Μη διαχειρίσιμος ο νέος τρόπος υπολογισμού των τιμών λένε παράγοντες της αγοράς
.
Και αυτό την ώρα που η υποχρέωση τιμολόγησης της ηλεκτρικής ενέργειας δυο μήνες νωρίτερα από το μήνα εφαρμογής, έχει προκαλέσει ήδη έντονες αντιδράσεις μεταξύ των προμηθευτών, οι οποίοι μιλούν για πολιτικές αποφάσεις που λαμβάνονται χωρίς καμία προηγούμενη διαβούλευση με την αγορά και οι οποίες έχουν κόστος για τις εταιρίες προμήθειας εκατοντάδων εκατομμυρίων.
Σύμφωνα με τον νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή για την αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας οι προμηθευτές θα έπρεπε να ανακοινώσουν τα τιμολόγια του Αυγούστου (πρώτου μήνα εφαρμογής του νέου μηχανισμού) έως τις 10 Ιουλίου και τα τιμολόγια του Σεπτεμβρίου έως το τέλος του ίδιου μήνα.
Συγκεκριμένα ο νόμος αναφέρει ότι «οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας ανακοινώνουν σε μηνιαία βάση, έως το τέλος του δεύτερου μήνα (Μ-2) πριν από τον μήνα εφαρμογής (Μ), τις πάγιες χρεώσεις και τις χρεώσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για το σκέλος ισχύος και ενέργειας».
Eπιστολή Σκρέκα
Ωστόσο την προηγούμενη Παρασκευή 8 Ιουλίου ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας με επιστολή του προς τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας και λόγω της αβεβαιότητας που επικρατεί στην αγορά εν όψει του κινδύνου πλήρους διακοπής της ροής ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη, γνωστοποίησε ότι προτίθεται να προχωρήσει σε τροποποίηση του νόμου ορίζοντας ως χρόνο τιμολόγησης της ηλεκτρικής ενέργειας για τον Αύγουστο την 25η Ιουλίου.
Στην επιστολή του κ. Σκρέκα δεν διευκρινιζόταν εάν θα υπάρξουν άλλες αλλαγές στο νόμο. Ωστόσο η αναστάτωση που έχει προκληθεί στην αγορά φαίνεται ότι έχει οδηγήσει σε δεύτερες σκέψεις και πλέον θεωρείται «εξαιρετικά πιθανό αλλά και λογικό» όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς το Μ-2 να μετατραπεί σε Μ-1. Δηλαδή αντί να ζητείται από τους προμηθευτές να προβλέψουν την εξέλιξη των τιμών του φυσικού αερίου και να καθορίσουν τιμολόγια ηλεκτρισμού δυο μήνες πριν από τον μήνα εφαρμογής, να μειωθεί ο χρόνος στον ένα μήνα.
Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν τον κίνδυνο οικονομικής ασφυξίας για τις εταιρίες προμήθειας από την εφαρμογή του νέου μηχανισμού, εκτιμώντας ότι υπό τις συνθήκες της παρούσας αβεβαιότητας και έντονης μεταβλητότητας στις τιμές του φυσικού αερίου και κατ’ επέκταση του ηλεκτρισμού, είναι πρακτικά μη διαχειρίσιμος ο νέος τρόπος υπολογισμού των τιμών.
Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, η τιμολόγηση με πρόβλεψη δύο μηνών, υπό τις παρούσες συνθήκες ενέχει τεράστιο ρίσκο. Προϋποθέτει ότι ο πάροχος θα κάνει hedging για το σύνολο του χαρτοφυλακίου του, δεσμεύοντας ποσά που ενδεχομένως δεν διαθέτει ή απομειώνουν σημαντικά τη ρευστότητά του.
Διαφορετικά θα πρέπει να αναλάβει ο ίδιος το ρίσκο της πρόβλεψης σε μία αγορά με πολύ υψηλή μεταβλητότητα, που επηρεάζεται έντονα από εξωγενή και απρόβλεπτα γεγονότα.
Είναι ενδεικτικό ότι οι αναλυτές αδυνατούν να κάνουν προβλέψεις και όταν επιβεβαιώνονται αυτό γίνεται μόνο από τύχη.
Με άλλα λόγια, αναφέρουν οι ίδιοι παράγοντες καλούμαστε να παίξουμε με 50% πιθανότητες για σημαντικά κέρδη και 50% οικονομική καταστροφή σε λιγότερο από ένα μήνα. Όμως αυτό δεν είναι επιχειρηματικό ρίσκο που μπορεί να αναληφθεί από καμία εταιρία.
Μεγάλο το risk premium
Για να καλύψεις θέσεις αναφέρουν οι ίδιοι κύκλοι της αγοράς θα πρέπει να προχωρήσει είτε σε προαγορά ενέργειας με φυσική παράδοση, είτε σε financial hedging. Όμως με φυσικό τρόπο δεν είναι δυνατόν να γίνει hedging όλες οι μονάδες παραγωγής, είτε θερμικές, είτε μονάδες ΑΠΕ έχουν πλέον προσδιορισμένο έσοδο.
Όσο δε για το financial hedging στην ελληνική προθεσμιακή αγορά δεν υπάρχουν διαθέσιμα προϊόντα ενώ στις ευρωπαικές είναι ελάχιστα.
Οι εκτιμήσεις της αγοράς είναι ότι με τον νέο μηχανισμό δεν θα ωφεληθούν ούτε οι καταναλωτές, διότι το risk premium είναι τόσο μεγάλο που είναι αδύνατο να μην μεταφερθεί στις τελικές τιμές.
Πάντως εκτιμάται ή μάλλον υπάρχει η ελπίδα, η αποκάλυψη των αδυναμιών του νέου μοντέλου να οδηγήσει σε βελτιωτικές παρεμβάσεις, που όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά δεν θα χρειάζονταν αν είχε προηγηθεί διαβούλευση με την αγορά.
Τεράστια εξάλλου είναι και η ανησυχία για τα ληξιπρόθεσμα που όπως λέγεται ανέρχονται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και συνεχίζουν να αυξάνονται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Θεωρείται βέβαιο ότι η δυνατότητα που παρέχεται στους καταναλωτές να αλλάζουν πάροχο αζημίως, θα αυξήσει κατακόρυφα τα ληξιπρόθεσμα και θα δώσει το τελειωτικό χτύπημα στον κλάδο, η ανάπτυξη του οποίου έχει παγώσει από τις αρχές του έτους. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά είναι κατανοητός ο πολιτικός λόγος για να επιτραπεί ο ενεργειακός τουρισμός χωρίς πρόβλεψη για αποπληρωμή των οφειλών, όμως υπάρχει και μία αγορά που με αυτόν τον τρόπο οδηγείται στη χρεοκοπία. «Η βιωσιμότητα και οι αντοχές φθάνουν ως ένα σημείο».
www.worldenergynews.gr
