Η κατανάλωση θα κοπεί μαχαίρι σε όλους τους κλάδους και θα ζητηθεί από τα κράτη να καταρτίσουν εθνικά προγράμματα σύμφωνα με τις πληροφορίες που αντλούνται από τα σχετικά σημειώματα που διακινούνται σε κορυφαίο επίπεδο στις Βρυξελλες.
Στα πλαίσια αυτά, ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας σε συνάντηση που είχε με τους τρεις μεγάλους βιομηχανικούς ενεργoβόρους ομίλους, Μυτιληναίο, Στασινόπουλο (Βιοχάλκο) και Δ. Παπαλεξόπουλο (Τιτάνα) ζήτησε να υπάρξει μείωση σε τμήμα της παραγωγής για να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας. Θα υπάρξει η σχετική αποζημίωση, η οποία θα καλύψει το όποιο κόστος μπορεί να αφορά εργαζομένους κλπ, που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις θα είναι μικρότερο σε σχέση με το κόστος της ενεργειακής λειτουργίας.
Ήδη στη Γερμανία, μεγάλες και μεσαίες βιομηχανίες έχουν προχωρήσει σε μείωση παραγωγής, είτε ακόμα και προσωρινό κλείσιμο με στόχο να αποφύγουν τα ενεργειακά κόστη, είτε να ρευστοποιήσουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια ενέργειας με συμφέροντες όλους στο Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Διαφαίνεται ότι η συγκεκριμένη πολιτική ιεραρχεί τη μείωση ενεργειακής κατανάλωσης με περικοπή στην βιομηχανική παραγωγή έναντι περικοπών σε νοικοκυριά, όπως είχε καταγράψει το WEN. Ασφαλώς και η πολιτική αυτή, δεν συμβάλλει σε αναπτυξιακή και επενδυτική τροχιά, αλλά συνάδει περισσότερο με μια προεκλογική στόχευση.
Οι ευρωπαϊκοί σχεδιασμοί
Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες και τα υπάρχοντα non paper που έχουν κυκλοφορήσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο η στρατηγική για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης θα επικεντρωθεί από την Κομισιόν στην μείωση της κατανάλωσης και την εξοικονόμηση. O στόχος είναι η επιδοτούμενη ζήτηση να μετατραπεί σε επιδοτούμενη μείωση της κατανάλωσης. Κατά τον τρόπο αυτό η μείωση της ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια θα μετριάσει τις υψηλές ενεργειακές τιμές, αντίστοιχα και την ζήτηση για φυσικό άεριο .
Μια συγκροτημένη προσπάθεια μείωση της ζήτησης θα μπορούσε να επηρεάσει και να μειώσει την συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στις φάσεις αιχμής και να περιορίσει σαν αποτέλεσμα τις τιμές ηλεκτρισμού προς όφελος των καταναλωτών.
Μερικές κατηγορίες καταναλωτών, όπως τα νοικοκυριά και βασικοί τομείς κοινωνικών υπηρεσιών όπως τα νοσοκομεία και τα σχολεία θα πρέπει να λάβουν κίνητρα για να μειώσουν την κατανάλωση και να την μεταθέσουν από τις ώρες αιχμής, όποτε άλλοτε μπορούν.
Αυτά θα οδηγήσει σε μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου . Και τεχνολογίες που εξασφαλίζουν την ευελιξία και μειώνουν την ζήτηση σε χρονικές περιόδους για ηλεκτρισμό που παράγεται από φυσικό αέριο θα πρέπει να ενθαρρυνθούν με κίνητρα.
Θα επιδράσουν θετικά στην ενεργειακή ασφάλεια μειώνοντας τις ανάγκες για τις περιόδους αιχμής.
Εαν σχεδιαστεί αποτελσματικά η μείωση της ζήτησης δεν θα έχει επιπτώσεις στην λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.
Μπορεί να εισαχθεί γρήγορα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης . Οι εθνικές πολιτικές υλοποίησης των προγραμμάτων θα απαιτήσουν τις αντίστοιχες μειώσεις σε εθνικά συστήματα, ο σχεδιασμός των οποίων θα απαιτήσει κρατική συμμετοχή.
Οικονομικά κίνητρα στους συμμετέχοντες στην αγορά θα απαιτηθούν και θα εξαρτηθούν από το είδιος των μέτρων, που θα σχεδιασθούν.
Θα υπάρξουν ωφέλειες και στην απανθρακοποίηση.
Αυτοί είναι οι σχεδιασμοί της ΕΕ που έχουν γίνει κατά την διάρκεια του θέρους και αφήνουν ανοικτό το εμπλουτισμό με ένα χειμερινό πακέτο.
Οι αρχικοί ελληνικοί σχεδιασμοί
Η μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά τα πρότυπα της μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου που αποφασίστηκε τον περασμένο Ιούλιο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης φαίνεται ότι είναι μεταξύ των παρεμβάσεων που προκρίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αντιμετώπιση της κρίσης εφοδιασμού.
