένως, και στην ΕΕ συνολικά
.
Τα επίπεδα αποθήκευσης σε διάφορες χώρες της ΕΕ στο τέλος Οκτωβρίου του 2022 / Πηγή: Energy Brainpool, 2022
Αποθήκευση
Τα υψηλά επίπεδα αποθήκευσης έχουν επίσης ψυχολογική επίδραση στους traders. Ήταν επίσης υπεύθυνοι για την πτώση των τιμών του φυσικού αερίου στις αγορές. Ωστόσο, οι γερμανικές εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου, για παράδειγμα, ακόμη και όταν είναι γεμάτες, επαρκούν μόνο για τον εφοδιασμό των καταναλωτών το χειμώνα για μια περίοδο δυόμισι μηνών.
Περαιτέρω μέτρα εξοικονόμησης αερίου και συνεχείς εισαγωγές είναι επομένως απαραίτητα για την κάλυψη της ζήτησης τους μήνες από Φεβρουάριο έως Απρίλιο. Ένα άλλο σημαντικό σημείο είναί ότι όσο υψηλότερα είναι τα επίπεδα αποθήκευσης στο τέλος αυτού του χειμώνα, τόσο πιο εύκολο και ασφαλές θα είναι να γεμίσουν για τον χειμώνα του 2023/2024. Για το λόγο αυτό, η Γερμανία έχει επίσης στόχο 40% για τα επίπεδα αποθήκευσης από την 1η Φεβρουαρίου 2023. Το αν θα επιτευχθεί αυτό το όριο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό όχι μόνο από τις περαιτέρω απαιτούμενες εισαγωγές στην ΕΕ, αλλά και από τη μείωση της κατανάλωσης λόγω φυσικού αερίου οικονομίες.
Μείωση της κατανάλωσης βιομηχανικού αερίου
Λόγω των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου, η ευρωπαϊκή βιομηχανία έχει ήδη εφαρμόσει μέτρα εξοικονόμησης, διακόπτες καυσίμων ή, στη χειρότερη περίπτωση, περικοπές παραγωγής κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους. Δεδομένου ότι οι τιμές της αγοράς του φυσικού αερίου μετακυλίονται πιο άμεσα στους βιομηχανικούς πελάτες, μια επίδραση θα μπορούσε ήδη να παρατηρηθεί το καλοκαίρι. Η βιομηχανική κατανάλωση (RLM) μειώθηκε έως και 30%, ειδικά σε βιομηχανίες έντασης ενέργειας και εξαρτώμενων από αέριο όπως το αλουμίνιο και τα χημικά - σε ορισμένες περιπτώσεις με δραστικές οικονομικές επιπτώσεις λόγω των περικοπών στην παραγωγή. Η ΕΕ και οι εθνικές κυβερνήσεις προσπαθούν να μετριάσουν τον οικονομικό αντίκτυπο με πακέτα βοήθειας αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ, όπως το φρένο στη γερμανική τιμή του φυσικού αερίου.
Η πτώση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στην βιομηχανία το 2022 έναντι του μέσου όρου στην 5ετία
Κατανάλωση φυσικού αερίου από μικρούς πελάτες και νοικοκυριά
Ενώ η κατανάλωση μεγάλων βιομηχανικών πελατών μετράται σε καθημερινή βάση, η κατάσταση δεδομένων για τους μικρότερους πελάτες, συμπεριλαμβανομένων των νοικοκυριών, είναι πιο δύσκολη. Ωστόσο, τα δεδομένα από τους φορείς εκμετάλλευσης της περιοχής αγοράς αερίου μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την εκτίμηση της κατανάλωσης μη βιομηχανικών πελατών.
Για αυτές τις ομάδες πελατών, η κατανάλωση εξαρτάται κυρίως από τον καιρό: όσο πιο κρύα είναι η θερμοκρασία, τόσο μεγαλύτερη είναι η κατανάλωση.
Η εβδομαδιαία κατανάλωση μικρών πελατών το 2022 σε σχέση με την μέση ημερήσια κατανάλωση της περιόδου 2017 -2021
Πρόβλεψη χειμώνα 2023/2024: η διαφορά τιμής βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα
Η χαμηλότερη κατανάλωση τις τελευταίες εβδομάδες σε συνδυασμό με τα υψηλά επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου οδηγούν επί του παρόντος σε μια ενδιαφέρουσα διαφορά τιμών μεταξύ των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων τιμών του φυσικού αερίου. Ειδικότερα, τα υψηλά επίπεδα πλήρωσης αποθήκευσης αερίου δύσκολα επιτρέπουν πλέον υψηλές εγχύσεις. Οι εισερχόμενες προμήθειες LNG παρέχουν μια καλή βραχυπρόθεσμη παροχή. Καθώς αυτές οι προμήθειες συμπίπτουν τώρα και με τις θερμοκρασίες του Οκτωβρίου 3-5 βαθμούς πάνω από τις κανονικές, οι τιμές του φυσικού αερίου επόμενης μέρας μειώθηκαν δραματικά τον Οκτώβριο χαμηλότερα από 40 EUR/MWh σε ορισμένες περιπτώσεις.
Αυτό είναι ένα επίπεδο τιμών πριν από τον χειμώνα του 2021/2022 και τον πόλεμο στην Ουκρανία
Οι τιμές στο THE με την διαφορά να βαίνει αυξανόμενη μεταξύ της τιμής επόμενης μέρας και του προθεσμιακού ερχόμενου μήνα
Ωστόσο, οι τιμές για προθεσμιακά συμβόλαια ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες Δεκεμβρίου, Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου εξακολουθούν να είναι πολύ υψηλότερες από τις τιμές της επόμενης ημέρας στα τέλη Οκτωβρίου 2022 και κυμαίνονται σε περίπου 130-140 EUR/MWh. Αυτό σημαίνει ότι οι συμμετέχοντες στην αγορά αναμένουν και πάλι υψηλότερες τιμές το χειμώνα. Με την πτώση της θερμοκρασίας, το αέριο θα πρέπει να αποσυρθεί από τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης ακόμη και με εξοικονόμηση στην κατανάλωση θέρμανσης για να διασφαλιστεί η ισορροπία μεταξύ κατανάλωσης και εισαγωγών ή παραγωγής φυσικού αερίου. Κατά τη διάρκεια ενός ψύχους το αργότερο, οι τιμές της επόμενης ημέρας είναι επίσης πιθανό να φτάσουν ξανά σε υψηλά επίπεδα.
Ως εκ τούτου, η κατάσταση του εφοδιασμού με φυσικό αέριο παραμένει κρίσιμη παρά τα υψηλά επίπεδα αποθήκευσης, ειδικά μόλις οι θερμοκρασίες αρχίσουν να πέφτουν απότομα. Παρά τις υψηλές εισαγωγές από άλλες χώρες, το φυσικό αέριο πρέπει να συνεχίσει να εξοικονομείται σε όλες τις ομάδες κατανάλωσης για να αποφευχθούν ελλείψεις σε μια παρατεταμένη περίοδο ψύχους. Ομοίως, οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου δεν θα πρέπει να είναι άδειες την επόμενη άνοιξη, ώστε να μπορούν να ξαναγεμιστούν πριν από τον χειμώνα του 2023/2024. Η κατάσταση στην αγορά φυσικού αερίου έχει πράγματι ηρεμήσει κάπως, αλλά η ομαλοποίηση της αγοράς είναι ακόμη πολύ μακριά.
www.worldenergynews.gr
