Η μεγάλη εξάρτηση, σε ποσοστό άνω του 45%, της ηλεκτροπαραγωγής στην Ελλάδα από το φυσικό αέριο και η απουσία προθεσμιακών συμβολαίων είναι σύμφωνα με τον Χάρη Δούκα αναπληρωτή καθηγητή του ΕΜΠ και γραμματέα του τομέα Ενέργειας του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ τα κύρια προβλήματα της ενεργειακής αγοράς που οδηγούν στην εκτόξευση των τιμών για τους τελικούς καταναλωτές.
Συνομιλώντας με τον καθηγητή του ΕΜΠ και πρώτο πρόεδρο της ΡΑΕ Παντελή Κάπρο σε διαδικτυακή συζήτηση που διοργανώθηκε από το «Ινστιτούτο για τη Σοσιαλδημοκρατία - InSocial» με συντονισμό από τον πρώην υπουργό Νίκο Χριστοδουλάκη, ο κ. Δούκας υπογράμμισε ότι αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι η αυτόματη μετακύληση στα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας φαινομένων κερδοσκοπίας στην αγορά του φυσικού αερίου και των ακραίων παιχνιδιών της γεωπολιτικής.
Αυτό, όπως είπε, συμβαίνει διότι δεν υπάρχει διασπορά κινδύνου. Η ελληνική αγορά δεν έχει βάθος, δεν έχει αντιστάθμιση και δεν υπάρχουν προθεσμιακά διμερή συμβόλαια σταθερών τιμών, με αποτέλεσμα να είμαστε ευάλωτοι σε κάθε νέα αστάθεια. Κάθε απειλητική δήλωση εκτοξεύει τις τιμές του φυσικού αερίου που μετακυλίονται στα τιμολόγια ηλεκτρισμού.
Θα πρέπει να λειτουργήσει προθεσμιακή αγορά ηλεκτρισμού με ρευστότητα όπως συμβαίνει στη Γερμανία, στην Ιταλία, στην Σκανδιναβία και αλλού είπε ο κ. Δούκας και πρόσθεσε:
«Πέραν όλων των προαναφερόμενων, πρόβλημα για την Ελλάδα είναι και το μεγάλο ποσοστό του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή φθάνει στο 45%. Είμαστε η μόνη χώρα μέσα στην κρίση τιμών, που αύξησε τη χρήση του φυσικού αερίου. Αντίθετα χώρες με πολύ βαριά βιομηχανία τη δεκαετία 2011-2021, μείωσαν τον άνθρακα, τα πυρηνικά και κράτησαν σταθερό το ποσοστό του φυσικού αερίου, ενώ στην Ελλάδα το διπλασιάσαμε».
Λάθος η μη παρέμβαση για πλαφόν
Τέλος αναφερόμενος στην επιβολή πλαφόν στην τιμή του χρηματιστηρίου του φυσικού αερίου ο κ. Δούκας σημείωσε, ότι δεν υιοθετείται σε επίπεδο Ευρώπης διότι στη σύγκρουση μεταξύ του εάν πρέπει να παρέμβουμε ή όχι στις αγορές, επικράτησε η άποψη ότι δεν πρέπει να παρέμβουμε γιατί τότε τα καράβια με υγροποιημένο φυσικό αέριο θα πηγαίνουν στην Κίνα και τη Νότια Κορέα. Αυτό νομίζω ότι δεν είναι σωστό κατέληξε, εξηγώντας ότι η Ευρώπη ως μεγάλος αγοραστής έχει σημαντική δύναμη και θα μπορούσε να καθορίσει την προσφορά και τη ζήτηση και ταυτόχρονα να προστατεύσει τους καταναλωτές της.
Κάπρος: Το οριακό κόστος υπερβαίνει και θα υπερβάινει το μέσο
Από την πλευρά του ο κ. Κάπρος τόνισε ότι για να περάσει μια αγορά από την αυτόματη τιμολόγηση του Οριακού Κόστους σε τιμολόγηση μεσοσταθμισμένου κόστους από κάθε προμηθευτή είναι μια θεμελιακή τροποποίηση
της δομής των επιχειρήσεων και της δομής του ανταγωνισμού. Είναι μια τεράστια μεταβολή. Χρειάζονται μέτρα ώστε η λιανική αγορά να αποκτήσει βάθος ανταγωνισμού. Αυτό δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα με ευθύνη των κυβερνήσεων και έχει έρθει η ώρα να πληρωθεί ακριβά, διότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κανένας μηχανισμός που να σταματήσει τη μετακύληση του οριακού κόστους στο μέσο κόστος.
«Για πάρα πολλά χρόνια το οριακό κόστος του χρηματιστηρίου ήταν χαμηλότερο από το πλήρες μέσο κόστος ηλεκτροπραγωγής. Αυτή η σχέση ανατράπηκε βίαια λόγω της αύξησης τιμής του φυσικού αερίου. Το οριακό κόστος είναι πολύ μεγαλύτερο του μέσου κόστους και από εδώ και πέρα με την τεράστια αύξηση των ΑΠΕ θα συνεχιστεί για πολλά χρόνια, ακόμη και εάν πέσουν οι τιμές του φυσικού αερίου. Γιατί το οριακό κόστος εξισορρόπησης θα είναι όλο και πιο ακριβό από το μέσο κόστος που θα βασίζεται στις ΑΠΕ.
www.worldenergynews.gr
