Παράταση δυο ετών έως τον Ιούλιο του 2024 ζήτησε και έλαβε από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας ο ΑΔΜΗΕ σε ότι αφορά τη συμμετοχή της ελληνικής Αγοράς Εξισορρόπησης στις ευρωπαϊκές πλατφόρμες MARI και PICASSO που αφορούν το διασυνοριακό εμπόριο ενέργειας εξισορρόπησης και εφεδρειών αποκατάστασης συχνότητας με χειροκίνητη ενεργοποίηση.
Πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με απόφαση του ACER οι δυο ευρωπαϊκές πλατφόρμες «PICASSO» και «MARI» θα αρχίσουν να λειτουργούν από τις 24 Ιουλίου 2022. Ωστόσο ο σχετικός Κανονισμός της ΕΕ προβλέπει τη δυνατότητα χορήγησης προσωρινής παρέκκλισης, την οποία αιτήθηκε ο ΑΔΜΗΕ ως διαχειριστής της ελληνικής Αγοράς Εξισορρόπησης από τη ΡΑΕ και έλαβε τη σχετική έγκριση.
Μάλιστα στο πλαίσιο της σχετικής αλληλογραφίας η ΡΑΕ ζήτησε από τον ΑΔΜΗΕ τεκμηρίωση των λόγων για τους οποίους ζητεί την παράταση. Στο πλαίσιο αυτό ο έχει ενδιαφέρον ότι ο ΑΔΜΗΕ πέραν των τεχνικών ζητημάτων που επικαλείται αναφέρεται και στην γενικότερη αναθεώρηση της λειτουργίας της αγοράς στο πλαίσιο του Market Reform Plan. Υπενθυμίζεται ότι η αναθεώρηση του Market Reform Plan θα έπρεπε να έχει κατατεθεί από την ελληνική κυβέρνηση στην Κομισιόν ήδη από τον Απρίλιο και μέχρι στιγμής η τύχη του αγνοείται. Μετά δε και τις αλλαγές που προανήγγειλε πρόσφατα στη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού η ελληνική κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης, το Market Reform Plan φαίνεται εκ των πραγμάτων να οδηγείται στις ελληνικές καλένδες.
Πάντως ο ΑΔΜΗΕ στην επιστολή του προς τη ΡΑΕ αναφέρει τους εξής λόγους για τους οποίους απαιτείται η αναβολή συμμετοχής της ελληνικής Αγοράς Εξισορρόπησης στις δυο ευρωπαϊκές πλατφόρμες:
1) Οι απαιτούμενες αλλαγές στο ρυθμιστικό πλαίσιο και τα συστήματα είναι σημαντικές και εκτενείς και επηρεάζουν τόσο τις διαδικασίες προγραμματισμού, όσο και τις διαδικασίες πραγματικού χρόνου του Διαχειριστή. Οποιαδήποτε αλλαγή σε αυτές μπορεί να γίνει μόνο κατόπιν προσεκτικού σχεδιασμού, επαρκούς διαβούλευσης με τους συμμετέχοντες, και δοκιμών, έτσι ώστε να μην επηρεαστεί η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς εξισορρόπησης και η επιχειρησιακή ασφάλεια του συστήματος. Δεδομένου ότι οποιοδήποτε σφάλμα στον σχεδιασμό ή την υλοποίηση μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ασφάλεια του συστήματος, δεν πρέπει να πραγματοποιηθεί βεβιασμένα η ένταξη στις σχετικές πλατφόρμες.
2) Η συμμετοχή στις πλατφόρμες MARI και PICASSO προϋποθέτει την εξοικείωση των συμμετεχόντων στην ελληνική αγορά ενέργειας με το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο και τα νέα συστήματα αγοράς που θα υλοποιηθούν. Δεδομένου του μεγέθους των απαιτούμενων τροποποιήσεων, αλλά και του γεγονότος ότι ο ανταγωνισμός θα αυξηθεί από την συμμετοχή όλων των πόρων στην Ευρώπη σε μια κοινή αγορά για την εξισορρόπηση, απαιτείται επαρκές χρονικό διάστημα για την ενημέρωση και προετοιμασία των συμμετεχόντων. Επιπλέον, θα απαιτηθεί οι συμμετέχοντες να αναπροσαρμόσουν κατάλληλα τα δικά τους συστήματα προκειμένου να συμμετέχουν στη νέα αγορά.