Είναι σαφές ότι μετά και την επ΄ αόριστο διακοπή της λειτουργίας του Nord Stream 1 από του Ρώσους, η Ευρώπη «δουλεύει» πάνω στο χειρότερο σενάριο δηλαδή της μηδενικής τροφοδοσίας με ρωσικό αέριο και η περικοπή στην κατανάλωση όχι μόνο φυσικού αερίου, αλλά και ηλεκτρισμού είναι μονόδρομος. Παρά το γεγονός ότι στην περίπτωση του ηλεκτρισμού είναι δύσκολο να προσδιοριστεί συγκεκριμένο ποσοστό μείωσης της κατανάλωσης όπως έγινε με το φυσικό αέριο (15%), ωστόσο η επέκταση των μέτρων εξοικονόμησης θεωρείται δεδομένη.
Σε πρώτη φάση θα εφαρμοστούν σε όλες της χώρες και στην Ελλάδα προγράμματα ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης, αν και θεωρείται ότι οι υπέρογκες τιμές του ηλεκτρισμού οδηγούν σε αναγκαστικό περιορισμό της κατανάλωσης κάτι το οποίο καταγράφεται ήδη στην ελληνική αγορά.
Η ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει και θα ξεκινήσει σύντομα καμπάνια με πρακτικές συμβουλές εξοικονόμησης ενέργειας συμπληρώνοντας τα προγράμματα αντικατάστασης ενεργειακών συσκευών που έχουν ήδη ανακοινωθεί. Στον σχεδιασμό αυτό αναφέρθηκε σε άρθρο του ο επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης αφήνοντας μάλιστα ανοιχτό το ενδεχόμενο σημαντικών τροποποιήσεων στην σημερινή πολιτική της κυβέρνησης σε ότι αφορά την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Επιβράβευση εξοικονόμησης
Είναι σαφές ότι το σύστημα των οριζόντιων επιδοτήσεων ανεξαρτήτως εισοδημάτων αλλά και κατανάλωσης είναι δύσκολο να στηριχθεί οικονομικά επί μακρόν. Είναι πολύ πιθανό η κυβέρνηση σε επόμενο στάδιο και μετά τις κατευθύνσεις Κομισιόν για περιορισμό της κατανάλωσης και ηλεκτρισμού να προχωρήσει στην εφαρμογή συστήματος επιδοτήσεων που θα επιβραβεύει την εξοικονόμηση ενέργειας.
Αυτό άλλωστε προανήγγειλε με δηλώσεις ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης ο οποίος αναφερόμενος στην αποτελεσματικότητα των επιδοτήσεων, ανακοίνωσε πως το επόμενο διάστημα τα μέτρα θα στοχεύουν, πέρα από τη στήριξη των ευάλωτων, στο να παρέχουν κίνητρα στους καταναλωτές, ώστε να μειώσουν την κατανάλωση τόσο στην ηλεκτρική ενέργεια, όσο και στο φυσικό αέριο.
Όπως εξήγησε, η ελληνική αγορά έχει ιδιαιτερότητες, καθώς π.χ. πολλά νοικοκυριά σταμάτησαν να θερμαίνουν το σπίτι τους με πετρέλαιο, επιλέγοντας το ηλεκτρικό, με αποτέλεσμα τον χειμώνα η κατανάλωση ρεύματος να αυξάνεται κατακόρυφα. Ωστόσο, όπως τόνισε η κυβέρνηση θα εστιάσει σε κίνητρα για εξοικονόμηση. «Αν μειωθεί η κατανάλωση και μπορέσουμε να μειώσουμε τις εισαγωγές αερίου, που τώρα γίνονται σε τιμές 250-300 ευρώ, θα καταφέρουμε να διαμορφωθούν λογικές τιμές στην κατανάλωση», κατέληξε.
Υφεσιακές επιπτώσεις
Πέραν όμως των οικιακών καταναλώσεων ουσιαστική εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί να γίνει μόνο μέσω των μεγάλων καταναλωτών δηλαδή των επιχειρήσεων. Η Κομισιόν φαίνεται ότι εξετάζει την επέκταση του μέτρου των δημοπρασιών για τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας έναντι αμοιβής. Πρόκειται για ένα μέτρο ανάλογο με αυτό της διακοψιμότητας που εφαρμοζόταν στο παρελθόν από τις ελληνικές βιομηχανίες, αλλά πλέον φαίνεται ότι θα επεκταθεί και σε άλλες κατηγορίες επιχειρήσεων όπως το λιανικό εμπόριο και οι υπηρεσίες.
Βεβαίως το συγκεκριμένο μέτρο συνεπάγεται κόστος και το ερώτημα που τίθεται είναι εάν θα υπάρξει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Κάτι που επί του παρόντος τουλάχιστον δεν διαφαίνεται, αφού η Κομισιόν δεν έχει συμπεριλάβει σχετικές προβλέψεις στα προσχέδια μέτρων που διαμορφώνει. Πάντως ο περιορισμός της κατανάλωσης ενέργειας στις επιχειρήσεις προκαλεί φόβους για ενίσχυση της ύφεσης κάτι που προβληματίζει πολύ τις επιχειρήσεις σε όλη την Ευρώπη.
www.worldenergynews.gr
