Ο ρόλος της Ελλάδας ως πύλη για την τροφοδοσία των χωρών των Βαλκανίων με φυσικό αέριο και την πλήρη απεξάρτησή τους από τη Ρωσία, εξετάστηκε στη συνάντηση που είχε χθες στο Μαξίμου με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη ο νέος CEO της ισπανικής Enagás κ. Arturo Aizpiri και η διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ κ. Ρίτα Μαρία Γκάλι. Ο εκπρόσωπος της ισπανικής εταιρίας που εκτός από μέτοχος του ΔΕΣΦΑ είναι και μέτοχος της κοινοπραξίας του αγωγού Tap έκανε μια πολύ αναλυτική παρουσίαση στον πρωθυπουργό των αναγκών της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας σε φυσικό αέριο και των εξαγωγικών δυνατοτήτων της χώρας μέσω των υφιστάμενων υποδομών, (Tap, ΙGB και Ρεβυθούσα) αλλά και των νέων τερματικών σταθμών LNG που κατασκευάζονται ήδη ( FSRU Aλεξανδρούπολης) ή πρόκειται να κατασκευαστούν (Διώρυγα Gas, δεύτερο FSRU Αλεξανδρούπολης, Mediterranean Gas). Ο κ. Arturo Aizpiri διαβεβαίωσε για την στήριξη που θα παρέχει η Enagas στον ΔΕΣΦΑ, ώστε να υλοποιήσει και να λειτουργήσει τις αναγκαίες υποδομές για την μετεξέλιξη της Ελλάδας σε hub αερίου της περιοχής.
Η συζήτηση επεκτάθηκε και στις γενικότερες εξελίξεις στην αγορά του LNG όπου η Enagas συγκεντρώνει μεγάλα μερίδια λειτουργώντας έξι τερματικούς σταθμούς στην Ισπανία (συν έναν υπό κατασκευή) και τρεις στη Λατινική Αμερική. Είναι άλλωστε εξ αυτού του λόγου κομβικός ο ρόλος της στην τροφοδοσία της Ευρώπης για την υποκατάσταση του ρωσικού αερίου και δεν είναι τυχαίες οι επαφές που είχε την περασμένη εβδομάδα στην Γερμανία με την πολιτική ηγεσία της χώρας που δέχεται τις μεγαλύτερες πιέσεις λόγω της υψηλής ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία την τελευταία δεκαετία.
Η υπόγεια αποθήκη Καβάλας στο επίκεντρο
Η διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ κ. Ρίτα Μαρία Γκάλι είχε την ευκαιρία να επισημάνει στον πρωθυπουργό τις καθυστερήσεις στον διαγωνισμό για την αξιοποίηση της υπόγειας αποθήκης Καβάλας- έργο που διεκδικεί ο ΔΕΣΦΑ από κοινού με την Τέρνα- και την αναγκαιότητα της συγκεκριμένης υποδομής για την ασφάλεια εφοδιασμού αλλά και την ευελιξία του συστήματος ειδικά μετά τις αυξημένες ποσότητες LNG στην εσωτερική αγορά.
Η ενεργειακή κρίση βρήκε την Ελλάδα χωρίς αποθηκευτικούς χώρους φυσικού αερίου με αποτέλεσμα να κρατάει αποθέματα ασφαλείας στην Ιταλία, που κοστίζουν ακριβά και δεν είναι βέβαιο ότι σε κατάσταση κρίσης θα μπορέσει να τα χρησιμοποιήσει. Αν σήμερα λειτουργούσε η αποθήκη της Καβάλας, το κόστος αποθήκευσης και μεταφοράς, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, δεν θα ξεπερνούσε το 0,5 ευρώ/MWh. To κόστος αποθήκευσης στην Ιταλία και μεταφοράς του στο ελληνικό σύστημα συνεπάγεται ένα κόστος της τάξης των 3 ευρώ/MWh.
Η αξιοποίηση του εξαντλημένου υποθαλάσσιου κοιτάσματος της Καβάλας σχεδιάστηκε από το 2011 και το ΤΑΙΠΕΔ δρομολόγησε τον διαγωνισμό για την ανάπτυξή του το 2018. Η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος βγήκε στον αέρα δύο χρόνια μετά, τον Ιούνιο του 2020. Οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό ωστόσο, (ΔΕΣΦΑ- ΓΕΚ Τέρνα , Energean) δεν έχουν κληθεί από το ΤΑΙΠΕΔ να υποβάλλουν δεσμευτικές προσφορές. Η ημερομηνία υποβολής προσφορών μετατίθεται συνεχώς με τελευταία μετάθεση από τον Ιούλιο για το Φθινόπωρο του 2022.
Καθοριστική για την πορεία του διαγωνισμού είναι η απόφαση της ΡΑΕ για τον βαθμό κοινωνικοποίησης του κόστους του έργου. Το ποσοστό δηλαδή που θα περάσει στους καταναλωτές, το οποίο η ΡΑΕ και στη δεύτερη απόφαση που έχει εκδώσει –και αναμένεται να αποστείλει στους επενδυτές μέσα στον Ιούλιο– περιορίζει στο 50% και μέγιστο ποσό ανάκτησης τα 160 εκατ. ευρώ από τα 314 εκατ. που εκτιμάται το κόστος του έργου.
Η ΡΑΕ δεν εγκρίνει επίσης τα συνοδά έργα που προτείνει ο ΔΕΣΦΑ, τα οποία βάσει μελέτης προσδιορίζει στα 420 εκατ. ευρώ και θεωρεί απαραίτητα, όχι μόνο για τη λειτουργία της αποθήκης Καβάλας αλλά και για την ενίσχυση του συστήματος. Η πλευρά των επενδυτών (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – ΔΕΣΦΑ και Energean) στη δημόσια διαβούλευση της ΡΑΕ πρότεινε ένα ποσοστό που να εγγυάται τη βιωσιμότητα του έργου πολύ κοντά στο 100%, επικαλούμενη και το αρχικό ποσοστό 95% που είχε οριστεί για τον τερματικό σταθμό της Ρεβυθούσας.
www.worldenergynews.gr