3) Επιπλέον των αλλαγών που απαιτούνται για τη συμμετοχή στις πλατφόρμες MARI και PICASSO, αυτή τη στιγμή είναι εν εξελίξει σημαντικές τροποποιήσεις του υφιστάμενου μοντέλου αγοράς.
Συγκεκριμένα, ο ΑΔΜΗΕ έχει δρομολογήσει την τροποποίηση του σχετικού ρυθμιστικού πλαισίου και των συστημάτων της Αγοράς με την σκοπό την ενσωμάτωση της απόκρισης ζήτησης και των ΑΠΕ στην Αγορά Εξισορρόπησης, ενώ ταυτόχρονα συζητούνται επιπρόσθετες τροποποιήσεις αναφορικά με τη διάκριση της ενέργειας ανακατανομής, την υλοποίηση μηχανισμού τιμολόγησης ανεπάρκειας (scarcity pricing). Παράλληλα, τροποποιήσεις στις υπόλοιπες αγορές, όπως η αλλαγή της χρονικής μονάδας των αγορών του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας (ΕΧΕ) από ώρα σε δεκαπεντάλεπτο, δρομολογούνται για την ίδια περίοδο, ως εκ τούτου είναι εύλογο η αναπροσαρμογή του αναλυτικού μοντέλου και των συστημάτων να λάβει υπόψη και να ενσωματώσει όλες τις επερχόμενες αλλαγές.
4) Επιπρόσθετα, το ελληνικό κράτος, στο πλαίσιο υλοποίησης μόνιμου μηχανισμού αποζημίωσης ισχύος, ετοιμάζει σχέδιο μεταρρύθμισης της αγοράς (market reform plan), το οποίο είναι πιθανό να προσθέσει ακόμα περισσότερες απαιτήσεις τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μεσοπρόθεσμα για τους λειτουργούς των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας.
5) Η επίπτωση στην τοπική αγορά εξισορρόπησης της καθυστέρησης της ένταξης στις εν λόγω ευρωπαϊκές πλατφόρμες κρίνεται πολύ μικρή. Συγκριμένα, οι όμορες χώρες που πρόκειται να ενταχθούν στις ευρωπαϊκές πλατφόρμας του MARI και του PICASSO είναι δύο, η Ιταλία και η Βουλγαρία. Ωστόσο, λόγω της HVDC διασύνδεσης με την Ιταλία δεν είναι δυνατή η ανταλλαγή ενέργειας εξισορρόπησης από ΕΑΣ με αυτόματη ενεργοποίηση.
Επομένως, ανταλλαγή ενέργειας εξισορρόπησης στο πλαίσιο της συμμετοχής στο MARI θα γίνεται με την Ιταλία και τη Βουλγαρία, ενώ στο πλαίσιο συμμετοχής του PICASSO μόνο με τη Βουλγαρία.
Εφόσον και ο ΔΣΜ της Βουλγαρίας αιτηθεί παρέκκλιση στην οικεία Ρυθμιστική Αρχή, καθίσταται σαφές ότι η μόνη δυνατότητα συμμετοχής στις Ευρωπαϊκές πλατφόρμες πριν την ζητούμενη ημερομηνία παρέκκλισης (24η Ιουλίου 2024) είναι στην πλατφόρμα του MARI μέσω της Ιταλίας, για τη δυναμικότητα στην διασύνδεση που τυχόν θα απομένει μετά τις συναλλαγές στην Αγορά Επόμενης Ημέρας και την Ενδοημερήσια Αγορά.
6) Τέλος, λόγω της ριζικής πρόσφατης αλλαγής στο μοντέλο αγοράς ηλεκτρισμού και τα συστήματα της αγοράς ενέργειας απαιτείται να παρέλθει κάποιος χρόνος ωρίμανσης πριν πραγματοποιηθούν εκ νέου τροποποιήσεις μεγάλης κλίμακας.
www.worldenergynews.gr
